Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikolae və Yelena Çauşeskunun məhkəməsi və edamı — 1989-cu il dekabrın 25-də Milli Azadlıq Cəbhəsi adlı yeni yaradılmış qrupun tələbi ilə yaradılmış hərbi tribunal olan Fövqəladə Hərbi Tribunalın keçirdiyi qısa dinləmə idi. Bu dinləmədə Rumıniyanın keçmiş prezidenti və Rumıniya Kommunist Partiyasının baş katibi Nikolae Çauşesku və onun həyat yoldaşı Yelena Çauşesku təqsirli bilinərək edam cəzasına məhkum edilib.
| Nikolae və Yelena Çauşeskunun məhkəməsi və edamı | |||
|---|---|---|---|
| Əsas hadisə: Rumıniya inqilabı | |||
| |||
| Tarix | 25 dekabr 1989 | ||
| Yeri |
| ||
| Səbəbi | Rumıniya inqilabı | ||
| Qurbanlar | |||
| Şübhəli olanlar | Nikolae Çauşesku, Yelena Çauşesku | ||
| Hökm | Edam | ||
Əsas ittiham Timişoarada inqilab zamanı "60.000-dən çox insanın" qətli olan soyqırım ittihamı idi. Digər mənbələrə görə, ölənlərin sayı 689 ilə 1200 arasında olub. Lakin ittihamlar işə təsir etməyib. General Viktor Stankulesku özü ilə bir alaydan xüsusi seçilmiş paraşütçülər dəstəsini gətirmişdi və onlar səhər tezdən atəş dəstələri kimi xidmət etmək üçün seçildilər. Məhkəmə prosesi başlamazdan əvvəl Stankulesku artıq edamın keçiriləcəyi yeri kazarma meydanındakı divarın bir tərəfi boyunca seçmişdi.
Nikolae Çauşesku tribunalın heç bir konstitusiya əsasının olmadığını və inqilabi hakimiyyətin sovet sui-qəsdinin bir hissəsi olduğunu əsas gətirərək onu tanımaqdan imtina etdi.
Həbs
Dekabrın 22-də, Rumıniya inqilabı zamanı Nikolae və Yelena Çauşesku helikopterlə Snaqova yola düşmək üçün Buxarestdəki Mərkəzi Komitənin binasını tərk etdilər və tezliklə Piteştiyə yollandılar. Helikopter pilotu zenit atəşi təhlükəsi ilə üzləşdiyini iddia edib. Beləliklə, Qaeşti yaxınlığında Buxarest–Tarqovişte yolu ilə getdi. Dr. Nikolae Dekanın idarə etdiyi avtomobili saxlayıb Vakareştiyə apardılar, sonra isə sürücü Çauşeskunun Tarqovişte tərəfə getdiyini bildirmək üçün yerli hakimiyyət orqanlarına getdi. Çauşesku başqa bir maşın aldı və sürücüsü Nikolay Petrişora dedi ki, onları Tarqovişteyə aparsın. Səyahət zamanı Çauşesku öz avtomobilinin radiosundan inqilab xəbərini eşitdi (o zaman inqilabçılar dövlət mediasına nəzarəti ələ keçirmişdilər) və bu, Çauşeskunun qəzəblə inqilabı dövlət çevrilişi kimi pisləməsinə səbəb oldu.
Avtomobilin sürücüsü Nikolay Petrisor, cütlüyü Tarqovişte yaxınlığındakı kənd təsərrüfatı mərkəzinə aparıb orada onları ofisə bağlayıb və daha sonra yerli ordu qarnizonunun əsgərləri tərəfindən həbs edilib.
Məhkəmənin yaradılması
Yeni hakimiyyət onun həbs xəbərini ordu hissələrinin komandiri general Andrey Kemenicidən eşidəndə Çauşesku ilə nə edəcəyini müzakirə etməyə başladılar. Çauşeskunun inqilaba getməmişdən əvvəl sonuncu müdafiə naziri olmuş Viktor Stankulesku və Gelu Voikan Voikulesku kimi tez bir zamanda edam edilməsini tələb etdi. Rumıniyanın müvəqqəti prezidenti İon İliyesku ilk olaraq məhkəmə prosesini dəstəkləyib.
Dekabrın 24-ü axşam Stankulesku Kemeniciyə Çauşeskunun edam edilməsinə istinad edərək, "metoda müraciət" adlı gizli kodunu göndərdi. İşə baxmaq üçün on nəfərdən ibarət məhkəmə quruldu. Məhkəmənin bütün üzvləri hərbi hakimlər idi.
