Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qasıməli Cantoşev (qırğ. Касымалы Жантошев;; 2 sentyabr [15] 1904, Tənizbay kəndi, Ak-Suu rayonu, İsıkgöl vilayəti, Qırğızıstan - 13 avqust 1968, Frunze) - qırğız ədəbiyyat və ictimai xadimi, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi, aktyor, rejissor. Qırğızıstan SSR-in əməkdar artisti (1946), Qırğız SSR xalq yazıçısı (1968) olmuşdur. SSRİ Yazıçılar İttifaqı (1934) olmuşdur.
| Qasıməli Cantoşev | |
|---|---|
| qırğ. Касымалы Жантошев | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 (15) sentyabr 1904 |
| Vəfat tarixi | 13 avqust 1968 (63 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | qırğız |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, redaktor, dramaturq, tərcüməçi, ssenarist |
| Əsərlərinin dili | Qırğız dili |
| Janr | nəsr |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |      |
Həyatı
1926-cı ildə A.Kuttubayev, A.Botaliyev, S.Sabayev, K.Eşimbəyov və başqaları ilə birlikdə ümid verən gənc olaraq Qırğızıstan musiqi və dram studiyasına qəbul edildi. Musiqi və dram studiyasında çalışdığı illərdə bir neçə rol oynamış, eyni zamanda ilk pyeslərini: "Çobanlar", "Karaçaç", "Qırmızı və Mariya" və s. yazmışdır.
Sonradan Q.Cantoşevin yuxarıda göstərilən bütün pyesləri səhnəyə qoyulub. 1930-cu ildə Frunze şəhərində Pedaqoji Texnikumu bitirmışdır. Qırğızıstan Pedaqoji Kollecində müəllim işləyib, bir müddət kənd məclislərinin sədrlərinin hazırlanması kurslarından dərs keçib.
1934-1948-ci illərdə - Qırğızıstan Dram Teatrının aktyoru, rejissoru, səhnə rəhbəri kimi çalışıb. O dövrdəki sənət yoldaşlarına görə, xüsusilə Kirdram Teatrının repertuarındaki çətin, intellektual rolların öhdəsindən bacarıqla gəlir.
1948-1949-cu illərdə Kirgosizdatının redaktoru, 1949-1951-ci illərdə-Qırğızıstan SSR Xalq Komissarlığı incəsənət şöbəsinin müdiri, 1964-1968-ci illərdə Qırğızıstan SSR Mədəniyyət Nazirliyinin repertuar və redaksiya heyətinin baş redaktoru vəzifələrində çalışmışdır.
1943-cü ildə Q. Cantoşev Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasına üzvlüyünə qəbul edildi. 1946 -cı ildə Qırğızıstanın Əməkdar İncəsənət Xadimi adına layiq görülmüşdür. 1968-ci ildə Qırğızıstan SSR xalq yazıçısı olmuşdur.
Yaradıcılığı
Ədəbi karyerasına 1926 -cı ildə Qırğızıstan musiqi və dram studiyasının şagirdi olmaqla başlayıb. Daha sonra pedaqoji texnikomda oxuduğu illərdə ədəbi fəaliyyətini davam etdirmiş və dram dərnəyi üçün bir sıra şeirlər, bir pərdəli pyeslər yaratmışdır.
Bir çox nəsr əsərlərinin və qırxa yaxın pyesin müəllifidir, bunlardan ən əhəmiyyətlisi: "Qara saçlılar" (1928), xalq dastanı əsasında qəhrəmanlıq dramı "Kurmanbəy" (1942), "Xalqın müğənnisi" (1945), Toktoqul Satılqanova həsr olunmuş, şifahi xalq yaradıcılığı əsasında yazılmış "Mendirman" poemasıdır (1957). Üç cildlik "Kanıbəy" macəra romanı (1939-1948) qırğız xalqının inqilabdan əvvəlki həyatını əks etdirir. Yazıçının "Aşırımları aşan sular" (1955) roman və hekayələr toplusu, "Cənnət dağlarının çobanı" romanı (1963) və uşaqlar üçün nağılları da var. "Kurmanbəy" romanı və dramı qırğız milli mədəniyyətinin qızıl fonduna daxil olub.
