Qalmaz palçıq vulkanı — (199 m) Azərbaycan ərazisində olan iri palçıq vulkanlarından biridir.
Qalmaz | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Növü | Palçıq vulkanı |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Azərbaycan |
Ümumi məlumat
Onun konusvari gövdəsi geniş düzənlik üzərindən ucalır. Qalmaz palçıq vulkanı oval şəklində olub, şimal-qərbdən cənub-şərq istiqamətində 3,5 km-dən artıq məsafədə uzanır. Onun ən enli hissəsi 2 km-dən artıqdır. Bu vulkan Ələt Stansiyasından 13 km-ə qədər qərbdə, Pirsaatçayın sağ sahilində yerləşir.
Qalmaz palçıq vulkanı eyni adlı braxiantiklinalın çatma hissəsində, uzununa və eninə istiqamətli tektonik sınmaların kəsişdiyi sahədə yerləşir. Onun püskürdüyü brekçiyalardan ən qədimi üst Yura yaşlı çöküntüləridir. Bundan əlavə həmin brekçiyada üst Təbaşir, Paleogen, orta Miosen, Pont yarusu, Məhsuldarqat, Ağcagil, Abşeron və aşağı Dördüncü dövr süxurları da iştirak edir (Ə. Ə. Yaqubov, Ə. Ə. Əlizadə, M. M. Zeynalov, 1971).
Qalmaz palçıq vulkanının krater hissəsi cənub-şərqdə yerləşib, elips şəklinə yaxındır. Onun qərb hissəsində dörd, cənub və şimal hissələrində isə iki iri krater valı vardır. Püskürmə zamanı kraterin qabarmış hissəsi sonralaradan yatdıqca onun ətrafında krater valları yaranır. Onların axını əsasən şərqə doğru istiqamətlənmişdir. Əsas püskürmə ocaqları qərbdə olduğundan, vulkan kraterində şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru meyillik yaranmışdır. vulkanın fəaliyyəti zəiflədikcə, əsas püskürmə ocağında çökmə baş verdiyindən onun qərbində daha çox kənar valları yaranır. Belə hal bir neçə başqa palçıq vulkanları krateri üçün də səciyyəvidir.
Brekçiya axınları şərq ətəkdə geniş sahə tutur. Onlar şimaldan cənuba 2 km-dən artıq, qərbdən şərqə doğru isə 1,5 km-dən artıq bir məsafədə uzanır. Onların səthi (xüsusilə cənub hissədə) yarğanlarla parçalanmışdır. Vulkanın ətək hissəsi prolüvial, brekçiya axınları konusu, delüvial çöküntüləri yaratdığı zəif dalğalı maili düzənlikdə haşiyələnir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Palçıq Vulkanları
İstinadlar
- Якубов А.А., Ализаде А.А., идр. Грязевые вулканы Азербайджанской ССР. Баку, 1971
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qalmaz palciq vulkani 199 m Azerbaycan erazisinde olan iri palciq vulkanlarindan biridir QalmazUmumi melumatlarNovu Palciq vulkaniYerlesmesiOlke AzerbaycanUmumi melumatOnun konusvari govdesi genis duzenlik uzerinden ucalir Qalmaz palciq vulkani oval seklinde olub simal qerbden cenub serq istiqametinde 3 5 km den artiq mesafede uzanir Onun en enli hissesi 2 km den artiqdir Bu vulkan Elet Stansiyasindan 13 km e qeder qerbde Pirsaatcayin sag sahilinde yerlesir Qalmaz palciq vulkani eyni adli braxiantiklinalin catma hissesinde uzununa ve enine istiqametli tektonik sinmalarin kesisdiyi sahede yerlesir Onun puskurduyu brekciyalardan en qedimi ust Yura yasli cokuntuleridir Bundan elave hemin brekciyada ust Tebasir Paleogen orta Miosen Pont yarusu Mehsuldarqat Agcagil Abseron ve asagi Dorduncu dovr suxurlari da istirak edir E E Yaqubov E E Elizade M M Zeynalov 1971 Qalmaz palciq vulkaninin krater hissesi cenub serqde yerlesib elips sekline yaxindir Onun qerb hissesinde dord cenub ve simal hisselerinde ise iki iri krater vali vardir Puskurme zamani kraterin qabarmis hissesi sonralaradan yatdiqca onun etrafinda krater vallari yaranir Onlarin axini esasen serqe dogru istiqametlenmisdir Esas puskurme ocaqlari qerbde oldugundan vulkan kraterinde simal qerbden cenub serqe dogru meyillik yaranmisdir vulkanin fealiyyeti zeifledikce esas puskurme ocaginda cokme bas verdiyinden onun qerbinde daha cox kenar vallari yaranir Bele hal bir nece basqa palciq vulkanlari krateri ucun de seciyyevidir Brekciya axinlari serq etekde genis sahe tutur Onlar simaldan cenuba 2 km den artiq qerbden serqe dogru ise 1 5 km den artiq bir mesafede uzanir Onlarin sethi xususile cenub hissede yarganlarla parcalanmisdir Vulkanin etek hissesi proluvial brekciya axinlari konusu deluvial cokuntuleri yaratdigi zeif dalgali maili duzenlikde hasiyelenir Hemcinin baxPalciq vulkani VulkanXarici kecidlerPalciq VulkanlariIstinadlarYakubov A A Alizade A A idr Gryazevye vulkany Azerbajdzhanskoj SSR Baku 1971