Pyer de Frédi, Baron de Kuberten (fr. Pierre Fredy de Coubertin, 1 yanvar 1863[…], VII arondisman (Paris), Paris – 2 sentyabr 1937[…], Cenevrə) — Fransız maarifçi, tarixçi və Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin banisidir. O, müasir Olimpiya Oyunlarının atası sayılır. Fransada zadəgan ailəsində anadan olub və o, geniş əhatəli məsələlər xüsusilə də, maarif və tarix sahəsində təhsil alaraq, akademik olub.
Pyer de Kuberten | |
---|---|
fr. Pierre Fredy de Coubertin | |
Doğum tarixi | 1 yanvar 1863[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2 sentyabr 1937[…](74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | Bua-de-Vo qəbiristanlığı |
Milliyyəti | Fransız |
Fəaliyyəti | Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin 2-ci prezidenti |
Fəaliyyət illəri | 1896 - 1925 |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Pyer de Frédi 1 yanvar 1863-cü ildə Parisdə zadəgan ailəsində anadan olub. O, Şarl Lui de Fredi və Aqata-Qabriel de Mirvillin dördüncü uşağı idi. Onun atası Şarl de Fredi Kuberten rəssam idi. Kuberti Parisdə Yezuit Kollecində təhsil almışdı. O, 1880-ci ildə ədəbiyyat üzrə bakalavr dərəcəsi alıb.
O, Böyük Britaniya və Amerikanın bir sıra kollec və universitetlərinə gedərək, öz təhsilni təkmilləşdirmək qərarına gəlmişdi. Kubertin idmana böyük əhəmiyyət verirdi və gənclərin həyatının mühüm tərkib hissəsi kimi idmanı şəxsiyyətin ahəngdar inkişafı şərtlərindən biri qəbul edirdi. Kubertin həmçinin, Fransada Racing Métro 92 və Stade Français reqbi komandaları arasında birinci final matçının hakimi olmuşdu.
Olimpiya oyunları
Kuberten idmanın populyarlaşdırılması məqsədi ilə beynəlxalq yarışların keçirilməsi ideyası üzərində çox düşünmüşdü. Cəmiyyətin antik Olimpiya oyunlarına artan marağını görən Kuberten, Olimpiya oyunlarının bərpası layihəsini işləyib hazırladı və 25 noyabr 1892-ci ildə dünya şöhrətli Paris universitetində Olimpizmin Bərpası məruzəsi ilə çıxış etdi.
1894-ci il iyunun 23-də Kubertenin səylərini uğurla nəticələnmişdir. Sarbonnada keçirilən konqresdə tarixi qərar qəbul edilmişdir. Bu ildə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi təşkil edilmiş və Kuberten baş katib vəzifəsini tutmuşdur. Konqresdə hər dörd ildən bir Oyunları keçirmək qərara alınmışdır. Müzakirələrdən sonra konqres müasir dövrün Birinci Olimpiya oyunlarının keçirilməsi barədə qərar qəbul edir və qədim Olimpiya Oyunlarına əsaslanaraq, ilk Olimpiya Oyunlarının Afinada keçirilməsi təklif olunur. Yeni yaranan Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin ilk prezidenti isə Demetrius Vikelas seçilir.
Oyunlar 1896-ci ilin yayında baş tutur və bu böyük uğur kimi qiymətləndirilir. Oyunlar başa çatdıqdan sonar Kuberten BOK-un yeni prezidenti seçilir. Növbəti illərdə Olimpiya hərəkatı ciddi çətinliklərlə üzləşməli oldu. 1900-cü il Paris və 1904-cü il Sent Luis Yay Olimpiya oyunları onlarla eyni vaxtda keçirilən Ümumdünya sərgisindən az diqqət cəlb edib. Vəziyyət 1906-cı ildə dəyişib, beləki, bu ildə Olimpiya Oyunlarının 10-cu ilinin şərəfinə xüsusi Olimpiya oyunları təşkil edilib və bu Olimpiya oyunları tarixində ən böyük idman hadisəsi olub.
1912-ci il Stokholm Oyunlarında Pyer de Kubertin yeni idman növünü – müasir beşnövçülüyü Olimpiya Oyunlarının proqramına daxil edib.
1912-ci ildən 1948-ci ilədək, Kubertenin təşəbbüsü ilə Olimpiya oyunlarında incəsənət Müsabiqələri də keçirilib. 1912-ci ildə ədəbiyyat sahəsi üzrə qızıl mükafatın sahipi Kuberten olub. Bu mükafat ona Ode to Sport şeirinə görə 1912-ci il Olimpiyadasında təqdim olunub.
1916-ci ildə, Birinci dünya müharibəsinin qızğın çağında, Kuberten Fransa ordusunun tərkibində cəbhəyə yollanır. Buna görə prezidentlik postu müvəqqəti olaraq, komitə üzvlərindən biri olan isveçrəli tapşırılır. Müharibə qurtardıqdan bir il sonra, 1919-ci ildə Kuberten Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinə yenidən başçılıq etməyə başlayır. Kuberteni 1925-ci ildə Anri de Baye-Latur əvəz edir. Pyer de Kuberten 1937-ci ildə vəfat edir və Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin iqamətgahının yerləşdiyi Lozanna şəhərinin Bua-de-Vo qəbiristanlığında dəfn edilir.