İttihamlar
İttihamlar edamdan bir gün əvvəl Monitorul Oficial-da dərc olunub:
- Soyqırım – 60.000-dən çox qurban.
- Xalqa və dövlət hakimiyyətinə qarşı silahlı aksiyalar təşkil etməklə dövlət hakimiyyətinin devrilməsi.
- Binalar, şəhərlərdə partlayışlar və s. ictimai əmlakı dağıtmaqla və zədələməklə məhv etmə cinayəti.
- Milli iqtisadiyyata zərbə vurmaq.
- Xarici banklara yatırılan 1 milyard dollardan çox vəsaitdən istifadə edərək ölkədən qaçmağa çalışmaq.
Müdafiə üçün vəkilin təyin edilməsi
Məhkəmənin səhəri aparıcı vəkil Niku Teodoresku ailəsi ilə Milad səhər yeməyi yeyərkən İliyeskuya müavini zəng edib və Milli Azadlıq Cəbhəsi tərəfindən Çauşeskunun vəkili olmasını istəyib. O, bunun "maraqlı bir meydan oxuma" olacağını söylədi. Teodoresku ilk dəfə Targoviştedə müvəkkilləri ilə "məhkəmə zalında" məsləhətləşmək üçün on dəqiqə vaxt veriləndə cütlüklə görüşdü. Müdafiəni hazırlamaq üçün az vaxtı olduğundan, o, onlara izah etməyə çalışdı ki, ölüm hökmündən yayınmaq üçün onların ən yaxşı ümidləri dəli olduqlarını açıqlamağa çalışmaqdır. Çauşesku bu fikri rədd etdi; Teodoreskunun sözlərinə görə, "O bunu təklif edəndə xüsusilə Yelena bunun çirkin bir tələ olduğunu söylədi. Onlar bu fikri alçaldılmış kimi hiss etdilər… Bundan sonra vəkilin köməyindən imtina etdilər".
Hökm
Nikolae və Yelena Çauşeskunun məhkəməsi çox qısa oldu (təxminən bir saat). Çauşesku məhkəmənin 1965-ci il Rumıniya Konstitusiyasını pozduğunu və onu impiçment etmək səlahiyyətinin yalnız Böyük Millət Məclisinin olduğunu iddia edərək özünü müdafiə etdi. O, bunun sovetlər tərəfindən təşkil edilmiş çevriliş olduğunu müdafiə etdi.
Nikolae və Yelena Çauşesku bütün ittihamlar üzrə təqsirli bilinərək məhkəmədə ölüm cəzasına məhkum ediliblər. Məhkəmədə bir dəfə o, işə götürülmüş vəkilləri müvəkkilinin müdafiəsindən əl çəkib prokurorluğa qoşulmaq əvəzinə ölüm hökmü verməkdə günahlandırdı. Çauşeskunun iddia edilən cinayətlərinə dair heç bir sübut təqdim edilməyib. Onlar prokurorların fikrincə törədilmiş cinayət əməlləri əsasında və ya mətbuatda iddia edildiyi kimi sırf cinayət adı və ya şayiələr əsasında cinayət məsuliyyətinə cəlb ediliblər.
Məhkəmə zamanı və ya ondan sonra müxtəlif pozuntular ortaya çıxdı:
- Məhkəmə heç bir cinayət araşdırması aparılmadan dərhal keçirildi.
- Şübhəlilər qanunla müəyyən edilmiş psixiatrik ekspertizadan keçirilməyib.
- Şübhəlilər vəkillərini seçə bilməyiblər.
- Soyqırım ittihamı heç vaxt sübuta yetirilməyib. Çauşeskunun dörd baş köməkçisi daha sonra 1990-cı ildə soyqırımda iştirak etdiyini etiraf edib. Pro TV 1989-cu il dekabrın 22-dən sonra (yəni diktator cütlüyün məsuliyyət daşımadığı vaxt) 860 nəfərin öldürüldüyünü bildirdi. Başqa bir mənbə isə 17–22 dekabr 1989-cu ildə öldürülən 306 nəfərin rəqəmini verir.
- Məhkəmə həqiqəti tapmaq və sübut etmək üçün əziyyət çəkməyib. Məhkəməyə heç bir sübut faylı təqdim olunmayıb.
