Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nimba dağı Təbiət Qoruğu — Qvineya və Kot-d'İvuar ərazisində yerləşən, Qvineyada 12540 hektar, Kot-d'İvuarda isə 5000 hektar olmaqla 17.540 hektarlıq ərazini əhatə edən qorunana təbiət ərazisi və UNESCO-nun Ümumdünya irsi ərazisi.
| Nimba dağı Təbiət Qoruğu | |
|---|---|
| Réserve naturelle intégrale du mont Nimba | |
 | |
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu) | |
| Sahəsi | 17,540 ha |
| Yaradılma tarixi | 1944 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkələr | |
| | |
| Rəsmi adı | Mount Nimba Strict Nature Reserve |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | (ix), (x) |
| Tarixi | 1981 (5-ci sessiya) |
| İstinad nöm. | 155 |
| Ölkə | Qvineya və Kot-d'İvuar |
| Region | Afrika |
| Təhlükədə | 1992- günümüz |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qoruq Nimba silsiləsinin əhəmiyyətli hissələrini,yerli endemik növlərin də daxil olduğu qeyri-adi dərəcədə zəngin flora və faunası olan coğrafi baxımdan unikal bir ərazini əhatə edir. Ən yüksək zirvəsi hər iki ölkənin ən yüksək zirvəsi olan 1.752 m (5.750 ft) hündürlüyündəki Nimba dağıdır.
Tarix
Təbiət qoruğu Kot d'İvuarda 1943-cü ildə 4190 SE/F Sərəncamı ilə, Qvineyada isə 1944-cü ildə yaradıldı. Qvineya hissəsi 1980-ci ildə biosfer qoruğu olaraq qəbul edildi. Hər iki ehtiyat 1981 (Qvineya) və 1982-ci ildə (Kot d'İvuar) ümumi bir Ümumdünya irsi sahəsi yaratmaq üçün birləşdirildi. 1992-ci ildə ərazidə mədən üçün dəmir filizi kəşfiyyatı başlandı və qoruq o vaxtdan bəri UNESCO-nun Təhlükədə olan Dünya İrsinin siyahısına daxil edilmişdir. Ərazidə təkmilləşdirilmiş bir qoruma naminə Qvineya Parkları Vəqfi tərəfindən bir konservasiya idarəetmə mərkəzi qurulub. Layihə 2016-cı ildə Qvineya Hökuməti və CEGENS tərəfindən təsdiqlənmişdir.
Coğrafiya
Nimba silsiləsi şimali-cənub-qərb istiqamətə yönəlmiş, təxminən 40 km-ə qədər uzanan dar bir silsilədir. Bura Qvineyanın dağlıq ərazilərinin cənub hissəsinin bir hissəsini təşkil edir. Ən yüksək zirvəsi 1,752 metr (5,748 ft) olan Riçard-Molard dağıdır. Kavalli, Kestos və Sassandra çaylarının mənbəyi də daxil olmaqla təxminən əlli bulaq var. Yüksək keyfiyyətli dəmir filizi mədəni unikal geomorfologiya və vəhşi təbiət üçün böyük təhlükə yaradır.
İqlim
Nimba silsiləsi sub-ekvatorial iqlimə malikdir. Temperatur yüksəkliklə birlikdə son dərəcə dəyişir. Gündüz ən yüksək temperatur 24 °C və 33 °C arasında dəyişir, gecə ən aşağı temperatur isə 10 °C-dən aşağı düşə bilir. Yüksək silsilənin təsiri ilə əlaqədar bəzi yerlərdə yağıntılar xeyli az olur. Ümumilikdə cənub yamacları Böyük Səhranın quru Harmatan küləyindən təsirlənən şimal yamaclarına nisbətən daha rütubətlidir. Nimba silsiləsi, qoruq kimi müstəsna mikroiqlim müxtəlifliyinə malikdir.