Əsərləri
Aşağıdakılar Pyer de Kubertenin kitablarının siyahısıdır. Bunlardan başqa, o, jurnal və qəzetlər üçün də çoxsaylı məqalələr yazırdı.
- Une Campagne de 21 ans.. Paris: Librairie de l'Éducation Physique. 1908.
- La Chronique de France (7 vols.). Auxerre and Paris: Lanier. 1900—1906.
- L'Éducation anglaise en France. Paris: Hachette. 1889.
- L'Éducation en Angleterre. Paris: Hachette. 1888.
- Essais de psychologie sportive. Lausanne: Payot. 1913.
- L'Évolution française sous la Troisième République. Paris: Hachette. 1896.
- France Since 1814. New York: Macmillan. 1900.
- La Gymnastique utilitaire. Paris: Alcan. 1905.
- Histoire universelle (4 vols.). Aix-en-Provence: Société de l’histoire universelle. 1919.
- Mémoires olympiques. Lausanne: Bureau international de pédagogie sportive. 1931.
- Notes sur l'éducation publique. Paris: Hachette. 1901.
- Pages d’histoire contemporaine. Paris: Plon. 1908.
- Pédagogie sportive. Paris: Crés. 1922.
- Le Respect Mutuel. Paris: Alean. 1915.
- Souvenirs d’Amérique et de Grèce. Paris: Hachette. 1897.
- Universités transatlantiques. Paris: Hachette. 1890.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- MacAloon J. J. Pierre, baron de Coubertin // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Кубертен Пьер де // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- doğum haqqında şəhadətnamə.
- "Pierre de Coubertin" (PDF). 2015-04-23 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014.
- "4th edition of Trophée de Coubertin: Racing Metro 92 against Stade Toulousain". 2021-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014. A tribute trophy.
- . 2012-07-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014. Revival of the Games.
- . 2012-05-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014.
- . 2015-06-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014.
- . 2008-04-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014.
- (PDF). 2011-07-06 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun, 2014.
Xarici keçidlər
- Beynəlxalq Pyer De Kuberten Komitəsi (ing.)
- Pyer de Kubertenin tərcümeyi halı (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pyer de Fredi Baron de Kuberten fr Pierre Fredy de Coubertin 1 yanvar 1863 VII arondisman Paris Paris 2 sentyabr 1937 Cenevre Fransiz maarifci tarixci ve Beynelxalq Olimpiya Komitesinin banisidir O muasir Olimpiya Oyunlarinin atasi sayilir Fransada zadegan ailesinde anadan olub ve o genis ehateli meseleler xususile de maarif ve tarix sahesinde tehsil alaraq akademik olub Pyer de Kubertenfr Pierre Fredy de CoubertinDogum tarixi 1 yanvar 1863 1863 01 01 Dogum yeri VII arondisman Paris Paris ParisVefat tarixi 2 sentyabr 1937 1937 09 02 74 yasinda Vefat yeri Cenevre Cenevre kantonu IsvecreDefn yeri Bua de Vo qebiristanligiMilliyyeti FransizFealiyyeti Beynelxalq Olimpiya Komitesinin 2 ci prezidentiFealiyyet illeri 1896 1925Uzvluyu Beynelxalq Olimpiya Komitesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiPyer de Fredi 1 yanvar 1863 cu ilde Parisde zadegan ailesinde anadan olub O Sarl Lui de Fredi ve Aqata Qabriel de Mirvillin dorduncu usagi idi Onun atasi Sarl de Fredi Kuberten ressam idi Kuberti Parisde Yezuit Kollecinde tehsil almisdi O 1880 ci ilde edebiyyat uzre bakalavr derecesi alib Sarl Lui de Fredi terefinden cekilmis resm Resm eserinde atasi Kuberteni sagda bacisi ile tesvir edib 1869 O Boyuk Britaniya ve Amerikanin bir sira kollec ve universitetlerine gederek oz tehsilni tekmillesdirmek qerarina gelmisdi Kubertin idmana boyuk ehemiyyet verirdi ve genclerin heyatinin muhum terkib hissesi kimi idmani sexsiyyetin ahengdar inkisafi sertlerinden biri qebul edirdi Kubertin hemcinin Fransada Racing Metro 92 ve Stade Francais reqbi komandalari arasinda birinci final matcinin hakimi olmusdu Olimpiya oyunlariEsas meqale Olimpiya Oyunlari Kuberten idmanin populyarlasdirilmasi meqsedi ile beynelxalq yarislarin kecirilmesi ideyasi uzerinde cox dusunmusdu Cemiyyetin antik Olimpiya oyunlarina artan maragini goren Kuberten Olimpiya oyunlarinin berpasi layihesini isleyib hazirladi ve 25 noyabr 1892 ci ilde dunya sohretli