Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarabağnamələr — Qarabağ xanlığının tarixini öyrənmək üçün mühüm tarixi mənbə
Qarabağnamələr
Azərbaycanın tarixi cəhətdən ən qədim bölgələrindən olan Qarabağ xanlığının siyasi, iqtisadi və mədəni tarixini öyrənən 10 Qarabağnamə mövcuddur:
- Mirzə Adıgözəl bəy “Qarabağnamə”;
- Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği “Tarix-e Qarabağ”;
- Əhməd bəy Cavanşir “1747-1805-ci illərdə Qarabağ xanlığının siyasi vəziyyətinə dair”;
- Mirzə Yusif Qarabaği “Tarixi-safi”;
- Mir Mehdi Xəzani “Kitabi-tarixi-Qarabağ”;
- Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu “Pənah xan və İbrahimxəlil xanın Qarabağda hakimiyyətləri və o zamanın hadisələri”;
- Mirzə Rəhim Fəna “Tarixi-cədidi-Qarabağ”;
- Məhəmmədəli bəy Məxfi, “Əhvalati-Qarabağ”;
- Həsən İxfa Əlizadə “Şuşa şəhərinin tarixi”
- Həsənəli xan Qaradaği “Qarabağ vilayətinin qədim cədid keyfiyyət və övzaları”.
Qarabağ atları haqqında
Bu məlumatlar o qədər də sistemli göstəriş olmasa da hər halda Qarabağ xanlığında heyvandarlıq təsərrüfatının ümumi vəziyyəti haqqında müəyyən təsəvvür yaratmağa imkan verir. Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu da Qarabağ atlarının İran, Türkiyədə şöhrət tapdığını, xanın ilxısının sayının ayğırlardan savayı, 3500-dən çox doğar madyandan ibarət olduğunu qeyd etmişdir.
"Qarabağnamələr"də atçılıq təsərrüfatının bəzi məsələlərinə ətraflı şəkildə toxunulur. Bu qaynaqlara əsasən iddia etmək olar ki, Qarabağ xanlığında atçılıq təsərrüfatın mühüm sahələrdən biri idi. Bütün Cənubi Qafqazda Qarabağ atları cinsi, yaraşığı, dözümlülüyü, yüngüllüyü və qaçışı ilə şöhrət qazanmışdır. İngilislər bu atları hind süvari qoşunu üçün alırdılar. Qarabağ atları qızılı rəngi və gözəl forması ilə fərqlənirdi.
Məlumdur ki, at bütün dövrlər üçün sərfəli nəqliyyat növüdür. Fasiləsiz feodal müharibələri və basqınları zamanı at minik vasitəsi kimi döyüşlərdə əvəzedilməz rol oynayırdı. Atdan Qarabağ xanlığında nadir hallardakənd təsərrüfatı işlərində - əsasən xırmanlarda dərzlər döyülərkən istifadə olunurdu.
1832-ci ildə Qarabağ əyalətində 250 ayğırı və 1400 madyanı olan 11 atçılıq zavodu var idi. Satış üçün atların yetişdirilməsi ilə iri feodallar məşğul olurdular. Onlar çoxlu sayda madyan yetişdirir və onlardan alınan balaları satışa verirdilər. 1831-ci ildə Qarabağda bir atın qiyməti 30 çervondan 300 çervona qədər idi ki, bu da öz dövrü üçün kifayət qədər böyük məbləğ idi.
Qarabağ xanlığının ixracatında Qarabağ atları heç də az rol oynamırdı.
İstinadlar
- "Yunis Hüseynov. "Qarabağnamələr" Azərbaycan tarixini öyrənmək üçün mənbə kimi. Bakı^ Elm, 2007, səh.74" (PDF). 2021-08-31 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2011-05-07.
- Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu. Pənah xan və İbrahim xanın Qarabağda hakimiyyətləri və zamanın hadisələri // Qarabağnamələr. İkinci kitab, tərtib edəni və çapa hazırlayanı professor N.Axundov. Bakı, Yazıçı, 1991, səh. 243. (az.)
- Мустафаев М.М. Экономика Карабахского ханства. На правах рукописи. Берлин: 1949, 53 стр. (rus.)
- Обозрение Российских владений за Кавказом в статическом, этнографическом и финансовом отношениях. СПб:, Типография департамента внешней торговли, 1836, ç.3, Т.III, 296 стр.
- Yunis Hüseynov. "Qarabağnamələr" Azərbaycan tarixini öyrənmək üçün mənbə kimi. Bakı, Elm, 2007, səh. 86. 2021-08-31 at the Wayback Machine (az.)
