Pyarnu (1919-cu ilə qədər — Pernava, Pernovka; est. Pärnu jõgi, alm. Pernau) — Estoniyada çay. Uzunluğu 144 km, su toplayıcı hövzənin sahəsi 6910 km²-dir. Baltik dənizinin Riqa körfəzinə tökülür. Pyarnu Estoniyanın ən uzun çaylarından biridir.
Pyarnu çayı | |
---|---|
est. Pärnu jõgi | |
Ölkə | Estoniya |
Mənsəbi | Pyarnu körfəzi |
Uzunluğu |
|
Su sərfi | 48,2 m³/s |
Hövzəsinin sahəsi | 6.836,5 km² |
Ümumi məlumat
Çayın qidalanma rejimi qarışıqdır. Yuxarı axarlarında əsasən yeraltı sularla, aşağı axarları isə yağış suları ilə qidalanır. Mənsəbində, 26 km-lik hissədə orta su sərfi 48,2 m³/s təşkil edir. İl boyu suyun səviyyəsi dəyişir. Buna səbəb çay axarında heç bir böyük gölün olmamasıdır. Çayda hər il donma müşahidə olunmur. Ümumiyyətlə donam dekabrın ortalarında baş verir. Martın sonunda isə buz qatından azad olur.
Çayın axdığı ərazi silur dövrü süxurlarından təşkil olunub. Çay meandrlı formaya görə "estoniya Missisipisi" adlanır. Pyarnu ölkənin fərqli landşaft ərazilərindən keçir: Pandivere regionu, Mərkəzi-eston və Soomaa düzənliyi və s.
Pyarnu çayı öz mənbəyini çox da böyük olmayan Allikayarv gölündən götürür. Göl Roosna Alliku qəsəbəsi yaxınlığındadır və eyniadlı rayonda yerləşir. Payde şəhəri yaxınlığında Pyarnu çayına iki birləşir: Vodya və Esna. Daha sonra isə Payede-Reopalu çayı birləşir. Pyarnu hövzəsinin əsas çayları bunlardı: Prandi, Lintsi, Piyumetsa, Kyaru, Vyandra, Navesti, Halliste, Raudna, Reyu və Sauq. Çay gəmiçilik üçün qismən yararlıdır. Çay üzərində 11 bənd və bir su elektrik stansiyası var. Çay kənarında ölkənin böyük kənd təsərrüfatı sahələri yerləşir. Yuxarı axarlarında Estoniyanın ən məhsulldar əkin sahələri yerləşir.
Çayın mənsəbində eyniadlı Pyarnu şəhəri yerləşir. Digər yaşayış məntəqələri bunlardı: Türi, Sindi və Payde.
İstinadlar
- Estonian Environmental Register.
- Русские акты Копенгагенскаго гозударственнаго архива // Издание Археографической Коммиссии, 1897
- "The Pärnu River basin and floods". . 11 May 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 24 February 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pyarnu 1919 cu ile qeder Pernava Pernovka est Parnu jogi alm Pernau Estoniyada cay Uzunlugu 144 km su toplayici hovzenin sahesi 6910 km dir Baltik denizinin Riqa korfezine tokulur Pyarnu Estoniyanin en uzun caylarindan biridir Pyarnu cayiest Parnu jogiOlke EstoniyaMensebi Pyarnu korfeziUzunlugu 144 6 kmSu serfi 48 2 m sHovzesinin sahesi 6 836 5 km menbeyi mensebiPyarnu cayi Estoniyain fiziki xeritesinde lt maplink gt JSON u tehlil etmek mumkun olmadi Syntax error 25 sm e 41 s u Umumi melumatCayin qidalanma rejimi qarisiqdir Yuxari axarlarinda esasen yeralti sularla asagi axarlari ise yagis sulari ile qidalanir Mensebinde 26 km lik hissede orta su serfi 48 2 m s teskil edir Il boyu suyun seviyyesi deyisir Buna sebeb cay axarinda hec bir boyuk golun olmamasidir Cayda her il donma musahide olunmur Umumiyyetle donam dekabrin ortalarinda bas verir Martin sonunda ise buz qatindan azad olur Cayin axdigi erazi silur dovru suxurlarindan teskil olunub Cay meandrli formaya gore estoniya Missisipisi adlanir Pyarnu olkenin ferqli landsaft erazilerinden kecir Pandivere regionu Merkezi eston ve Soomaa duzenliyi ve s Pyarnu cayi oz menbeyini cox da boyuk olmayan Allikayarv golunden goturur Gol Roosna Alliku qesebesi yaxinligindadir ve eyniadli rayonda yerlesir Payde seheri yaxinliginda Pyarnu cayina iki birlesir Vodya ve Esna Daha sonra ise Payede Reopalu cayi birlesir Pyarnu hovzesinin esas caylari bunlardi Prandi Lintsi Piyumetsa Kyaru Vyandra Navesti Halliste Raudna Reyu ve Sauq Cay gemicilik ucun qismen yararlidir Cay uzerinde 11 bend ve bir su elektrik stansiyasi var Cay kenarinda olkenin boyuk kend teserrufati saheleri yerlesir Yuxari axarlarinda Estoniyanin en mehsulldar ekin saheleri yerlesir Cayin mensebinde eyniadli Pyarnu seheri yerlesir Diger yasayis menteqeleri bunlardi Turi Sindi ve Payde IstinadlarEstonian Environmental Register Russkie akty Kopengagenskago gozudarstvennago arhiva Izdanie Arheograficheskoj Kommissii 1897 The Parnu River basin and floods 11 May 2021 tarixinde Istifade tarixi 24 February 2017