Paris universitetinde Olimpizmin Berpasi meruzesi ile cixis etdi 1894 ci il iyunun 23 de Kubertenin seylerini ugurla neticelenmisdir Sarbonnada kecirilen konqresde tarixi qerar qebul edilmisdir Bu ilde Beynelxalq Olimpiya Komitesi teskil edilmis ve Kuberten bas katib vezifesini tutmusdur Konqresde her dord ilden bir Oyunlari kecirmek qerara alinmisdir Muzakirelerden sonra konqres muasir dovrun Birinci Olimpiya oyunlarinin kecirilmesi barede qerar qebul edir ve qedim Olimpiya Oyunlarina esaslanaraq ilk Olimpiya Oyunlarinin Afinada kecirilmesi teklif olunur Yeni yaranan Beynelxalq Olimpiya Komitesinin ilk prezidenti ise Demetrius Vikelas secilir Oyunlar 1896 ci ilin yayinda bas tutur ve bu boyuk ugur kimi qiymetlendirilir Oyunlar basa catdiqdan sonar Kuberten BOK un yeni prezidenti secilir Novbeti illerde Olimpiya herekati ciddi cetinliklerle uzlesmeli oldu 1900 cu il Paris ve 1904 cu il Sent Luis Yay Olimpiya oyunlari onlarla eyni vaxtda kecirilen Umumdunya sergisinden az diqqet celb edib Veziyyet 1906 ci ilde deyisib beleki bu ilde Olimpiya Oyunlarinin 10 cu ilinin serefine xususi Olimpiya oyunlari teskil edilib ve bu Olimpiya oyunlari tarixinde en boyuk idman hadisesi olub 1912 ci il Stokholm Oyunlarinda Pyer de Kubertin yeni idman novunu muasir besnovculuyu Olimpiya Oyunlarinin proqramina daxil edib 1912 ci ilden 1948 ci iledek Kubertenin tesebbusu ile Olimpiya oyunlarinda incesenet Musabiqeleri de kecirilib 1912 ci ilde edebiyyat sahesi uzre qizil mukafatin sahipi Kuberten olub Bu mukafat ona Ode to Sport seirine gore 1912 ci il Olimpiyadasinda teqdim olunub 1916 ci ilde Birinci dunya muharibesinin qizgin caginda Kuberten Fransa ordusunun terkibinde cebheye yollanir Buna gore prezidentlik postu muveqqeti olaraq komite uzvlerinden biri olan isvecreli tapsirilir Muharibe qurtardiqdan bir il sonra 1919 ci ilde Kuberten Beynelxalq Olimpiya Komitesine yeniden basciliq etmeye baslayir Kuberteni 1925 ci ilde Anri de Baye Latur evez edir Pyer de Kuberten 1937 ci ilde vefat edir ve Beynelxalq Olimpiya Komitesinin iqametgahinin yerlesdiyi Lozanna seherinin Bua de Vo qebiristanliginda defn edilir EserleriAsagidakilar Pyer de Kubertenin kitablarinin siyahisidir Bunlardan basqa o jurnal ve qezetler ucun de coxsayli meqaleler yazirdi Une Campagne de 21 ans Paris Librairie de l Education Physique 1908 La Chronique de France 7 vols Auxerre and Paris Lanier 1900 1906 L Education anglaise en France Paris Hachette 1889 L Education en Angleterre Paris Hachette 1888 Essais de psychologie sportive Lausanne Payot 1913 L Evolution francaise sous la Troisieme Republique Paris Hachette 1896 France Since 1814 New York Macmillan 1900 La Gymnastique utilitaire Paris Alcan 1905 Histoire universelle 4 vols Aix en Provence Societe de l histoire universelle 1919 Memoires olympiques Lausanne Bureau international de pedagogie sportive 1931 Notes sur l education publique Paris Hachette 1901 Pages d histoire contemporaine Paris Plon 1908 Pedagogie sportive Paris Cres 1922 Le Respect Mutuel Paris Alean 1915 Souvenirs d Amerique et de Grece Paris Hachette 1897 Universites transatlantiques Paris Hachette 1890 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 MacAloon J J Pierre baron de Coubertin Encyclopaedia Britannica ing Kuberten Per de Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 dogum haqqinda sehadetname Pierre de Coubertin PDF 2015 04 23 tarixinde PDF Istifade tarixi 22 iyun 2014 4th edition of Trophee de Coubertin Racing Metro 92 against Stade Toulousain 2021 04 16 tarixinde Istifade tarixi 22 iyun 2014 A tribute trophy 2012 07 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 iyun 2014 Revival of the Games 2012 05 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 iyun 2014 2015 06 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 iyun 2014 2008 04 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 iyun 2014 PDF 2011 07 06 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 iyun 2014 Xarici kecidlerBeynelxalq Pyer De Kuberten Komitesi ing Pyer de Kubertenin tercumeyi hali rus Vikianbarda Pyer de Kuberten ile elaqeli mediafayllar var