Nişanlama dili — strukturunu, formatını və ya hissələri arasındakı əlaqəni idarə etmək üçün mətn sənədinə daxil edilmiş simvollar toplusundan ibarət mətn kodlaşdırma sistemi. Nişanlama dili mətndə kursivləri, altçizgiləri, abzasları, bölüm başlıqlarını göstərmək imkanlarına malik hər hansı dilə deyilir. Nişanlama tez-tez sənədin görünüşünü idarə etmək və ya avtomatlaşdırılmış emalı asanlaşdırmaq üçün məzmununu zənginləşdirmək məqsədilə istifadə olunur.
Nişanlama dili sənədə hansı nişanlama məlumatının daxil edilə biləcəyini və insanların və kompüter proqramlarının istifadəsini asanlaşdırmaq üçün onun sənədin məzmunu ilə necə birləşdirildiyini tənzimləyən qaydalar toplusudur. İdeya və terminologiya ənənəvi olaraq müəlliflərin əlyazmaları üzərində qırmızı qələm və ya mavi karandaşla yazılan kağız əlyazmaların nişanlanmasından inkişaf etmişdir.
və təqdimata diqqət yetirən köhnə nişanlama dillərinə , və daxildir. və XML kimi ən müasir nişanlama dilləri sənəd komponentlərini (başlıqlar, paraqraflar və cədvəllər) müəyyən edir, məsələn, üslublar cədvəli kimi texnologiya formatlaşdırma və ya digər prosesləri tətbiq etmək üçün istifadə olunacaq.
Geniş istifadə olunan HTML kimi bəzi nişanlama dilləri əvvəlcədən müəyyən edilmiş təqdimat semantikasına malikdir, yəni onların spesifikasiyası strukturlaşdırılmış məlumatların konkret mediada təqdim edilməsinin bəzi aspektlərini təyin edir. HTML, , , və bir çox başqaları kimi və XML nişanlama meta-dillərinə əsaslanır. Yəni, SGML və XML dizaynerlərə hansı elementlərin, atributların və digər xüsusiyyətlərin icazə verildiyini və harada olduğunu müəyyən edən xüsusi sxemləri müəyyən etməyə imkan verir.
Əksər nişanlama dillərinin son dərəcə vacib bir xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, onlar nişanlamanı mətn və şəkillər kimi sənədin məzmunu ilə birləşdirməyə imkan verir. Məsələn, bir cümlədəki bir neçə sözün vurğulanması və ya xüsusi ad, müəyyən edilmiş termin və ya başqa bir xüsusi maddə kimi müəyyən edilməsi lazımdırsa, nişan cümlənin simvolları arasına qoyula bilər. Bu, ənənəvi verilənlər bazalarından struktur olaraq tamamilə fərqlidir, burada qeyd daxilində olan, lakin hər hansı bir sahədə olmayan məlumatlara sahib olmaq qeyri-mümkündür. Bundan əlavə, insan tərəfindən oxuna bilən mətnlər üçün nişanlama qaydasını qorumalıdır, çünki kitabın hər bir bəndini "paraqraf" qeydinə çevirmək kifayət etməyəcək. Burada həmin qeydlər sıranı qorumur.
Etimologiya
"Nişanlama" sözü əlyazmanın "nişanlanması" adlanan ənənəvi nəşriyyat təcrübəsindən gəlir və bu, kağızın və ya çap olunmuş əlyazmanın kənarlarına və mətninə adi simvolik printer təlimatları şəklində əlyazma annotasiyaların əlavə edilməsini nəzərdə tutur.
Əsrlər boyu bu iş ilk növbədə, hər bir hissəyə hansı şrift, üslub və ölçü tətbiq etmək lazım olduğunu göstərmək üçün mətni nişanlayan, sonra isə əlyazmanı çap üçün başqalarına ötürən "nişanlayan"lar kimi tanınan bacarıqlı mətbəəçilər tərəfindən əl və ya maşınla yerinə yetirilirdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "markup language | Definition, Examples, & Facts". Encyclopedia Britannica (ingilis). 2020-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-17.
- . "markup language" // Rasim Əliquliyev (redaktor). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti (az.). Bakı: "İnformasiya texnologiyaları" / "Bakı" nəşriyyatı. 2017. səh. 482. ISBN . 6 sentyabr 2023 tarixində (PDF) (#archive_missing_url).
- Siechert, Carl; Bott, Ed. Microsoft Office Inside Out: 2013 Edition. Pearson Education. 2013. səh. 305. ISBN .
Some reviewers prefer going old school by using a red pen on printed output
- CHEN, XinYing. "Central nodes of the Chinese syntactic networks". Chinese Science Bulletin. 56 (10). 2011: 735–740. doi:10.1360/972010-2369. ISSN 0023-074X.
- Allan Woods, Modern Newspaper Production (New York: Harper & Row, 1963), 85; Stewart Harral, Profitable Public Relations for Newspapers (Ann Arbor: J. W. Edwards, 1957), 76; and Chiarella v. United States, 222 (1980).
