Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Okapi Milli Parkı — Konqo Demokratik Respublikasının şimal-şərqində, Cənubi Sudan və Uqanda ilə sərhədləri yaxınlığında yerləşən Milli park və Ümumdünya irsinə daxil olmuş ərazi. Təxminən 14000 km² sahəsi olan park meşə ərazisinin təxminən beşdə birini əhatə edir.
| Okapi Milli Parkı | |
|---|---|
 | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) | |
| Sahəsi | 13.726,25 km2 |
| Yaradılma tarixi | 1992 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Konqo Demokratik Respublikası |
| okapiconservation.org | |
| | |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | x |
| Tarixi | 1996 (20-ci sessiya) |
| Təhlükədə | 1997 - |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Qoruqdan Nepoko, İturi və Epulu çayları axır. Qoruqda 5 minə yaxın okapia, 4000 fil, 2000 bəbir, şimpanze və timsah yaşayır. Digər İturi meşə heyvanlarına meşə camışı və su maralcığı daxildir. Qoruğun 300-dən çox quş növü var və ərazi Afrikada quşların qorunması üçün ən vacib yerlərdən biridir. Köçəri Mbuti və yerli Bantu fermerləri də qoruq içərisində yaşayırlar.
Tarix
Okapi Vəhşi Təbiət Qoruğu 1992-ci ildə Okapi Qoruma Layihəsinin köməyi ilə yaradıldı. Layihə vəhşi təbiət mühafizəçilərini təlimləndirməkvə təchiz etmək, həmçinin qonşu icmaların həyatlarını yaxşılaşdırmaq üçün yardım göstərməklə qoruğu dəstəkləməyə davam edir. Okapi Vəhşi Təbiət Qoruğu 1997-ci ildə Təhlükədə olan Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edildi. Qoruqdakı əsas təhdidlər ilk növbədə əkin- biçin və yandırma nəticəsində yaranan meşələrin qırılması və ovçuluqdur. Parkdakı qızıl ehtiyatı da problemli olmuşdur.
Doğma Mbuti və Bantu xalqları ənənəvi olaraq meşəyə və onun vəhşi təbiətinə hörmətlə yanaşsalar da, əraziyə köçənlər torpaqla eyni əlaqə hiss etmirlər. Konqo Demokratik Respublikasının zəif siyasi və iqtisadi şəraiti səbəbindən maliyyə çatışmazlığı da problemli olmuşdur. Bölgədə ekoturizmin inkişaf etdiriləcəyinə ümid edilir ki, bu da həm maliyyənin artmasına, həm də ictimaiyyətin məlumatlılığının artırılmasına səbəb olur.
Qoruma
Adından da göründüyü kimi Okapi Vəhşi Təbiət Qoruğunda çox saylı okapia yaşayır. 1996-cı ildə qlobal olaraq təxminən 1000–20,000 olan bu rəqəm 3900 – 6350 kimi qiymətləndirilmişdir.
Bura həm də həm də Epulu Qoruma və Tədqiqat Mərkəzinin ərazisidir. Düşərgə Amerikalı antropoloq Patrik Putnam tərəfindən vəhşi okapilərin tutulduğu və Amerika və Avropa zooparklarına göndərildiyi bir stansiya olaraq təsis edilmişdi. Düşərgə Konqoda okapilərin sayı təhlükədə olmadığı üçün çox fərqli metodologiyaya baxmayaraq 2012-ci ilə qədər bu funksiyanı yerinə yetirdi.
2012-ci ildə bir üsyançı mərkəzə hücum edərək əsir olan okapiləri öldürür və bundan sonra qoruqda yalnız vəhşi okapilərin qorunmasına diqqət yetirmək qərara alınır. Mərkəz eyni zamanda çox vacib tədqiqat və konservasiya işlərini həyata keçirir.
Üsyançı hücumları
24 iyun 2012 tarixində Pol Sadalanın rəhbərlik etdiyi fil ticarətçiləri və qanunsuz mədənçilərdən ibarət bir qrup üsyançı Epulu Qoruma və Araşdırma Mərkəzinə hücum edərək mərkəzi talan etdi və yandırdı.
