Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
 | Bu məqalə Qaytarma rəqsi haqqındadır. Digər mənalar üçün Qaytarma (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
Qaytarma (krımtat. Qaytarma) — Krım tatarlarının milli rəqsi. O, təbiət dövriyyəsinin sonsuz hərəkətini simvolizə edir və toylarda və bayramlarda ifa olunur. Krım tatarlardan yanaşı bu rəqsinin müxtəlif növləri həmçinin qırımçaqlarda, kəraimlərdə, urumlarda və Azovyanı yunanlarda var.
Bəzi mənbələrdə qaytarmanı qadınlarla kişilərin birlikdə rəqs etdiyi yazılır: kişilər əllərini yumruq şəklində tutub sıçrayışlı hərəkət etməli, qadınlar isə əllərini dairəvi şəkildə çevirərək hamar hərəkət etməli. Başqa mənbələrdə isə onun sadəcə qadınlar tərəfindən və ya qadınlar tərəfindən kişilərdən ayrı ifa olunduğu yazılır.
Tarix
Araşdırmaçı A.V. Boqorodun fikrinə görə, qaytarma rəqsinin mənşəyi dərviş rəqsindən gəlir. Başqa fikrinə görə, o Krıma səfərdlərlə birlikdə, onların 1492-ci ildəki Pireney yarımadasıdan qovulmasından sonra gəlib. Onlardan bu rəqsi Krım qaraçaları alıb. Həmçinin yazılır ki, rəqsin ilk qeydi 1793-cü ilə aiddir.
1925-ci ilin yayında Üsein Bodaninskiy, Osman Aqçoraqlı və Asan Refatov Krımın mərkəzi, çöl və şərqi bölgələrin 55 yaşayış məntəqələrində keçirtdiyi ekspedisiyasının nəticəsində rəqsin 25 növü yazdırılıb.
Mədəniyyətdə
1930-cu illərdə rəssam Ennan Alimov Qaytarma oynağan qız (krımtat. Qaytarma oynayan qız) adlı rəsmi çəkib.
1939-cu ildə Qaytarma adlı rəqs qrupu yaradılıb.
Ahtem Seitablayevin 2013-cü ilin Qaytarma filmi qaytarma rəsinin ifası ilə başlayır.
2015-ci ildə Ukrpoşta «Qaytarma» rəqsi adlı poçt markasını buraxıb.
2016 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinin qalib 1944 mahnısının klipində Mavile Yaqyayeva qaytarma və tem tem əsasında bir rəqsi ifa edirdi.
İstinadlar
- Кочнова, Ольга Анатольевна. Семиотический анализ художественного фильма «Хайтарма» 2020-01-13 at the Wayback Machine (2014) // Таврические студии. Серия: Культурология. № 6. с. 66-71
- Весілля в Криму по-кримськотатарськи (фотогалерея) 2020-01-12 at the Wayback Machine // radiosvoboda.org
- Караимская жизнь // 1911. № 07
- Александр Рыбалко. С приазовскими греками в Карпатах танцевали хайтарму 2020-01-12 at the Wayback Machine Greek.ru // 27.07.2005
- Нацменшини на лінії розмежування: греки Приазов’я 2018-01-23 at the Wayback Machine // radiosvoboda.org
- Греки ДНР отметили День «Охи» 2017-10-31 at the Wayback Machine (29.10.2017) // ukraina.ru
- Олейник М. А. Народная хореографическая культура крымских татар 2020-01-12 at the Wayback Machine // Культура народов Причерноморья с древнейших времён до наших дней, Симферополь. 2017. с. 87-89
- . // Издательство литературы и искусства имени Гафура Гуляма. Ташкент, 1978. с. 232 — с. 181
- А. М. Підлипська. Кримськотатарський танець у діяльності професійних митців хореографії за межами Криму у першій половині ХХ століття (до 1941 року) 2020-01-13 at the Wayback Machine // Культура народов Причерноморья. — 2008. — № 125. — С. 33-36
- А. В. Богород. Танцювальні ритуали і практики мусульман: релігієзнавчий аспект 2020-07-03 at the Wayback Machine // Гілея: науковий вісник. — 2015. — Вип. 103. — С. 227—232
- Казаченко Б.Н., Бакши Н.Ю., Ачкинадзе А.Л. "Музыкально-поэтическое наследие крымчаков" (2). 2016.
