Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Porsuq və ya Bursuk — Böyük Səlcuqlu dövlətinə xidmət edən türk hərbi komandandır. Porsuqun atasıdır. Oğlu Məhəmməd Təpərə xidmət etmişdir.
| Porsuq | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | bilinmir |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 1097 və ya sentyabr 1097 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | bıçaq xəsarəti[d] |
| Vətəndaşlığı | |
| Uşağı | |
Həyatı
Sultan Toğrul Porsuqu 1059-cu ildə şahnəliyə, 1063-cü ildə isə hacibliyə təyin etmişdir. Sonrakı il Sultan Alp Arslan tərəfindən asılı dövlətlərdən vergi toplamaq vəzifəsi ona verildi. Malazgird döyüşünə qatıldığı deyilsə də, tarixçilər buna şübhə ilə yanaşırlar. 1077-ci ildə Sultan Məlikşah onu Anadolunun fəthinə göndərdi. Bizans imperiyasını Böyük Səlcuqlu dövlətinə 300.000 dinar xərac, birbaşa imperatoru da 30.000 dinar cizyə verməyə məcbur etmişdir.
1078-ci ildə Sultan Məlikşahın əmri ilə Qutalmışın oğulları arasındakı mübarizəyə müdaxilə etmişdir. Süleymanşah ilə ittifaq edərək Mnasuru kənarlaşdırdı. Bir başqa versiyaya görə, Süleymanşahla Mansurun Bizans taxtına çıxmasında mühüm rol oynadıqları imperator Nikiforos Botaneiates ilə ittifaq etdikləri, bundan dolayı Porsuqun uğurlu ola bilmədiyi, hətta türkmanların Süleymanşahın ətrafında toplanmasına və onun daha da güclənməsinə səbəb olmuşdur.
Sultan Məlikşah 1084-cü ildə Mosulda olarkən qardaşı Şijabüddövlə Təkəşin Xorasanda üsyan etdiyini öyrənib üsyanı yatırmaq üçün yola çıxdığı zaman yanındakı hərbçilər arasında Porsuq da var idi. Anadolu Səlcuqlu sultanı Şüleyman şahın 4 iyun 1086-cı ildə ölümündən sonra Məlikşahın 1086-cı ildə İsfahandan Hələbə göndərdiyi ordunun avanqard bölmələrinin başında Porsuq durmuşdu. Süleyman şahın yerinə vəkil olaraq təyin etdiyi Əbülqasım İznikdə özünü hökmdar elan etdi və tanınması üçün Məlikşaha müraciət etdi. Məlikşah bu istəyi rədd etdi və Porsuqu 50.000 qoşunla onun üzərinə göndərdi. Porsuq İzniki 3 ay mühasirədə saxlasa da, Bizansdan yardım alan Əbülqasıma qalib gələ bilmədi. Bundan sonra Məlikşah onu geri çağırıb, onun yerinə Urfa əmiri Bozanı İznikə göndərdi.
Porsuq Sultan Börkiyarığın əmisi Tutuşla girdiyi taxt mübarizəsində Börkiyarığı dəstəklədi. Börkiyarığın Tutuşun qarşısında məğlub olmasından sonra İbn əl-Əsirə görə 1094-cü ildə Porsuqla Börkiyarıq Sultan Mahmudun hakimiyyəti altındakı İsfahana sığındı. Bağdaddakı Səlcuqlu nümayəndəsi olan Porsuq 1097-ci ilin avqust ayında batini fədaisi tərəfindən qətlə yetirildi. Oğullarından Ağböri ilə Zəngi atalarının ölümünə baiskar kimi Börkiyarığın vəziri Məcdülmülk olduğunu bildirdilər və Börkiyarığın düşərgəsindən ayrıldılar. Vəzirin onlara təslim edilməsini tələb etdilər. Sultan bunu etməyə əcbur oldu. Bu Porsuqun oğullarının ordu içindəki nüfuzunun sübutudur.
Digər oğlu isə özü ilə eyni adı daşıyan general Porsuqdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- http://jhr.ui.ac.ir/article_22219_edc282903a8907c7635ca1f7b2a703a2.pdf.
