Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qotland (isv. Gotland) — Baltik dənizində İsveçə məxsus olan ada. Ada yaxınlığındakı kiçik adalarla birlikdə Qotland vilayətinin Qotland leninə və Qotland kommunasına daxildir. Əhalisi — 56 717 nəf. təşkil edir (2012).
| Qotland adası | |
|---|---|
| isv. Gotland | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 2994 km² |
| Hündür nöqtəsi | 82 m |
| Əhalisi | 56.717 nəfər (2012-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  İsveç |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiyası
Ada ilə materik arasında ən yaxın məsafə 100 km-dir. Sahəsi 2994 km² təşkil edir. Sahəsinə görə İsveçin ən böyük adasıdır. Yaxınlığında yerləşən (113,3 km²), (36,54 km²), (1,39 km²), (2,35 km²) və digər adalarla birlikdə Qotland lenini təşkil edirlər. Ada öz növbəsində bir platodur. Əhəng daşı və qumdan təşkil olunmuşdur. Plato 30–50 m arası hündürlüklərlə sahibdir. Ən hündür nöqtəsi isə Loysta-Hed (83 m) təpəsidir. Ən əsas limanı və şəhəri Bisbyudur. Yaşayış məntəqələri: , , , Hemse, Slite.
Tarixi
Adada 42 mindən çox tapıntı aşkarlanmışdır. Onların qədimi daş dövrünə aiddir. Burada balıqçı yaşayış mətəqəsinin qalıqları vardır.
Vikinq erası dönəmində Qotland sakinləri aktiv şəkildə ticarətlə məşğul olurdular. Bunu ərəb və Qərbi Avropa ölkələrinə aid metal pullar sübut edir. XI əsrdən Qotland Şərqi və Qərbi Avropa arasında vacib mərkəz rolunu oynamağa başlamışdır. Adanın sahillərində havanalar şəbəkəsi mövcud idi. Belə havanaların birində Visbyu şəhəri meydana gəlmişdir.
Orta əsrlərdə Qotlan tacirlri adanın yerləşdiyi coğrafi mövqe ilə əlaqədar dominantlıq edirdilər.
1288-ci ildə Visbyu tacirləri ilə almanlar arasında konflikt baş tutmuşdur. Sonucda şəhərlilər qalib gəlir. Nəticədə daha azad daxili siyasət irəli sürə bilirlər. Bu zaman Visbyu şəhəri ətrafına divar çəkilir. Bununla belə bu şərtlərin İsveç kralı tərəfindən diktə edilməsi səbəvindən krallıq adanın daxili işlərinə müdaxiləni əlində cəmləşdirmişdi.
1361-ci ildə Danimarka kralı IV Valder Atterdaq ordusu adaya çıxarılır. Qitland kəndliləri Danimarka ağalığına qarşı çıxsalarda bir nəticə əldə edilmir. Əksinə Bisbyu döyüşündə məğlub olurlar. Döyüşdə 2 min nəfər öldürülür. Valmerin şəhərə toxunmayacağı barədə vədindən sonra şəhər qapıları onun üzünə açılır. Döyüşdə ada əhalisinin yetkin kişi əhalisinin yarısı həlak olur. Bununla Qotland Baltik dənizində müstəqil güç olmaq imkanını itirir. Ancaq ticarət əhəmiyyətini hələ yük illiklər boyunca davam etdirir.
Bu dövrdən etibarən Qotland əldən ələ keçir. 1394-cü ildə vilaliy qardaşları adanı ələ keçirərək Baltik dənizində dəniz quldurluğu ilə məşğul olurlar. Dörd ildən sonra adanı Livon ordeni ələ keçirir. 1408-ci ildə onlar adanı Danimarka kraliçası I Marqaritaya verir. 1436-cı ildə İsveç kralı Erik Pomeran hakimiyyətdən uzaqlaşdırılır. O, Qotlanda gəlir və Vısborq qəsrini inşa etdirir.
XV əsrdə də Qotland Danimarka kralı və İsveç reqentası arasında mübahisə pridmeti olur. Ərazi baxımından Danimarkaya məxsus olsa da dini baxımından 1530-cu illərdə Linçyopinq eoarxiyasına daxil idi. Adaya sahib olanlar vaxt aşırı müstəqil hərəkət edirdilər. Qotlandın Danimarka ərazisi olmasını 1570-ci ildə qəbul edir.
XVII–XVIII əsrlərdə qədimqut dilləri isveç dilinin təsirinə məruz qalır.
Bryomsebru sülhünə əsasən ada İsveçin ərazisi olur. Skone uğrunda müharibəsi dönəmində üç il müddətində Danimarkanın nəzarətində olmuşdur.
1679-cu ildən Qotland İsveçə məxsus oluşdur. Rus-İsveç müharibəsi (1808–1809) zamanı adanı ruslar işğal edərək rus vilayəti elan edirlər. Qoltlan əhalisinin böyük əksəriyyəti isveç dilinin Qotland şivəsində danışırlar.
150 nəfərdən ibarət olan dəniz motopiyada bölüyü 2016-cı ilin sentyabrında adada təlim keçirdikdən sonra burada qalmaq barədə əmr almışlar. Əvvəllər Qotlandda olan daimi kontinqent 2005-ci ildə adanı tərk etmişdir.