- Святыни и проблемы сохранения этнокультуры крымских караимов-караев: материалы научно-практической конференции в рамках Международного этнографического фестиваля «Караи собирают друзей», Симферополь, Евпатория, Джуфт Кале, 14-16 сентября 2007 г 2020-06-30 at the Wayback Machine // Ассоциация крымских караимов «Крымкарайлар», 2008 — с. 263
- А. Н. Бабий. Крымскотатарский народный танец в фольклорно-этнографических исследованиях 20-30-х гг. ХХ ст. 2020-01-12 at the Wayback Machine // Культура народов Причерноморья. — 2004. — № 51. — С. 75-78
- Гульнара Усеинова. Первый директор Крымского художественного училища 2018-10-05 at the Wayback Machine // Газета «Голос Крыма», № 38 (976) от 21.09.2012 г.
- "Ансамблю «Хайтарма» — 60 лет | Газета 'Голос Крыма new' — официальный сайт". goloskrimanew.ru. 2020-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-21.
- В Днепропетровске презентовали сканадальный фильм о депортации татар из Крыма 2020-01-13 at the Wayback Machine // 34.ua
- «Укрпошта» презентувала серію поштових марок, присвячених кримським татарам 2020-01-12 at the Wayback Machine // 5.ua
- Пісню Джамали «1944» зіграли на бандурі, дудуці та джембе 2020-01-13 at the Wayback Machine (07.06.2016) // kreschatic.kiev.ua
- Евровидение 2016: украинские музыканты сыграли песню Джамалы на этнических инструментах 2020-01-13 at the Wayback Machine (12 мая 2016) // tv.ua
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Qaytarma reqsi haqqindadir Diger menalar ucun Qaytarma deqiqlesdirme sehifesine baxin Qaytarma krimtat Qaytarma Krim tatarlarinin milli reqsi O tebiet dovriyyesinin sonsuz hereketini simvolize edir ve toylarda ve bayramlarda ifa olunur Krim tatarlardan yanasi bu reqsinin muxtelif novleri hemcinin qirimcaqlarda keraimlerde urumlarda ve Azovyani yunanlarda var Bezi menbelerde qaytarmani qadinlarla kisilerin birlikde reqs etdiyi yazilir kisiler ellerini yumruq seklinde tutub sicrayisli hereket etmeli qadinlar ise ellerini dairevi sekilde cevirerek hamar hereket etmeli Basqa menbelerde ise onun sadece qadinlar terefinden ve ya qadinlar terefinden kisilerden ayri ifa olundugu yazilir TarixQaytarma Ukrayna poct markasinda 2015 Arasdirmaci A V Boqorodun fikrine gore qaytarma reqsinin menseyi dervis reqsinden gelir Basqa fikrine gore o Krima seferdlerle birlikde onlarin 1492 ci ildeki Pireney yarimadasidan qovulmasindan sonra gelib Onlardan bu reqsi Krim qaracalari alib Hemcinin yazilir ki reqsin ilk qeydi 1793 cu ile aiddir 1925 ci ilin yayinda Usein Bodaninskiy Osman Aqcoraqli ve Asan Refatov Krimin merkezi col ve serqi bolgelerin 55 yasayis menteqelerinde kecirtdiyi ekspedisiyasinin neticesinde reqsin 25 novu yazdirilib Medeniyyetde1930 cu illerde ressam Ennan Alimov Qaytarma oynagan qiz krimtat Qaytarma oynayan qiz adli resmi cekib 1939 cu ilde Qaytarma adli reqs qrupu yaradilib Ahtem Seitablayevin 2013 cu ilin Qaytarma filmi qaytarma