- Abdülkerim Özaydın. "PORSUK". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2020-01-03 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Porsuq ve ya Bursuk Boyuk Selcuqlu dovletine xidmet eden turk herbi komandandir Porsuqun atasidir Oglu Mehemmed Tepere xidmet etmisdir PorsuqSexsi melumatlarDogum tarixi bilinmirDogum yeri bilinmirVefat tarixi 1097 ve ya sentyabr 1097Vefat yeri Serexs Xorasan Boyuk Selcuq ImperiyasiVefat sebebi bicaq xesareti d Vetendasligi Boyuk Selcuq ImperiyasiUsagi Porsuq Mehemmed Teperin generali HeyatiSultan Togrul Porsuqu 1059 cu ilde sahneliye 1063 cu ilde ise hacibliye teyin etmisdir Sonraki il Sultan Alp Arslan terefinden asili dovletlerden vergi toplamaq vezifesi ona verildi Malazgird doyusune qatildigi deyilse de tarixciler buna subhe ile yanasirlar 1077 ci ilde Sultan Meliksah onu Anadolunun fethine gonderdi Bizans imperiyasini Boyuk Selcuqlu dovletine 300 000 dinar xerac birbasa imperatoru da 30 000 dinar cizye vermeye mecbur etmisdir 1078 ci ilde Sultan Meliksahin emri ile Qutalmisin ogullari arasindaki mubarizeye mudaxile etmisdir Suleymansah ile ittifaq ederek Mnasuru kenarlasdirdi Bir basqa versiyaya gore Suleymansahla Mansurun Bizans taxtina cixmasinda muhum rol oynadiqlari imperator Nikiforos Botaneiates ile ittifaq etdikleri bundan dolayi Porsuqun ugurlu ola bilmediyi hetta turkmanlarin Suleymansahin etrafinda toplanmasina ve onun daha da guclenmesine sebeb olmusdur Sultan Meliksah 1084 cu ilde Mosulda olarken qardasi Sijabuddovle Tekesin Xorasanda usyan etdiyini oyrenib usyani yatirmaq ucun yola cixdigi zaman yanindaki herbciler arasinda Porsuq da var idi Anadolu Selcuqlu sultani Suleyman sahin 4 iyun 1086 ci ilde olumunden sonra Meliksahin 1086 ci ilde Isfahandan Helebe gonderdiyi ordunun avanqard bolmelerinin basinda Porsuq durmusdu Suleyman sahin yerine vekil olaraq teyin etdiyi Ebulqasim Iznikde ozunu hokmdar elan etdi ve taninmasi ucun Meliksaha muraciet etdi Meliksah bu isteyi redd etdi ve Porsuqu 50 000 qosunla onun uzerine gonderdi Porsuq Izniki 3 ay muhasirede saxlasa da Bizansdan yardim alan Ebulqasima qalib gele bilmedi Bundan sonra Meliksah onu geri cagirib onun yerine Urfa emiri Bozani Iznike gonderdi Porsuq Sultan Borkiyarigin emisi Tutusla girdiyi taxt mubarizesinde Borkiyarigi destekledi Borkiyarigin Tutusun qarsisinda meglub olmasindan sonra Ibn el Esire gore 1094 cu ilde Porsuqla Borkiyariq Sultan Mahmudun hakimiyyeti altindaki Isfahana sigindi Bagdaddaki Selcuqlu numayendesi olan Porsuq 1097 ci ilin avqust ayinda batini fedaisi terefinden qetle yetirildi Ogullarindan Agbori ile Zengi atalarinin olumune baiskar kimi Borkiyarigin veziri Mecdulmulk oldugunu bildirdiler ve Borkiyarigin dusergesinden ayrildilar Vezirin onlara teslim edilmesini teleb etdiler Sultan bunu etmeye ecbur oldu Bu Porsuqun ogullarinin ordu icindeki nufuzunun subutudur Diger oglu ise ozu ile eyni adi dasiyan general Porsuqdur Hemcinin baxPorsuq Mehemmed Teperin generali Istinadlarhttp jhr ui ac ir article 22219 edc282903a8907c7635ca1f7b2a703a2 pdf Abdulkerim Ozaydin PORSUK TDV Islam Ansiklopedisi 2020 01 03 tarixinde