Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paltaryuyan maşın — tekstil məmulatlarını (geyim, yataq dəstləri və s.) yumaq, bəzi hallarda qurutmaq və ya təmizləmək üçün istifadə olunan elektromexaniki qurğudur. Məişət və sənaye paltaryuyan maşınlar mövcuddurlar. Onlar tekstildə olan çirklərin su və yuyucu maddələr vasitəsilə təmizlənməsinə xidmət edirlər. Ən geniş yayılmış növləri barabanla işləyir. Paltar bu barabanın içərisinə qoyularaq sabunlu suda fırladılır. Beləliklə paltar islanaraq yumşalır və onun tərkibində olan çirk barabanın üzərindəki çıxıntılara sürtünərək tədricən yuyucu maddənin təsiri altında tekstilin sapları arasından yuyulur.
Müasir paltaryuyan maşınlar avtomatik işləyirlər. Yəni onların içərisinə paltar qoyulduqdan sonra lazımı idarə proqramı seçilir və maşın işə düşür. Maşın daimi elektrik cərəyanı və soyuq su xəttinə bağlı olduğundan lazım olan miqdarda su nasosun köməyi ilə avtomatik olaraq barabana daxil olur. Maşında quraşdırılmış qızdırıcı suyun isidilməsinə xidmət edir. Yuma prosesi qurtardıqdan sonra çirkli su maşından avtomatik olaraq xüsusi şlankın köməyi ilə xaric edilir. Paltar təmiz suda yuyulduqdan sonra son etapda böyük dövrlər sayında fırlanan baraban paltarda olan suyun sıxılıb çıxarılmasına şərait yaradır.
Yaranma tarixi haqqında
İlk paltaryuyan maşının ixtiraçısı almaniyalı Karl Müllerdir. 1899-cu ildə Karl qadınların işini yüngülləşdirmək üçün paltaryuyan maşını icad etdi. XIX əsrin sonuna qədərki dövrdə paltarların yuyulması üçün ağacdan hazırlanmış və pərlə işləyən qurğulardan istifadə olunurdu. Paltar silindrik ağac çənin içərisində xaricdəki dəstəyi irəli-geri hərəkət etdirməklə yuyulurdu. Yuma vaxtı 10 dəqiqə məsləhət görülürdü. Sonra paltar çıxarılıb ağac ələyin üstünə qoyulurdu ki, suyu axsın. 1914-cü ildən etibarən paltaryuyan maşınlarda elektrik mühərriklərinin tətbiqinə rast gəlinir. Dünyada ilk dəfə elektriklə işləyən paltaryuyan maşın amerikalı mühəndis Alva Fişer tərəfindən ixtira olunmuşdur. İlk kombinə edilmiş paltaryuyan maşın 1914-cü ildə Syevyec Armsın şirkəti tərəfindən istehsal olunmuşdur. Bu maşınlarda konstruktiv olaraq başqa hissələrdən istifadə edilmişdir. Paltarı yumaq üçün silindrik şəkildə hazırlanmış çəndən istifadə edilirdi. Əvvələr əl ilə fırlanan silindrik çən sonralar mühərriklə fırladılmağa başlayır. Buradan göründüyü kimi təhnənin yan tərəfində yerləşdirilmiş, elektrik mühərriki ilə hərəkətə gətirilən dişli çarx ötürməsinin köməyi ilə təhnə fırladılır. Suyun qızdırılması kənarda aparılırdı. Çünki, o dövrdə isitmə sistemi hələ yaxşı inkişaf etməmişdir. Paltaryuyan maşınların inkişafında əsas yenilik 20-ci illərdə təhnənin fırlanan barabanla əvəz olunmasından ibarət idi. Başqa üsullarla müqayisədə bu üsul öz üstünlüyünü göstərərək geniş tətbiq tapır və bu günə kimi də paltaryuyan maşınların tərkib hissəsi sayılır. Yeni növ maşınların əsas hissələri tərpənməz bərkidlimiş su qabından və onun içərisində paltar doldurmaq üçün nəzərdə tutulmuş fırlanan barabandan ibarətdir. Baraban ələk şəklində hazırlandığından sabunlu su onun içərisinə dolaraq paltarı isladır. Paltarın yuyulması fırlanma zamanı onun, barabanın daxili səthinə sürtünməsi nəticəsində baş verirdi. Paltarların bir istiqamətdə fırladılması zamanı yaranan topalanmanın qarşısını almaq üçün elektrik mühərrikləri reversiv hərəkətə malik idilər. Bu maşınların, əl ilə paltaryumaya nisbətən daha effektiv işləməsinə baxmayaraq, 50-ci illərə qədər hələ də onların tam qələbəsindən danışmaq olmazdı. Bu maşınları yalnız imkanlı şəxslər ala bilirdilər. Maşınların kütləvi istehsalına başlandıqdan sonra onların qiymətləri əhali tәrərəfindən alıcılıq qabiliyyətinə uyğunlaşmışdır. İndi hər bir ailədə paltaryuyan maşını vardır.
Mənbə
- Troitzsch, U. Technik - von den Anfängen bis zur Gegenwart. Braunschweig: Westermann, 1982, 640 S.
- Rezo Əliyev. Maşınqayırmanın tarixinə dair. Bakı"Təhsil" NPM, 2008, 542 s.