Qasıməli Cantoşev həm də bədii tərcümə ustası kimi də tanınır. Aleksandr Ostrovskinin "Cehiz" pyesini, N. A. Ostrovskinin "Polad necə bərkidi" və s. romanlarını qırğız dilinə tərcümə etmişdir. Ssenari janrında çıxış edən ilk qırğız yazıçılarından biridir. "Qırğızfilm" studiyasında çəkilmiş "Tyan-Şan qızı" və "Kanıbəy" filmlərinin ssenari müəllifidir.
Seçilmiş əsərləri
- 1928 — "Qara saçlılar" pyesi Oktyabr inqilabından əvvəl ailədə qırğız qadının acınacaqlı vəziyyətindən bəhs edir;
- 1930 — "Alım və Mariya", "Dardaş" və s. (qırğız kəndində kollektivləşmə barədə);
- 1938 — "İki yaş" ("Gənc") hekayəsi;
- 1939—1948 — "Kanıbəy" romanı (3 cild);
- 1942 — "Kuranbəy" dramı, "İntiqam" pyesi Böyük Vətən müharibəsində Sovet partizanlarının qəhrəmanlığına həsr edilib;
- 1945 — "Xalqın müğənnisi", "Güclülərin əhliləşdirilməsi" pyesləri;
- 1949 — "Tilek" hekayəsi ("Xəyal");
- 1951 — Jalınduu Jaştar (Odlu gənclik);
- 1957 — "Mendirman" poeması;
- 1958 — "Bizim Jomoktor" ("Nağıllarımız") ;
- 1963 — "Səmavi dağların çobanı" romanı ( "Хаn-Tenqri çobanı»);
- 1964 — "Bizim katib" ("Katibimiz") povesti ;
- 1983 — "Adil və Edil" nağılı və s.
Mükafatları
- (1958)
- (1939)
Xatirəsi
İstinadlar
- "Извесные писатели Кыргызыстана ДЖАНТОШЕВ КАСЫМАЛЫ". 2021-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-29.
Ədəbiyyat
- "История киргизской советской литературы", Фрунзе, 1970.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qasimeli Cantosev qirg Kasymaly Zhantoshev 2 sentyabr 15 1904 Tenizbay kendi Ak Suu rayonu Isikgol vilayeti Qirgizistan 13 avqust 1968 Frunze qirgiz edebiyyat ve ictimai xadimi yazici dramaturq tercumeci aktyor rejissor Qirgizistan SSR in emekdar artisti 1946 Qirgiz SSR xalq yazicisi 1968 olmusdur SSRI Yazicilar Ittifaqi 1934 olmusdur Qasimeli Cantosevqirg Kasymaly ZhantoshevDogum tarixi 2 15 sentyabr 1904Vefat tarixi 13 avqust 1968 1968 08 13 63 yasinda Vefat yeri Biskek Qirgizistan SSR SSRIMilliyyeti qirgizTehsili Yusif Balasaqunlu adina Qirgizistan Milli UniversitetiFealiyyeti yazici redaktor dramaturq tercumeci ssenaristEserlerinin dili Qirgiz diliJanr nesrUzvluyu SSRI Yazicilar IttifaqiMukafatlari Qirmizi emek bayragi ordeni Seref nisani ordeni Emekde ferqlenmeye gore medali Vladimir Ilic Leninin anadan olmasinin 100 illiyi munasibetile yubiley medali 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde resadetli emeye gore medaliHeyati1926 ci ilde A Kuttubayev A Botaliyev S Sabayev K Esimbeyov ve basqalari ile birlikde umid veren genc olaraq Qirgizistan musiqi ve dram studiyasina qebul edildi Musiqi ve dram studiyasinda calisdigi illerde bir nece rol oynamis eyni zamanda ilk pyeslerini Cobanlar Karacac Qirmizi ve Mariya ve s yazmisdir Sonradan Q Cantosevin yuxarida gosterilen butun pyesleri sehneye qoyulub 1930 cu ilde Frunze seherinde Pedaqoji Texnikumu bitirmisdir Qirgizistan Pedaqoji Kollecinde muellim isleyib bir muddet kend meclislerinin sedrlerinin hazirlanmasi kurslarindan ders kecib 1934 1948 ci illerde Qirgizistan Dram Teatrinin aktyoru rejissoru sehne rehberi kimi calisib O dovrdeki senet yoldaslarina gore xususile