Bu məqaləni lazımdır. |
Qitə — Yer qabığının böyük massivi. Qitə ərazisinin əksəriyyətində su hövzəsi olmur və kənarları dəniz səviyyəsindən aşağıda yerləşir. "Qitə" anlayışına ekvivalent və ya yaxın olan söz kimi "materik" termini də istifadə olunur.
haqqinda məlumat
Qitə spesifik mürəkkəb dərinlik quruluşu ilə səciyyələnən, olduqca iri mühüm qlobal struktur elementdir. Qitə Yerin xarici örtüklərini təşkil edən maddənin uzunmüddətli təkamül prosesində və radiogen istiliyin təsiri ilə planetin ümumi qızması və qismən əriməsi, fiziki-kimyəvi və qravitasion diferensasiyası nəticəsində əmələ gəlmiş heterogen cismdir. Əsasən regional metamorfizm və qranitləşmə ilə əlaqədar olan diferensasion proses nəticəsində Qitə başlıca strukturlara - qırışıqlıq vilayətlərə və platformalara parçalanmışdır. Qitə qabığı maddəsinin planetar ərimə prosesində mantiyanın ümumi diferensasion prosesə məruzqalma dərinliyi 1200-1400 km həddində qiymətləndirilir. Belə hesab edilir ki, kimyəvi tərkibinə görə 300 km dərinliyə kimi qitələr altındakı qabıq okeanlar altındakı qabıqdan fərqlənir. Qitə qabığı altında dalğaötürücü qatın (aşağı sıxlıqlı qat) qalınlığı 50 km yaxın olub, təxminən 100-150 km dərinlikdə yerləşir. Qitə qabığının dabanında təzyiq 1,0-1,5 QPa, temperatur isə 600-7000 C təşkil edir. Qitə sərhədi, okean tərəfə qurunun sualtı davamını hüdudlayan qitə yamacının ətəyindən keçir. Geomorfologiyada Qitə. Yerin geotekstrukturlarına aid edilən ən iri müsbət relyef formasıdır. Qitə üçün düzən və dağlarla əlaqədar olan qitə platformaları və dağəmələgəlmə vilayətləri (bəzi tədqiqatçılara görə, platforma və geosinklinal zonalar) kimi geostruktur zonalar səciyyəvidir.
Qitələr
6 qitə var:
İstinadlar
- Под редакцией проф. А. П. Горкина. материк // География. Современная иллюстрированная энциклопедия. — М.: Росмэн. 2006.
- КОНТИНЕНТ 2018-01-01 at the Wayback Machine // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2016); Дата обращения: 31.12.2017
- Континенты // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006. — Səhifələrin sayı: 679.
- What are the 7 Continents of the World/World Continents Map 2020-09-23 at the Wayback Machine, Map Universal.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qite deqiqlesdirme Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Qite Yer qabiginin boyuk massivi Qite erazisinin ekseriyyetinde su hovzesi olmur ve kenarlari deniz seviyyesinden asagida yerlesir Qite anlayisina ekvivalent ve ya yaxin olan soz kimi materik termini de istifade olunur haqqinda melumatQite spesifik murekkeb derinlik qurulusu ile seciyyelenen olduqca iri muhum qlobal struktur elementdir Qite Yerin xarici ortuklerini teskil eden maddenin uzunmuddetli tekamul prosesinde ve radiogen istiliyin tesiri ile planetin umumi qizmasi ve qismen erimesi fiziki kimyevi ve qravitasion diferensasiyasi neticesinde emele gelmis heterogen cismdir Esasen regional metamorfizm ve qranitlesme ile elaqedar olan diferensasion proses neticesinde Qite baslica strukturlara qirisiqliq vilayetlere ve platformalara parcalanmisdir Qite qabigi maddesinin planetar erime prosesinde mantiyanin umumi diferensasion prosese meruzqalma derinliyi 1200 1400 km heddinde qiymetlendirilir Bele hesab edilir ki kimyevi terkibine gore 300 km derinliye kimi qiteler altindaki qabiq okeanlar altindaki qabiqdan ferqlenir Qite qabigi altinda dalgaoturucu qatin asagi sixliqli qat qalinligi 50 km yaxin olub texminen 100 150 km derinlikde yerlesir Qite qabiginin dabaninda tezyiq 1 0 1 5 QPa temperatur ise 600 7000 C teskil edir Qite serhedi okean terefe qurunun sualti davamini hududlayan qite yamacinin eteyinden kecir Geomorfologiyada Qite Yerin geotekstrukturlarina aid edilen en iri musbet relyef formasidir Qite ucun duzen ve daglarla elaqedar olan qite platformalari ve dagemelegelme vilayetleri bezi tedqiqatcilara gore platforma ve geosinklinal zonalar kimi geostruktur zonalar seciyyevidir Qiteler6 qite var Afrika Amerika Antarktida Avropa Asiya AvstraliyaIstinadlarPod redakciej prof A P Gorkina materik Geografiya Sovremennaya illyustrirovannaya enciklopediya M Rosmen 2006 KONTINENT 2018 01 01 at the Wayback Machine Bolshaya rossijskaya enciklopediya Elektronnaya versiya 2016 Data obrasheniya 31 12 2017 Kontinenty Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Geologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 Sehifelerin sayi 679 What are the 7 Continents of the World World Continents Map 2020 09 23 at the Wayback Machine Map Universal