Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə Qaraqaşlar məqaləsinə çox yaxındır və hər ikisinin eyni başlıq altında birləşdirilməsi mümkündür.
Qaraqaş və ya Qaraagas tatarları – Qafqazdan Volqa deltasına köç edib, oraya yerləşmiş noğay tayfalarına daxil olan türk boyu. Şiə müsəlman olan Qaraqaş tatarları Qaraağaç noğayları olaraq da adlandırılırlar.
Son dövrlərdə xeyli sayda Qaraqaş tatarları müxtəlif etnoslar arasında assimiliyasiya olmuşdurlar. Onları həmçinin, regiondakı digər türk soylu etnoslardan fərqləndirən onların dini kimlikləridir. Belə ki, Qaraqaş tatarları şiə müsəlmandırlar.
Azərbaycandakı xeyli sayda olan Qaraqaş yer adlarının bu tayfa ilə əlaqəli olduğu güman edilir.
Haqqında
Noğayların bu qrupu əsasən Həştərxan civarlarında yaşamaqdadırlar. Bu qrup uzun müddət Kazan tatarları hesab edilmişdirlər. Lakin danışdıqları şivənin Kazan tatarlarından xeyli fərqli olduğu aşkar ortadadır. Uzun müddət Kazan tatarlarının mədəni, siyasi təsirlərinə məruz qalıblar. Lakin son dövrlərdə fərqli milli şüurları formalaşmaqdadır.
Qaraqaş noğaylar XVI əsrdə Noğay Ordadan ayrılan Kiçik Noğay Ordasının nəvələridirlər, XVI əsrin ortalarında Şimali Qafqazdakı digər noğaylardan ayrılaraq Volqa-Ural bölgəsinə çəkildilər. XVI əsrdən XVIII əsrinəvvəllərinə qədər buralarda yaşadılar. XVIII əsrin əvvəllərində Qaraqaş tatarları Kalmukların təsiri altında idilər. XVIII əsrin ikinci yarısında isə Kalmuk xanlığının bir parçası idilər. 1771-ci ildə Kalmukların Çunqariyaya geri dönmələrindən sonra Qaraqaş tatarları da Həştərxan ətraflarına yerləşmişlər. Onların dili türkoloq Leonid S. Arslanovun apardığı araşdırmalara görə, Qaraqaş noğay ləhcəsidir. Xarici görünüş baxımından Avropa görünüşlü insanlardır, daha çox açıq rəngli, qəhvə rəngli saça malikdirlər. Çox zaman uzun boylu olurlar. Milli oyunları daha çox Qafqaz noğaylarına bənzəməkdədir.
Kalım deyilən və olduqca yüksək məbləğdə olan başlıq parası adəti Qaraqaş noğayları çətin vəziyyətə salmaqdadır. Buna görə də, kənardan evlənmələr geniş hal almışdır. Əvvəllər Kazan tatarları və qazaxlar evlənmək üçün daha üstün tutulsalar da, indilər də digər Qafqaz noğayları ilə ailə həyatı qurmağı üstün tuturlar.
Şılavuş adını verdikləri top şapkaları, beşmet adını verdikləri paltarları vardır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Nesrin Güllüdağ. Nogay Türkleri. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TÜRKOLOJİ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ. 2017.
- "Nogay-Karagash". turkic.elegantlexicon.com. 2022-01-17 tarixində .
- "Nogaylar Ногайцы" (PDF). turkoloji.cu.edu.tr. 2017 tarixində (PDF).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Qaraqaslar meqalesine cox yaxindir ve her ikisinin eyni basliq altinda birlesdirilmesi mumkundur Qaraqas ve ya Qaraagas tatarlari Qafqazdan Volqa deltasina koc edib oraya yerlesmis nogay tayfalarina daxil olan turk boyu Sie muselman olan Qaraqas tatarlari Qaraagac nogaylari olaraq da adlandirilirlar Son dovrlerde xeyli sayda Qaraqas tatarlari muxtelif etnoslar arasinda assimiliyasiya olmusdurlar Onlari hemcinin regiondaki diger turk soylu etnoslardan ferqlendiren onlarin dini kimlikleridir Bele ki Qaraqas tatarlari sie muselmandirlar Azerbaycandaki xeyli sayda olan Qaraqas yer adlarinin bu tayfa ile elaqeli oldugu guman edilir HaqqindaNogaylarin bu qrupu esasen Hesterxan civarlarinda yasamaqdadirlar Bu qrup uzun muddet Kazan tatarlari hesab edilmisdirler Lakin danisdiqlari sivenin Kazan tatarlarindan xeyli ferqli oldugu askar ortadadir Uzun muddet Kazan tatarlarinin medeni siyasi tesirlerine meruz qaliblar Lakin son dovrlerde ferqli milli suurlari formalasmaqdadir Qaraqas nogaylar XVI esrde Nogay Ordadan ayrilan Kicik Nogay Ordasinin neveleridirler XVI esrin ortalarinda Simali Qafqazdaki diger nogaylardan ayrilaraq Volqa Ural bolgesine cekildiler XVI esrden XVIII esrinevvellerine qeder buralarda yasadilar XVIII esrin evvellerinde Qaraqas tatarlari Kalmuklarin tesiri altinda idiler XVIII esrin ikinci yarisinda ise Kalmuk xanliginin bir parcasi idiler 1771 ci ilde Kalmuklarin Cunqariyaya geri donmelerinden sonra Qaraqas tatarlari da Hesterxan etraflarina yerlesmisler Onlarin dili turkoloq Leonid S Arslanovun apardigi arasdirmalara gore Qaraqas nogay lehcesidir Xarici gorunus baximindan Avropa gorunuslu insanlardir daha cox aciq rengli qehve rengli saca malikdirler Cox zaman uzun boylu olurlar Milli oyunlari daha cox Qafqaz nogaylarina benzemekdedir Kalim deyilen ve olduqca yuksek meblegde olan basliq parasi adeti Qaraqas nogaylari cetin veziyyete salmaqdadir Buna gore de kenardan evlenmeler genis hal almisdir Evveller Kazan tatarlari ve qazaxlar evlenmek ucun daha ustun tutulsalar da indiler de diger Qafqaz nogaylari ile aile heyati qurmagi ustun tuturlar Silavus adini verdikleri top sapkalari besmet adini verdikleri paltarlari vardir Hemcinin baxTatarlarIstinadlarNesrin Gulludag Nogay Turkleri CUKUROVA UNIVERSITESI TURKOLOJI ARASTIRMALARI MERKEZI 2017 Nogay Karagash turkic elegantlexicon com 2022 01 17 tarixinde Nogaylar Nogajcy PDF turkoloji cu edu tr 2017 tarixinde PDF