Panavejis (lit. Panevėžys, pol. Poniewież, 1917-ci ilədək Ponevej) — Litvanın şimalında şəhər.
Panevejis | |||||
---|---|---|---|---|---|
Panevėžys | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | 1503 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 61 m | ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +370 845 | ||||
Poçt indeksi | 35001 | ||||
Digər | |||||
panevezys.lt/lt/titulini… panevezys.lt/en/welcome.… | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Şəhərin tarixi 7 sentyabr 1503-cü ildən, Böyük Litva knyazı, Polşa kralı kostyolunun baş keşişinə Nevejis və Levens çayları arasında olan torpaqların bağışlanması barədə yazdığı məktubunda "Panejevis" adını çəkdiyi andan başlayır.
Panevejis həmçinin yaşıl şəhər və dəyirmanlar şəhəri adlanır, çünki dəyirmanlar əvvəllər də, indi də çoxdur.
Bəzən Panevejis keramikanın mərkəzi də adlandırırlar. Keramika üzrə beynəlxalq simpoziumlar şəhəri bütün dünyada məşhur edib. 17 simpoziumda 31 ölkədən 138 rəssam iştirak edib. Yığılmış keramik məmulatlar cəmdə Beynəlxalq Keramik Mərkəzin təsis edilməsi üçün ilkin şərait yaradır.
Panevejis teatrlar şəhəri də adlandırırlar. Əsrin adamı rejissor hazırda onun adı verilmiş ən məşhur dram teatrının əsasını qoyub. Y.Miltinisin İrsini Araşdırma Mərkəzində məşhur rejissorun çox böyük kitabxanası, repitisiyaların yazıları saxlanılır.
Litva və xaricdə araba üzərində kukla teatrının populyarlığı getdikcə artır. Tamaşalarda iştirak etməkdən əlavə kuklaların idarə olunması ilə də tanış olmaq olar. Yayda bu teatr kukla tamaşaları ilə at arabasında qəsəbə və kəndlərə uşaqların yanına gedir. Teatrın rəhbəri və baş rejissoru Antanas Markutskis dahi Danimarka nağılçısı H.K. Andersenın adına nüfuzlu mükafatını əbəs yerə almayıb.
Panevejis – incəsənət, mədəniyyət və təhsil ocağıdır. Y. Masyulisin səyləri ilə hələ 1905-ci ildə açılmış ilk kitab mağazası indiyə qədər işləyir. Lakin şəhərin mədəniyyəti haqqında xüsusi fəsahətlə panevejislilər özləri danışır: "Şəhərin mədəniyyəti çoxüzlü kristal kimidir. Bu üzlər – teatrın magiyası, musiqinin virajı, müxtəlif janrlı incəsənət, o cümlədən, şəkillər, kitab xəzinələri, şəhər tarixinin abidələridir. Mədəniyyət müəssisələri, bədii kollektivlər və şəhəri bütün dünyaya tanıdan rəssamlar. Bu üzlərin arasında – onilliklərlə inkişaf etdirilən tamaşaçı etikası, panevejlilərin doymaz maksimum mənəvi qida almaq istəyi. Şəhərdə çoxlu muzeylər, qalereyalar, mədəniyyət mərkəzləri, kitabxanalar, peşəkar və həvəskar bədii kollektivlər çoxdur. Xalq incəsənəti yayılır, dəmirçi məmulatları, ağac üzərində oyma işi daha da populyarlaşır. Beynəlxalq mədəni və bədii tədbirlər həyata keçirilir".
"Qarsas" Panevejis kino mərkəzi 2008-ci ildə öz 80-illiyini qeyd etdi. Son üç ildə qeyri-kommersiya kinosunun inkişaf etdirilməsi üzrə intensiv işlər nəticə verdi – 1 yanvar 2009-cu ildən "Qarsas" "Europa Cinemas" nüfuzlu kinoteatrlar şəbəkəsinin üzvü oldu.
Yonas Bilyunas küçəsində (keçmiş aviasiya bazasının ərazisində) rəngli şüşədən məmulatların hazırlanması üzrə "Glassremis" bədii şüşə studiyası açılmışdır. Bədii qalereyanın beynəlxalq simpoziumlarda olan işlərdən toplanmış keramika üzrə unikal kolleksiyası var.