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qarabagname Qarabagnameler Qarabag xanliginin tarixini oyrenmek ucun muhum tarixi menbeEhvalati QarabagQarabagnamelerAzerbaycanin tarixi cehetden en qedim bolgelerinden olan Qarabag xanliginin siyasi iqtisadi ve medeni tarixini oyrenen 10 Qarabagname movcuddur Mirze Adigozel bey Qarabagname Mirze Camal Cavansir Qarabagi Tarix e Qarabag Ehmed bey Cavansir 1747 1805 ci illerde Qarabag xanliginin siyasi veziyyetine dair Mirze Yusif Qarabagi Tarixi safi Mir Mehdi Xezani Kitabi tarixi Qarabag Rzaqulu bey Mirze Camal oglu Penah xan ve Ibrahimxelil xanin Qarabagda hakimiyyetleri ve o zamanin hadiseleri Mirze Rehim Fena Tarixi cedidi Qarabag Mehemmedeli bey Mexfi Ehvalati Qarabag Hesen Ixfa Elizade Susa seherinin tarixi Heseneli xan Qaradagi Qarabag vilayetinin qedim cedid keyfiyyet ve ovzalari Qarabag atlari haqqindaEsas meqale Qarabag ati Bu melumatlar o qeder de sistemli gosteris olmasa da her halda Qarabag xanliginda heyvandarliq teserrufatinin umumi veziyyeti haqqinda mueyyen tesevvur yaratmaga imkan verir Rzaqulu bey Mirze Camal oglu da Qarabag atlarinin Iran Turkiyede sohret tapdigini xanin ilxisinin sayinin aygirlardan savayi 3500 den cox dogar madyandan ibaret oldugunu qeyd etmisdir Qarabagnameler de atciliq teserrufatinin bezi meselelerine etrafli sekilde toxunulur Bu qaynaqlara esasen iddia etmek olar ki Qarabag xanliginda atciliq teserrufatin muhum sahelerden biri idi Butun Cenubi Qafqazda Qarabag atlari cinsi yarasigi dozumluluyu yungulluyu ve qacisi ile sohret qazanmisdir Ingilisler bu atlari hind suvari qosunu ucun alirdilar Qarabag atlari qizili rengi ve gozel formasi ile ferqlenirdi Melumdur ki at butun dovrler ucun serfeli neqliyyat novudur Fasilesiz feodal muharibeleri ve basqinlari zamani at minik vasitesi kimi doyuslerde evezedilmez rol oynayirdi Atdan Qarabag xanliginda nadir hallardakend teserrufati islerinde esasen xirmanlarda derzler doyulerken istifade olunurdu 1832 ci ilde Qarabag eyaletinde 250 aygiri ve 1400 madyani olan 11 atciliq zavodu var idi Satis ucun atlarin yetisdirilmesi ile iri feodallar mesgul olurdular Onlar coxlu sayda madyan yetisdirir ve onlardan alinan balalari satisa verirdiler 1831 ci ilde Qarabagda bir atin qiymeti 30 cervondan 300 cervona qeder idi ki bu da oz dovru ucun kifayet qeder boyuk mebleg idi Qarabag xanliginin ixracatinda Qarabag atlari hec de az rol oynamirdi Istinadlar Yunis Huseynov Qarabagnameler Azerbaycan tarixini oyrenmek ucun menbe kimi Baki Elm 2007 seh 74 PDF 2021 08 31 tarixinde PDF Istifade tarixi 2011 05 07 Rzaqulu bey Mirze Camal oglu Penah xan ve Ibrahim xanin Qarabagda hakimiyyetleri ve zamanin hadiseleri Qarabagnameler Ikinci kitab tertib edeni ve capa hazirlayani professor N Axundov Baki Yazici 1991 seh 243 az Mustafaev M M Ekonomika Karabahskogo hanstva Na pravah rukopisi Berlin 1949 53 str rus Obozrenie Rossijskih vladenij za Kavkazom v staticheskom etnograficheskom i finansovom otnosheniyah SPb Tipografiya departamenta vneshnej torgovli 1836 c 3 T III 296 str Yunis Huseynov Qarabagnameler Azerbaycan tarixini oyrenmek ucun menbe kimi Baki Elm 2007 seh 86 2021 08 31 at the Wayback Machine az Xarici kecidlerVikimenbede Qarabagnameler ile elaqeli melumatlar var Hemcinin baxQarabagname opera