Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarabağ atlı alayı — Çar Rusiyası Qarabağı işğal edəndən sonra yaranmışdı. 1-ci Müsəlman polku da adlanırdı. Alay 5 yüzlükdən (taqımdan) ibarət idi. Alaya komandir, yüzlüyə sultan başçılıq edirdi. Sultanın müavini naib, naibin yardımçısı vəkil adlanırdı. Alayın bayrağı vardı. Komandir ştabs-kapitan , polkovnik Cəfərqulu xan Nəva Sarıcalı-Cavanşir, 1829-cu ildə komandir köməkçisi kapitan Rüstəm bəy Cavanşir olmuşdu. Komandirin adyutantı Rəhim bəy Uğurlubəyov idi. 1831-ci ildə alayın bayraqdarı olmuşdu.
| Qarabağ atlı alayı | |
|---|---|
| Növü | Atlı polk |
| Yaranma tarixi | may 1822 |
| Ölkə |  Rusiya imperiyası |
| Daxildir | Qafqaz korpusu |
| Qərargah | Ağcabədi |
| Müharibələr | |
| Komandanlıq | |
| Məşhur komandirləri | , Cəfərqulu xan Cavanşir |
Qarabağ atlı alayının düşərgəsi Ağcabədi kəndinin yanında yerləşirdi.
Alayın döyüş tarixi
1826-cı il dekabrın 28-də rus qoşunlarının bir dəstəsi general-leytenant Madatovun komandanlığı ilə Araz çayını keçdi. Bu dəstənin içində Qarabağ və Şirvan atlıları da var idi. Bu qoşun Meşkin qəzasında olduğu zaman Meşkin qəzasının hakimi şahsevənli Əta xan, Şeqaqi xalqının nümayəndələri, Qarabağ xanlığının hörmətli ağsaqqalları və qaraqoyunlu Məhəmməd xanın Qaradağda yaşayan oğlu knyaz Madatovun yanına gələrək rus himayəsi altma alınmalarını xahiş etdilər. Rus qoşunlarının bu dəstəsi 1827-ci il yanvarın 16-na qədər Qaradağ xanlığında qaldı və sonra Arazı keçərək Qarabağa qayıtdı.
Qarabağ atlı alayının quruluşu
1829-cu ildə:
- 1-ci yüzlük
- Sultan: Fərəculla bəy Uğurlubəyov
- Naib: Cəfər bəy Hacıbəyov
- Vəkillər: Bəndəli bəy Kərim bəy oğlu, Hüseyn bəy Köçərlinski
- Kolanı mahalından-30 nəfər, Dizaq mahalından-50 nəfər, Zərgər-Dilağarda camaatından-20 nəfər.
- 2-ci yüzlük
- Sultan: Əli ağa Adıgözəlov
- Naib: Salah bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oğlu (Salah bəy Salahbəyov)
- Vəkillər: Mehrəlii ağa Məhəmməd ağa oğlu, Həşim bəy Teymurxan bəy oğlu (Həşim bəy Teymurxanov)
- İyirmidörd mahalından −50 nəfər, Otuziki mahalından-50 nəfər.
- 3-cü yüzlük
- Sultan: Sadıq bəy Cavanşir
- Naib: Camalxan bəy Hüseynbəyov
- Vəkillər: Fərhad bəy Məlik-Aslanov, Behbud bəy İsmayıl bəy oğlu
- Zəngəzur mahalından 100 nəfər.
- 4-cü yüzlük
- Sultan:Adıgözəl bəy Təklə
- Naib: praporşik Ağa bəy Rüstəmbəyov
- Vəkillər: ,
- Kəbirli mahalından-30 nəfər, Cavanşir-Dizaq mahalından −30 nəfər, Dəmirçihəsənli mahalından −40 nəfər.
