Qızıl Hacılı məscidi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində Qızılhacılı məhəlləsi yerləşən məscid. Məscid 1877-ci ildə məhəllə sakinləri tərəfindən tikilib.Sovet işğalından sonra fəaliyyətini dayandırıb. Bina hazırda Nizami Gəncəvinin xatirə ev muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.
Qızıl Hacılı məscidi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Gəncə |
Yerləşir | Təbriz küçəsi |
Tikilmə tarixi | 1877-ci il |
Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
XIX əsrin əvvəllərində Gəncə şəhərində əhalinin təbii artımı ilə yanaşı süni artım da çox idi. 1801-1802-ci illərdə Kaxetiya ruslar tərəfindən işğal edildikdən sonra Borçalı, Qazax, Şəmşəddil mahallarının əhalisi Gəncəyə köçməyə başlayır. Gəncəli Cavad Xan da onlara köməklik edərək köçkünləri şəhərin Böyük Bağman bölgəsində yerləşdirir. Borçalıdan gələnlər Böyük Bağmanda Qızıl Hacılı məhəlləsini salırlar. Məhəllənin sakinləri daha sonra burada özlərinə məscid tikirlər. Məscidə el arasında Şabanlı məscidi də deyirlər. Bu yəqin ki, məhəllədə yerləşən tayfa və tayfa başçısının adı ilə bağlıdır. Bundan başqa həmin adın bu binanı tikən və yaxud tikilməsinə təşəbbüs göstərən bir nəfərin adı ilə bağlı olduğunu da güman etmək mümkündür. Bayır divarının üstündəki lövhədə (miladi tarixi ilə 1884) 1209 rəqəmi göstərilmişdir ki, bu da məscidin tikilmə tarixidir. Məscid Gəncə üçün ənənəvi olan tikinti materiallarından: qırmızı kərpicdən tikilmişdir. Bina gümbəzlidir, gümbəzin üzərini örtən dəmirlər üç künc formadadır, üzərindəki kuzə və aypara 1980-ci ildə aparılan bərpa işlərinin nəticəsi olsa da, tarixi həqiqəti əks etdirir. Giriş qapısı üstündə tarixi yazılmış lövhə vurulmuşdur. Məsicidin fasadı müasir Təbriz küçəsində deyil, dalana tərəfdir. Qapının yan tərəfindən divarda ikitağlı oyuq, üstündə də həmin oyuqların formasını təkrar edən pəncərə vardır. Qapıdan kiçik dəhlizə, sonra isə kvadrat şəkilli ibadət salonuna girmək mümkündür. Hazırda salona bitişik və özünün xüsusi girişi ilə yanaşı ibadət salonuna birbaşa yolu olan dəhliz və köməkçi otaqlar müasir dövrün tikintilərindəndir. Məscidin içərisi gəclə suvanmışdır. İçərisində heç bir yazı yoxdur. Mehrabı yoxdur. Çox güman ki, Sovet işğalından sonra burada ateizm klubunu yerləşdirərkən dağıdılmışdır. Qızıl Hacılı Məscidi hazırda Təbriz küçəsində yerləşir. Nizami Gəncəvinin Xatirə Ev Muzeyi hal-hazırda bu məsciddə fəaliyyət göstərir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Qızıl Hacılı məscidi". ganja.az. 21 fevral 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 21 fevral 2020.
- Fərrux Əhmədov. Gəncənin tarix yaddaşı. Bakı: Şirvannəşr. 1998. səh. 205.
- Sevinc Abdullayeva. "Azərbaycanın dövlətçilik və mədəniyyət tarixində Gəncənin yeri və rolu". 525-ci qəzet. 21 oktyabr 2014. 21 fevral 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 21 fevral 2020.
Xarici keçidlər
- Gəncə adlı salnamə - Qızılhacılı məhəlləsi / Kəpəz TV
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizil Hacili mescidi Azerbaycanin Gence seherinde Qizilhacili mehellesi yerlesen mescid Mescid 1877 ci ilde mehelle sakinleri terefinden tikilib Sovet isgalindan sonra fealiyyetini dayandirib Bina hazirda Nizami Gencevinin xatire ev muzeyi kimi fealiyyet gosterir Qizil Hacili mescidiOlke AzerbaycanSeher GenceYerlesir Tebriz kucesiTikilme tarixi 1877 ci ilUslubu Arran memarliq mektebi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaXIX esrin evvellerinde Gence seherinde ehalinin tebii artimi ile yanasi suni artim da cox idi 1801 1802 ci illerde Kaxetiya ruslar terefinden isgal edildikden sonra Borcali Qazax Semseddil mahallarinin ehalisi Genceye kocmeye baslayir Genceli Cavad Xan da onlara komeklik ederek kockunleri seherin Boyuk Bagman bolgesinde yerlesdirir Borcalidan gelenler Boyuk Bagmanda Qizil Hacili mehellesini salirlar Mehellenin sakinleri daha sonra burada ozlerine mescid tikirler Mescide el arasinda Sabanli mescidi de deyirler Bu yeqin ki mehellede yerlesen tayfa ve tayfa bascisinin adi ile baglidir Bundan basqa hemin adin bu binani tiken ve yaxud tikilmesine tesebbus gosteren bir neferin adi ile bagli oldugunu da guman etmek mumkundur Bayir divarinin ustundeki lovhede miladi tarixi ile 1884 1209 reqemi gosterilmisdir ki bu da mescidin tikilme tarixidir Mescid Gence ucun enenevi olan tikinti materiallarindan qirmizi kerpicden tikilmisdir Bina gumbezlidir gumbezin uzerini orten demirler uc kunc formadadir uzerindeki kuze ve aypara 1980 ci ilde aparilan berpa islerinin neticesi olsa da tarixi heqiqeti eks etdirir Giris qapisi ustunde tarixi yazilmis lovhe vurulmusdur Mesicidin fasadi muasir Tebriz kucesinde deyil dalana terefdir Qapinin yan terefinden divarda ikitagli oyuq ustunde de hemin oyuqlarin formasini tekrar eden pencere vardir Qapidan kicik dehlize sonra ise kvadrat sekilli ibadet salonuna girmek mumkundur Hazirda salona bitisik ve ozunun xususi girisi ile yanasi ibadet salonuna birbasa yolu olan dehliz ve komekci otaqlar muasir dovrun tikintilerindendir Mescidin icerisi gecle suvanmisdir Icerisinde hec bir yazi yoxdur Mehrabi yoxdur Cox guman ki Sovet isgalindan sonra burada ateizm klubunu yerlesdirerken dagidilmisdir Qizil Hacili Mescidi hazirda Tebriz kucesinde yerlesir Nizami Gencevinin Xatire Ev Muzeyi hal hazirda bu mescidde fealiyyet gosterir Hemcinin baxOzan mescidi Sah Abbas mescidi Sahsevenler mescidiIstinadlar Qizil Hacili mescidi ganja az 21 fevral 2020 tarixinde Istifade tarixi 21 fevral 2020 Ferrux Ehmedov Gencenin tarix yaddasi Baki Sirvannesr 1998 seh 205 Sevinc Abdullayeva Azerbaycanin dovletcilik ve medeniyyet tarixinde Gencenin yeri ve rolu 525 ci qezet 21 oktyabr 2014 21 fevral 2020 tarixinde Istifade tarixi 21 fevral 2020 Xarici kecidlerGence adli salname Qizilhacili mehellesi Kepez TV