Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Nikotin (Nicotiana tabacum), (C10H14N2), quşüzümükimilər (Solanaceae) bitki fəsiləsində olan güclü uyuşdurucu və alkaloid
Etimologiyası
Fransız diplomat olan Jean Nico Portuqalya səfirliyi elədiyi 1559-1561-ci illər arasında tütün toxumlarını Fransaya yollayaraq adını tütündə olan aktiv maddələrdən biri və son dərəcə zəhərli maddə olan Nikotinə verilməsi üçün şərait yaratdı.
Siqaretdəki nikotin
ailəsi bitkilərinin yarpaqlarından əldə edilir. Sigaret şəklində tütdürülərək və ya incə qıyılmış tütünü əmərək nikotin istifadə olunur. Normal bir siqaret 20 mg. nikotin daşıyır. Yanaraq çəkildiyindən 1-1.5 mg. nikotin alınır. Nikotin tütün yarpaqlarında rast gələn alkaloidlərdən ən əhəmiyyətlisidir. Tütündə (toxumunda və yarpaqlarında) nikotinin miqdarı 2-12%-ə qədər ola bilir. Nikotin, piridin və pirrolidin kimi iki heterotsiklik nüvənin birləşməsi olub, kimyəvi quruluşca 1-metil-2-β-piridilpirrolidindir. Tütün və tütün məmulatları dünya sağlığının bir nömrəli təhlükəsidir. Tütün və məmulatlarına görə hər il sadəcə ABŞda 350 min insan vəfat edir, 22 milyard dollarlıq sağlıq xərci ödənir, 43 milyard dollarlıq iş qüvvəsi itkisi yaşanır. Sigaretdən ölənlər aşağıdakı səbəblərə görə ölənlərin cəmindən çoxdur
AIDS, kokain, Heroin, alkoqol, yanğın, avtomobil qəzası, cinayət ve intihar.
Nikotinin insan bədəninə olan təsirləri
Nikotinin (mərkəzi sinir sistemi) və ekoloji sinir sistemində bərabər dərəcədə xəbərdar edici və var. Nikotin qəbul etdikdən sonra, , oyanıqlıq, hafizə və diqqətin artması ve sıxıntıdan qurtulma kimi təsirləri olur. Amma eyni zamanda nikotinin özünə də gərginlik yaradır. Nikotinin təsirlərinə qarşı tolerantlıq inkişaf edir və ilk siqaret istifadə edərkən yaranan təsir yaranmır.
Fiziki və kimyəvi xassələri
Nikotin, əsas şəklində su ilə asanlıqla qarışan (60 ° C-dən aşağı və 210 ° C-dən yuxarı) acı dadlı, higroskopik, yağlı bir mayedir. Nikotinin sıxlığı demək olar ki, suyun sıxlığına bərabərdir (1,01 q / sm3).
Nikotin molekulu piridin və pirrolidin dövründən ibarətdir. Pirrolidin halqası, piridin halqasının və N-metil qrupunun trans tənzimlənməsi ilə zərf konformiyasını qəbul edir.
Baza (pKb (pirrolidin) = 8.02, pKb (piridin) = 3.12) olmaqla nikotin turşularla reaksiya girdikdə duzlar əmələ gətirir (adətən bərk və suda həll olunur). Fizioloji pH dəyərlərində nikotin 69% ilə protonlaşır. Nikotin bir qədər qütblü və mediada aşağı polarite ilə asanlıqla həll olunur, buna görə də dəri vasitəsilə yaxşı udulur və qan-beyin baryeri vasitəsilə beyin toxumasına daxil olur.
Nikotin isti qanlı heyvanların orqanizmində toksik olmayan və fizioloji baxımdan asanlıqla oksidləşir - nikotinik turşusu - vitamin PP, pirolidin dövrü isə karboksil qrupu ilə əvəz olunur. Ayrıca, müxtəlif oksidləşdirici maddələrin və ultrabənövşəyi radiasiyanın təsiri altında nikotin metilamin və nikotin oksidinə oksidləşir.
Siqaretlə bağlı olan ziyanlar
Ümumilikdə üst tənəffüs yollarında karsinojen təsir(xalq dilində kanserojen),daha çox alımında isə kokarsinojen təsir (pozulmuş hücrə,xərçəngli toxunma) olur, damarları büzmə təsirinə görə isə ürək dövranı sistemində problemlər yaradır. Yüksək təzyiq, ürək tutması riskinin 20 qat artması, ürək dayanması, koroner arter xəstəliyi; hamiləlikdə öncədən doğum yaratdığına rast gəlinir. Həm də ağız, damaq, nəfəs borusu xərçənglərinin 90%-dən çoxu sigaretlə bağlı olub, Ağciyər xərçəngi olanlarda birinci səbəb siqaret istifadəçilərindədir.
