Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bağdadın mühasirəsi 1821-ci ilin oktyabrında İraqın Bağdad şəhərində şahzadə Məhəmməd Əli Mirzənin başçılıq etdiyi hücum edən İran Qacar ordusu ilə Bağdadlı Davud Paşanın əyalət komandanlığı altında müdafiə edən Osmanlı İmperatorluğu arasında hərbi əməliyyatdır. O, 1821-1823-cü illər Osmanlı-Fars Müharibəsinin bir hissəsi idi, özü də 16-cı əsrin əvvəllərindən bəri vaxtaşırı alovlanan daha böyük Osmanlı-Fars müharibələrinin bir hissəsi idi.
| Bağdad mühasirəsi (1821) | |||
|---|---|---|---|
 Qacar süvarisi | |||
| Tarix | 1821 | ||
| Yeri | Bağdad | ||
| Nəticəsi | Osmanlı qələbəsi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| | |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| | |||
Pre
19-cu əsrin əvvəllərində Osmanlı İmperiyası qərbdə yunan üsyanı ilə mübarizə apararkən şərqdə Qacar dövlətinin güclənməsi təhlükəsi ilə üz-üzə idi. Osmanlının düşməni olan Rusiya, düşmənini daha da zəiflətmək üçün fürsət gördü. Ruslar İranın vəliəhd şahzadəsi Fəth-Əli şah Qacarın oğlu Abbas Mirzəni Osmanlı Türkiyəsini işğal etməyə sövq etdilər. İranlılar, guya Osmanlı İmperiyasına qarşı çıxan kürd tayfalarına dəstək olaraq, Doğu Bayezid və Van yaxınlığındakı Osmanlı ərazisinə keçdilər.
Türklər buna iki qollu əks-hücumla cavab verdilər. Şimalda Şərqi Anadoludakı İran qarnizonlarını buxarlamağı və İranın qoşun toplamasının qarşısını almaq üçün Azərbaycanın bəzi hissələrini işğal etməyi və Osmanlı şərtləri ilə sülhə məcbur etməyi planlaşdırırdı.
Cənubda, sentyabr ayında Bağdadın Osmanlı "vəlisi" (valisi) Davud Paşa tərəfindən ikinci əks hücum təşkil edildi. O, İranı işğal etdi, lakin uğursuz oldu və Fəth-Əli şah Qacarın böyük oğlu şahzadə Məhəmməd Əli Mirzənin başçılığı altında Qacar ordusu tərəfindən təqib edildi. İranlılar Osmanlı müxalifətini məğlub edən və Lurların dəstəyi ilə Şirvan çayı boyunca Şahrezuru alaraq geri çəkilən türkləri yenidən Osmanlı ərazisinə qovdular və onları Kərkükə çəkilməyə məcbur etdilər. Məhəmməd Əli Mirzə Süleymaniyyəni fəth etdi və Samarranın alınmasından sonra Qacar ordusu 40.000 piyada və artilleriya ilə Bağdadı mühasirəyə aldı. Mühasirə uğurlu olarsa, regional güc balansını İranın xeyrinə dəyişəcək.
Mühasirə
Şəhərin müdafiəsinə Davud paşa başçılıq edirdi. Yalnız məhdud qüvvələr almasına baxmayaraq, Davud Paşa şəhərin müdafiəsini təşkil etdi, istehkamları gücləndirdi və təchizat xətlərinin toxunulmaz olmasını təmin etdi. Qacar ordusunun şəhərin möhkəm istehkamlarını yarmaq cəhdlərinə sayca çox olan Osmanlılar müqavimət göstərdilər. Mühasirə davam etdikcə məlum oldu ki, Qacar qüvvələri ilkin irəliləyişlərinin sürətini qorumaq üçün mübarizə aparır, xüsusən də regionun ağır şərtləri və maddi-texniki çətinliklər onların ordusuna ziyan vurur. Mühasirə zamanı vəba epidemiyası baş verdi. Qacar sıralarını darmadağın etdi. Məhəmməd Əli Mirzə özü xəstələndi və bir ay sonra noyabrın 22-də Ktesifonda olarkən vəfat etdi. Vəba xəstəliyinin Osmanlılara necə təsir etdiyi məlum deyil. Nə vaxtsa Qacarlar və Osmanlılar danışıqlara başladılar; Fars və türk qaynaqlarında bunun təşəbbüskarı ilə ziddiyyət təşkil edilərkən, hər tərəf digərinin sülh üçün bir elçi göndərdiyini iddia etdi. Hər halda danışıqlar 1821-ci ilin sonlarında mühasirənin götürülməsinə gətirib Qacarlar böyük itki verdilər, Osmanlı itkilərinin nə olduğu bilinmir. Osmanlılar Bağdadı ələ keçirdilər və Qacar ordusu şimala, Ktesifona doğru yola düşdü.
- "1820-1823 Osmanlı İran Savaşında Ortaya Çıkan Salgın ve Bu Salgının Savaşa Etkisi". https://www.academia.edu. 2025/03/20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025/03/20.