- Çauşeskuya qarşı xarici bank hesablarında 1 milyard ABŞ dolları saxlamaqda ittiham edilib. İndiyə qədər belə hesab tapılmayıb.
- Nikolae Çauşesku məhkəmədən qəti şəkildə imtina etdi. Çauşeskunun vəkillərindən biri edamdan əvvəl iddia edib ki, o, ikili məhkəməni tanımadığı üçün qərardan şikayət etmək imkanı yoxdur.
- Hakimlərin qərarı yuxarı instansiya məhkəməsinə müraciət etməyə imkan verdi. Çauşesku qərardan bir neçə dəqiqə sonra edam edilib və bu müddəa mübahisələrə səbəb olub.
- Məhkəmənin keçirilməsi ilə bağlı əmri imzalayan çevriliş lideri İon İlieskunun buna qanuni səlahiyyəti yox idi. Sərəncam Rumıniya Müdafiə Nazirliyinin vanna otağında əl ilə yazılmışdır.
- Rumıniya qanunvericiliyi təqsirləndirilən şəxsin vəkillərinə apellyasiya şikayəti vermək üçün vaxt verilməsi barədə qərarın qəbulundan on gün keçməmiş ölüm hökmünün icrasını qadağan edib. Çauşesku edam edildikdən sonra Rumıniyada ölüm hökmü ləğv edildi.
- Çevriliş liderləri Çauşeskunun edamının terrorçuların yeni siyasi nizama hücumunun qarşısını almaq üçün lazım olduğunu bildiriblər. Rumıniyada heç bir terrorçu və ya terror qruplaşmasının aktiv olduğu müəyyən edilməyib. "Bəşəriyyətə qarşı cinayətlər"in mühakimə olunmasına dair daha yeni anlayış iddia edir ki, yeni rejim deviant hərəkətlərlə "terror psixozunu" təşkil edib.
- Əvvəlcə İliyesku edamları dərhal həyata keçirmək istəmədi və bunun əvəzinə bir neçə həftə sonra rəsmi məhkəmə prosesinin keçirilməsini istədi. General Viktor Stankulesku, yeni yaradılmış Milli Azadlıq Cəbhəsini dəstəkləyən Rumıniya Ordusu üçün bir zərurət olaraq, cütlüyün tələsik edam edilməsini təkid etdi. Bu variantı müzakirə etdikdən bir neçə saat sonra İliyesku Stankulesku ilə razılaşdı və məhkəmənin keçirilməsi haqqında sərəncam imzaladı.
Edam
Nikolay Çauşesku edamdan əvvəl "Bu maskarad olmadan da güllələnə bilərdik!" demişdi.
Məhkəmədən dərhal sonra Çauşesku 1989-cu il dekabrın 25-də yerli vaxtla saat 16:00-da Buxarest yaxınlığındakı hərbi bazada edam edilib. Edam paraşütçü alayının əsgərlərindən ibarət atəş dəstəsi tərəfindən həyata keçirilib: kapitan İonel Boeru, baş serjant Georgin Oktavian və Dorin-Marian Kirlan və yüzlərlə insanın da könüllü olduğu bildirilir. Çauşeskunun əlləri edamdan əvvəl dörd əsgər tərəfindən bağlanmışdı. Məşhur tarixşünas Simon Sebag Montefiorei, hökmlər icra edilməzdən əvvəl çölə çıxarılarkən və divara söykənərkən; Yelena Çauşeskunun "siz fahişəsiniz!" deyə qışqırdığını; həmçinin Nikolae Çauşeskunun "İnternasional" mahnısını oxuduğunu iddia edib.
Çauşesku cütlüyü divara söykənən kimi atəş dəstəsi atəş açmağa başladı. Bu edamı, məhkəməni və ölüm hökmünü yazmaq üçün təyin edilmiş televiziya heyətinin onu tam şəkildə videoya çəkməsi üçün çox tez baş verdi; yalnız son çəkiliş raundu filmə alınıb. 2014-cü ildə o vaxt təqaüdə çıxmış kapitan Boeru The Guardian qəzetinin müxbirinə demişdi ki, o, tüfəngindən açdığı güllələrin hər ikisinin ölümünə təkbaşına cavabdeh olduğuna inanır, çünki atəş dəstəsində üç əsgərə görə, Kalaşnikov tüfəngini tam avtomatik atəşə keçirməyi xatırlayan yeganə şəxs o idi və qrupun ən azı bir üzvü bir neçə saniyə atəş açmaqda tərəddüd edib. 1990-cı ildə Milli Azadlıq Cəbhəsinin üzvü ər-arvadın cəsədlərində 120 güllə tapıldığını bildirib.