Kirdram Teatrinin repertuarindaki cetin intellektual rollarin ohdesinden bacariqla gelir 1948 1949 cu illerde Kirgosizdatinin redaktoru 1949 1951 ci illerde Qirgizistan SSR Xalq Komissarligi incesenet sobesinin mudiri 1964 1968 ci illerde Qirgizistan SSR Medeniyyet Nazirliyinin repertuar ve redaksiya heyetinin bas redaktoru vezifelerinde calismisdir 1943 cu ilde Q Cantosev Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasina uzvluyune qebul edildi 1946 ci ilde Qirgizistanin Emekdar Incesenet Xadimi adina layiq gorulmusdur 1968 ci ilde Qirgizistan SSR xalq yazicisi olmusdur YaradiciligiEdebi karyerasina 1926 ci ilde Qirgizistan musiqi ve dram studiyasinin sagirdi olmaqla baslayib Daha sonra pedaqoji texnikomda oxudugu illerde edebi fealiyyetini davam etdirmis ve dram derneyi ucun bir sira seirler bir perdeli pyesler yaratmisdir Bir cox nesr eserlerinin ve qirxa yaxin pyesin muellifidir bunlardan en ehemiyyetlisi Qara saclilar 1928 xalq dastani esasinda qehremanliq drami Kurmanbey 1942 Xalqin mugennisi 1945 Toktoqul Satilqanova hesr olunmus sifahi xalq yaradiciligi esasinda yazilmis Mendirman poemasidir 1957 Uc cildlik Kanibey macera romani 1939 1948 qirgiz xalqinin inqilabdan evvelki heyatini eks etdirir Yazicinin Asirimlari asan sular 1955 roman ve hekayeler toplusu Cennet daglarinin cobani romani 1963 ve usaqlar ucun nagillari da var Kurmanbey romani ve drami qirgiz milli medeniyyetinin qizil fonduna daxil olub Qasimeli Cantosev hem de bedii tercume ustasi kimi de taninir Aleksandr Ostrovskinin Cehiz pyesini N A Ostrovskinin Polad nece berkidi ve s romanlarini qirgiz diline tercume etmisdir Ssenari janrinda cixis eden ilk qirgiz yazicilarindan biridir Qirgizfilm studiyasinda cekilmis Tyan San qizi ve Kanibey filmlerinin ssenari muellifidir Secilmis eserleri1928 Qara saclilar pyesi Oktyabr inqilabindan evvel ailede qirgiz qadinin acinacaqli veziyyetinden behs edir 1930 Alim ve Mariya Dardas ve s qirgiz kendinde kollektivlesme barede 1938 Iki yas Genc hekayesi 1939 1948 Kanibey romani 3 cild 1942 Kuranbey drami Intiqam pyesi Boyuk Veten muharibesinde Sovet partizanlarinin qehremanligina hesr edilib 1945 Xalqin mugennisi Guclulerin ehlilesdirilmesi pyesleri 1949 Tilek hekayesi Xeyal 1951 Jalinduu Jastar Odlu genclik 1957 Mendirman poemasi 1958 Bizim Jomoktor Nagillarimiz 1963 Semavi daglarin cobani romani Han Tenqri cobani 1964 Bizim katib Katibimiz povesti 1983 Adil ve Edil nagili ve s Mukafatlari Qirmizi emek bayragi ordeni 1958 Seref nisani ordeni Emekde ferqlenmeye gore medali 1939 Vladimir Ilic Leninin anadan olmasinin 100 illiyi munasibetile yubiley medali 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde resadetli emeye gore medaliXatiresiQasimeli Cantosevin adi Issik Kul Regional Dram Teatrina bir sira orta mekteblere ve kitabxanalara Qirgizistanin seher ve kendlerinin kucelerine verilib Yazicinin adina Biskekde kuce adi var Istinadlar Izvesnye pisateli Kyrgyzystana DZhANTOShEV KASYMALY 2021 07 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 29 Edebiyyat Istoriya kirgizskoj sovetskoj literatury Frunze 1970