- İxtiralar və kəşflər.Bakı,2006. səh.114
İstinadlar
- "Paltaryuyan maşına qulluq üçün sadə qaydalar". 2021-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-11.
- Paltaryuyan maşının növü və ölçüsü]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Paltaryuyan masin tekstil memulatlarini geyim yataq destleri ve s yumaq bezi hallarda qurutmaq ve ya temizlemek ucun istifade olunan elektromexaniki qurgudur Meiset ve senaye paltaryuyan masinlar movcuddurlar Onlar tekstilde olan cirklerin su ve yuyucu maddeler vasitesile temizlenmesine xidmet edirler En genis yayilmis novleri barabanla isleyir Paltar bu barabanin icerisine qoyularaq sabunlu suda firladilir Belelikle paltar islanaraq yumsalir ve onun terkibinde olan cirk barabanin uzerindeki cixintilara surtunerek tedricen yuyucu maddenin tesiri altinda tekstilin saplari arasindan yuyulur Paltaryuyan masinXIX esrde isledilen masinMuherrikle isledilen paltaryuyan masin Muasir paltaryuyan masinlar avtomatik isleyirler Yeni onlarin icerisine paltar qoyulduqdan sonra lazimi idare proqrami secilir ve masin ise dusur Masin daimi elektrik cereyani ve soyuq su xettine bagli oldugundan lazim olan miqdarda su nasosun komeyi ile avtomatik olaraq barabana daxil olur Masinda qurasdirilmis qizdirici suyun isidilmesine xidmet edir Yuma prosesi qurtardiqdan sonra cirkli su masindan avtomatik olaraq xususi slankin komeyi ile xaric edilir Paltar temiz suda yuyulduqdan sonra son etapda boyuk dovrler sayinda firlanan baraban paltarda olan suyun sixilib cixarilmasina serait yaradir Yaranma tarixi haqqindaIlk paltaryuyan masinin ixtiracisi almaniyali Karl Mullerdir 1899 cu ilde Karl qadinlarin isini yungullesdirmek ucun paltaryuyan masini icad etdi XIX esrin sonuna qederki dovrde paltarlarin yuyulmasi ucun agacdan hazirlanmis ve perle isleyen qurgulardan istifade olunurdu Paltar silindrik agac cenin icerisinde xaricdeki desteyi ireli geri hereket etdirmekle yuyulurdu Yuma vaxti 10 deqiqe meslehet gorulurdu Sonra paltar cixarilib agac eleyin ustune qoyulurdu ki suyu axsin 1914 cu ilden etibaren paltaryuyan masinlarda elektrik muherriklerinin tetbiqine rast gelinir Dunyada ilk defe elektrikle isleyen paltaryuyan masin amerikali muhendis Alva Fiser terefinden ixtira olunmusdur Ilk kombine edilmis paltaryuyan masin 1914 cu ilde Syevyec Armsin sirketi terefinden istehsal olunmusdur Bu masinlarda konstruktiv olaraq basqa hisselerden istifade edilmisdir Paltari yumaq ucun silindrik sekilde hazirlanmis cenden istifade edilirdi Evveler el ile firlanan silindrik cen sonralar muherrikle firladilmaga baslayir Buradan gorunduyu kimi tehnenin yan terefinde yerlesdirilmis elektrik muherriki ile herekete getirilen disli carx oturmesinin komeyi ile tehne firladilir Suyun qizdirilmasi kenarda aparilirdi Cunki o dovrde isitme sistemi hele yaxsi inkisaf etmemisdir Paltaryuyan masinlarin inkisafinda esas yenilik 20 ci illerde tehnenin firlanan barabanla evez olunmasindan ibaret idi Basqa usullarla muqayisede bu usul oz ustunluyunu gostererek genis tetbiq tapir ve bu gune kimi de paltaryuyan masinlarin terkib hissesi sayilir Yeni nov masinlarin esas hisseleri terpenmez berkidlimis su qabindan ve onun icerisinde paltar doldurmaq ucun nezerde tutulmus firlanan barabandan ibaretdir Baraban elek seklinde hazirlandigindan sabunlu su onun icerisine dolaraq paltari isladir Paltarin yuyulmasi firlanma zamani onun barabanin daxili sethine surtunmesi neticesinde bas verirdi Paltarlarin bir istiqametde firladilmasi zamani yaranan topalanmanin qarsisini almaq ucun elektrik muherrikleri reversiv herekete malik idiler Bu masinlarin el ile paltaryumaya nisbeten daha effektiv islemesine baxmayaraq 50 ci illere qeder hele de onlarin tam qelebesinden danismaq olmazdi Bu masinlari yalniz imkanli sexsler ala bilirdiler Masinlarin kutlevi istehsalina baslandiqdan sonra onlarin qiymetleri ehali tәrerefinden aliciliq qabiliyyetine uygunlasmisdir Indi her bir ailede paltaryuyan masini vardir Menbe Troitzsch U Technik von den Anfangen bis zur Gegenwart Braunschweig Westermann 1982 640 S Rezo Eliyev Masinqayirmanin tarixine dair Baki Tehsil NPM 2008 542 s Ixtiralar ve kesfler Baki 2006 seh 114Vikianbarda Paltaryuyan masin ile elaqeli mediafayllar var Istinadlar Paltaryuyan masina qulluq ucun sade qaydalar 2021 06 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 11 Paltaryuyan masinin novu ve olcusu