Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qolkonda — Qədim hind qalası, Qütbşahlar sülaləsinin ilk paytaxtı.
| Qolkonda | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | Heydәrabad |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Qədim bir Hind qalası olan Qolkonda, Qərbi Tilangana bölgəsində hökm sürən Varangal racalığının mərkəzi ikən 1363-cü ildə Bəhməni Sultani I Məhəmməd şahın önündən qaçan racə Kanhayya tərəfindən müsəlmanlara buraxildi. Sultan Şəhabəddin Mahmud zamaninda (1463–1482) Qərbi Tilanganaya vali təyin edilən türk əsilli Kuli Qütbülmülkün 1512-ci ildə müstəqiliyini elan etməsindən sonra da Qütubşahilərin paytaxtı oldu və bu durumunu, beşinci sultan Məhəmmədqulu bəy Qütubşahin 8 km. uzağa Heydərabadı qurub dövlətin mərkəzini buraya daşımasına (1590–1591) qədər sürdürdü. Bu tarixdən sonra da özəlliklə stratejik önəmi səbəbiylə ön plana çixan Qolkonda 14 Zilqədə 1098-də Baburlu hökmdari Övrəngzib tərəfindən səkkiz ay sürən bir mühasirə sonucunda ələ keçirildi.
Qolkondadə hindular tərəfindən kərpiçdən inşa edilən müstahkəm mövqelər Bəhmənilər tərəfindən daşlarla güçləndirilmiş və dörd müstəqil qaladan ibarət bu müdafiə təsisləri, ağirliklari 1 ton civarinda qranit bloklarla örülən 6 km. uzunluğundaki çox qalin bir divarla birləşdirilərək tək bir qala halinə gətirilmiştir. Bu sirada yarim dairə kəsitli səksən yeddi yəni bürclə takviyə edilən və Bala Hisar adi verilən qala, bat cəbhəsi bir uçurum halında olan yüksək qayalar üzərində yerləşir. Divarlarda Islam öncəsi Hindu izləri hələ mövcud olduğu kimi qayalara oyulmuş bəzi antik məbədlər də eynən mühafiza edilmişdir. Qütub-şahi xanədaninin dördüncü hökmdari Sultan Ibrahim Qütubşah zamaninda 967-ci ildə (1559–60) qala divarlarinin tahkimati daha da qüvvətləndirilmiş və iç tərəfə yenə bürcləri və sənətkaranə mazğallari olan müəzzəm bir divar daha tikilib. Övrəngzibin 1656-cı ildə səfəri sirasinda Qolkondaya siğinan Sultan Abdullah Qütubşah da qalanin şimal-şərqi tərəfini bəzi əlavələrlə gücləndirmiş və ayrica Qala-i Nev deyilən yeni bir qala inşa ettirmişdir.
Qaynaqlardan, xanədanin qurucusu Sultan Quli Qütbülmülkün Qolkondada bir çox məscid tikdirdiyi öyrənilməkdəysə də bunlardan sadəcə 1518-ci il tarixli olan bir dənəsinin ayaqda qala bildiyi görünür. Bu məsciddə Bəhməni və Tuğluqlu üslublari hakim olum tikintinin at nali şəklindəki kəmərləri, mehrabi və süsləmələri daha sonraki Qütubşah məscidləri üçün bir örnək təşkil etmişdir. 1561-ci il tarixli Mustafa xan Camii ilə Sultan Abdullahin anası Həyatbəxşi bəgimin türbəsinə bitişik olan və 1667-ci il tarixini daşiyan məscid özəlliklə zarif minarələri və süsləmələriylə diqqət çəkir. 1082-də (1671–72) Qolkonda yolu özərində inşa edilən Toli Məscid də çox böyük olmamasina baxmayaraq süsləməli qara mərmər kaidələr üzərində yüksələn minarələriylə Qütubşahf memarlığında önəmli bir yerə sahibdir.
Qütubşahi xanədaninin ilk yeddi sultani ilə şahzadələrin və digər bəzi xanədan üzvlərinin türbələri Qolkonda qalasinin 600 m. qədər şimal-qərbində yerləşir. Qübbəli, köşələri minarəli və cəbhələri kəmərli olan bu türbələr, özəlliklə süsləmələri və lahitlərdəki sədəf kakmalari ilə ün qazanmişdir.
Bölgədə zəngin almaz yataqlari var və Qolkondanin qiymətli daş ticarəti dolayisiyla Bəsrə körfəzi, Orta Asiya və Avropadan gələn tüccarlarla yaxin təmas içində olduğu görünür. Bundan dolayi golconda sözü Ingiliscədə "sərvət qaynaği, çox zəngin mədən yataği" anlaminda bir cins ismi olaraq da işlənilir.