Aukştaytiyanın dar raylı dəmir yolu xəttini yada salmamaq mümkün deyil. O şəhərin bütün qonaqlarını əyləncələrə: qatarın teatrallaşdırılmış soyğunu, kənd bazarı və ya kapellanın çıxışı ilə dar dəmir yolla sifarişli səyahətdə iştirak etməyə dəvət edir.
Şəhərin lap mərkəzində yanında – "Syanvaqe" yerləşir. Bu gəzinti və əyləncə üçün yerdir. Ağacların başında Müq. apostol Pyotr və Pavelin kostyolunun qüllələri ucalır. Pilləkənlərlə Kranto küçəsinə qalxsan, 21 nömrəli binanın yanında dayanmaq olar. Bu şəhərdə ən köhnə tikilidir. 1614-cü ildən burada ХVII-XVIII əsrlərin Upite əyalət məhkəməsinin torpaq və qəsr arxivi olub.
Panevejis – müxtəlif idman növləri üzrə Avropa və dünya çempionlarını yetişdirən ocaqdır. Bu şəhərdə öz karyerasını əfsanəvi basketbolçular A. Sabonis, Ş.Marçyulyonis, Olimpiya çempionları V. Alekna, R. Valyulis, K. Ubartas, A. Narbekovas başlayıb.
Hal-hazırda Panevejis idman və bədən tərbiyəsi mərkəzində 16 idman növü üzrə idmançılar yetişdirilir. Şəhərdə 60-dan çox idman klubu fəaliyyət göstərir. İdman nailiyyətlərinin yaxşılaşdırılmasına iki üzgüçülük hovuzu, yüngül atletika maneji, V. Varyakoiyisa və "Aukştaytiya" idman kompleksləri, "Cido" universal idman arenası kömək edir. Panevejis sağlam həyat tərzini təbliğ etməsi ilə məşhurdur. Şəhər təxminən 100-kilometrlik velosiped yolları şəbəkəsi ilə sarınıb.
Panevejisi gündəlik həyatda da sakinlərini unutmayan şəhər adlandırsaq, yanılmarıq. Hər il şəhər bələdiyyəsinin təşəbbüsü ilə İlin Panevejisliləri seçilir. 2010-cu ildə təhsil və elm sahəsində 5 saylı orta məktəbin ingilis dili müəllim-eksperti , mədəniyyət və incəsənət sahəsində – keramika sənətkarı Eqidiyus Radvyanskas təltif edilmişdir.
Coğrafiyası
Panevejis – Aukştaytiyanın paytaxtıdır. Meşələrin arasında, Litvanın ortasında, Vilnüs və Riqa arasında yarı yolda Litvanın böyüklüyünə görə beşinci şəhərinin əsası qoyulub. O, 50 kv. kilometrə yaxın ərazini əhatə edir. Şəhər adını hazırda şəhərin ortasından axan Nevejis çayından almışdır.
Panevejisin əsası əlverişli coğrafi yerdə qoyulub, burada Litvanın baş avtomobil magistralları kəsişir, "Via Baltica" beynəlxalq magistralı keçir, şəhərdən dəmir yolu keçir, yerli ehtiyaclar üçün iki hava limanı istismar edilir. Beş yüzillik ərzində Panevejis inkişaf edərək böyük mədəniyyət və sənaye mərkəzi dərəcəsinə çatıb. Panevejis Baltik Şəhərləri İttifaqının üzvüdür, onun 10 tərəfdaş şəhəri var, onlar birgə biznesin, ekologiyanın, mədəniyyət və s. inkişafı üzrə layihələri həyata keçirir. Panevejis – sahibkarlıq və sənaye şəhəridir, burada orta və kiçik biznes üstünlük təşkil edir. Panevejisdə ölkədə yeganə olan fəaliyyət göstərir.
İdman
Futbol
- Panevejis FK futbol klubu.
Əhalisi
Hazırda Panevejis – litvalıların üstünlük təşkil etdiyi şəhərdir. Belə ki, 112,2 min sakindən 96 faizi litvalılar, 4 faizi – digər millətlərdən olan sakinlərdir (ruslar, ukraynalılar, polyaklar, yəhudilər).
