Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qızılgül kəndi (Aysəsi, indi Areta) — Dərələyəz mahalında kənd.
| Tarixi Azərbaycan əraziləri | |
| Qızılgül kəndi | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Bölgə | Dərələyəz mahalı |
| İndiki adı | Areta |
| Adının dəyişdirilmə tarixi | 1991 |
| Əhalisi | 288 (1931) |
| Saat qurşağı | |
| Xəritədə yeri | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Ayısəsi İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 20 km şimal-şərqdə yerləşir. Erməni mənbələrində kəndin adı Aysəs, Aysayi, Aysası formalarında qeydə alınmışdır. Kəndin adı IX əsrdən xatırlanır.
Kənddə 1873-cü ildə 219 nəfər, 1886-cı ildə 313 nəfər, 1897-ci ildə 311 nəfər, 1904-cü ildə 412 nəfər, 1914-cü ildə 453 nəfər, 1916-cı ildə 336 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar erməni təcavüzünə məruz qalaraq deportasiya olunmuş və yalnız indiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kəndin sakinlərindən sağ qalanlar ata-baba yurdlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 254 nəfər, 1926-cı ildə 181 nəfər, 1931-ci ildə 288 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ildə kəndin sakinləri Ermənistan dövləti tərəfindən deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.
Kənddə VII, X-XI əsrlərə aid alban kilsəsi, türklərin həyatı ilə bağlı digər tarixi abidələr (xaç daşları) indi də durur. Toponim vəhşi heyvan mənasında işlənən ayı sözü ilə türk dilində «bataqlıq», «iymiş», «qoxumuş», «nəm», «rütubətli» mənasında işlənən sas//sası sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Zootoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 10.IX.1946-cı il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Qızılgül, Ermənistan prezidentinin 19.IV.1991-ci il fərmanı ilə yenidən dəyişdirilərək Areta qoyulmuşdur.
Coğrafiyası və iqlimi
Ayısəsi qalası - İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda Aysəsi kəndində qala. VII əsrdə tikilmişdir. Adı yazılı mənbələrdə IX əsrdən çəkilir. Adı dəyişdirilib Arates qoyulmuşdur.
Ayısəsi çayı - İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda çay. Uzunluğu 12 km-dir. Arpa çayına tökülür.
Əhalisi
Qızılgül kəndində 1918-ci ildə 412 nəfərlik bu kənd Japonun və Doluxanovun komandası altında yerlə-yeksan olmuşdur. Əhali məhv edilmişdir.
Görkəmli şəxsiyyətləri
- Zakir Şəhriyaz - şair, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin üzvü, "Qızıl Qələm" və "Ustad sənətkar" mükafatları laureatı.
- - 4 qat dünya 7 qat Avropa cempionu və Dünya rekortçusudu.
İstinadlar
- Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, «İrəvan Universiteti», 1986, s.237
- Yeğiazaryan O. Əzizbəyov rayonunun mədəniyyət abidələri, İrəvan, «Haypetrat», 1955, s.66
- Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, «Melkonyan fond», 1932, s.90-91, 160-161
- Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, «Melkonyan fond», 1932, s.91, 161
- Yeğiazaryan O. Əzizbəyov rayonunun mədəniyyət abidələri, İrəvan, «Haypetrat», 1955, s.66-69
- Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.l, ч. 1-2, СПб, 1893, 1914 стр.; т ll, ч.1-2, СПб, 1899, 1814 стр. т lll, ч.1-2, СПб, 1905, 2204 стр.; т.lV, ч. 1-2, СПб, 1911, — I (1), s.395
- Yeğiazaryan O. Əzizbəyov rayonunun mədəniyyət abidələri, İrəvan, «Haypetrat», 1955, s.66. (erm.)
