Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qoz, Cəviz və ya Girdəkan(lat. Juglans) — Qozkimilər fəsiləsinə aid cins.
| Qoz | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Qoz | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Qışda yarpağını tökən ağaclardandır. Gənc sürgünlərin özü bölməlidir. Tumurcuqlar az sayda markalarla örtülmüşdür. Yarpaqcıqların kənarları bəzi növlərdə incə dişli, bəzilərdə isə düzdür (tam kənarlı). Yarpaqcıq sayı növlərə görə (3) 5-23 arasında dəyişir.
Çiçəklər bir evciklidir. Kişi çiçəklər bir əvvəlki ilin sürgünlərində yan vəziyyətli, aşağıya sallanan pişikcik halında qurul meydana gətirər. Qurullar budaqlanmamışdır. Hər bir kişi çiçəyin 1 brahte, 2 brahtecik ilə 3-4 yumşaqlı bir ətraf yarpağı (çanaq) vardır. Etamin sayı 7-105dir. Dişi çiçəklər isə yeni sürgünlərin ucunda terminal (təpədə) vəziyyətli tik dayanan 2-8 çiçəkli kasıb qurullar meydana gətirər. Dişi çiçəyin də 1 brahte, 2 brahtecik, 4 yumşaqlı ətraf yarpağı vardır. Bunlar ovaryumla qaynaşmışdır, tək ucları sərbəstdir. Ovaryum alt vəziyyətlidir; ətli qalın 2 stigması olduqca inkişaf etmişdir.
 |  |  |
Payızda yetişkinləşən böyük nüvəli sulu meyvənin iç qismi 2 bölməyə ayrılmışdır. Toxum 2 yumşaqlı, yağlı və ləzzətlidir, yod ilə zəngindir.
Qoz bitkisinin toxumundan qida məhsulu kimi, yağından mətbəxtdə və təbabətdə istifadə olunur.
Odununun özü tünd, xarici qismi açıq rəngli, ağır və gözəl cila qəbul edən odunları vardır. Sənayedə, əsasən də mebel istehsalında istifadə edilir.
İstinadlar
 | İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qoz Ceviz ve ya Girdekan lat Juglans Qozkimiler fesilesine aid cins QozElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste FistiqciceklilerFesile QozkimilerCins QozBeynelxalq elmi adiJuglans L 1753Sekil axtarisiITIS 19248NCBI 16718EOL 38394FW 55942 Qisda yarpagini token agaclardandir Genc surgunlerin ozu bolmelidir Tumurcuqlar az sayda markalarla ortulmusdur Yarpaqciqlarin kenarlari bezi novlerde ince disli bezilerde ise duzdur tam kenarli Yarpaqciq sayi novlere gore 3 5 23 arasinda deyisir Cicekler bir evciklidir Kisi cicekler bir evvelki ilin surgunlerinde yan veziyyetli asagiya sallanan pisikcik halinda qurul meydana getirer Qurullar budaqlanmamisdir Her bir kisi ciceyin 1 brahte 2 brahtecik ile 3 4 yumsaqli bir etraf yarpagi canaq vardir Etamin sayi 7 105dir Disi cicekler ise yeni surgunlerin ucunda terminal tepede veziyyetli tik dayanan 2 8 cicekli kasib qurullar meydana getirer Disi ciceyin de 1 brahte 2 brahtecik 4 yumsaqli etraf yarpagi vardir Bunlar ovaryumla qaynasmisdir tek uclari serbestdir Ovaryum alt veziyyetlidir etli qalin 2 stigmasi olduqca inkisaf etmisdir Payizda yetiskinlesen boyuk nuveli sulu meyvenin ic qismi 2 bolmeye ayrilmisdir Toxum 2 yumsaqli yagli ve lezzetlidir yod ile zengindir Qoz bitkisinin toxumundan qida mehsulu kimi yagindan metbextde ve tebabetde istifade olunur Odununun ozu tund xarici qismi aciq rengli agir ve gozel cila qebul eden odunlari vardir Senayede esasen de mebel istehsalinda istifade edilir IstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 431 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 997 Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin