Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paraskevi Qiriazi (alb. Parashqevi Qiriazi; 2 iyun 1880, Bitola – 1970, Tirana) — Alban qadın təhsilinin qabaqcılı, özünü təhsilə adamış şəxs və pedaqoq.
| Paraskevi Qiriazi | |
|---|---|
| alb. Parashqevi Qiriazi | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 iyun 1880 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1970 |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | dilçi |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
1880-ci ildə Osmanlı imperatorluğunun Manastır şəhərində, indi Makedoniyanın Bitola şəhərində iki qardaş və iki bacı olan Kiriazi ailəsində anadan olub.
On bir yaşında ikən qardaşı Gerasimə və bacısı Sevastiyə 1891-ci il oktyabrın 15-də Korca şəhərində açılan Albaniyada ilk qızlar məktəbində qızlara dərs deməyə köməklik edir. Daha sonra İstanbuldakı Robert kollecində oxuyur, sonra Korcaya qayıdır. Burada 1887-ci ildə açılmış ilk alban ibtidai məktəbində müəllim işləmişdir.
1908-ci ildə o, yeni alban əlifbası haqqında qərar qəbul edən Manastır konqresində iştirak edən yeganə qadın idi. O, həmçinin Albaniyanın digər kəndlərində uşaq təhsili və axşam məktəblərinin təşkilatçısı kimi tanınırdı, burada yerli kitabxanaların yaradılmasına kömək edirdi. O, 1909-cu ildə Yll' i Mëngjesit assosiasiyasını qurmağa kömək edir. 1917-ci ildə bacısı və əri ilə birlikdə ABŞ-a mühacirət edəndə orada eyni adlı dövri nəşri (1920-ci ilə qədər) çap etməyə davam edir. Jurnal iki həftədən bir nəşr olunurdu və burada Albaniya siyasəti, cəmiyyəti, tarixi, filologiyası, ədəbiyyatı və folkloruna dair materiallar yer alırdı.
1914-cü ildə qohumları ilə Rumıniyaya, oradan isə Amerikaya mühacirət edir. 1919-cu ildə Paris Sülh Konfransında iştirak edərək, albanların hüquqlarını müdafiə etdiyi Alban-Amerika icmasının üzvü olur. 1921-ci ildə Albaniyaya qayıdır və burada ictimai-siyasi həyatda iştirakını davam etdirir. O, Tiranada "Kyrias" adlı Qadınlar İnstitutunun həmtəsisçisi (bacısı ilə) və daha sonra direktoru olub. 1928-ci ilin oktyabrında o, Tiranada Kraliça Ana və Kral Zoqunun bacısı şahzadə Kseniyanın himayəsi altında mövcud olan və ölkə daxilində filialları olan Qruaja Şqiptare (Alban Qadını) təşkilatını qurur. Təşkilatın məqsədi təhsil, gigiyena və xeyriyyəçilik fəaliyyətinin inkişafına, qadınların Alban cəmiyyətində rolunun artırılmasına yönəlib. Savadlı bir insan olan Paraskevi orada rəhbər vəzifə alır. 1929–1931-ci illərdə bu təşkilat Paraskevi və onun bacısı Sevastinin fəal işlədiyi "Şqiptarja" mətbəsini nəşr etdirir.
1939-cu ildə İtaliyanın Albaniyaya hücumu ilə başlayan zaman Qiriazi II Dünya Müharibəsi boyu antifaşist mövqelərdə olub. Fikirlərinə görə o, bacısı ilə birlikdə əsir götürülərək Belqrad yaxınlığındakı Banica konsentrasiya düşərgəsinə yerləşdirilir. Müharibədən sonra sərbəst buraxılaraq Tiranaya qayıdırlar. Kral Zoqu ilə əlaqəyə görə bacıların bütün ailəsi repressiyaya məruz qalır. Alban alimi və antifaşist Skander Luarasinin səyləri, həmçinin siyasətçi Vito Kaponun müdaxiləsi ilə bacılar qismən reabilitasiya olunublar.
İllərdir həbs həyatı 1970-ci ildə Tiranada vəfat edən Paraskevinin səhhətinə təsir göstərir.
Xatirə
Qiriazi bacıları "Alban təhsilinin anaları" hesab olunurlar. Alban yaşayış məntəqələrindəki bir çox təhsil müəssisələri onların adını daşıyır.
Nyu-Yorkdakı Alban Amerika Qadınlar Təşkilatı Qiriazi bacılarının adını daşıyır.
İstinadlar
- Parashqevi Qiriazi // WomenWriters (ing.).
- Parasqevia Qiriazi // Faceted Application of Subject Terminology.
- Elsie, Robert. Historical Dictionary of Albania. — Scarecrow Press Inc., 2010. — P. 377–378. — ISBN 978–0810861886
- "Nënat e kombit, historia e motrave Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi" (alban). "Bota Sot" Online. 2012-03-30. 2016-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-09.
Mənbə
- Parashqevi Qiriazi, e vetmja grua e Kongresit të Manastirit (alb.)
- A Biographical Dictionary of Albanian History (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Paraskevi Qiriazi alb Parashqevi Qiriazi 2 iyun 1880 Bitola 1970 Tirana Alban qadin tehsilinin qabaqcili ozunu tehsile adamis sexs ve pedaqoq Paraskevi Qiriazialb Parashqevi QiriaziDogum tarixi 2 iyun 1880 1880 06 02 Dogum yeri BitolaVefat tarixi 1970Vefat yeri Tirana Tirana vilayeti AlbaniyaTehsili Robert KolleciFealiyyeti dilci Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiya1880 ci ilde Osmanli imperatorlugunun Manastir seherinde indi Makedoniyanin Bitola seherinde iki qardas ve iki baci olan Kiriazi ailesinde anadan olub On bir yasinda iken qardasi Gerasime ve bacisi Sevastiye 1891 ci il oktyabrin 15 de Korca seherinde acilan Albaniyada ilk qizlar mektebinde qizlara ders demeye komeklik edir Daha sonra Istanbuldaki Robert kollecinde oxuyur sonra Korcaya qayidir Burada 1887 ci ilde acilmis ilk alban ibtidai mektebinde muellim islemisdir 1908 ci ilde o yeni alban elifbasi haqqinda qerar qebul eden Manastir konqresinde istirak eden yegane qadin idi O hemcinin Albaniyanin diger kendlerinde usaq tehsili ve axsam mekteblerinin teskilatcisi kimi taninirdi burada yerli kitabxanalarin yaradilmasina komek edirdi O 1909 cu ilde Yll i Mengjesit assosiasiyasini qurmaga komek edir 1917 ci ilde bacisi ve eri ile birlikde ABS a muhaciret edende orada eyni adli dovri nesri 1920 ci ile qeder cap etmeye davam edir Jurnal iki hefteden bir nesr olunurdu ve burada Albaniya siyaseti cemiyyeti tarixi filologiyasi edebiyyati ve folkloruna dair materiallar yer alirdi 1914 cu ilde qohumlari ile Ruminiyaya oradan ise Amerikaya muhaciret edir 1919 cu ilde Paris Sulh Konfransinda istirak ederek albanlarin huquqlarini mudafie etdiyi Alban Amerika icmasinin uzvu olur 1921 ci ilde Albaniyaya qayidir ve burada ictimai siyasi heyatda istirakini davam etdirir O Tiranada Kyrias adli Qadinlar Institutunun hemtesiscisi bacisi ile ve daha sonra direktoru olub 1928 ci ilin oktyabrinda o Tiranada Kralica Ana ve Kral Zoqunun bacisi sahzade Kseniyanin himayesi altinda movcud olan ve olke daxilinde filiallari olan Qruaja Sqiptare Alban Qadini teskilatini qurur Teskilatin meqsedi tehsil gigiyena ve xeyriyyecilik fealiyyetinin inkisafina qadinlarin Alban cemiyyetinde rolunun artirilmasina yonelib Savadli bir insan olan Paraskevi orada rehber vezife alir 1929 1931 ci illerde bu teskilat Paraskevi ve onun bacisi Sevastinin feal islediyi Sqiptarja metbesini nesr etdirir 1939 cu ilde Italiyanin Albaniyaya hucumu ile baslayan zaman Qiriazi II Dunya Muharibesi boyu antifasist movqelerde olub Fikirlerine gore o bacisi ile birlikde esir goturulerek Belqrad yaxinligindaki Banica konsentrasiya dusergesine yerlesdirilir Muharibeden sonra serbest buraxilaraq Tiranaya qayidirlar Kral Zoqu ile elaqeye gore bacilarin butun ailesi repressiyaya meruz qalir Alban alimi ve antifasist Skander Luarasinin seyleri hemcinin siyasetci Vito Kaponun mudaxilesi ile bacilar qismen reabilitasiya olunublar Illerdir hebs heyati 1970 ci ilde Tiranada vefat eden Paraskevinin sehhetine tesir gosterir XatireQiriazi bacilari Alban tehsilinin analari hesab olunurlar Alban yasayis menteqelerindeki bir cox tehsil muessiseleri onlarin adini dasiyir Nyu Yorkdaki Alban Amerika Qadinlar Teskilati Qiriazi bacilarinin adini dasiyir IstinadlarParashqevi Qiriazi WomenWriters ing Parasqevia Qiriazi Faceted Application of Subject Terminology Elsie Robert Historical Dictionary of Albania Scarecrow Press Inc 2010 P 377 378 ISBN 978 0810861886 Nenat e kombit historia e motrave Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi alban Bota Sot Online 2012 03 30 2016 04 04 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 09 MenbeParashqevi Qiriazi e vetmja grua e Kongresit te Manastirit alb A Biographical Dictionary of Albanian History ing