1989-cu ildə baş nazir Petre Roman Fransa televiziyasına demişdi ki, Çauşesku rejiminə sadiq olanların cütlüyü xilas edəcəyinə dair şayiələrə görə edam sürətlə həyata keçirilib.
Dəfn
Edamdan sonra meyitlər kətanla örtüldü. Çauşesku cütlüyünün cəsədləri Buxarestə aparıldı və beş gün sonra, 30 dekabr 1989-cu ildə Gencea qəbiristanlığında dəfn edildi.
Cəsədlər 2010-cu ildə tanınması üçün eksqumasiya edilib və yenidən basdırılıb. Yanvarın 26-da Çauşeskunun doğum günündə çoxlu təqaüdçülərin bir araya gəldiyi yaşlı Çauşeskunun tərəfdarları gül dəstələri qoymaq üçün məzarı ziyarət ediblər.
Görüntülərin yayımlanması
Tələsik məhkəmə prosesinin və ölən Çauşeskunun görüntüləri video lentə alınıb və görüntülər edamdan iki gün sonra dərhal bir çox qərb ölkələrində yayımlanıb. Həmin gün Rumıniya televiziyasında göstərilib.
Reaksiyalar
2009-cu ildə Çauşeskunun böyük oğlu Valentin Çauşesku 1989-cu il dekabrın 22-də iddia etdi ki, inqilabi qüvvələrin həbs edilməməli və hər hansı cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmalarına ehtiyac olmadığını və valideynlərini öldürməli olduqlarını müdafiə etdi. Hadisə ilə bağlı qeyri-müəyyən şərhlər verən İon İliyesku bunun "olduqca utancverici, lakin zəruri" olduğunu bildirib. Eynilə, Stankulesku 2009-cu ildə BBC-yə demişdi ki, məhkəmə "yalnız yox, həm də zəruridir", çünki alternativ Nikolaenin Buxarest küçələrində linç edildiyini görmək idi.
Bir çox ölkələr Rumıniyanın yeni icraçıların edamdan sonra açıq mühakimə olunmadıqlarına görə tənqid etdilər. ABŞ bu məsələni ən çox tənqid edən tərəf olub: "Təəssüf edirik ki, məhkəmə prosesi açıq və açıq şəkildə keçirilməyib".
Sonra
2018-ci ilin dekabrında İliyesku, baş nazirin keçmiş müavini Gelu Voikan Voikulesku, Rumıniya Hərbi Hava Qüvvələrinin keçmiş komandanı Cozef Rus və Milli Azadlıq Cəbhəsinin keçmiş şura üzvü Emil Dumitresku Rumıniya inqilabı zamanı insanlığa qarşı cinayətlərdə günahlandırılıb. Bu ittihamların çoxu Çauşeskunun devrilməsindən sonra gerçəkləşib. İttiham aktında həmçinin Çauşeskunun "məhkəmə prosesindən sonra" məhkum edilməsi və edam edilməsinə də toxunulub. İttiham aktlarına səbəb olan istintaq əvvəllər 2009-cu ildə bağlansa da, Avropa İnsan Hüquqları məhkəməsində aparılan araşdırmalar nəticəsində 2016-cı ildə yenidən açılıb.
Ölüm hökmünün ləğvi
Çauşesku cütlüyü 1990-cı il yanvarın 7-də edam hökmü ləğv edilənə qədər Rumıniyada edam edilən sonuncu adamlar idi.
İstinadlar
- "4 Top Ceausescu Aides Admit Complicity in Genocide: Romania: They are the first senior officials of regime to go on trial before a military court. The four are said to have confessed to all charges". articles.latimes.com. 23 oktyabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2013.
- "In Romania, Ceausescu's death haunts Christmas". globalpost.com. 2 oktyabr 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "Ceausescu execution 'avoided mob lynching'". news.bbc.co.uk. 27 dekabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "Ceausescus Expected to Be Rescued, Lawyer Says". articles.latimes.com. 6 oktyabr 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 21 aprel 2023.
- "Nicolae Ceausescu". biography.com. 24 iyun 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Trial and Execution: The Dramatic Deaths of Nicolae and Elena Ceausescu". huffingtonpost.com. 26 dekabr 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 21 aprel 2023.
