Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Extensible Markup Language (genişlənən işarələmə dili, qısaca XML) — həm insanlar həm informasiya əməliyyat sistemləri tərəfindən asanca oxuna biləcək sənədlər yaratmağa yarayan, W3C tərəfindən təyin olunmuş bir standartdır. Bu xüsusiyyəti ilə məlumat saxlamanız yanında fərqli sistemlər arasında məlumat mübadiləsi etməyə yarayan bir ara format vəzifəsi də görər. sadələşdirilmiş bir alt hinidir.
| XML | |
|---|---|
 | |
| Yaradılma tarixi | 1998 |
| Tərtibatçılar | W3C |
| Fayl sonluğu | .xml |
| w3.org/XML | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
XML - ing. <eks-em-el> (Extensible Markup Language – genişlənəbilən nişanlama dili) – World-Wide Web sənədlərini formatlaşdırmaq üçün metadil, SGML dilinin altçoxluğu. Con Bosak’ın (Jon Bosak) rəhbərliyi altında işlənib hazırlanıb və 1998-ci ildə W3C tərəfindən təklif olunub. XML verilmiş mövzu sahəsinin sənədlərinin spesifikasını nəzərə alan nişanlama dilləri yaratmağa imkan verir (məsələn, MathML, XLink, SMIL, XSL və s.). XML-sənədi iki hissədən ibarətdir: istifadə olunan dilin təyinindən və sənədin özündən. Dilin təyini DTD şablonları vasitəsilə verilir və istər sənədin olduğu faylda, istərsə də ayrıca saxlanıla bilər.
İnkişafı
XML-in dizayneri, HTML-i də hazırlamış olan . Dilin təşkil edilməsi də W3C 'nin məhsuludur. Kompleks kod yazımı şəklində görünən kataloqu, əslində bir qrafikdir.
İstifadəsi
Hal-hazırda bir çox proqram, digər proqramlarla məlumat mübadiləsini XML formatı üzərindən etməkdədir. Bundan başqa XMLi əsas format olaraq istifadə tətbiqlərə, məlumat tabanlarına rast gəlmək mümkündür.
Microsoft 'un inkişaf etdirdiyi texnologiyasında istifadə edilən DataSet obyektləri XML formatındadır. Bundan başqa, XML, ofis tətbiqlərinin alt quruluşu halına gətirilmişdir.
Məzmunun, sənəd quruluşunun və şəklin bir-birindən ayrı ələ alınması XMLi Verilənlər bazasının idarəetmə sistemlərinin ideal formatı halına gətirmişdir.
XML fayllarını işləmə
Sax
Hadisə əsaslı, leksik işləmə. Faylda içərisindəki hər düyün bir geri-bəsləmə (callback) funksiyası vasitəsi ilə istəkçi koda tanınır. Bu quruluşu səbəbiylə olduqca sürətli və təsirlidir, ancaq XML faylından təsadüfi düyün nəqliyyatı olduqca çətindir; Hədəf düyünləri çatmaq üçün, hər dəfə faylı ən başından işləmək məcburiyyətindəsiniz.
Nümunə
XML sənədləri olarlar. Müstəqil quruluşu yaradarkən, məzmun və ya im xüsusiyyəti olaraq, ya da iki im arasında göstərilir (bax. nümunə). Quruluşla əlaqədar detallar (Document Type Definition), ya da adı verilən xarici sənədlər ilə təyin olunur. Aşağıdakı nümunə bir XML sənədində məlumatın necə nəzərdə tutulduğunu göstərir.
<istifadeciler> <istifadeci id="1"> <ad>A</ad> <soyad>B</soyad> </istifadeci> <istifadeci id="2"> <ad>C</ad> <soyad>D</soyad> </istifadeci> <istifadeci id="5"> <ad>E</ad> <soyad>F</soyad> </istifadeci> <istifadeci id="8"> <ad>G</ad> <soyad>H</soyad> </istifadeci> <!- Comments--> </istifadeciler> <istifadeci id="1"> element, <istifadeci id="1">attribut,<ad>C</ad>elementin tərkibi,<!- Comments--> Komment adlanır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://www.w3.org/TR/1998/REC-xml-19980210.