- Farrokh, Kaveh. "Iran At War 1500-1988". Osprey Publishing. 2011. 204.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bagdadin muhasiresi 1821 ci ilin oktyabrinda Iraqin Bagdad seherinde sahzade Mehemmed Eli Mirzenin basciliq etdiyi hucum eden Iran Qacar ordusu ile Bagdadli Davud Pasanin eyalet komandanligi altinda mudafie eden Osmanli Imperatorlugu arasinda herbi emeliyyatdir O 1821 1823 cu iller Osmanli Fars Muharibesinin bir hissesi idi ozu de 16 ci esrin evvellerinden beri vaxtasiri alovlanan daha boyuk Osmanli Fars muharibelerinin bir hissesi idi Bagdad muhasiresi 1821 Qacar suvarisiTarix 1821Yeri BagdadNeticesi Osmanli qelebesiMunaqise terefleriQacarlar dovleti Osmanli dovleti Memluk sulalesi Iraq Komandan lar Mehemmedeli mirze Dovletsah Davud PasaTereflerin quvvesi40 000 4900Pre19 cu esrin evvellerinde Osmanli Imperiyasi qerbde yunan usyani ile mubarize apararken serqde Qacar dovletinin guclenmesi tehlukesi ile uz uze idi Osmanlinin dusmeni olan Rusiya dusmenini daha da zeifletmek ucun furset gordu Ruslar Iranin veliehd sahzadesi Feth Eli sah Qacarin oglu Abbas Mirzeni Osmanli Turkiyesini isgal etmeye sovq etdiler Iranlilar guya Osmanli Imperiyasina qarsi cixan kurd tayfalarina destek olaraq Dogu Bayezid ve Van yaxinligindaki Osmanli erazisine kecdiler Turkler buna iki qollu eks hucumla cavab verdiler Simalda Serqi Anadoludaki Iran qarnizonlarini buxarlamagi ve Iranin qosun toplamasinin qarsisini almaq ucun Azerbaycanin bezi hisselerini isgal etmeyi ve Osmanli sertleri ile sulhe mecbur etmeyi planlasdirirdi Cenubda sentyabr ayinda Bagdadin Osmanli velisi valisi Davud Pasa terefinden ikinci eks hucum teskil edildi O Irani isgal etdi lakin ugursuz oldu ve Feth Eli sah Qacarin boyuk oglu sahzade Mehemmed Eli Mirzenin basciligi altinda Qacar ordusu terefinden teqib edildi Iranlilar Osmanli muxalifetini meglub eden ve Lurlarin desteyi ile Sirvan cayi boyunca Sahrezuru alaraq geri cekilen turkleri yeniden Osmanli erazisine qovdular ve onlari Kerkuke cekilmeye mecbur etdiler Mehemmed Eli Mirze Suleymaniyyeni feth etdi ve Samarranin alinmasindan sonra Qacar ordusu 40 000 piyada ve artilleriya ile Bagdadi muhasireye aldi Muhasire ugurlu olarsa regional guc balansini Iranin xeyrine deyisecek MuhasireSeherin mudafiesine Davud pasa basciliq edirdi Yalniz mehdud quvveler almasina baxmayaraq Davud Pasa seherin mudafiesini teskil etdi istehkamlari guclendirdi ve techizat xetlerinin toxunulmaz olmasini temin etdi Qacar ordusunun seherin mohkem istehkamlarini yarmaq cehdlerine sayca cox olan Osmanlilar muqavimet gosterdiler Muhasire davam etdikce melum oldu ki Qacar quvveleri ilkin irelileyislerinin suretini qorumaq ucun mubarize aparir xususen de regionun agir sertleri ve maddi texniki cetinlikler onlarin ordusuna ziyan vurur Muhasire zamani veba epidemiyasi bas verdi Qacar siralarini darmadagin etdi Mehemmed Eli Mirze ozu xestelendi ve bir ay sonra noyabrin 22 de Ktesifonda olarken vefat etdi Veba xesteliyinin Osmanlilara nece tesir etdiyi melum deyil Ne vaxtsa Qacarlar ve Osmanlilar danisiqlara basladilar Fars ve turk qaynaqlarinda bunun tesebbuskari ile ziddiyyet teskil edilerken her teref digerinin sulh ucun bir elci gonderdiyini iddia etdi Her halda danisiqlar 1821 ci ilin sonlarinda muhasirenin goturulmesine getirib Qacarlar boyuk itki verdiler Osmanli itkilerinin ne oldugu bilinmir Osmanlilar Bagdadi ele kecirdiler ve Qacar ordusu simala Ktesifona dogru yola dusdu 1820 1823 Osmanli Iran Savasinda Ortaya Cikan Salgin ve Bu Salginin Savasa Etkisi https www academia edu 2025 03 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 03 20 Farrokh Kaveh Iran At War 1500 1988 Osprey Publishing 2011 204