- "25 Years After Death, A Dictator Still Casts A Shadow In Romania". npr.org. 12 iyun 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Nicolae si Elena Ceausescu: Impreuna am luptat, sa murim impreuna!". adevarul.ro. 2 noyabr 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Procese, cazuri celebre- Procesul sotilor Ceausescu. Aspecte de teorie si practica judiciara. Cel mai controversat proces romanesc". avoconsult.ro. 20 oktyabr 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Interviu integral – „Marius Tucă Show". Gen. C-tin Lucescu, despre procesul Ceauşeştilor: Nu a existat niciun fel de dosar. Nu am ştiut nici eu, nici procurorul". mediafax.ro. 28 noyabr 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 28 noyabr 2019.
- "Dan Voinea: Nu au existat teroristi in decembrie '89. Sotii Ceausescu au fost ucisi pentru a salva administratia comunista, care dureaza si azi". revistapresei.hotnews.ro. 26 fevral 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 21 aprel 2023.
- "BREAKING NEWS: Lovitură cumplită pentru Ion Iliescu! Ce au decis judecătorii". capital.ro. 17 oktyabr 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Television shows last hours of the 'anti-Christ'". century.guardian.co.uk. 8 aprel 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "120 bullets found in Ceausescus". news.google.com (ingilis). 18 iyun 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "Trial and Execution: The Dramatic Deaths of Nicolae and Elena Ceausescu". huffingtonpost.com (ingilis). 2 yanvar 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "'I'm still nervous,' says soldier who shot Nicolae Ceausescu". theguardian.com (ingilis). 8 may 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 13 iyun 2019.
- "Ex-dictator Ceausescu is reburied". bbc.com (ingilis). 2 fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Nicolae Ceausescu's Grave – Sightseeing". inyourpocket.com (ingilis). 17 aprel 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "On this day". news.bbc.co.uk. 4 aprel 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "Ceausescu fooled by aides, son says". kyivpost.com. 25 aprel 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 30 mart 2013.
- "Romanian Ex-President Iliescu Indicted For 'Crimes Against Humanity'". rferl.org. 21 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
- "Romania Indicts Former Officials for Usurping 1989 Revolution". balkaninsight.com. 10 aprel 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 aprel 2019.
- "How many countries still have the death penalty?". bbc.com (ingilis). 14 oktyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nikolae ve Yelena Causeskunun mehkemesi ve edami 1989 cu il dekabrin 25 de Milli Azadliq Cebhesi adli yeni yaradilmis qrupun telebi ile yaradilmis herbi tribunal olan Fovqelade Herbi Tribunalin kecirdiyi qisa dinleme idi Bu dinlemede Ruminiyanin kecmis prezidenti ve Ruminiya Kommunist Partiyasinin bas katibi Nikolae Causesku ve onun heyat yoldasi Yelena Causesku teqsirli bilinerek edam cezasina mehkum edilib Nikolae ve Yelena Causeskunun mehkemesi ve edamiEsas hadise Ruminiya inqilabiNikolae Causesku solda ve Yelena Causesku sagda Tarix 25 dekabr 1989Yeri Tirqoviste d Sebebi Ruminiya inqilabiQurbanlarSubheli olanlar Nikolae Causesku Yelena CauseskuHokm Edam Esas ittiham Timisoarada inqilab zamani 60 000 den cox insanin qetli olan soyqirim ittihami idi Diger menbelere gore olenlerin sayi 689 ile 1200 arasinda olub Lakin ittihamlar ise tesir etmeyib General Viktor Stankulesku ozu ile bir alaydan xususi secilmis parasutculer destesini getirmisdi ve onlar seher tezden ates desteleri kimi xidmet