Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qazma mağarası — Ordubad və Şərur rayonları ərazisində 1983-cü ildə aşkarlanmış və paleolit dövrünə aid düşərgə.
| Qazma mağarası | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Uzunluğu | 22 m |
| Kəşf tarixi | 1987-1990 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon |
|
| Şəhər |
|
Tarixi-coğrafi mövqeyi
O, Tənənəm kəndindən 3 km şimal-şərqdə, dəniz səviyyəsindən 1450 m yüksəklikdə yerləşir. Qazma dərəsində olduğundan bu cür adlandırılıb.
Tədqiqi tarixindən
1987-1990-cı illərdə Ə.Q.Cəfərovun rəhbərliyi ilə Qazma mağarasında qazıntı işləri aparılmışdır. Qazıntı zamanı qalınlığı 3 m olan mədəni təbəqə aşkar edilmişdir. 6 mədəni təbəqə qeydə alınmışdır. 1-2-ci təbəqələrdən Orta əsrlər və Tunc-Eneolit dövrü maddi mədəniyyət qalıqları tapılmışdır.Düşərgənin aşağı təbəqələrindən isə Daş dövrü nümunələri aşkarlanıb.Qazma mağarasından aşkar olunmuş daş məmulatının hazırlanma texinkası və tipologiyası əsasında alimlər burada Mustye mədəniyyəti dövründə yaşayış olduğunu deyirlər.
Aşkarlanmış maddi mədəniyyət nümunələri
Mədəni təbəqələrin üçündə IV, V və VI təbəqələrdə zəngin osteoloji material, ocaq yerləri və Mustye mədəniyyətinə aid daş alətlər aşkar edilmişdir. Mustye mədəniyyətinə aid təbəqələr tərkibcə eyni olub az miqdarda əhəngdaşı çınqılının qarışığı olan yüngül gil torpaqdan ibarətdir. Kəsiklərin birində bir neçə ocaq qeydə alınmışdır. Altıncı təbəqə müxtəlif maddi mədəniyyət qalıqları ilə zəngin olmuşdur. Bu təbəqədə daş alətlərdən başqa üç tərəfdən yastı daşlarla əhatələnmiş iki ocaq aşkar olunmuşdur. Ocaqlardan xeyli qaralmış sümük tapılmışdır. Əmək alətləri əsasən obsidiandan hazırlanmışdır. Bundan başqa çaxmaqdaşı (21 ədəd) və daşlı şistdən (5 ədəd) hazırlanmış alətlərə də təsadüf olunmuşdur. Əmək alətlərinin hazırlandığı bütün daş növləri yerlidir. Xeyli miqdarda istehsal tullantısının – nukleus, qəlpə, obsidian və çaxmaqdaşı sınıqlarının aşkar edilməsi göstərir ki, daşın ilkin emalı mağarada olmuşdur. Dördüncü təbəqədən daş alətlərlə bərabər sümük alətlər də aşkar edilmişdir. Onlar biz, bıçaq, kəsici və oyucu alətlərdən ibarətdir.
Dövrləşdirilməsi
Aşkar olunmuş tapıntılar göstərir ki, Qazma mağarasında Mustye dövründə uzun müddət yaşayan qədim sakinlərin əsas təsərrüfat forması ovçuluq olmuşdur.
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Tarixi (7 cilddə) Bakı, Elm, 1998. 1-ci cild
- Vəli Baxşəliyev. Naxçıvanın arxeoloji abidələri. Bakı: Elm, 2008
İstinadlar
- Naxçıvan Ensiklopediyası. I cild (Təkmilləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr). Naxçıvan: AMEA Naxçıvan bölməsi. V. Y. Talıbov. 2005. səh. 596. ISBN .
- Bахşəliyеv, Vəli. Nахçıvаnın аrхеоlоji аbidələri (PDF) (az.). Bakı: "Elm". 2008. 301s. 2019-04-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-04-12.
=
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazma magarasi Ordubad ve Serur rayonlari erazisinde 1983 cu ilde askarlanmis ve paleolit dovrune aid duserge Qazma magarasiUmumi melumatlarUzunlugu 22 mKesf tarixi 1987 1990YerlesmesiOlke AzerbaycanRayon SerurSeher NaxcivanMagaradan elde edilmis nukleuslar Azerbaycan Tarix Muzeyi Tarixi cografi movqeyiO Tenenem kendinden 3 km simal serqde deniz seviyyesinden 1450 m yukseklikde yerlesir Qazma deresinde oldugundan bu cur adlandirilib Tedqiqi tarixinden1987 1990 ci illerde E Q Ceferovun rehberliyi ile Qazma magarasinda qazinti isleri aparilmisdir Qazinti zamani qalinligi 3 m olan medeni tebeqe askar edilmisdir 6 medeni tebeqe qeyde alinmisdir 1 2 ci tebeqelerden Orta esrler ve Tunc Eneolit dovru maddi medeniyyet qaliqlari tapilmisdir Dusergenin asagi tebeqelerinden ise Das dovru numuneleri askarlanib Qazma magarasindan askar olunmus das memulatinin hazirlanma texinkasi ve tipologiyasi esasinda alimler burada Mustye medeniyyeti dovrunde yasayis oldugunu deyirler Askarlanmis maddi medeniyyet numuneleriMedeni tebeqelerin ucunde IV V ve VI tebeqelerde zengin osteoloji material ocaq yerleri ve Mustye medeniyyetine aid das aletler askar edilmisdir Mustye medeniyyetine aid tebeqeler terkibce eyni olub az miqdarda ehengdasi cinqilinin qarisigi olan yungul gil torpaqdan ibaretdir Kesiklerin birinde bir nece ocaq qeyde alinmisdir Altinci tebeqe muxtelif maddi medeniyyet qaliqlari ile zengin olmusdur Bu tebeqede das aletlerden basqa uc terefden yasti daslarla ehatelenmis iki ocaq askar olunmusdur Ocaqlardan xeyli qaralmis sumuk tapilmisdir Emek aletleri esasen obsidiandan hazirlanmisdir Bundan basqa caxmaqdasi 21 eded ve dasli sistden 5 eded hazirlanmis aletlere de tesaduf olunmusdur Emek aletlerinin hazirlandigi butun das novleri yerlidir Xeyli miqdarda istehsal tullantisinin nukleus qelpe obsidian ve caxmaqdasi siniqlarinin askar edilmesi gosterir ki dasin ilkin emali magarada olmusdur Dorduncu tebeqeden das aletlerle beraber sumuk aletler de askar edilmisdir Onlar biz bicaq kesici ve oyucu aletlerden ibaretdir DovrlesdirilmesiAskar olunmus tapintilar gosterir ki Qazma magarasinda Mustye dovrunde uzun muddet yasayan qedim sakinlerin esas teserrufat formasi ovculuq olmusdur EdebiyyatAzerbaycan Tarixi 7 cildde Baki Elm 1998 1 ci cild Veli Baxseliyev Naxcivanin arxeoloji abideleri Baki Elm 2008IstinadlarNaxcivan Ensiklopediyasi I cild Tekmillesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan AMEA Naxcivan bolmesi V Y Talibov 2005 seh 596 ISBN 5 8066 1468 9 Bahseliyev Veli Nahcivanin arheoloji abideleri PDF az Baki Elm 2008 301s 2019 04 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 04 12