Qarıtəpə (əvvəlki adı: Paravatumb) — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Qağartsi kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Xocavənd rayonunun Paravatumb kəndi Qarıtəpə kəndi adlandırılmışdır. 2 oktyabr 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Qarıtəpə kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə qayıtmışdır.
Qarıtəpə | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 867 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Toponimikası
Paravatumb kəndi XIX əsrin ortalarında Zəngəzurdan gəlmə erməni ailələrinin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Tam adı Qişi Paravatumb olmuşdur. Arsakda xristian albanların Kiş məbədi xarabalıqlarının olduğu təpə (tumb) ermənilərin verdiyi addır. Erməni dilində parava "əski", "qədim" və tump sözlərindən ibarətdir. Erməni dilinə daxil olmuş bu söz qədim türk mənşəlidir. Gədəbəy rayonunda Qaravul tomba (kənd adı) və Şəki rayonunda Dumbatəpə (təpə adı) toponimləri ilə bir sıradadır. Türk dillərində tumba, domba "dəyirmi (təpə)" mənasındadır.
Kənd XIX əsrin 20-ci illərində İrandan koçüb gəlmiş erməni ailələrinin məskunlaşmasından sonra Paravatumb (erm. parava "qədim, köhnə" və tumb "təpə" sözlərindən olub, Qaratəpə adının erm. kalkası) adlanmışdır. 1992-ci ildə kəndin əvvəlki adı bərpa edilmişdir. Bu toponim qədim türk dillərindəki qara (köhnə) və təpə sözlərindən ibarətdir. Türkmənistanın cənubunda, Artik dəmiryolu stansiyasından 4 km. şimalda eneolit dövrünə (m. 6. V-Ш minilliklər) aid yaşayış yeri, Türkiyənin Qədirli şəhərindən 22 km. cənub-şərqdə Ceyhan çayı sahilində təpə də Qaratəpə adlanır. Keçən əsrin 30-cu illərinədək Gürcüstan ərazisində Qaratəpə (Qardabani rayonu) adlı yaşayış məntəqəsi qeydə alınmışdır.
Tarixi
Tarixi abidələri
Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır.
Coğrafiyası və iqlimi
Əhalisi
İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
---|---|---|---|
1999 | XXXX | XXXX | XXXX |
2009 | ↗XXXX | ↗XXXX | ↗XXXX |
İqtisadiyyatı
Mədəniyyəti
Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil.
Təhsil
Kənddə təhsil müəssisəsi mövcud deyil.
Din
Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır.
Səhiyyə
Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 58" (PDF). 2022-01-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-11.
- "Azərbaycan Respublikasının bəzi yaşayış məntəqələrinin tarixi adlarının bərpası və dəqiqləşdirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı". 2022-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-10.
- B.Budaqov, Q.Qeybullayev. Yuxarı Qarabağın toponimləri. Bakı: 2005.
- Qarıtəpə // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. XXXX. ISBN .
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. XXXX.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. XXXX.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaritepe evvelki adi Paravatumb Azerbaycan Respublikasinin Xocavend rayonunun Qagartsi kend inzibati erazi dairesinde kend Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 29 dekabr 1992 ci il tarixli 428 sayli Qerari ile Xocavend rayonunun Paravatumb kendi Qaritepe kendi adlandirilmisdir 2 oktyabr 1992 ci ilden 10 noyabr 2020 ci ile kimi Ermenistan Silahli Quvvelerinin isgali altinda olmusdur Ikinci Qarabag muharibesinin neticelerine esasen imzalanmis 10 noyabr 2020 ci il tarixli ucterefli beyanata uygun olaraq Qaritepe kendi Rusiya sulhmeramli quvvelerinin nezaretine kecmisdir 19 sentyabr 2023 cu ilde aparilan lokal xarakterli antiterror emeliyyatlari neticesinde yeniden Azerbaycan Respublikasinin suverenliyine qayitmisdir Qaritepe39 48 19 sm e 46 56 21 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 867 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 140 nef 2015 Xeriteni goster gizle QaritepeToponimikasiParavatumb kendi XIX esrin ortalarinda Zengezurdan gelme ermeni ailelerinin meskunlasmasi neticesinde yaranmisdir Tam adi Qisi Paravatumb olmusdur Arsakda xristian albanlarin Kis mebedi xarabaliqlarinin oldugu tepe tumb ermenilerin verdiyi addir Ermeni dilinde parava eski qedim ve tump sozlerinden ibaretdir Ermeni diline daxil olmus bu soz qedim turk menselidir Gedebey rayonunda Qaravul tomba kend adi ve Seki rayonunda Dumbatepe tepe adi toponimleri ile bir siradadir Turk dillerinde tumba domba deyirmi tepe menasindadir Kend XIX esrin 20 ci illerinde Irandan kocub gelmis ermeni ailelerinin meskunlasmasindan sonra Paravatumb erm parava qedim kohne ve tumb tepe sozlerinden olub Qaratepe adinin erm kalkasi adlanmisdir 1992 ci ilde kendin evvelki adi berpa edilmisdir Bu toponim qedim turk dillerindeki qara kohne ve tepe sozlerinden ibaretdir Turkmenistanin cenubunda Artik demiryolu stansiyasindan 4 km simalda eneolit dovrune m 6 V Sh minillikler aid yasayis yeri Turkiyenin Qedirli seherinden 22 km cenub serqde Ceyhan cayi sahilinde tepe de Qaratepe adlanir Kecen esrin 30 cu illerinedek Gurcustan erazisinde Qaratepe Qardabani rayonu adli yasayis menteqesi qeyde alinmisdir TarixiTarixi abideleri Kendde dasinmaz tarix ve medeniyyet abidesi qeyde alinmamisdir Cografiyasi ve iqlimiEhalisiIl Daimi ehali Kisiler Qadinlar1999 XXXX XXXX XXXX2009 XXXX XXXX XXXXIqtisadiyyatiMedeniyyetiKendde medeniyyet muessisesi movcud deyil TehsilKendde tehsil muessisesi movcud deyil DinKendde dini ibadet yeri ve ya dini icma qeyde alinmamisdir SehiyyeKendde sehiyye muessisesi movcud deyil Istinadlar Azerbaycan Respublikasi Dovlet Statistika Komitesi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Standarti Inzibati erazi bolgusu tesnifati 2019 Baki 2020 seh 58 PDF 2022 01 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 06 11 Azerbaycan Respublikasinin bezi yasayis menteqelerinin tarixi adlarinin berpasi ve deqiqlesdirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 29 dekabr 1992 ci il tarixli 428 sayli Qerari 2022 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2022 06 10 B Budaqov Q Qeybullayev Yuxari Qarabagin toponimleri Baki 2005 Qaritepe Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti II cild Baki Serq Qerb 2007 seh XXXX ISBN 978 9952 34 156 0 Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiya alinmasi 1999 cu il I hisse Baki Seda nesriyyati 2000 seh XXXX Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi 2010 seh XXXX Xarici kecidlerHemcinin bax