- 5-ci yüzlük
- Sultan: podporuçik Manas bəy Bəylərov
- Naib: Hüseyn bəy Pirimov
- Vəkillər:Bəylər bəy Bəylərov, Rüstəm bəy Şahnəzərov
- Xaçın mahalından-20 nəfər, Vərəndə mahalından 30 nəfər, Çiləbörd mahalından-20 nəfər, Talış mahalından-20 nəfər, Dəmirçihəsənli mahalından-10 nəfər.
1831-ci ildə:
- 1-ci yüzlük
- Sultan: Rüstəm bəy Rüstəmbəyov
- Naib: Ağa bəy Rüstəmbəyov
- Vəkillər: İskəndər bəy Qasım bəy oğlu, Əhməd bəy Şirin bəy oğlu
- Kolanı mahalından-30 nəfər, Dizaq mahalından-50 nəfər, Sərgər-Dilağarda camaatından-20 nəfər.
- 2-ci yüzlük
- Sultan: Əli ağa Adıgözəlov
- Naib: Salah bəy Məhəmmədqulu bəy oğlu
- Vəkillər: Mehdi ağa Məhəmməd ağa oğlu, Mərdan bəy Behbud bəy oğlu
- İyirmidörd mahalından −50 nəfər, Otuziki mahalından-50 nəfər.
- 3-cü yüzlük
- Sultan: Cəfər bəy
- Naib: Hüseyn bəy Sarıcalı
- Vəkillər: Məmmədsəlim bəy Əlimərdan bəy oğlu, Hümbətəli bəy
- Zəngəzur mahalından 100 nəfər.
- 4-cü yüzlük
- Sultan:Əli bəy Mirzəli bəy oğlu
- Naib: praporşik Camalxan bəy Hüseynbəyov
- Vəkillər: Mehdi bəy Kəbirlinski, Abdulla bəy
- Kəbirli mahalından-30 nəfər, Cavanşir-Dizaq mahalından −30 nəfər, Dəmirçihəsənli mahalından −40 nəfər.
- 5-ci yüzlük
- Sultan: praporşik Mikayıl bəy Əsribəyov
- Naib: Rüstəm bəy Şahnəzərov
- Vəkillər: İsay bəy, carçı Bala bəy
- Xaçın mahalından-20 nəfər, Vərəndə mahalından 30 nəfər, Çiləbörd mahalından-20 nəfər, Talış mahalından-20 nəfər, Dəmirçihəsənli mahalından-10 nəfər.
- 1831-ci ildə 1-ci yüzlüyün süvariləri.
- Cavanşir-Dizaq mahalının Dilağarda obasından:
- Murad yüzbaşı İmamalı yüzbaşı oğlu
- Əmirxan yüzbaşı Novruzxan oğlu
- Şərəfxan Şıxəli oğlu
- Məhərrəm Sərdar oğlu
- Tapdıq Möhbalı oğlu
- Əlisəfi Məmmədtağı oğlu
- Əcəbxan Atlıxan oğlu
- Atakişi Allahyar oğlu
- Gülməmməd Əli oğlu
- Bayram Alı oğlu
- Mirzəmurad Behbudalı oğlu
- Cəfərqulu Fətəli oğlu
- Zeynalabdin Həsən oğlu
- Mirqasım Gülqasım oğlu
- Abbasəli Əliqasım oğlu
- Bədəl Aslanəli oğlu
- 2-ci yüzlüyün süvariləri.
- İyirmidörd mahalının Qaradağlı kəndindən:
- Molla Qasım İsmayıl oğlu
- Qurban Əli oğlu
- İyirmidörd mahalının Borsunlu kəndindən:
- Namaz Sultanməmməd oğlu
- Həsən Hacı oğlu
- İyirmidörd mahalının Qarahacı kəndindən:
- Nağdalı Kərim oğlu
- İyirmidörd mahalının Sarıcalı kəndindən:
- Cəfər Qurban oğlu
1831-ci ildə ştabs-kapitan və kavaler Gülməmməd bəyin bir əmrində göstərilir ki, 3-cü yüzlükdə Qaraçorlu mahalının Təhməzli obasından Ağa Şirin Rəhim bəy oğlu, Kosalar obasından Gülmalı Mirzə oğlu, Zabuqlu kəndindən Qasım Rza oğlu, Püsyan mahalının Zodmanlı obasından yükdaşıyan Ağayar Allahverdi oğlu, Sisyan mahalının Qarakilsə kəndindən Gevorq Kəhriz oğlu xidmətdədirlər.
