Məscidül-Nəbi | |
---|---|
ərəb. المسجد النبوي | |
Ölkə | Səudiyyə Ərəbistanı |
Şəhər | Mədinə |
Yerləşir | Mədinə |
Aidiyyatı | Məhəmməd |
Tikilmə tarixi | təxm. 622 |
Üslubu | İslam memarlığı |
Hündürlüyü | 105 m |
Minarələri | 10 |
Vəziyyəti | stabil |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Peyğəmbər məscidi və ya Məscid ən-Nəbəvi (ərəb. المسجد النبوي) — Mədinədə məscid. Dünyanın ən böyük məscidlərindən biri. İslamda Məkkədə yerləşən Məscidül-Həramdan sonra ikinci müqəddəs məscid hesab olunur. Məscidi-Nəbəvi Hicrətdən sonra Mədinədə Məhəmməd ibn Abdullah ilə əshabı tərəfindən inşa edilən, Məhəmmədin qəbrini ehtiva edən məsciddir. Məscid günümüzdə ətrafını əhatə edən mərmər örtülmüş avlusu daxil olmaqla 400.000 m² ümumi sahəyə malikdir. Məscidin 10 minarəsinin hər biri 105 metr hündürlükdədir.
Nəbəvi sözü ərəbcədən "peyğəmbərə aid" anlamına gəlir. Beləliklə, mənası Peyğəmbər Məscidi'dir. Məkkədə olan Məscid-i Haramdan sonra Müsəlmanlara görə ikinci ən müqəddəs məsciddir. Məsciddə eyni anda 650.000 insan ibadət edə bilər. Məscid Səudiyyə Ərəbistanının Mədinə şəhərində yerləşir.
Yaranma tarixi
Məscid-i Nəbəvi ya da Məscidi-Nəbi ilk inşasında sadə tikildi. Xurma kötüklərindən sütunları, xurma budaqlarından çardağı, daşlardan divarları vardı. Tam yanındakı ev hissəsi də (bu gün qəbirdir) kərpicdən idi. Minbəri, mehrabı yox idi. Peyğəmbər Cümə xütbələrini minbər olmadığı üçün bir ağac kötüyünün üstündən oxuyurdu. Buranın bir hissəsi Süffə deyilən kasıblara və tələbələrə ayrılmışdı. 654-cü ildəki zəlzələ və yanğında məscid yanır. Əməvilər, Abbasilər, Məmlüklər və Osmanlılar dönəmlərində yenidən inşa olunur. Əbu Bəkr və Ömərin qəbirləri buradadır.
Hücrəyi-Səadət
Məscid-i Nəbəvinin ilk inşasında məscidin şərq divarına bitişik Məhəmməd və ailəsi üçün iki otaq inşa edildi. Bu otaqların sayı daha sonra doqquza qədər yüksəldildi. Daha sonra Məhəmməd, Əbu Bəkir və Ömər burada dəfn edilir. Bir neçə dəfə təmir edildikdən sonra II Mahmudun dövründə qübbə ucaldılır, üzərinə güllə tökülmüş daha sonra da bu qübbə yaşıla boyanır.
Rövzəyi-Mütəhharə
İslam Peyğəmbərinin içində namaz qılmağı təşviq etdiyi Minbər və Hücrəyi-Səadət arasında qalan qisim Rövzəyi-Mütəhhatədir. Buranın cənnətdən bir hissə kimi olduğu hədislərdə bildirilib.
Minbər
Məhəmməd, məscidində camaata xitab edərkən dayanması üçün xurma ağacından olan böyük bir kötüyü istifadə etməkdə idi. Daha sonra camaatın Məhəmmədin üzünü görə biləyi səsini də eşidə bilməməsi səbəbindən hicri 7-ci əsr (628) və ya 8-ci əsrdə (629) ılğın ağacından 50x125 sm formasında və bir metr yüksəklikdə, arxasında 3 sütunu olan 3 pilləli ilk minbər inşa olunur. İlk xəlifələr Rəsulullaha hörmətindən dolayı üçüncü pilləni istifadə etməmiş və bu pilləni bir taxta parçasıyla örtmüşlər. Osmanlı dövründə minbərin üzərinə bir qübbə ucaldılaraq qarça ilə, nərdivanlar da abanoz ağacıyla örtülmüşdü. Əbu Sufiyanın dövründə isə minbər daha altı pillə yüksəldilir. Bu ilk minbər 654-cü ilə (1256) qədər istifadə olunur. Həmin il baş vermiş yanğında minbər yandığı üçün Yəmən hökmdarı əl-Məlikül-Müzəffər Şəmsəddin tərəfindən göndərilən minbər 656-da (1258) yerinə yerləşdirilmişdir. Bu tarixdən sonra 666-da (1268) Sultan I Baybars, 797-də (1395) Məmlük sultanı Bərkük, 820-də (1417) bir başqa Məmlük sultanı Şeyx əl-Mahmudi tərəfindən minbər yenilənmiş və ya yenisi göndərilmişdir. 886-cı ildə (1481) minbər təkrar yandığı üçün Mədinəlilər tərəfindən kərpic və gipsdən yenidən düəzldilmiş, eyni minbər 888-ci ildə (1483) Sultan Kayıtbay tərəfindən göndərilən mərmər minbərlə dəyişdirilmişdir. 998-ci ildə (1590) Osmanlı sultanı III Muradın İstanbulda emal etdirib bəzətdiyi mərmər minbər, Mədinəyə göndərildiyində Kayıtbayın minbəri Kuba məscidinə aparılmışdı. Hələ də Sultan III Muradın minbəri Məscidi-Nəbəvidə istifadə olunmaqdadır.