resinin ifasi ile baslayir 2015 ci ilde Ukrposta Qaytarma reqsi adli poct markasini buraxib 2016 Avroviziya Mahni Musabiqesinin qalib 1944 mahnisinin klipinde Mavile Yaqyayeva qaytarma ve tem tem esasinda bir reqsi ifa edirdi IstinadlarKochnova Olga Anatolevna Semioticheskij analiz hudozhestvennogo filma Hajtarma 2020 01 13 at the Wayback Machine 2014 Tavricheskie studii Seriya Kulturologiya 6 s 66 71 Vesillya v Krimu po krimskotatarski fotogalereya 2020 01 12 at the Wayback Machine radiosvoboda org Karaimskaya zhizn 1911 07 Aleksandr Rybalko S priazovskimi grekami v Karpatah tancevali hajtarmu 2020 01 12 at the Wayback Machine Greek ru 27 07 2005 Nacmenshini na liniyi rozmezhuvannya greki Priazov ya 2018 01 23 at the Wayback Machine radiosvoboda org Greki DNR otmetili Den Ohi 2017 10 31 at the Wayback Machine 29 10 2017 ukraina ru Olejnik M A Narodnaya horeograficheskaya kultura krymskih tatar 2020 01 12 at the Wayback Machine Kultura narodov Prichernomorya s drevnejshih vremyon do nashih dnej Simferopol 2017 s 87 89 Izdatelstvo literatury i iskusstva imeni Gafura Gulyama Tashkent 1978 s 232 s 181 A M Pidlipska Krimskotatarskij tanec u diyalnosti profesijnih mitciv horeografiyi za mezhami Krimu u pershij polovini HH stolittya do 1941 roku 2020 01 13 at the Wayback Machine Kultura narodov Prichernomorya 2008 125 S 33 36 A V Bogorod Tancyuvalni rituali i praktiki musulman religiyeznavchij aspekt 2020 07 03 at the Wayback Machine Gileya naukovij visnik 2015 Vip 103 S 227 232 Kazachenko B N Bakshi N Yu Achkinadze A L Muzykalno poeticheskoe nasledie krymchakov 2 2016 Svyatyni i problemy sohraneniya etnokultury krymskih karaimov karaev materialy nauchno prakticheskoj konferencii v ramkah Mezhdunarodnogo etnograficheskogo festivalya Karai sobirayut druzej Simferopol Evpatoriya Dzhuft Kale 14 16 sentyabrya 2007 g 2020 06 30 at the Wayback Machine Associaciya krymskih karaimov Krymkarajlar 2008 s 263 A N Babij Krymskotatarskij narodnyj tanec v folklorno etnograficheskih issledovaniyah 20 30 h gg HH st 2020 01 12 at the Wayback Machine Kultura narodov Prichernomorya 2004 51 S 75 78 Gulnara Useinova Pervyj direktor Krymskogo hudozhestvennogo uchilisha 2018 10 05 at the Wayback Machine Gazeta Golos Kryma 38 976 ot 21 09 2012 g Ansamblyu Hajtarma 60 let Gazeta Golos Kryma new oficialnyj sajt goloskrimanew ru 2020 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 21 V Dnepropetrovske prezentovali skanadalnyj film o deportacii tatar iz Kryma 2020 01 13 at the Wayback Machine 34 ua Ukrposhta prezentuvala seriyu poshtovih marok prisvyachenih krimskim tataram 2020 01 12 at the Wayback Machine 5 ua Pisnyu Dzhamali 1944 zigrali na banduri duduci ta dzhembe 2020 01 13 at the Wayback Machine 07 06 2016 kreschatic kiev ua Evrovidenie 2016 ukrainskie muzykanty sygrali pesnyu Dzhamaly na etnicheskih instrumentah 2020 01 13 at the Wayback Machine 12 maya 2016 tv ua