Xarici keçidlər
- Ayısəsi 2012-08-24 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizilgul kendi Aysesi indi Areta Dereleyez mahalinda kend Tarixi Azerbaycan erazileriQizilgul kendiUmumi melumatlarBolge Dereleyez mahaliIndiki adi AretaAdinin deyisdirilme tarixi 1991Ehalisi 288 1931 Saat qursagi UTC 04 00Xeritede yeriQizilgul Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiAyisesi Irevan quberniyasinin Serur Dereleyez qezasinda indi Kesiskend Yegeqnadzor rayonunda kend Rayon merkezinden 20 km simal serqde yerlesir Ermeni menbelerinde kendin adi Ayses Aysayi Aysasi formalarinda qeyde alinmisdir Kendin adi IX esrden xatirlanir Kendde 1873 cu ilde 219 nefer 1886 ci ilde 313 nefer 1897 ci ilde 311 nefer 1904 cu ilde 412 nefer 1914 cu ilde 453 nefer 1916 ci ilde 336 nefer yalniz azerbaycanli yasamisdir 1918 ci ilde azerbaycanlilar ermeni tecavuzune meruz qalaraq deportasiya olunmus ve yalniz indiki Ermenistanda sovet hokumeti qurulandan sonra kendin sakinlerinden sag qalanlar ata baba yurdlarina done bilmisdir Burada 1922 ci ilde 254 nefer 1926 ci ilde 181 nefer 1931 ci ilde 288 nefer yalniz azerbaycanli yasamisdir 1988 ci ilde kendin sakinleri Ermenistan dovleti terefinden deportasiya olunmusdur Indi ermeniler yasayir Kendde VII X XI esrlere aid alban kilsesi turklerin heyati ile bagli diger tarixi abideler xac daslari indi de durur Toponim vehsi heyvan menasinda islenen ayi sozu ile turk dilinde bataqliq iymis qoxumus nem rutubetli menasinda islenen sas sasi sozu esasinda emele gelmisdir Zootoponimdir Qurulusca murekkeb toponimdir Ermenistan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 10 IX 1946 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Qizilgul Ermenistan prezidentinin 19 IV 1991 ci il fermani ile yeniden deyisdirilerek Areta qoyulmusdur Cografiyasi ve iqlimiAyisesi qalasi Irevan quberniyasinin Serur Dereleyez qezasinda indi Kesiskend Yegeqnadzor rayonunda Aysesi kendinde qala VII esrde tikilmisdir Adi yazili menbelerde IX esrden cekilir Adi deyisdirilib Arates qoyulmusdur Ayisesi cayi Irevan quberniyasinin Serur Dereleyez qezasinda indi Kesiskend Yegeqnadzor rayonunda cay Uzunlugu 12 km dir Arpa cayina tokulur EhalisiQizilgul kendinde 1918 ci ilde 412 neferlik bu kend Japonun ve Doluxanovun komandasi altinda yerle yeksan olmusdur Ehali mehv edilmisdir Gorkemli sexsiyyetleri Zakir Sehriyaz sair Azerbaycan Asiqlar Birliyinin uzvu Qizil Qelem ve Ustad senetkar mukafatlari laureati 4 qat dunya 7 qat Avropa cempionu ve Dunya rekortcusudu IstinadlarHakopyan T X MelikBaxsyan St T Barsegyan O X Ermenistan ve etraf vilayetlerin toponimler lugeti I c AD Irevan Irevan Universiteti 1986 s 237 Yegiazaryan O Ezizbeyov rayonunun medeniyyet abideleri Irevan Haypetrat 1955 s 66 Qorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi Irevan Melkonyan fond 1932 s 90 91 160 161 Qorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi Irevan Melkonyan fond 1932 s 91 161 Yegiazaryan O Ezizbeyov rayonunun medeniyyet abideleri Irevan Haypetrat 1955 s 66 69 Radlov V V Opyt slovarya tyurkskih narechij t l ch 1 2 SPb 1893 1914 str t ll ch 1 2 SPb 1899 1814 str t lll ch 1 2 SPb 1905 2204 str t lV ch 1 2 SPb 1911 I 1 s 395 Yegiazaryan O Ezizbeyov rayonunun medeniyyet abideleri Irevan Haypetrat 1955 s 66 erm Xarici kecidlerAyisesi 2012 08 24 at the Wayback MachineHemcinin bax