- From the Notebooks of H. J. H & D. H. An on Composition, Kingsport Press Inc., undated (the 1960s).
Xarici keçidlər
- HTML hipermətnlərin nişanlanması dili
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nisanlama dili strukturunu formatini ve ya hisseleri arasindaki elaqeni idare etmek ucun metn senedine daxil edilmis simvollar toplusundan ibaret metn kodlasdirma sistemi Nisanlama dili metnde kursivleri altcizgileri abzaslari bolum basliqlarini gostermek imkanlarina malik her hansi dile deyilir Nisanlama tez tez senedin gorunusunu idare etmek ve ya avtomatlasdirilmis emali asanlasdirmaq ucun mezmununu zenginlesdirmek meqsedile istifade olunur HTML kodu numunesi Nisanlama dili senede hansi nisanlama melumatinin daxil edile bileceyini ve insanlarin ve komputer proqramlarinin istifadesini asanlasdirmaq ucun onun senedin mezmunu ile nece birlesdirildiyini tenzimleyen qaydalar toplusudur Ideya ve terminologiya enenevi olaraq muelliflerin elyazmalari uzerinde qirmizi qelem ve ya mavi karandasla yazilan kagiz elyazmalarin nisanlanmasindan inkisaf etmisdir ve teqdimata diqqet yetiren kohne nisanlama dillerine ve daxildir ve XML kimi en muasir nisanlama dilleri sened komponentlerini basliqlar paraqraflar ve cedveller mueyyen edir meselen uslublar cedveli kimi texnologiya formatlasdirma ve ya diger prosesleri tetbiq etmek ucun istifade olunacaq Genis istifade olunan HTML kimi bezi nisanlama dilleri evvelceden mueyyen edilmis teqdimat semantikasina malikdir yeni onlarin spesifikasiyasi strukturlasdirilmis melumatlarin konkret mediada teqdim edilmesinin bezi aspektlerini teyin edir HTML ve bir cox basqalari kimi ve XML nisanlama meta dillerine esaslanir Yeni SGML ve XML dizaynerlere hansi elementlerin atributlarin ve diger xususiyyetlerin icaze verildiyini ve harada oldugunu mueyyen eden xususi sxemleri mueyyen etmeye imkan verir Ekser nisanlama dillerinin son derece vacib bir xususiyyeti ondan ibaretdir ki onlar nisanlamani metn ve sekiller kimi senedin mezmunu ile birlesdirmeye imkan verir Meselen bir cumledeki bir nece sozun vurgulanmasi ve ya xususi ad mueyyen edilmis termin ve ya basqa bir xususi madde kimi mueyyen edilmesi lazimdirsa nisan cumlenin simvollari arasina qoyula biler Bu enenevi verilenler bazalarindan struktur olaraq tamamile ferqlidir burada qeyd daxilinde olan lakin her hansi bir sahede olmayan melumatlara sahib olmaq qeyri mumkundur Bundan elave insan terefinden oxuna bilen metnler ucun nisanlama qaydasini qorumalidir cunki kitabin her bir bendini paraqraf qeydine cevirmek kifayet etmeyecek Burada hemin qeydler sirani qorumur Etimologiya Nisanlama sozu elyazmanin nisanlanmasi adlanan enenevi nesriyyat tecrubesinden gelir ve bu kagizin ve ya cap olunmus elyazmanin kenarlarina ve metnine adi simvolik printer telimatlari seklinde elyazma annotasiyalarin elave edilmesini nezerde tutur Esrler boyu bu is ilk novbede her bir hisseye hansi srift uslub ve olcu tetbiq etmek lazim oldugunu gostermek ucun metni nisanlayan sonra ise elyazmani cap ucun basqalarina oturen nisanlayan lar kimi taninan bacariqli metbeeciler terefinden el ve ya masinla yerine yetirilirdi Hemcinin baxHTML XMLIstinadlar markup language Definition Examples amp Facts Encyclopedia Britannica ingilis 2020 10 26 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 17 markup language Rasim Eliquliyev redaktor Informatika terminlerinin izahli lugeti az Baki Informasiya texnologiyalari Baki nesriyyati 2017 seh 482 ISBN 978 9952 434 82 8 6 sentyabr 2023 tarixinde PDF archive missing url Siechert Carl Bott Ed Microsoft Office Inside Out 2013 Edition Pearson Education 2013 seh 305 ISBN 978 0 7356 6906 2 Some reviewers prefer going old school by using a red pen on printed output CHEN XinYing Central nodes of the Chinese syntactic networks Chinese Science Bulletin 56 10 2011 735 740 doi 10 1360 972010 2369 ISSN 0023 074X Allan Woods Modern Newspaper Production New York Harper amp Row 1963 85 Stewart Harral Profitable Public Relations for Newspapers Ann Arbor J W Edwards 1957 76 and Chiarella v United States 222 1980 From the Notebooks of H J H amp D H An on Composition Kingsport Press Inc undated the 1960s Xarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar HTML hipermetnlerin nisanlanmasi dili