etmek ucun secildiler Mehkeme prosesi baslamazdan evvel Stankulesku artiq edamin kecirileceyi yeri kazarma meydanindaki divarin bir terefi boyunca secmisdi Nikolae Causesku tribunalin hec bir konstitusiya esasinin olmadigini ve inqilabi hakimiyyetin sovet sui qesdinin bir hissesi oldugunu esas getirerek onu tanimaqdan imtina etdi HebsDekabrin 22 de Ruminiya inqilabi zamani Nikolae ve Yelena Causesku helikopterle Snaqova yola dusmek ucun Buxarestdeki Merkezi Komitenin binasini terk etdiler ve tezlikle Pitestiye yollandilar Helikopter pilotu zenit atesi tehlukesi ile uzlesdiyini iddia edib Belelikle Qaesti yaxinliginda Buxarest Tarqoviste yolu ile getdi Dr Nikolae Dekanin idare etdiyi avtomobili saxlayib Vakarestiye apardilar sonra ise surucu Causeskunun Tarqoviste terefe getdiyini bildirmek ucun yerli hakimiyyet orqanlarina getdi Causesku basqa bir masin aldi ve surucusu Nikolay Petrisora dedi ki onlari Tarqovisteye aparsin Seyahet zamani Causesku oz avtomobilinin radiosundan inqilab xeberini esitdi o zaman inqilabcilar dovlet mediasina nezareti ele kecirmisdiler ve bu Causeskunun qezeble inqilabi dovlet cevrilisi kimi pislemesine sebeb oldu Avtomobilin surucusu Nikolay Petrisor cutluyu Tarqoviste yaxinligindaki kend teserrufati merkezine aparib orada onlari ofise baglayib ve daha sonra yerli ordu qarnizonunun esgerleri terefinden hebs edilib Mehkemenin yaradilmasiYeni hakimiyyet onun hebs xeberini ordu hisselerinin komandiri general Andrey Kemeniciden esidende Causesku ile ne edeceyini muzakire etmeye basladilar Causeskunun inqilaba getmemisden evvel sonuncu mudafie naziri olmus Viktor Stankulesku ve Gelu Voikan Voikulesku kimi tez bir zamanda edam edilmesini teleb etdi Ruminiyanin muveqqeti prezidenti Ion Iliyesku ilk olaraq mehkeme prosesini destekleyib Dekabrin 24 u axsam Stankulesku Kemeniciye Causeskunun edam edilmesine istinad ederek metoda muraciet adli gizli kodunu gonderdi Ise baxmaq ucun on neferden ibaret mehkeme quruldu Mehkemenin butun uzvleri herbi hakimler idi IttihamlarIttihamlar edamdan bir gun evvel Monitorul Oficial da derc olunub Soyqirim 60 000 den cox qurban Xalqa ve dovlet hakimiyyetine qarsi silahli aksiyalar teskil etmekle dovlet hakimiyyetinin devrilmesi Binalar seherlerde partlayislar ve s ictimai emlaki dagitmaqla ve zedelemekle mehv etme cinayeti Milli iqtisadiyyata zerbe vurmaq Xarici banklara yatirilan 1 milyard dollardan cox vesaitden istifade ederek olkeden qacmaga calismaq Mudafie ucun vekilin teyin edilmesiMehkemenin seheri aparici vekil Niku Teodoresku ailesi ile Milad seher yemeyi yeyerken Iliyeskuya muavini zeng edib ve Milli Azadliq Cebhesi terefinden Causeskunun vekili olmasini isteyib O bunun maraqli bir meydan oxuma olacagini soyledi Teodoresku ilk defe Targovistede muvekkilleri ile mehkeme zalinda meslehetlesmek ucun on deqiqe vaxt verilende cutlukle gorusdu Mudafieni hazirlamaq ucun az vaxti oldugundan o onlara izah etmeye calisdi ki olum hokmunden yayinmaq ucun onlarin en yaxsi umidleri deli olduqlarini aciqlamaga calismaqdir Causesku bu fikri redd etdi Teodoreskunun sozlerine gore O bunu teklif edende xususile Yelena bunun cirkin bir tele oldugunu soyledi Onlar bu fikri alcaldilmis kimi hiss etdiler Bundan sonra vekilin komeyinden imtina etdiler HokmNikolae ve Yelena Causeskunun mehkemesi cox qisa oldu texminen bir saat Causesku mehkemenin 1965 ci il Ruminiya Konstitusiyasini pozdugunu ve onu impicment etmek selahiyyetinin yalniz Boyuk Millet Meclisinin oldugunu iddia ederek ozunu mudafie etdi O bunun sovetler terefinden teskil edilmis cevrilis oldugunu mudafie etdi Nikolae ve Yelena Causesku butun ittihamlar uzre teqsirli bilinerek mehkemede olum