İstinadlar
- Getty Research Institute Getty Thesaurus of Geographic Names (ing.). LA: Getty Research Institute, 1997.
- Resident population by city / town at the beginning of the year. State Data Agency of Lithuania, 2023.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Panevejis ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Официальная страница
- Panevėžio istorija
- Паневежис на Litauen Netz
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Panavejis lit Panevezys pol Poniewiez 1917 ci iledek Ponevej Litvanin simalinda seher PanevejisPanevezysBayraq Gerb55 43 30 sm e 24 21 50 s u Olke LitvaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1503Sahesi 54 km Merkezin hundurluyu 61 mSaat qursagi Serqi Avropa yay vaxti d EhalisiEhalisi 87 913 nef 1 yanvar 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 370 845Poct indeksi 35001Digerpanevezys lt lt titulini panevezys lt en welcome Xeriteni goster gizle Panevejis Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSeherin tarixi 7 sentyabr 1503 cu ilden Boyuk Litva knyazi Polsa krali kostyolunun bas kesisine Nevejis ve Levens caylari arasinda olan torpaqlarin bagislanmasi barede yazdigi mektubunda Panejevis adini cekdiyi andan baslayir Panevejis hemcinin yasil seher ve deyirmanlar seheri adlanir cunki deyirmanlar evveller de indi de coxdur Bezen Panevejis keramikanin merkezi de adlandirirlar Keramika uzre beynelxalq simpoziumlar seheri butun dunyada meshur edib 17 simpoziumda 31 olkeden 138 ressam istirak edib Yigilmis keramik memulatlar cemde Beynelxalq Keramik Merkezin tesis edilmesi ucun ilkin serait yaradir Panevejis teatrlar seheri de adlandirirlar Esrin adami rejissor hazirda onun adi verilmis en meshur dram teatrinin esasini qoyub Y Miltinisin Irsini Arasdirma Merkezinde meshur rejissorun cox boyuk kitabxanasi repitisiyalarin yazilari saxlanilir Litva ve xaricde araba uzerinde kukla teatrinin populyarligi getdikce artir Tamasalarda istirak etmekden elave kuklalarin idare olunmasi ile de tanis olmaq olar Yayda bu teatr kukla tamasalari ile at arabasinda qesebe ve kendlere usaqlarin yanina gedir Teatrin rehberi ve bas rejissoru Antanas Markutskis dahi Danimarka nagilcisi H K Andersenin adina nufuzlu mukafatini ebes yere almayib Panevejis incesenet medeniyyet ve tehsil ocagidir Y Masyulisin seyleri ile hele 1905 ci ilde acilmis ilk kitab magazasi indiye qeder isleyir Lakin seherin medeniyyeti haqqinda xususi fesahetle panevejisliler ozleri danisir Seherin medeniyyeti coxuzlu kristal kimidir Bu uzler teatrin magiyasi musiqinin viraji muxtelif janrli incesenet o cumleden sekiller kitab xezineleri seher tarixinin abideleridir Medeniyyet muessiseleri bedii kollektivler ve seheri butun dunyaya tanidan ressamlar Bu uzlerin arasinda onilliklerle inkisaf etdirilen tamasaci etikasi panevejlilerin doymaz maksimum menevi qida almaq isteyi Seherde coxlu muzeyler qalereyalar medeniyyet merkezleri kitabxanalar pesekar ve heveskar bedii kollektivler coxdur Xalq inceseneti yayilir demirci memulatlari agac uzerinde oyma isi daha da populyarlasir Beynelxalq medeni ve bedii tedbirler heyata kecirilir Qarsas Panevejis kino merkezi 2008 ci ilde oz 80 illiyini qeyd etdi Son uc ilde qeyri kommersiya kinosunun inkisaf etdirilmesi uzre intensiv isler netice verdi 1 yanvar 2009 cu ilden Qarsas Europa Cinemas nufuzlu kinoteatrlar sebekesinin uzvu oldu Yonas Bilyunas