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qolkonda Qedim hind qalasi Qutbsahlar sulalesinin ilk paytaxti Qolkonda17 23 00 sm e 78 24 15 s u Olke HindistanYerlesir Heydәrabad Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiQolkonda Qedim bir Hind qalasi olan Qolkonda Qerbi Tilangana bolgesinde hokm suren Varangal racaliginin merkezi iken 1363 cu ilde Behmeni Sultani I Mehemmed sahin onunden qacan race Kanhayya terefinden muselmanlara buraxildi Sultan Sehabeddin Mahmud zamaninda 1463 1482 Qerbi Tilanganaya vali teyin edilen turk esilli Kuli Qutbulmulkun 1512 ci ilde musteqiliyini elan etmesinden sonra da Qutubsahilerin paytaxti oldu ve bu durumunu besinci sultan Mehemmedqulu bey Qutubsahin 8 km uzaga Heyderabadi qurub dovletin merkezini buraya dasimasina 1590 1591 qeder surdurdu Bu tarixden sonra da ozellikle stratejik onemi sebebiyle on plana cixan Qolkonda 14 Zilqede 1098 de Baburlu hokmdari Ovrengzib terefinden sekkiz ay suren bir muhasire sonucunda ele kecirildi Qolkondade hindular terefinden kerpicden insa edilen mustahkem movqeler Behmeniler terefinden daslarla guclendirilmis ve dord musteqil qaladan ibaret bu mudafie tesisleri agirliklari 1 ton civarinda qranit bloklarla orulen 6 km uzunlugundaki cox qalin bir divarla birlesdirilerek tek bir qala haline getirilmistir Bu sirada yarim daire kesitli seksen yeddi yeni burcle takviye edilen ve Bala Hisar adi verilen qala bat cebhesi bir ucurum halinda olan yuksek qayalar uzerinde yerlesir Divarlarda Islam oncesi Hindu izleri hele movcud oldugu kimi qayalara oyulmus bezi antik mebedler de eynen muhafiza edilmisdir Qutub sahi xanedaninin dorduncu hokmdari Sultan Ibrahim Qutubsah zamaninda 967 ci ilde 1559 60 qala divarlarinin tahkimati daha da quvvetlendirilmis ve ic terefe yene burcleri ve senetkarane mazgallari olan muezzem bir divar daha tikilib Ovrengzibin 1656 ci ilde seferi sirasinda Qolkondaya siginan Sultan Abdullah Qutubsah da qalanin simal serqi terefini bezi elavelerle guclendirmis ve ayrica Qala i Nev deyilen yeni bir qala insa ettirmisdir Qaynaqlardan xanedanin qurucusu Sultan Quli Qutbulmulkun Qolkondada bir cox mescid tikdirdiyi oyrenilmekdeyse de bunlardan sadece 1518 ci il tarixli olan bir denesinin ayaqda qala bildiyi gorunur Bu mescidde Behmeni ve Tugluqlu uslublari hakim olum tikintinin at nali seklindeki kemerleri mehrabi ve suslemeleri daha sonraki Qutubsah mescidleri ucun bir ornek teskil etmisdir 1561 ci il tarixli Mustafa xan Camii ile Sultan Abdullahin anasi Heyatbexsi begimin turbesine bitisik olan ve 1667 ci il tarixini dasiyan mescid ozellikle zarif minareleri ve suslemeleriyle diqqet cekir 1082 de 1671 72 Qolkonda yolu ozerinde insa edilen Toli Mescid de cox boyuk olmamasina baxmayaraq suslemeli qara mermer kaideler uzerinde yukselen minareleriyle Qutubsahf memarliginda onemli bir yere sahibdir Qutubsahi xanedaninin ilk yeddi sultani ile sahzadelerin ve diger bezi xanedan uzvlerinin turbeleri Qolkonda qalasinin 600 m qeder simal qerbinde yerlesir Qubbeli koseleri minareli ve cebheleri kemerli olan bu turbeler ozellikle suslemeleri ve lahitlerdeki sedef kakmalari ile un qazanmisdir Bolgede zengin almaz yataqlari var ve Qolkondanin qiymetli das ticareti dolayisiyla Besre korfezi Orta Asiya ve Avropadan gelen tuccarlarla yaxin temas icinde oldugu gorunur Bundan dolayi golconda sozu Ingiliscede servet qaynagi cox zengin meden yatagi anlaminda bir cins ismi olaraq da islenilir IstinadlarXarici kecidler