cezasina mehkum edilibler Mehkemede bir defe o ise goturulmus vekilleri muvekkilinin mudafiesinden el cekib prokurorluga qosulmaq evezine olum hokmu vermekde gunahlandirdi Causeskunun iddia edilen cinayetlerine dair hec bir subut teqdim edilmeyib Onlar prokurorlarin fikrince toredilmis cinayet emelleri esasinda ve ya metbuatda iddia edildiyi kimi sirf cinayet adi ve ya sayieler esasinda cinayet mesuliyyetine celb edilibler Mehkeme zamani ve ya ondan sonra muxtelif pozuntular ortaya cixdi Mehkeme hec bir cinayet arasdirmasi aparilmadan derhal kecirildi Subheliler qanunla mueyyen edilmis psixiatrik ekspertizadan kecirilmeyib Subheliler vekillerini sece bilmeyibler Soyqirim ittihami hec vaxt subuta yetirilmeyib Causeskunun dord bas komekcisi daha sonra 1990 ci ilde soyqirimda istirak etdiyini etiraf edib Pro TV 1989 cu il dekabrin 22 den sonra yeni diktator cutluyun mesuliyyet dasimadigi vaxt 860 neferin oldurulduyunu bildirdi Basqa bir menbe ise 17 22 dekabr 1989 cu ilde oldurulen 306 neferin reqemini verir Mehkeme heqiqeti tapmaq ve subut etmek ucun eziyyet cekmeyib Mehkemeye hec bir subut fayli teqdim olunmayib Causeskuya qarsi xarici bank hesablarinda 1 milyard ABS dollari saxlamaqda ittiham edilib Indiye qeder bele hesab tapilmayib Nikolae Causesku mehkemeden qeti sekilde imtina etdi Causeskunun vekillerinden biri edamdan evvel iddia edib ki o ikili mehkemeni tanimadigi ucun qerardan sikayet etmek imkani yoxdur Hakimlerin qerari yuxari instansiya mehkemesine muraciet etmeye imkan verdi Causesku qerardan bir nece deqiqe sonra edam edilib ve bu muddea mubahiselere sebeb olub Mehkemenin kecirilmesi ile bagli emri imzalayan cevrilis lideri Ion Ilieskunun buna qanuni selahiyyeti yox idi Serencam Ruminiya Mudafie Nazirliyinin vanna otaginda el ile yazilmisdir Ruminiya qanunvericiliyi teqsirlendirilen sexsin vekillerine apellyasiya sikayeti vermek ucun vaxt verilmesi barede qerarin qebulundan on gun kecmemis olum hokmunun icrasini qadagan edib Causesku edam edildikden sonra Ruminiyada olum hokmu legv edildi Cevrilis liderleri Causeskunun edaminin terrorcularin yeni siyasi nizama hucumunun qarsisini almaq ucun lazim oldugunu bildiribler Ruminiyada hec bir terrorcu ve ya terror qruplasmasinin aktiv oldugu mueyyen edilmeyib Beseriyyete qarsi cinayetler in muhakime olunmasina dair daha yeni anlayis iddia edir ki yeni rejim deviant hereketlerle terror psixozunu teskil edib Evvelce Iliyesku edamlari derhal heyata kecirmek istemedi ve bunun evezine bir nece hefte sonra resmi mehkeme prosesinin kecirilmesini istedi General Viktor Stankulesku yeni yaradilmis Milli Azadliq Cebhesini destekleyen Ruminiya Ordusu ucun bir zeruret olaraq cutluyun telesik edam edilmesini tekid etdi Bu varianti muzakire etdikden bir nece saat sonra Iliyesku Stankulesku ile razilasdi ve mehkemenin kecirilmesi haqqinda serencam imzaladi EdamNikolay Causesku edamdan evvel Bu maskarad olmadan da gullelene bilerdik demisdi Mehkemeden derhal sonra Causesku 1989 cu il dekabrin 25 de yerli vaxtla saat 16 00 da Buxarest yaxinligindaki herbi bazada edam edilib Edam parasutcu alayinin esgerlerinden ibaret ates destesi terefinden heyata kecirilib kapitan Ionel Boeru bas serjant Georgin Oktavian ve Dorin Marian Kirlan ve yuzlerle insanin da konullu oldugu bildirilir Causeskunun elleri edamdan evvel dord esger terefinden baglanmisdi Meshur tarixsunas Simon Sebag Montefiorei hokmler icra edilmezden evvel cole cixarilarken ve divara soykenerken Yelena Causeskunun siz fahisesiniz deye qisqirdigini hemcinin Nikolae Causeskunun Internasional mahnisini oxudugunu iddia edib Causesku cutluyu divara soykenen kimi ates destesi ates acmaga basladi Bu edami