Hücum zamanı mərkəzdəki 14 okapisdən 13-ü tələf oldu (sonuncusu hücum zamanı aldığı xəsarətlərdən sonra öldü) və iki vəhşi təbiət mühafizəçisi də daxil olmaqla 6 nəfər öldürüldü. Bir çox digər yerli sakin, bəzi yetkinlik yaşına çatmayanlar qaçırıldı, lakin hamısı sonradan sərbəst buraxıldı. Avqustun əvvəlində təhlükəsizlik yenidən təmin olundu və mərkəzin təmirinə hazırlıq işləri başladı. Dünyanın hər yerindən gələn ianələrin ardından, hücumdan bir il sonra mərkəz yenidən quruldu.
14 iyul 2017-ci ildə Mambasa yaxınlığındakı hissəyə hücum oldu. Xarici jurnalistlər (iki İngilis və Amerikalı) və bir neçə yerli park mühafizəçisi zərər verilmədən qaçırıldı, lakin beş yerli işç (dörd qarovulçu və bir izləyici) öldürüldü. Hücum edənlərdən bir neçəsi də öldürülmüşdü.
İstinadlar
- INSTITUT CONGOLAIS POUR LA CONSERVATION DE LA NATURE. Okapi 2005-01-18 at the Wayback Machine 2005-01-18 at the Wayback Machine
- Okapi 1997-07-10 at the Wayback Machine 1997-07-10 at the Wayback Machine
- "21 World Heritage Sites you have probably never heard of". Daily Telegraph. 2015-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- "Okapi Wildlife Reserve". Guide for Africa. 2019-05-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-10-25.
- "Okapi Conservation Project". Wildlife Conservation Network. 2012-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- Mongobay (9 September 2013).A year after devastating attack, security returns to the Okapi Wildlife Reserve (photos) 2021-09-25 at the Wayback Machine. Retrieved 16 July 2017.
- Okapi Conservation Project (28 June 2012).Okapi Conservation Project, Epulu Update – June 28, 2012 sentyabr 4, 2012, at the Wayback Machine sentyabr 4, 2012, at the Wayback Machine. Retrieved 15 September 2012
- Okapi Conservation Project (4 August 2012).Okapi Conservation Project, Update – August 4, 2012 dekabr 22, 2013, at the Wayback Machine dekabr 22, 2013, at the Wayback Machine. Retrieved 15 September 2012
- New York Times (16 iyul 2017).U. S. journalist found alive in Congo, 5 others are killed 2017-07-16 at the Wayback Machine.
- France24 (16 iyul 2017).Kidnapped US journalist in DR Congo found safe, five wardens killed 2017-07-16 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Okapi Milli Parki Konqo Demokratik Respublikasinin simal serqinde Cenubi Sudan ve Uqanda ile serhedleri yaxinliginda yerlesen Milli park ve Umumdunya irsine daxil olmus erazi Texminen 14000 km sahesi olan park mese erazisinin texminen besde birini ehate edir Okapi Milli ParkiBTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 13 726 25 km2Yaradilma tarixi 1992Yerlesmesi2 00 sm e 28 30 s u Olke Konqo Demokratik Respublikasiokapiconservation orgOkapi Milli ParkiUNESCO Umumdunya IrsiTipiTebiiKriteriyaxTarixi1996 20 ci sessiya Tehlukede1997 Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaQoruqdan Nepoko Ituri ve Epulu caylari axir Qoruqda 5 mine yaxin okapia 4000 fil 2000 bebir simpanze ve timsah yasayir Diger Ituri mese heyvanlarina mese camisi ve su maralcigi daxildir Qorugun 300 den cox qus novu var ve erazi Afrikada quslarin qorunmasi ucun en vacib yerlerden biridir Koceri Mbuti ve yerli Bantu fermerleri de qoruq icerisinde yasayirlar TarixOkapi Vehsi Tebiet Qorugu 1992 ci ilde Okapi Qoruma Layihesinin komeyi ile yaradildi Layihe vehsi tebiet muhafizecilerini telimlendirmekve techiz etmek hemcinin qonsu icmalarin heyatlarini yaxsilasdirmaq ucun yardim gostermekle qorugu desteklemeye davam edir Okapi Vehsi Tebiet Qorugu 1997 ci ilde Tehlukede olan Umumdunya irsi siyahisina elave edildi Qoruqdaki esas tehdidler ilk novbede ekin bicin ve yandirma neticesinde yaranan