Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Niyazi Kürdəmir (əsl adı: Niyazi Nəsib bəy oğlu Yusifbəyli; 1908, Yelizavetpol – 25 dekabr 1964, Ankara) — Azərbaycanlı siyasi mühacir, publisist.
| Niyazi Kürdəmir | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1908 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 dekabr 1964 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Dəfn yeri | |
| Atası | Nəsib bəy Yusifbəyli |
| Anası | Şəfiqə Qaspıralı |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | müəllim, publisist, müəllif |
Həyatı
Niyazi bəy Yusifbəyli 1908-ci ildə Gəncədə doğulub. Atası AXC Hökumətinin başçısı Nəsib bəy Yusifbəyli, anası İsmayıl Qaspıralının qızı Şəfiqə Qaspıralıdır. Nəsib bəylə Şəfiqə xanım 1906-cı ildə ailə həyatı qurublar. Həmin ilin sentyabrında gənc ailə Gəncəyə gəlib, Şəfiqə xanım Nəsib bəyin ailəsi ilə tanış olub. Bu evlilikdən onların Zöhrə və Niyazi adlı iki övladı doğulub.
1920-ci il mayın əvvəllərində Nəsib bəyin Kürdəmir qəzasında müəmmalı şəkildə qətlə yetirilməsindən sonra Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Məmduh Şövkət Esendalın köməyi ilə Türkiyəyə gedə bilib. Bu zaman Niyazinin 12 yaşı vardı. Sonralar atasından xəbər aldığı son məkan olan Kürdəmirin adını soyad kimi götürüb.
Ailə İstanbula gəldikdən sonra Niyazi bəy Qalatasaray liseyində orta təhsil alıb, ardınca İstanbul Universitetinin Dil və Tarix Fakültəsinin tarix bölümündə oxuyub, buradan məzun olub. 1939-cu ildə "Hiung-nular" adlı elmi işi müdafiə edib. Onun həmçinin 16 səhifəlik "İkinci minillikdə Kiçik Asiyada Assur ticarət müstəmləkələri" adlı elmi yazısı da var. Bir müddət müəllimlik edib (1940-cı illərdə Ərzurum liseyində), daha sonra Bədən Tərbiyəsi Ümummüdirliyində çalışıb. Rus və fransız dillərində bildiyi üçün bu qurumun xarici əlaqələr şöbəsində fəaliyyət göstərib.
Niyazi bəy 1952-ci il fevralın 8-də Ankarada təsis edilən Azərbaycan Milliyyətçilər Dərnəyinin qurucu üzvlərindən olub. Nizamnamədə dərnəyin qurucuları kimi bu şəxslər göstərilib: Əhməd Ulusoy (mühasib), Əli Taşkənt (mühəndis), Çingiz Göygöl (inşaatçı), Hidayət Turanlı (mühəndis), İsa Göçər (mühəndis), İsgəndər xan Xoyski (hüquqşünas), Qadir Dilican (mühəndis), Məmməd Altunbay (pilot), Nağı Bayramgil (mühasib), Niyazi Kürdəmir (müəllim), Səfvət Zərdabi (mühəndis). Qurulan dərnəyin "Türk izi" adlı mətbu orqanı olub. Jurnalın ilk sayında (1952-ci il, may ayı) Niyazi Kürdəmirin "Azərbaycan və mühacirətlər" başlıqlı məqaləsi dərc olunub. Jurnalın növbəti saylarında N. Kürdəmirin "Erməni və gürcü ittihadı", "Aktual məsələ", "Dərsdən ibrət almayan qafillər", "Qovma və təkrar qəbul" adlı məqalələri dərc olunub.
Niyazi bəyin əməkdaşlıq etdiyi digər nəşr "Mücahid" dərgisidir. Bu jurnalın sahibi Çingiz Göygöl, müdiri isə Səfvət Zərdabi olub. Niyazi bəy qohumu olan Çingiz bəylə yaxın dost olub. Niyazi bəy bu jurnalda bir neçə yazı qələmə alıb, Jan Brüs adlı müəllifin "Miq təyyarəsini necə qaçırdım" adlı əsərini silsilə şəkildə tərcümə edib. "Mücahid"də onun "Yaxınlaşma ətrafında" (sayı 1, 1955), "Yaxın Şərqdə ortaya çıxan təhlükə" (sayı 4, 1955), "Rusiya üçüncü dünya savaşını 1917-də qazandı" (sayı 5, 1955), "Aprel 1920 və bir xatirə" (sayı 8, 1957) kimi yazıları çıxıb.
Niyazi Yusifbəyli 1964-cü il dekabr ayının 25-də gecə saatlarında Ankaradakı evində keçirdiyi infarkt nəticəsində vəfat edib. Niyazi Kürdəmir Ankarada Cəbəci Əsri məzarlığında dəfn edilib.
Ədəbiyyat
- Niyazi Yusufbeyli, "Nisan 1920 ve Bir Hatıra", "Mücahit", sayı 8, 1957.
- "Dergi" (Münxen), sayı 20, 1960.
- "Cumhuriyet", 26 dekabr 1964.
- "Türk Birliği", sayı 2, may 1966.
- Cengiz Gökgöl, "Niyazi’yi de Kaybettik", "Türk Birliği", sayı 3, iyun 1966.
İstinadlar
- Əhməd, Dilqəm. "Baş nazirin tarixçi oğlu – Hunların tədqiqatçısı". teleqraf.com. 2024-04-18. İstifadə tarixi: 2024-12-22.