Ekologiya
Nimba dağı Təbiət Qoruğu Qərbi Afrika biomüxtəliflliyinin qaynar nöqtəsində, Qvineya meşələri ərazisində yerləşir. Özünəməxsus zəngin bir flora və faunanı saxlayır və 2000-dən çox bitki, 107-si məməlilərdən ibarət olan 317 onurğalı və 2500-dən çox onurğasız növünün evidir.
Qoruq bioloji tədqiqatların mövzusudur, çünki ərazidə hələ də çox sayda naməlum növ var. Bunlara xüsusilə Nimbaphrynoides occidentalis, Hipposideros lamottei və Micropotamogale lamottei kimi endemik onurğalıları misal göstərmək olar. Digər nadir və nəsli kəsilməkdə olan heyvanlara Qərbi Afrika aslanı (Panthera leo senegalensis), piqmey begemotu (Choeropsis liberiensis), Cephalophus zebra və daş alətlərdən istifadə edən qərbi Afrika şimpanzesi (Pan troglodytes verus) daxildir.
Turizm
Nimba dağı, hər üç ölkənin də paytaxtından çox uzaq olan Qvineya, Kot-d'İvuar və Liberiyanın trinasiya sərhədi boyunca yerləşir. Dağa çatmaq üçün hər üç ölkədə, rütubətli meşələr içindəki asfaltlanmış yollarda 4×4 avtomobil ilə yorucu bir günlük sürücülük tələb olunur. Bu təcrid Afrika səviyyəsində bənzərsiz sayılan qeyri-adi mənzərələrinə və vəhşi təbiətinə baxmayaraq illik ziyarətçilərin sayının az olmasının əsas səbəbidir.
Qalereya
-
![image]()
Qoruğun sərhədi -
![image]()
Nimba dağının ətrafındakı ovalıq -
![image]()
Dağətəyi meşəlik -
![image]()
Qərbi Afrika şimpanzesi -
![image]()
Montan bulud meşəsi -
![image]()
Montan çəmənliyi -
![image]()
Buludların üstündəki bir turist
İstinadlar
- Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Nimba Strict Nature Reserve". whc.unesco.org (ingilis). 2022-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-19.
- Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Nimba Strict Nature Reserve". whc.unesco.org (ingilis). 2022-08-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-12-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nimba dagi Tebiet Qorugu Qvineya ve Kot d Ivuar erazisinde yerlesen Qvineyada 12540 hektar Kot d Ivuarda ise 5000 hektar olmaqla 17 540 hektarliq erazini ehate eden qorunana tebiet erazisi ve UNESCO nun Umumdunya irsi erazisi Nimba dagi Tebiet QoruguReserve naturelle integrale du mont NimbaBTMB kateqoriyasi Ia Ciddi Tebiet Qorugu Sahesi 17 540 haYaradilma tarixi 1944Yerlesmesi7 36 11 sm e 8 23 28 q u Olkeler Qvineya Kot d IvuarNimba dagi Tebiet QoruguUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiMount Nimba Strict Nature ReserveTipiTebiiKriteriya ix x Tarixi1981 5 ci sessiya Istinad nom 155OlkeQvineya ve Kot d IvuarRegionAfrikaTehlukede1992 gunumuz Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qoruq Nimba silsilesinin ehemiyyetli hisselerini yerli endemik novlerin de daxil oldugu qeyri adi derecede zengin flora ve faunasi olan cografi baximdan unikal bir erazini ehate edir En yuksek zirvesi her iki olkenin en yuksek zirvesi olan 1 752 m 5 750 ft hundurluyundeki Nimba dagidir TarixTebiet qorugu Kot d Ivuarda 1943 cu ilde 4190 SE F Serencami ile Qvineyada ise 1944 cu ilde yaradildi Qvineya hissesi 1980 ci ilde biosfer qorugu olaraq qebul