meselerin qirilmasi ve ovculuqdur Parkdaki qizil ehtiyati da problemli olmusdur Dogma Mbuti ve Bantu xalqlari enenevi olaraq meseye ve onun vehsi tebietine hormetle yanassalar da eraziye kocenler torpaqla eyni elaqe hiss etmirler Konqo Demokratik Respublikasinin zeif siyasi ve iqtisadi seraiti sebebinden maliyye catismazligi da problemli olmusdur Bolgede ekoturizmin inkisaf etdirileceyine umid edilir ki bu da hem maliyyenin artmasina hem de ictimaiyyetin melumatliliginin artirilmasina sebeb olur QorumaAdindan da gorunduyu kimi Okapi Vehsi Tebiet Qorugunda cox sayli okapia yasayir 1996 ci ilde qlobal olaraq texminen 1000 20 000 olan bu reqem 3900 6350 kimi qiymetlendirilmisdir Bura hem de hem de Epulu Qoruma ve Tedqiqat Merkezinin erazisidir Duserge Amerikali antropoloq Patrik Putnam terefinden vehsi okapilerin tutuldugu ve Amerika ve Avropa zooparklarina gonderildiyi bir stansiya olaraq tesis edilmisdi Duserge Konqoda okapilerin sayi tehlukede olmadigi ucun cox ferqli metodologiyaya baxmayaraq 2012 ci ile qeder bu funksiyani yerine yetirdi 2012 ci ilde bir usyanci merkeze hucum ederek esir olan okapileri oldurur ve bundan sonra qoruqda yalniz vehsi okapilerin qorunmasina diqqet yetirmek qerara alinir Merkez eyni zamanda cox vacib tedqiqat ve konservasiya islerini heyata kecirir Usyanci hucumlari24 iyun 2012 tarixinde Pol Sadalanin rehberlik etdiyi fil ticaretcileri ve qanunsuz medencilerden ibaret bir qrup usyanci Epulu Qoruma ve Arasdirma Merkezine hucum ederek merkezi talan etdi ve yandirdi Hucum zamani merkezdeki 14 okapisden 13 u telef oldu sonuncusu hucum zamani aldigi xesaretlerden sonra oldu ve iki vehsi tebiet muhafizecisi de daxil olmaqla 6 nefer olduruldu Bir cox diger yerli sakin bezi yetkinlik yasina catmayanlar qacirildi lakin hamisi sonradan serbest buraxildi Avqustun evvelinde tehlukesizlik yeniden temin olundu ve merkezin temirine hazirliq isleri basladi Dunyanin her yerinden gelen ianelerin ardindan hucumdan bir il sonra merkez yeniden quruldu 14 iyul 2017 ci ilde Mambasa yaxinligindaki hisseye hucum oldu Xarici jurnalistler iki Ingilis ve Amerikali ve bir nece yerli park muhafizecisi zerer verilmeden qacirildi lakin bes yerli isc dord qarovulcu ve bir izleyici olduruldu Hucum edenlerden bir necesi de oldurulmusdu IstinadlarINSTITUT CONGOLAIS POUR LA CONSERVATION DE LA NATURE Okapi 2005 01 18 at the Wayback Machine 2005 01 18 at the Wayback Machine Okapi 1997 07 10 at the Wayback Machine 1997 07 10 at the Wayback Machine 21 World Heritage Sites you have probably never heard of Daily Telegraph 2015 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30 Okapi Wildlife Reserve Guide for Africa 2019 05 06 tarixinde Istifade tarixi 2011 10 25 Okapi Conservation Project Wildlife Conservation Network 2012 02 16 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30 Mongobay 9 September 2013 A year after devastating attack security returns to the Okapi Wildlife Reserve photos 2021 09 25 at the Wayback Machine Retrieved 16 July 2017 Okapi Conservation Project 28 June 2012 Okapi Conservation Project Epulu Update June 28 2012 sentyabr 4 2012 at the Wayback Machine sentyabr 4 2012 at the Wayback Machine Retrieved 15 September 2012 Okapi Conservation Project 4 August 2012 Okapi Conservation Project Update August 4 2012 dekabr 22 2013 at the Wayback Machine dekabr 22 2013 at the Wayback Machine Retrieved 15 September 2012 New York Times 16 iyul 2017 U S journalist found alive in Congo 5 others are killed 2017 07 16 at the Wayback Machine France24 16 iyul 2017 Kidnapped US journalist in DR Congo found safe five wardens killed 2017 07 16 at the Wayback Machine