- Əhməd, Dilqəm. "Nəsib bəy Yusifbəylinin Ankarada infarkt keçirən oğlu". oxu.az. 2024-03-14. İstifadə tarixi: 2024-12-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Niyazi Kurdemir esl adi Niyazi Nesib bey oglu Yusifbeyli 1908 Yelizavetpol 25 dekabr 1964 Ankara Azerbaycanli siyasi muhacir publisist Niyazi KurdemirDogum tarixi 1908Dogum yeri Yelizavetpol Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 25 dekabr 1964 1964 12 25 Vefat yeri Ankara Ankara ili TurkiyeVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri Cebeci Esri qebiristanligiAtasi Nesib bey YusifbeyliAnasi Sefiqe QaspiraliTehsili Qalatasaray liseyi d Istanbul UniversitetiFealiyyeti muellim publisist muellifHeyatiNiyazi bey Yusifbeyli 1908 ci ilde Gencede dogulub Atasi AXC Hokumetinin bascisi Nesib bey Yusifbeyli anasi Ismayil Qaspiralinin qizi Sefiqe Qaspiralidir Nesib beyle Sefiqe xanim 1906 ci ilde aile heyati qurublar Hemin ilin sentyabrinda genc aile Genceye gelib Sefiqe xanim Nesib beyin ailesi ile tanis olub Bu evlilikden onlarin Zohre ve Niyazi adli iki ovladi dogulub 1920 ci il mayin evvellerinde Nesib beyin Kurdemir qezasinda muemmali sekilde qetle yetirilmesinden sonra Turkiyenin Azerbaycandaki sefiri Memduh Sovket Esendalin komeyi ile Turkiyeye gede bilib Bu zaman Niyazinin 12 yasi vardi Sonralar atasindan xeber aldigi son mekan olan Kurdemirin adini soyad kimi goturub Aile Istanbula geldikden sonra Niyazi bey Qalatasaray liseyinde orta tehsil alib ardinca Istanbul Universitetinin Dil ve Tarix Fakultesinin tarix bolumunde oxuyub buradan mezun olub 1939 cu ilde Hiung nular adli elmi isi mudafie edib Onun hemcinin 16 sehifelik Ikinci minillikde Kicik Asiyada Assur ticaret mustemlekeleri adli elmi yazisi da var Bir muddet muellimlik edib 1940 ci illerde Erzurum liseyinde daha sonra Beden Terbiyesi Umummudirliyinde calisib Rus ve fransiz dillerinde bildiyi ucun bu qurumun xarici elaqeler sobesinde fealiyyet gosterib Niyazi bey 1952 ci il fevralin 8 de Ankarada tesis edilen Azerbaycan Milliyyetciler Derneyinin qurucu uzvlerinden olub Nizamnamede derneyin quruculari kimi bu sexsler gosterilib Ehmed Ulusoy muhasib Eli Taskent muhendis Cingiz Goygol insaatci Hidayet Turanli muhendis Isa Gocer muhendis Isgender xan Xoyski huquqsunas Qadir Dilican muhendis Memmed Altunbay pilot Nagi Bayramgil muhasib Niyazi Kurdemir muellim Sefvet Zerdabi muhendis Qurulan derneyin Turk izi adli metbu orqani olub Jurnalin ilk sayinda 1952 ci il may ayi Niyazi Kurdemirin Azerbaycan ve muhaciretler basliqli meqalesi derc olunub Jurnalin novbeti saylarinda N Kurdemirin Ermeni ve gurcu ittihadi Aktual mesele Dersden ibret almayan qafiller Qovma ve tekrar qebul adli meqaleleri derc olunub Niyazi beyin emekdasliq etdiyi diger nesr Mucahid dergisidir Bu jurnalin sahibi Cingiz Goygol mudiri ise Sefvet Zerdabi olub Niyazi bey qohumu olan Cingiz beyle yaxin dost olub Niyazi bey bu jurnalda bir nece yazi qeleme alib Jan Brus adli muellifin Miq teyyaresini nece qacirdim adli eserini silsile sekilde tercume edib Mucahid de onun Yaxinlasma etrafinda sayi 1 1955 Yaxin Serqde ortaya cixan tehluke sayi 4 1955 Rusiya ucuncu dunya savasini 1917 de qazandi sayi 5 1955 Aprel 1920 ve bir xatire sayi 8 1957 kimi yazilari cixib Niyazi Yusifbeyli 1964 cu il dekabr ayinin 25 de gece saatlarinda Ankaradaki evinde kecirdiyi infarkt neticesinde vefat edib Niyazi Kurdemir Ankarada Cebeci Esri mezarliginda defn edilib EdebiyyatNiyazi Yusufbeyli Nisan 1920 ve Bir Hatira Mucahit sayi 8 1957 Dergi Munxen sayi 20 1960 Cumhuriyet 26 dekabr 1964 Turk Birligi sayi 2 may 1966 Cengiz Gokgol Niyazi yi de Kaybettik Turk Birligi sayi 3 iyun 1966 IstinadlarEhmed Dilqem Bas nazirin tarixci oglu Hunlarin tedqiqatcisi teleqraf com 2024 04 18 Istifade tarixi 2024 12 22 Ehmed Dilqem Nesib bey Yusifbeylinin Ankarada infarkt keciren oglu oxu az 2024 03 14 Istifade tarixi 2024 12 22