İstinadlar
- Allah evləri: dünyanın ən böyük məscidləri[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
24 28 08 sm e 39 36 41 s u Mescidul Nebiereb المسجد النبوي 24 28 06 sm e 39 36 39 s u Olke Seudiyye ErebistaniSeher MedineYerlesir MedineAidiyyati MehemmedTikilme tarixi texm 622Uslubu Islam memarligiHundurluyu 105 mMinareleri 10Veziyyeti stabilMescidul Nebi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Peygember mescidi ve ya Mescid en Nebevi ereb المسجد النبوي Medinede mescid Dunyanin en boyuk mescidlerinden biri Islamda Mekkede yerlesen Mescidul Heramdan sonra ikinci muqeddes mescid hesab olunur Mescidi Nebevi Hicretden sonra Medinede Mehemmed ibn Abdullah ile eshabi terefinden insa edilen Mehemmedin qebrini ehtiva eden mesciddir Mescid gunumuzde etrafini ehate eden mermer ortulmus avlusu daxil olmaqla 400 000 m umumi saheye malikdir Mescidin 10 minaresinin her biri 105 metr hundurlukdedir Nebevi sozu erebceden peygembere aid anlamina gelir Belelikle menasi Peygember Mescidi dir Mekkede olan Mescid i Haramdan sonra Muselmanlara gore ikinci en muqeddes mesciddir Mescidde eyni anda 650 000 insan ibadet ede biler Mescid Seudiyye Erebistaninin Medine seherinde yerlesir Yaranma tarixiMescid i Nebevi ya da Mescidi Nebi ilk insasinda sade tikildi Xurma kotuklerinden sutunlari xurma budaqlarindan cardagi daslardan divarlari vardi Tam yanindaki ev hissesi de bu gun qebirdir kerpicden idi Minberi mehrabi yox idi Peygember Cume xutbelerini minber olmadigi ucun bir agac kotuyunun ustunden oxuyurdu Buranin bir hissesi Suffe deyilen kasiblara ve telebelere ayrilmisdi 654 cu ildeki zelzele ve yanginda mescid yanir Emeviler Abbasiler Memlukler ve Osmanlilar donemlerinde yeniden insa olunur Ebu Bekr ve Omerin qebirleri buradadir Hucreyi SeadetMescid i Nebevinin ilk insasinda mescidin serq divarina bitisik Mehemmed ve ailesi ucun iki otaq insa edildi Bu otaqlarin sayi daha sonra doqquza qeder yukseldildi Daha sonra Mehemmed Ebu Bekir ve Omer burada defn edilir Bir nece defe temir edildikden sonra II Mahmudun dovrunde qubbe ucaldilir uzerine gulle tokulmus daha sonra da bu qubbe yasila boyanir Rovzeyi MutehhareIslam Peygemberinin icinde namaz qilmagi tesviq etdiyi Minber ve Hucreyi Seadet arasinda qalan qisim Rovzeyi Mutehhatedir Buranin cennetden bir hisse kimi oldugu hedislerde bildirilib MinberMehemmed mescidinde camaata xitab ederken dayanmasi ucun xurma agacindan olan boyuk bir kotuyu istifade etmekde idi Daha sonra camaatin Mehemmedin uzunu gore bileyi sesini de eside bilmemesi sebebinden hicri 7 ci esr 628 ve ya 8 ci esrde 629 ilgin agacindan 50x125 sm formasinda ve bir metr yukseklikde arxasinda 3 sutunu olan 3 pilleli ilk minber insa olunur Ilk xelifeler Resulullaha hormetinden dolayi ucuncu pilleni istifade etmemis ve bu pilleni bir taxta parcasiyla ortmusler Osmanli dovrunde minberin uzerine bir qubbe ucaldilaraq qarca ile nerdivanlar da abanoz agaciyla ortulmusdu Ebu Sufiyanin dovrunde ise minber daha alti pille yukseldilir Bu ilk minber 654 cu ile 1256 qeder istifade olunur Hemin il bas vermis yanginda minber yandigi ucun Yemen hokmdari el Melikul Muzeffer Semseddin terefinden gonderilen minber 656 da 1258 yerine yerlesdirilmisdir Bu tarixden sonra 666 da 1268 Sultan I Baybars 797 de 1395 Memluk sultani Berkuk 820 de 1417 bir basqa Memluk sultani Seyx el Mahmudi terefinden minber yenilenmis ve ya yenisi gonderilmisdir 886 ci ilde 1481 minber tekrar yandigi ucun Medineliler terefinden kerpic ve gipsden yeniden duezldilmis eyni minber 888 ci ilde 1483 Sultan Kayitbay terefinden gonderilen mermer minberle deyisdirilmisdir 998 ci ilde 1590 Osmanli sultani III Muradin Istanbulda emal etdirib bezetdiyi mermer minber Medineye gonderildiyinde Kayitbayin minberi Kuba mescidine aparilmisdi Hele de Sultan III Muradin minberi Mescidi Nebevide istifade olunmaqdadir Peygember mescidinin Beqi qebiristanligindan gorunusuPeygember mescidiIstinadlarAllah evleri dunyanin en boyuk mescidleri olu kecid