kucesinde kecmis aviasiya bazasinin erazisinde rengli suseden memulatlarin hazirlanmasi uzre Glassremis bedii suse studiyasi acilmisdir Bedii qalereyanin beynelxalq simpoziumlarda olan islerden toplanmis keramika uzre unikal kolleksiyasi var Aukstaytiyanin dar rayli demir yolu xettini yada salmamaq mumkun deyil O seherin butun qonaqlarini eylencelere qatarin teatrallasdirilmis soygunu kend bazari ve ya kapellanin cixisi ile dar demir yolla sifarisli seyahetde istirak etmeye devet edir Seherin lap merkezinde yaninda Syanvaqe yerlesir Bu gezinti ve eylence ucun yerdir Agaclarin basinda Muq apostol Pyotr ve Pavelin kostyolunun qulleleri ucalir Pillekenlerle Kranto kucesine qalxsan 21 nomreli binanin yaninda dayanmaq olar Bu seherde en kohne tikilidir 1614 cu ilden burada HVII XVIII esrlerin Upite eyalet mehkemesinin torpaq ve qesr arxivi olub Panevejis muxtelif idman novleri uzre Avropa ve dunya cempionlarini yetisdiren ocaqdir Bu seherde oz karyerasini efsanevi basketbolcular A Sabonis S Marcyulyonis Olimpiya cempionlari V Alekna R Valyulis K Ubartas A Narbekovas baslayib Hal hazirda Panevejis idman ve beden terbiyesi merkezinde 16 idman novu uzre idmancilar yetisdirilir Seherde 60 dan cox idman klubu fealiyyet gosterir Idman nailiyyetlerinin yaxsilasdirilmasina iki uzguculuk hovuzu yungul atletika maneji V Varyakoiyisa ve Aukstaytiya idman kompleksleri Cido universal idman arenasi komek edir Panevejis saglam heyat terzini teblig etmesi ile meshurdur Seher texminen 100 kilometrlik velosiped yollari sebekesi ile sarinib Panevejisi gundelik heyatda da sakinlerini unutmayan seher adlandirsaq yanilmariq Her il seher belediyyesinin tesebbusu ile Ilin Panevejislileri secilir 2010 cu ilde tehsil ve elm sahesinde 5 sayli orta mektebin ingilis dili muellim eksperti medeniyyet ve incesenet sahesinde keramika senetkari Eqidiyus Radvyanskas teltif edilmisdir CografiyasiPanevejis Aukstaytiyanin paytaxtidir Meselerin arasinda Litvanin ortasinda Vilnus ve Riqa arasinda yari yolda Litvanin boyukluyune gore besinci seherinin esasi qoyulub O 50 kv kilometre yaxin erazini ehate edir Seher adini hazirda seherin ortasindan axan Nevejis cayindan almisdir Panevejisin esasi elverisli cografi yerde qoyulub burada Litvanin bas avtomobil magistrallari kesisir Via Baltica beynelxalq magistrali kecir seherden demir yolu kecir yerli ehtiyaclar ucun iki hava limani istismar edilir Bes yuzillik erzinde Panevejis inkisaf ederek boyuk medeniyyet ve senaye merkezi derecesine catib Panevejis Baltik Seherleri Ittifaqinin uzvudur onun 10 terefdas seheri var onlar birge biznesin ekologiyanin medeniyyet ve s inkisafi uzre layiheleri heyata kecirir Panevejis sahibkarliq ve senaye seheridir burada orta ve kicik biznes ustunluk teskil edir Panevejisde olkede yegane olan fealiyyet gosterir IdmanFutbol Panevejis FK futbol klubu EhalisiHazirda Panevejis litvalilarin ustunluk teskil etdiyi seherdir Bele ki 112 2 min sakinden 96 faizi litvalilar 4 faizi diger milletlerden olan sakinlerdir ruslar ukraynalilar polyaklar yehudiler IstinadlarGetty Research Institute Getty Thesaurus of Geographic Names ing LA Getty Research Institute 1997 Resident population by city town at the beginning of the year State Data Agency of Lithuania 2023 Xarici kecidlerVikianbarda Panevejis ile elaqeli mediafayllar var Oficialnaya stranica Panevezio istorija Panevezhis na Litauen Netz