- https://www.file-extension.info/format/xml.
Ədəbiyyat
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Xarici keçidlər
- w3.org/XML — XML rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Extensible Markup Language genislenen isareleme dili qisaca XML hem insanlar hem informasiya emeliyyat sistemleri terefinden asanca oxuna bilecek senedler yaratmaga yarayan W3C terefinden teyin olunmus bir standartdir Bu xususiyyeti ile melumat saxlamaniz yaninda ferqli sistemler arasinda melumat mubadilesi etmeye yarayan bir ara format vezifesi de gorer sadelesdirilmis bir alt hinidir XMLYaradilma tarixi 1998Tertibatcilar W3CFayl sonlugu xmlw3 org XML Vikianbarda elaqeli mediafayllar XML ing lt eks em el gt Extensible Markup Language genislenebilen nisanlama dili World Wide Web senedlerini formatlasdirmaq ucun metadil SGML dilinin altcoxlugu Con Bosak in Jon Bosak rehberliyi altinda islenib hazirlanib ve 1998 ci ilde W3C terefinden teklif olunub XML verilmis movzu sahesinin senedlerinin spesifikasini nezere alan nisanlama dilleri yaratmaga imkan verir meselen MathML XLink SMIL XSL ve s XML senedi iki hisseden ibaretdir istifade olunan dilin teyininden ve senedin ozunden Dilin teyini DTD sablonlari vasitesile verilir ve ister senedin oldugu faylda isterse de ayrica saxlanila biler InkisafiXML in dizayneri HTML i de hazirlamis olan Dilin teskil edilmesi de W3C nin mehsuludur Kompleks kod yazimi seklinde gorunen kataloqu eslinde bir qrafikdir IstifadesiHal hazirda bir cox proqram diger proqramlarla melumat mubadilesini XML formati uzerinden etmekdedir Bundan basqa XMLi esas format olaraq istifade tetbiqlere melumat tabanlarina rast gelmek mumkundur Microsoft un inkisaf etdirdiyi texnologiyasinda istifade edilen DataSet obyektleri XML formatindadir Bundan basqa XML ofis tetbiqlerinin alt qurulusu halina getirilmisdir Mezmunun sened qurulusunun ve seklin bir birinden ayri ele alinmasi XMLi Verilenler bazasinin idareetme sistemlerinin ideal formati halina getirmisdir XML fayllarini islemeSax Hadise esasli leksik isleme Faylda icerisindeki her duyun bir geri besleme callback funksiyasi vasitesi ile istekci koda taninir Bu qurulusu sebebiyle olduqca suretli ve tesirlidir ancaq XML faylindan tesadufi duyun neqliyyati olduqca cetindir Hedef duyunleri catmaq ucun her defe fayli en basindan islemek mecburiyyetindesiniz NumuneXML senedleri olarlar Musteqil qurulusu yaradarken mezmun ve ya im xususiyyeti olaraq ya da iki im arasinda gosterilir bax numune Qurulusla elaqedar detallar Document Type Definition ya da adi verilen xarici senedler ile teyin olunur Asagidaki numune bir XML senedinde melumatin nece nezerde tutuldugunu gosterir lt istifadeciler gt lt istifadeci id 1 gt lt ad gt A lt ad gt lt soyad gt B lt soyad gt lt istifadeci gt lt istifadeci id 2 gt lt ad gt C lt ad gt lt soyad gt D lt soyad gt lt istifadeci gt lt istifadeci id 5 gt lt ad gt E lt ad gt lt soyad gt F lt soyad gt lt istifadeci gt lt istifadeci id 8 gt lt ad gt G lt ad gt lt soyad gt H lt soyad gt lt istifadeci gt lt Comments gt lt istifadeciler gt lt istifadeci id 1 gt element lt istifadeci id 1 gt attribut lt ad gt C lt ad gt elementin terkibi lt Comments gt Komment adlanir Hemcinin baxIstinadlarhttps www w3 org TR 1998 REC xml 19980210 https www file extension info format xml EdebiyyatIsmayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Xarici kecidlerDiger layihelerdeVikikitabda elaqeli kitablarVikianbarda elaqeli media fayllar w3 org XML XML resmi sayti