edildi Her iki ehtiyat 1981 Qvineya ve 1982 ci ilde Kot d Ivuar umumi bir Umumdunya irsi sahesi yaratmaq ucun birlesdirildi 1992 ci ilde erazide meden ucun demir filizi kesfiyyati baslandi ve qoruq o vaxtdan beri UNESCO nun Tehlukede olan Dunya Irsinin siyahisina daxil edilmisdir Erazide tekmillesdirilmis bir qoruma namine Qvineya Parklari Veqfi terefinden bir konservasiya idareetme merkezi qurulub Layihe 2016 ci ilde Qvineya Hokumeti ve CEGENS terefinden tesdiqlenmisdir CografiyaNimba silsilesi simali cenub qerb istiqamete yonelmis texminen 40 km e qeder uzanan dar bir silsiledir Bura Qvineyanin dagliq erazilerinin cenub hissesinin bir hissesini teskil edir En yuksek zirvesi 1 752 metr 5 748 ft olan Ricard Molard dagidir Kavalli Kestos ve Sassandra caylarinin menbeyi de daxil olmaqla texminen elli bulaq var Yuksek keyfiyyetli demir filizi medeni unikal geomorfologiya ve vehsi tebiet ucun boyuk tehluke yaradir IqlimNimba silsilesi sub ekvatorial iqlime malikdir Temperatur yukseklikle birlikde son derece deyisir Gunduz en yuksek temperatur 24 C ve 33 C arasinda deyisir gece en asagi temperatur ise 10 C den asagi duse bilir Yuksek silsilenin tesiri ile elaqedar bezi yerlerde yagintilar xeyli az olur Umumilikde cenub yamaclari Boyuk Sehranin quru Harmatan kuleyinden tesirlenen simal yamaclarina nisbeten daha rutubetlidir Nimba silsilesi qoruq kimi mustesna mikroiqlim muxtelifliyine malikdir EkologiyaNimba dagi Tebiet Qorugu Qerbi Afrika biomuxteliflliyinin qaynar noqtesinde Qvineya meseleri erazisinde yerlesir Ozunemexsus zengin bir flora ve faunani saxlayir ve 2000 den cox bitki 107 si memelilerden ibaret olan 317 onurgali ve 2500 den cox onurgasiz novunun evidir Qoruq bioloji tedqiqatlarin movzusudur cunki erazide hele de cox sayda namelum nov var Bunlara xususile Nimbaphrynoides occidentalis Hipposideros lamottei ve Micropotamogale lamottei kimi endemik onurgalilari misal gostermek olar Diger nadir ve nesli kesilmekde olan heyvanlara Qerbi Afrika aslani Panthera leo senegalensis piqmey begemotu Choeropsis liberiensis Cephalophus zebra ve das aletlerden istifade eden qerbi Afrika simpanzesi Pan troglodytes verus daxildir TurizmNimba dagi her uc olkenin de paytaxtindan cox uzaq olan Qvineya Kot d Ivuar ve Liberiyanin trinasiya serhedi boyunca yerlesir Daga catmaq ucun her uc olkede rutubetli meseler icindeki asfaltlanmis yollarda 4 4 avtomobil ile yorucu bir gunluk suruculuk teleb olunur Bu tecrid Afrika seviyyesinde benzersiz sayilan qeyri adi menzerelerine ve vehsi tebietine baxmayaraq illik ziyaretcilerin sayinin az olmasinin esas sebebidir QalereyaQorugun serhedi Nimba daginin etrafindaki ovaliq Dageteyi meselik Qerbi Afrika simpanzesi Montan bulud mesesi Montan cemenliyi Buludlarin ustundeki bir turistIstinadlarCentre UNESCO World Heritage Mount Nimba Strict Nature Reserve whc unesco org ingilis 2022 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 19 Centre UNESCO World Heritage Mount Nimba Strict Nature Reserve whc unesco org ingilis 2022 08 07 tarixinde Istifade tarixi 2016 12 19