Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qan dövranı sistemi — insanın və ya digər onurğalıların bütün bədəni boyunca dolaşan ürək, qan damarları və qanı əhatə edən orqanlar sistemi. Buraya ürək və qan damarlarından ibarət olan ürək-damar sistemi və ya damar sistemi daxildir. Qan dövranı sistemi iki yerə bölünür: sistemli dövran və və ağciyər dövranı. Bəzi mənbələr ürək-damar sistemi və damar sistemi terminlərini qan dövranı sistemi ilə əvəz edir.
| Qan dövranı sistemi | |
|---|---|
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qan damarlarının şəbəkəsi ürəyin böyük damarlarıdır, o cümlədən böyük elastik arteriyalar və böyük venalar; digər arteriyalar, kiçik arteriollar, venulalarla birləşən kapillyarlar (kiçik damarlar) və digər damarlar. Onurğalılarda qan dövranı sistemi qapalıdır, yəni qan heç vaxt qan damarlarının şəbəkəsini tərk etmir. Bəzi onurğasızlar, məsələn, artropodlar açıq qan dövranı sisteminə malikdirlər. Süngərlər və daraq jeli kimi diploblastlarda qan dövranı sistemi yoxdur.
Qan plazma, qırmızı qan hüceyrəsi, ağ qan hüceyrəsi və ibarət olan mayedir, bədən ətrafında dövr edir, oksigen və qida maddələrini toxumalara və tullantıları uzaqlaşdırır. Sirkulyasiya edilən qida maddələrinə zülallar və minerallar, daşınan digər komponentlər oksigen, karbon qazı, hormonlar və hemoqlobin kimi qazlar; qidalanmanı təmin etmək, xəstəliklərlə mübarizə aparmaq üçün immunitet sisteminə kömək etmək və temperatur və təbii pH sabitləşdirməklə homeostazı saxlamaq aiddir.
Onurğalılarda qan dövranı sistemini tamamlayan limfa sistemidir. Bu sistem kapilyarlardan süzülmüş artıq plazmanı hüceyrələr arasında interstisial maye kimi bədən toxumalarından uzağa apararaq artıq mayeni limfa şəklində qan dövranına qaytarır. Limfa keçidi qandan daha uzun çəkir. Limfa sistemi qan dövranı sisteminin işləməsi üçün vacib olan bir alt sistemdir; onsuz qan maye ilə tükənəcək. Limfa sistemi immunitet sistemi ilə birlikdə işləyir. Qapalı qan dövranı sistemindən fərqli olaraq, limfa sistemi açıq sistemdir. Bəzi mənbələr onu ikincili qan dövranı sistemi kimi təsvir edirlər.
Qan dövranı sistemi bir çox təsirlənə bilər. Kardioloqlar ürək sahəsində ixtisaslaşan tibb mütəxəssisləridir və kardiotoraks cərrahları ürək və onun ətraf bölgələrini əməliyyat etməkdə ixtisaslaşırlar. Damar cərrahları qan damarlarının və limfa damarlarının pozğunluqlarına diqqət yetirirlər.
İstinadlar
- Hall, John E. Guyton and Hall textbook of medical physiology (Twelfth). Philadelphia, Pa. 2011. səh. 4. ISBN .
- Saladin, Kenneth S. Human anatomy (3rd). New York: McGraw-Hill. 2011. səh. 520. ISBN .
- How does the blood circulatory system work? - InformedHealth.org - NCBI Bookshelf. Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG). 31 January 2019. 29 January 2022 tarixində .
- Sherwood, Lauralee. Human Physiology: From Cells to Systems. Cengage Learning. 2011. 401–. ISBN . 2020-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-06-27.
- "The lymphatic system and cancer | Cancer Research UK". 29 October 2014. 30 January 2022 tarixində . İstifadə tarixi: January 30, 2022.
- Saladin, Kenneth S. Human anatomy (3rd). New York: McGraw-Hill. 2011. səh. 610. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qan dovrani sistemi insanin ve ya diger onurgalilarin butun bedeni boyunca dolasan urek qan damarlari ve qani ehate eden orqanlar sistemi Buraya urek ve qan damarlarindan ibaret olan urek damar sistemi ve ya damar sistemi daxildir Qan dovrani sistemi iki yere bolunur sistemli dovran ve ve agciyer dovrani Bezi menbeler urek damar sistemi ve damar sistemi terminlerini qan dovrani sistemi ile evez edir Qan dovrani sistemi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qan damarlarinin sebekesi ureyin boyuk damarlaridir o cumleden boyuk elastik arteriyalar ve boyuk venalar diger arteriyalar kicik arteriollar venulalarla birlesen kapillyarlar kicik damarlar ve diger damarlar Onurgalilarda qan dovrani sistemi qapalidir yeni qan hec vaxt qan damarlarinin sebekesini terk etmir Bezi onurgasizlar meselen artropodlar aciq qan dovrani sistemine malikdirler Sungerler ve daraq jeli kimi diploblastlarda qan dovrani sistemi yoxdur Qan plazma qirmizi qan huceyresi ag qan huceyresi ve ibaret olan mayedir beden etrafinda dovr edir oksigen ve qida maddelerini toxumalara ve tullantilari uzaqlasdirir Sirkulyasiya edilen qida maddelerine zulallar ve minerallar dasinan diger komponentler oksigen karbon qazi hormonlar ve hemoqlobin kimi qazlar qidalanmani temin etmek xesteliklerle mubarize aparmaq ucun immunitet sistemine komek etmek ve temperatur ve tebii pH sabitlesdirmekle homeostazi saxlamaq aiddir Onurgalilarda qan dovrani sistemini tamamlayan limfa sistemidir Bu sistem kapilyarlardan suzulmus artiq plazmani huceyreler arasinda interstisial maye kimi beden toxumalarindan uzaga apararaq artiq mayeni limfa seklinde qan dovranina qaytarir Limfa kecidi qandan daha uzun cekir Limfa sistemi qan dovrani sisteminin islemesi ucun vacib olan bir alt sistemdir onsuz qan maye ile tukenecek Limfa sistemi immunitet sistemi ile birlikde isleyir Qapali qan dovrani sisteminden ferqli olaraq limfa sistemi aciq sistemdir Bezi menbeler onu ikincili qan dovrani sistemi kimi tesvir edirler Qan dovrani sistemi bir cox tesirlene biler Kardioloqlar urek sahesinde ixtisaslasan tibb mutexessisleridir ve kardiotoraks cerrahlari urek ve onun etraf bolgelerini emeliyyat etmekde ixtisaslasirlar Damar cerrahlari qan damarlarinin ve limfa damarlarinin pozgunluqlarina diqqet yetirirler IstinadlarHall John E Guyton and Hall textbook of medical physiology Twelfth Philadelphia Pa 2011 seh 4 ISBN 9781416045748 Saladin Kenneth S Human anatomy 3rd New York McGraw Hill 2011 seh 520 ISBN 9780071222075 How does the blood circulatory system work InformedHealth org NCBI Bookshelf Institute for Quality and Efficiency in Health Care IQWiG 31 January 2019 29 January 2022 tarixinde Sherwood Lauralee Human Physiology From Cells to Systems Cengage Learning 2011 401 ISBN 978 1 133 10893 1 2020 07 29 tarixinde Istifade tarixi 2015 06 27 The lymphatic system and cancer Cancer Research UK 29 October 2014 30 January 2022 tarixinde Istifade tarixi January 30 2022 Saladin Kenneth S Human anatomy 3rd New York McGraw Hill 2011 seh 610 ISBN 9780071222075