İstinadlar
- General Yermolovun çara yazdığı 1827-ci il 12, 20 və 26 yanvar tarixli raportlar (AKAK, c. VI, h. II, sənəd 703–705, səh. 387–389
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Qarabağ atlı alayı, "Soy" dərgisi, 7 (38), 2010. səh.33–42.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarabag atli alayi Car Rusiyasi Qarabagi isgal edenden sonra yaranmisdi 1 ci Muselman polku da adlanirdi Alay 5 yuzlukden taqimdan ibaret idi Alaya komandir yuzluye sultan basciliq edirdi Sultanin muavini naib naibin yardimcisi vekil adlanirdi Alayin bayragi vardi Komandir stabs kapitan polkovnik Ceferqulu xan Neva Saricali Cavansir 1829 cu ilde komandir komekcisi kapitan Rustem bey Cavansir olmusdu Komandirin adyutanti Rehim bey Ugurlubeyov idi 1831 ci ilde alayin bayraqdari olmusdu Qarabag atli alayiNovu Atli polkYaranma tarixi may 1822Olke Rusiya imperiyasiDaxildir Qafqaz korpusuQerargah AgcabediMuharibelerKomandanliqMeshur komandirleri Ceferqulu xan Cavansir Qarabag atli alayinin dusergesi Agcabedi kendinin yaninda yerlesirdi Alayin doyus tarixi1826 ci il dekabrin 28 de rus qosunlarinin bir destesi general leytenant Madatovun komandanligi ile Araz cayini kecdi Bu destenin icinde Qarabag ve Sirvan atlilari da var idi Bu qosun Meskin qezasinda oldugu zaman Meskin qezasinin hakimi sahsevenli Eta xan Seqaqi xalqinin numayendeleri Qarabag xanliginin hormetli agsaqqallari ve qaraqoyunlu Mehemmed xanin Qaradagda yasayan oglu knyaz Madatovun yanina gelerek rus himayesi altma alinmalarini xahis etdiler Rus qosunlarinin bu destesi 1827 ci il yanvarin 16 na qeder Qaradag xanliginda qaldi ve sonra Arazi kecerek Qarabaga qayitdi Qarabag atli alayinin qurulusu1829 cu ilde 1 ci yuzluk Sultan Fereculla bey Ugurlubeyov Naib Cefer bey Hacibeyov Vekiller Bendeli bey Kerim bey oglu Huseyn bey Kocerlinski Kolani mahalindan 30 nefer Dizaq mahalindan 50 nefer Zerger Dilagarda camaatindan 20 nefer 2 ci yuzluk Sultan Eli aga Adigozelov Naib Salah bey Mirze Mehemmedqulu bey oglu Salah bey Salahbeyov Vekiller Mehrelii aga Mehemmed aga oglu Hesim bey Teymurxan bey oglu Hesim bey Teymurxanov Iyirmidord mahalindan 50 nefer Otuziki mahalindan 50 nefer 3 cu yuzluk Sultan Sadiq bey Cavansir Naib Camalxan bey Huseynbeyov Vekiller Ferhad bey Melik Aslanov Behbud bey Ismayil bey oglu Zengezur mahalindan 100 nefer 4 cu yuzluk Sultan Adigozel bey Tekle Naib praporsik Aga bey Rustembeyov Vekiller Kebirli mahalindan 30 nefer Cavansir Dizaq mahalindan 30 nefer Demircihesenli mahalindan 40 nefer 5 ci yuzluk Sultan podporucik Manas bey Beylerov Naib Huseyn bey Pirimov Vekiller