İstinadlar
- "İsveç kommunalarının əhalisi (31. 12. 2012)". 2016-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-04.
- "Statistiska Centralbyrån". 2008-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-04.
- "Qotland". 2015-03-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qotland isv Gotland Baltik denizinde Isvece mexsus olan ada Ada yaxinligindaki kicik adalarla birlikde Qotland vilayetinin Qotland lenine ve Qotland kommunasina daxildir Ehalisi 56 717 nef teskil edir 2012 Qotland adasiisv GotlandUmumi melumatlarSahesi 2994 km Hundur noqtesi 82 mEhalisi 56 717 nefer 2012 ci il Yerlesmesi57 30 sm e 18 33 s u Olke IsvecQotland adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiQotland kosmik fezada Ada ile materik arasinda en yaxin mesafe 100 km dir Sahesi 2994 km teskil edir Sahesine gore Isvecin en boyuk adasidir Yaxinliginda yerlesen 113 3 km 36 54 km 1 39 km 2 35 km ve diger adalarla birlikde Qotland lenini teskil edirler Ada oz novbesinde bir platodur Eheng dasi ve qumdan teskil olunmusdur Plato 30 50 m arasi hundurluklerle sahibdir En hundur noqtesi ise Loysta Hed 83 m tepesidir En esas limani ve seheri Bisbyudur Yasayis menteqeleri Hemse Slite TarixiQotland xeritesi 1626 il Adada 42 minden cox tapinti askarlanmisdir Onlarin qedimi das dovrune aiddir Burada baliqci yasayis meteqesinin qaliqlari vardir Vikinq erasi doneminde Qotland sakinleri aktiv sekilde ticaretle mesgul olurdular Bunu ereb ve Qerbi Avropa olkelerine aid metal pullar subut edir XI esrden Qotland Serqi ve Qerbi Avropa arasinda vacib merkez rolunu oynamaga baslamisdir Adanin sahillerinde havanalar sebekesi movcud idi Bele havanalarin birinde Visbyu seheri meydana gelmisdir Orta esrlerde Qotlan tacirlri adanin yerlesdiyi cografi movqe ile elaqedar dominantliq edirdiler 1288 ci ilde Visbyu tacirleri ile almanlar arasinda konflikt bas tutmusdur Sonucda seherliler qalib gelir Neticede daha azad daxili siyaset ireli sure bilirler Bu zaman Visbyu seheri etrafina divar cekilir Bununla bele bu sertlerin Isvec krali terefinden dikte edilmesi sebevinden kralliq adanin daxili islerine mudaxileni elinde cemlesdirmisdi IV Valder Atterdaq 1882 1361 ci ilde Danimarka krali IV Valder Atterdaq ordusu adaya cixarilir Qitland kendlileri Danimarka agaligina qarsi cixsalarda bir netice elde edilmir Eksine Bisbyu doyusunde meglub olurlar Doyusde 2 min nefer oldurulur Valmerin sehere toxunmayacagi barede vedinden sonra seher qapilari onun uzune acilir Doyusde ada ehalisinin yetkin kisi ehalisinin yarisi helak olur Bununla Qotland Baltik denizinde musteqil guc olmaq imkanini itirir Ancaq ticaret ehemiyyetini hele yuk illikler boyunca davam etdirir Bu dovrden etibaren Qotland elden ele kecir 1394 cu ilde vilaliy qardaslari adani ele kecirerek Baltik denizinde deniz quldurlugu ile mesgul olurlar Dord ilden sonra adani Livon ordeni ele kecirir 1408 ci ilde onlar adani Danimarka kralicasi I Marqaritaya verir 1436 ci ilde Isvec krali Erik Pomeran hakimiyyetden uzaqlasdirilir O Qotlanda gelir ve Visborq qesrini insa etdirir XV esrde de Qotland Danimarka krali ve Isvec reqentasi arasinda mubahise pridmeti olur Erazi baximindan Danimarkaya mexsus olsa da dini baximindan 1530 cu illerde Lincyopinq eoarxiyasina daxil idi Adaya sahib olanlar vaxt asiri musteqil hereket edirdiler Qotlandin Danimarka erazisi olmasini 1570 ci ilde qebul edir XVII XVIII esrlerde qedimqut dilleri isvec dilinin tesirine meruz qalir Bryomsebru sulhune esasen ada Isvecin erazisi olur Skone ugrunda muharibesi doneminde uc il muddetinde Danimarkanin nezaretinde olmusdur 1679 cu ilden Qotland Isvece mexsus olusdur Rus Isvec muharibesi 1808 1809 zamani adani ruslar isgal ederek rus vilayeti elan edirler Qoltlan ehalisinin boyuk ekseriyyeti isvec dilinin Qotland sivesinde danisirlar 150 neferden ibaret olan deniz motopiyada boluyu 2016 ci ilin sentyabrinda adada telim kecirdikden sonra burada qalmaq barede emr almislar Evveller Qotlandda olan daimi kontinqent 2005 ci ilde adani terk etmisdir Istinadlar Isvec kommunalarinin ehalisi 31 12 2012 2016 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 04 Statistiska Centralbyran 2008 11 13 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 04 Qotland 2015 03 29 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 04