Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Proqram təminatı mühəndisliyi və ya Proqram mühəndisliyi - sistemləşdirilmiş standartlar qrupundan istifadə etməklə proqram vasitələri və komplekslərinin işlənilməsi, praktiki tətbiqi, müşayiət edilməsi və təkmilləşdirilməsini təmin edən elm sahəsidir
Proqram mühəndisliyi təkcə proqram təminatının texniki məsələləri ilə deyil, həm də proqram layihələrinin idarə edilməsi, maliyyələşdirilməsi, kollektivin idarə edilməsi və s. kimi məslələrlə də məşğul olur. Bundan əlavə, proqram mühəndisliyinin əsas məqsədlərindən biri də proqram təminatının istehsalı prosesini dəstəkləmək, maksimal effektivliyə və keyfiyyətə nail olmaq üçün vasitə, metod və nəzəriyyələrin işlənilməsindən ibarətdir.
Proqram təminatı mühəndisliyi proqram təminatının dizaynı, yaradılması, idarə edilməsi ilə maraqlanan sahədir. İlk dəfə 1968-ci ildə NATO-nun keçirdiyi proqram təminatı mühəndisliyi konfransında bu termindən istifadə edilib. İEEE tərəfindən proqram təminatı mühəndisliyi barədə "Software Engineering Body of Knowledge" (SWEBOK) nəşr olunub.
Proqram təminatının yaradılmasının mərhələləri
Proqram təminatı mühəndisliyi dinamik şəkildə dəyişən peşə sahəsidir. Aparat platformalarının fasiləsiz şəkildə inkişaf etməsi, eyni zamanda, onların sənaye və istehsalatın müxtəlif sahələrində tətbiqinin getdikcə artması proqram təminatına olan tələbatı daha da artırır. Bununla yanaşı, proqramlaşdırma texnologiyaları da dayanmadan inkişaf edir. Minlərlə proqramlaşdırma dili mövcud olduğuna görə bu dillər üçün müxtəlif kitabxanalar, modullar, işlənilmə mühiti və s. yaradılır. Proqram vasitələrinin işlənilməsi üçün proqramın həyat dövrünün bütün mərhələlərini əhatə edən modellər yaradılmışdır. Böyük proqramları yaradarkən əsasən aşağıdakı mərhələlərdən istifadə edilir:
- Planlaşdırma
- Analiz
- Dizayn
- Proqramlaşdırma
- Test
Proqram Təminatı Mühəndisliyinin koordinasiya komitəsi
Proqram təminatı mühəndisliyinin koordinasiya komitəsi (Software Engineering Coordinating Committee) tərəfindən proqram təminatı mühəndisliyi üzrə biliklər toplusu – SWEEBOK (Software Engineering Body of Knowledge) işlənilmişdir. 2013-cü ildə işlənilmiş son versiyası 15 bilik sahəsini əhatə edir. (SWEEBOK V3) ISO/IEC TR 19759:2005 standartına əsaslanır və uzun illər işləmiş peşəkar mütəxəssilərin bilikləri əsasında hazırlanmışdır .
Proqram təminatı mühəndisliyində tələblər
Peşəkar proqram təminatı mühəndisindən aşağıdakı bir və ya neçə bilik və bacarıqlar tələb olunur:
- sifarişçi ilə ünsiyyət qabiliyyəti;
- tələblərlərin düzgün müəyyən edilməsi;
- istifadə edilmiş texnologiyaların seçilməsi;
- proqramların sazlanması;
- proqramların sınağı;
- işlənilmiş modulların mövcud proqrama inteqrasiyası;
- yeni modulların yazılması;
- müxtəlif növ sənədlərin tərtibi;
- layihənin idarə edilməsi və s.
İstinadlar
- Kazımov T.H., Bayramova T.A. Proqram mühəndisliyi. Bakı: İnformasiya texnologiyaları, 2013, 188 s.
- "SWEBOK V3". 2018-07-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-15.