Beyler bey Beylerov Rustem bey Sahnezerov Xacin mahalindan 20 nefer Verende mahalindan 30 nefer Cilebord mahalindan 20 nefer Talis mahalindan 20 nefer Demircihesenli mahalindan 10 nefer 1831 ci ilde 1 ci yuzluk Sultan Rustem bey Rustembeyov Naib Aga bey Rustembeyov Vekiller Iskender bey Qasim bey oglu Ehmed bey Sirin bey oglu Kolani mahalindan 30 nefer Dizaq mahalindan 50 nefer Serger Dilagarda camaatindan 20 nefer 2 ci yuzluk Sultan Eli aga Adigozelov Naib Salah bey Mehemmedqulu bey oglu Vekiller Mehdi aga Mehemmed aga oglu Merdan bey Behbud bey oglu Iyirmidord mahalindan 50 nefer Otuziki mahalindan 50 nefer 3 cu yuzluk Sultan Cefer bey Naib Huseyn bey Saricali Vekiller Memmedselim bey Elimerdan bey oglu Humbeteli bey Zengezur mahalindan 100 nefer 4 cu yuzluk Sultan Eli bey Mirzeli bey oglu Naib praporsik Camalxan bey Huseynbeyov Vekiller Mehdi bey Kebirlinski Abdulla bey Kebirli mahalindan 30 nefer Cavansir Dizaq mahalindan 30 nefer Demircihesenli mahalindan 40 nefer 5 ci yuzluk Sultan praporsik Mikayil bey Esribeyov Naib Rustem bey Sahnezerov Vekiller Isay bey carci Bala bey Xacin mahalindan 20 nefer Verende mahalindan 30 nefer Cilebord mahalindan 20 nefer Talis mahalindan 20 nefer Demircihesenli mahalindan 10 nefer 1831 ci ilde 1 ci yuzluyun suvarileri Cavansir Dizaq mahalinin Dilagarda obasindan Murad yuzbasi Imamali yuzbasi oglu Emirxan yuzbasi Novruzxan oglu Serefxan Sixeli oglu Meherrem Serdar oglu Tapdiq Mohbali oglu Elisefi Memmedtagi oglu Ecebxan Atlixan oglu Atakisi Allahyar oglu Gulmemmed Eli oglu Bayram Ali oglu Mirzemurad Behbudali oglu Ceferqulu Feteli oglu Zeynalabdin Hesen oglu Mirqasim Gulqasim oglu Abbaseli Eliqasim oglu Bedel Aslaneli oglu2 ci yuzluyun suvarileri Iyirmidord mahalinin Qaradagli kendinden Molla Qasim Ismayil oglu Qurban Eli ogluIyirmidord mahalinin Borsunlu kendinden Namaz Sultanmemmed oglu Hesen Haci ogluIyirmidord mahalinin Qarahaci kendinden Nagdali Kerim ogluIyirmidord mahalinin Saricali kendinden Cefer Qurban oglu 1831 ci ilde stabs kapitan ve kavaler Gulmemmed beyin bir emrinde gosterilir ki 3 cu yuzlukde Qaracorlu mahalinin Tehmezli obasindan Aga Sirin Rehim bey oglu Kosalar obasindan Gulmali Mirze oglu Zabuqlu kendinden Qasim Rza oglu Pusyan mahalinin Zodmanli obasindan yukdasiyan Agayar Allahverdi oglu Sisyan mahalinin Qarakilse kendinden Gevorq Kehriz oglu xidmetdedirler IstinadlarGeneral Yermolovun cara yazdigi 1827 ci il 12 20 ve 26 yanvar tarixli raportlar AKAK c VI h II sened 703 705 seh 387 389MenbeEnver Cingizoglu Qarabag atli alayi Soy dergisi 7 38 2010 seh 33 42 Hemcinin baxQarabag Qarabag ati