Mənbə
http://www.bilgiustam.com/nikotin-nedir-zararlari-nelerdir-2/
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Nikotin Nicotiana tabacum C10H14N2 qusuzumukimiler Solanaceae bitki fesilesinde olan guclu uyusdurucu ve alkaloidMovzu metniNikotinin atomik gorunusuKimyevi formuluEtimologiyasiFransiz diplomat olan Jean Nico Portuqalya sefirliyi elediyi 1559 1561 ci iller arasinda tutun toxumlarini Fransaya yollayaraq adini tutunde olan aktiv maddelerden biri ve son derece zeherli madde olan Nikotine verilmesi ucun serait yaratdi Siqaretdeki nikotinailesi bitkilerinin yarpaqlarindan elde edilir Sigaret seklinde tutdurulerek ve ya ince qiyilmis tutunu emerek nikotin istifade olunur Normal bir siqaret 20 mg nikotin dasiyir Yanaraq cekildiyinden 1 1 5 mg nikotin alinir Nikotin tutun yarpaqlarinda rast gelen alkaloidlerden en ehemiyyetlisidir Tutunde toxumunda ve yarpaqlarinda nikotinin miqdari 2 12 e qeder ola bilir Nikotin piridin ve pirrolidin kimi iki heterotsiklik nuvenin birlesmesi olub kimyevi qurulusca 1 metil 2 b piridilpirrolidindir Tutun ve tutun memulatlari dunya sagliginin bir nomreli tehlukesidir Tutun ve memulatlarina gore her il sadece ABSda 350 min insan vefat edir 22 milyard dollarliq sagliq xerci odenir 43 milyard dollarliq is quvvesi itkisi yasanir Sigaretden olenler asagidaki sebeblere gore olenlerin ceminden coxdur AIDS kokain Heroin alkoqol yangin avtomobil qezasi cinayet ve intihar Nikotinin insan bedenine olan tesirleriNikotinin merkezi sinir sistemi ve ekoloji sinir sisteminde beraber derecede xeberdar edici ve var Nikotin qebul etdikden sonra oyaniqliq hafize ve diqqetin artmasi ve sixintidan qurtulma kimi tesirleri olur Amma eyni zamanda nikotinin ozune de gerginlik yaradir Nikotinin tesirlerine qarsi tolerantliq inkisaf edir ve ilk siqaret istifade ederken yaranan tesir yaranmir Fiziki ve kimyevi xasseleriNikotin esas seklinde su ile asanliqla qarisan 60 C den asagi ve 210 C den yuxari aci dadli higroskopik yagli bir mayedir Nikotinin sixligi demek olar ki suyun sixligina beraberdir 1 01 q sm3 Nikotin molekulu piridin ve pirrolidin dovrunden ibaretdir Pirrolidin halqasi piridin halqasinin ve N metil qrupunun trans tenzimlenmesi ile zerf konformiyasini qebul edir Baza pKb pirrolidin 8 02 pKb piridin 3 12 olmaqla nikotin tursularla reaksiya girdikde duzlar emele getirir adeten berk ve suda hell olunur Fizioloji pH deyerlerinde nikotin 69 ile protonlasir Nikotin bir qeder qutblu ve mediada asagi polarite ile asanliqla hell olunur buna gore de deri vasitesile yaxsi udulur ve qan beyin baryeri vasitesile beyin toxumasina daxil olur Nikotin isti qanli heyvanlarin orqanizminde toksik olmayan ve fizioloji baximdan asanliqla oksidlesir nikotinik tursusu vitamin PP pirolidin dovru ise karboksil qrupu ile evez olunur Ayrica muxtelif oksidlesdirici maddelerin ve ultrabenovseyi radiasiyanin tesiri altinda nikotin metilamin ve nikotin oksidine oksidlesir Siqaretle bagli olan ziyanlarUmumilikde ust teneffus yollarinda karsinojen tesir xalq dilinde kanserojen daha cox aliminda ise kokarsinojen tesir pozulmus hucre xercengli toxunma olur damarlari buzme tesirine gore ise urek dovrani sisteminde problemler yaradir Yuksek tezyiq urek tutmasi riskinin 20 qat artmasi urek dayanmasi koroner arter xesteliyi hamilelikde onceden dogum yaratdigina rast gelinir Hem de agiz damaq nefes borusu xercenglerinin 90 den coxu sigaretle bagli olub Agciyer xercengi olanlarda birinci sebeb siqaret istifadecilerindedir Menbehttp www bilgiustam com nikotin nedir zararlari nelerdir 2