Pinus parviflora (lat. Pinus parviflora) — şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Xırdaçiçəkli şam | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Xırdaçiçəkli şam | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Yaponiya nın dağ rayonlarında dəniz səviyyəsindən 2500 m hündürlüyə qədər olan ərazilərdə və ndə Utserye yarımadasında bitir. Hündürlüyü 15–20 m-ə çatan ağacdır. Gövdəsi çox vaxt bünövrədən budaqlanır. Çətiri cavanlıqda ensiz-konusvarı olub, yaşlandıqdan sonra enli-konusvarı, şaxəlidir. Qabığı hamardır, yaşlandıqda nazik qabıqlarla çıxır. Cavan zoğlarında qabıqların qalınlığı təxminən 3 mm-dir, yaşıl və ya yaşılımtıl qonur olub, ağımtıl, qıvrım tükcüklərlə örtülür. Yaşlı zoğları açıq-boz rənglidir, çılpaqdır. Uc tumurcuqların uzunluğu 4–7 mm, eni 2,5–3 mm, yumurtavarı-silindrikdir, qatranlı deyil, qırmızı və ya tünd qonurdur, kənarları açıq saçaqlıdır. İynəyarpaqları dəstələrdə 5 ədəd olmaqla toplanır, 3 hissəlidir, uzunluğu 3-6 sm, eni 0,1-0,15 sm, yumşaqdır, tünd yaşıldır, ucu kütdür, kənarları seyrək dişlidir (1 sm kənarında 12-14 diş), zoğların uclarında yığılır, aşağı əyilir. Qozaların uzunluğu 5-10 sm, qalınlığı 3-4 sm, yumurtavarı və ya qısa silindrik, apofizləri ucunda enli-yumru, qabarıq, içəri qatlanmış, bir az bilinən göbəklidir tək və ya bir neçəsi bir yerdədir, yuxarı istiqamətlənir və ya horizontal olur, qatranlıdır, budaqlarda 6-7 il qalır. Toxumların uzunluğu 10 mm-ə qədər, uzunsov-yumurtavarı, qaramtıl, qısa qanadlıdır. Dekorativdir, -30 0 C şaxtalara dözür. Şamın bu növü 2008-ci ildən Bakı şəhərinin yaşıllaşdırılmasında geniş istifadə olunur. Cırtdan forması “Arnold Arboretum Dwarf” sütunvari çətiri ilə fərqlənir. “Cleary” formasının 10 yaşında hündürlüyü 0,9-1,8 m-ə çatır. Cırtdan piramidal formanın “Tempelhof” mavi-yaşıl iynəyarpaqları vardır. Boz-mavi yumşaq iynəyarpaqları olan “Negishi” forması da vardır. Bu formaların hamısı rütubətli, yaxşı drenajlı torpaqlara üstünlük verir, işıqsevəndir, duzlaşmaya və qaza davamlıdır. Abşeron da yeni salınan parklarda, bağlarda rast gəlinir və mədəni şəraitdə becərilir.
Məlumat mənbələri:
Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
İstinadlar
- “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
İstinadlar
- Tofiq Məmmədov, Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pinus parviflora lat Pinus parviflora samkimiler fesilesinin sam agaci cinsine aid bitki novu Xirdacicekli samElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins Sam Xirdacicekli samBeynelxalq elmi adiPinus parviflora Siebold amp Zucc 1842Sekil axtarisiITIS 822563NCBI 71644EOL 1061781 Yaponiya nin dag rayonlarinda deniz seviyyesinden 2500 m hundurluye qeder olan erazilerde ve nde Utserye yarimadasinda bitir Hundurluyu 15 20 m e catan agacdir Govdesi cox vaxt bunovreden budaqlanir Cetiri cavanliqda ensiz konusvari olub yaslandiqdan sonra enli konusvari saxelidir Qabigi hamardir yaslandiqda nazik qabiqlarla cixir Cavan zoglarinda qabiqlarin qalinligi texminen 3 mm dir yasil ve ya yasilimtil qonur olub agimtil qivrim tukcuklerle ortulur Yasli zoglari aciq boz renglidir cilpaqdir Uc tumurcuqlarin uzunlugu 4 7 mm eni 2 5 3 mm yumurtavari silindrikdir qatranli deyil qirmizi ve ya tund qonurdur kenarlari aciq sacaqlidir Iyneyarpaqlari destelerde 5 eded olmaqla toplanir 3 hisselidir uzunlugu 3 6 sm eni 0 1 0 15 sm yumsaqdir tund yasildir ucu kutdur kenarlari seyrek dislidir 1 sm kenarinda 12 14 dis zoglarin uclarinda yigilir asagi eyilir Qozalarin uzunlugu 5 10 sm qalinligi 3 4 sm yumurtavari ve ya qisa silindrik apofizleri ucunda enli yumru qabariq iceri qatlanmis bir az bilinen gobeklidir tek ve ya bir necesi bir yerdedir yuxari istiqametlenir ve ya horizontal olur qatranlidir budaqlarda 6 7 il qalir Toxumlarin uzunlugu 10 mm e qeder uzunsov yumurtavari qaramtil qisa qanadlidir Dekorativdir 30 0 C saxtalara dozur Samin bu novu 2008 ci ilden Baki seherinin yasillasdirilmasinda genis istifade olunur Cirtdan formasi Arnold Arboretum Dwarf sutunvari cetiri ile ferqlenir Cleary formasinin 10 yasinda hundurluyu 0 9 1 8 m e catir Cirtdan piramidal formanin Tempelhof mavi yasil iyneyarpaqlari vardir Boz mavi yumsaq iyneyarpaqlari olan Negishi formasi da vardir Bu formalarin hamisi rutubetli yaxsi drenajli torpaqlara ustunluk verir isiqsevendir duzlasmaya ve qaza davamlidir Abseron da yeni salinan parklarda baglarda rast gelinir ve medeni seraitde becerilir Melumat menbeleri Derevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Istinadlar Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh IstinadlarTofiq Memmedov Elsad Qurbanov Tariyel Talibov