Mənbə
- Kazımov T.H., Bayramova T.A. AZƏRBAYCANDA PROQRAM MÜHƏNDİSLİYİNİN TƏDRİSİNİN PROBLEMLƏRİ // İnformasiya cəmiyyəti problemləri, 2017, №1, 105–111
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Proqram teminati muhendisliyi ve ya Proqram muhendisliyi sistemlesdirilmis standartlar qrupundan istifade etmekle proqram vasiteleri ve komplekslerinin islenilmesi praktiki tetbiqi musayiet edilmesi ve tekmillesdirilmesini temin eden elm sahesidir Proqram muhendisliyi tekce proqram teminatinin texniki meseleleri ile deyil hem de proqram layihelerinin idare edilmesi maliyyelesdirilmesi kollektivin idare edilmesi ve s kimi meslelerle de mesgul olur Bundan elave proqram muhendisliyinin esas meqsedlerinden biri de proqram teminatinin istehsali prosesini desteklemek maksimal effektivliye ve keyfiyyete nail olmaq ucun vasite metod ve nezeriyyelerin islenilmesinden ibaretdir Proqram teminati muhendisliyi proqram teminatinin dizayni yaradilmasi idare edilmesi ile maraqlanan sahedir Ilk defe 1968 ci ilde NATO nun kecirdiyi proqram teminati muhendisliyi konfransinda bu terminden istifade edilib IEEE terefinden proqram teminati muhendisliyi barede Software Engineering Body of Knowledge SWEBOK nesr olunub Proqram teminatinin yaradilmasinin merheleleriProqram teminati muhendisliyi dinamik sekilde deyisen pese sahesidir Aparat platformalarinin fasilesiz sekilde inkisaf etmesi eyni zamanda onlarin senaye ve istehsalatin muxtelif sahelerinde tetbiqinin getdikce artmasi proqram teminatina olan telebati daha da artirir Bununla yanasi proqramlasdirma texnologiyalari da dayanmadan inkisaf edir Minlerle proqramlasdirma dili movcud olduguna gore bu diller ucun muxtelif kitabxanalar modullar islenilme muhiti ve s yaradilir Proqram vasitelerinin islenilmesi ucun proqramin heyat dovrunun butun merhelelerini ehate eden modeller yaradilmisdir Boyuk proqramlari yaradarken esasen asagidaki merhelelerden istifade edilir Planlasdirma Analiz Dizayn Proqramlasdirma TestProqram Teminati Muhendisliyinin koordinasiya komitesiProqram teminati muhendisliyinin koordinasiya komitesi Software Engineering Coordinating Committee terefinden proqram teminati muhendisliyi uzre bilikler toplusu SWEEBOK Software Engineering Body of Knowledge islenilmisdir 2013 cu ilde islenilmis son versiyasi 15 bilik sahesini ehate edir SWEEBOK V3 ISO IEC TR 19759 2005 standartina esaslanir ve uzun iller islemis pesekar mutexessilerin bilikleri esasinda hazirlanmisdir Proqram teminati muhendisliyinde teleblerPesekar proqram teminati muhendisinden asagidaki bir ve ya nece bilik ve bacariqlar teleb olunur sifarisci ile unsiyyet qabiliyyeti teleblerlerin duzgun mueyyen edilmesi istifade edilmis texnologiyalarin secilmesi proqramlarin sazlanmasi proqramlarin sinagi islenilmis modullarin movcud proqrama inteqrasiyasi yeni modullarin yazilmasi muxtelif nov senedlerin tertibi layihenin idare edilmesi ve s IstinadlarKazimov T H Bayramova T A Proqram muhendisliyi Baki Informasiya texnologiyalari 2013 188 s SWEBOK V3 2018 07 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 05 15 MenbeKazimov T H Bayramova T A AZERBAYCANDA PROQRAM MUHENDISLIYININ TEDRISININ PROBLEMLERI Informasiya cemiyyeti problemleri 2017 1 105 111