mehkemeni ve olum hokmunu yazmaq ucun teyin edilmis televiziya heyetinin onu tam sekilde videoya cekmesi ucun cox tez bas verdi yalniz son cekilis raundu filme alinib 2014 cu ilde o vaxt teqaude cixmis kapitan Boeru The Guardian qezetinin muxbirine demisdi ki o tufenginden acdigi gullelerin her ikisinin olumune tekbasina cavabdeh olduguna inanir cunki ates destesinde uc esgere gore Kalasnikov tufengini tam avtomatik atese kecirmeyi xatirlayan yegane sexs o idi ve qrupun en azi bir uzvu bir nece saniye ates acmaqda tereddud edib 1990 ci ilde Milli Azadliq Cebhesinin uzvu er arvadin cesedlerinde 120 gulle tapildigini bildirib 1989 cu ilde bas nazir Petre Roman Fransa televiziyasina demisdi ki Causesku rejimine sadiq olanlarin cutluyu xilas edeceyine dair sayielere gore edam suretle heyata kecirilib DefnEdamdan sonra meyitler ketanla ortuldu Causesku cutluyunun cesedleri Buxareste aparildi ve bes gun sonra 30 dekabr 1989 cu ilde Gencea qebiristanliginda defn edildi Cesedler 2010 cu ilde taninmasi ucun eksqumasiya edilib ve yeniden basdirilib Yanvarin 26 da Causeskunun dogum gununde coxlu teqaudculerin bir araya geldiyi yasli Causeskunun terefdarlari gul desteleri qoymaq ucun mezari ziyaret edibler Goruntulerin yayimlanmasiTelesik mehkeme prosesinin ve olen Causeskunun goruntuleri video lente alinib ve goruntuler edamdan iki gun sonra derhal bir cox qerb olkelerinde yayimlanib Hemin gun Ruminiya televiziyasinda gosterilib Reaksiyalar2009 cu ilde Causeskunun boyuk oglu Valentin Causesku 1989 cu il dekabrin 22 de iddia etdi ki inqilabi quvvelerin hebs edilmemeli ve her hansi cinayet mesuliyyetine celb olunmalarina ehtiyac olmadigini ve valideynlerini oldurmeli olduqlarini mudafie etdi Hadise ile bagli qeyri mueyyen serhler veren Ion Iliyesku bunun olduqca utancverici lakin zeruri oldugunu bildirib Eynile Stankulesku 2009 cu ilde BBC ye demisdi ki mehkeme yalniz yox hem de zeruridir cunki alternativ Nikolaenin Buxarest kucelerinde linc edildiyini gormek idi Bir cox olkeler Ruminiyanin yeni icracilarin edamdan sonra aciq muhakime olunmadiqlarina gore tenqid etdiler ABS bu meseleni en cox tenqid eden teref olub Teessuf edirik ki mehkeme prosesi aciq ve aciq sekilde kecirilmeyib Sonra2018 ci ilin dekabrinda Iliyesku bas nazirin kecmis muavini Gelu Voikan Voikulesku Ruminiya Herbi Hava Quvvelerinin kecmis komandani Cozef Rus ve Milli Azadliq Cebhesinin kecmis sura uzvu Emil Dumitresku Ruminiya inqilabi zamani insanliga qarsi cinayetlerde gunahlandirilib Bu ittihamlarin coxu Causeskunun devrilmesinden sonra gerceklesib Ittiham aktinda hemcinin Causeskunun mehkeme prosesinden sonra mehkum edilmesi ve edam edilmesine de toxunulub Ittiham aktlarina sebeb olan istintaq evveller 2009 cu ilde baglansa da Avropa Insan Huquqlari mehkemesinde aparilan arasdirmalar neticesinde 2016 ci ilde yeniden acilib Olum hokmunun legviCausesku cutluyu 1990 ci il yanvarin 7 de edam hokmu legv edilene qeder Ruminiyada edam edilen sonuncu adamlar idi Istinadlar 4 Top Ceausescu Aides Admit Complicity in Genocide Romania They are the first senior officials of regime to go on trial before a military court The four are said to have confessed to all charges articles latimes com 23 oktyabr 2013 tarixinde Istifade tarixi 16 oktyabr 2013 In Romania Ceausescu s death haunts Christmas globalpost com 2 oktyabr 2012 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 Ceausescu execution avoided mob lynching news bbc co uk 27 dekabr 2013 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 Ceausescus Expected to Be Rescued Lawyer Says articles latimes com 6 oktyabr 2017 tarixinde Istifade tarixi 21 aprel 2023 Nicolae Ceausescu biography com 24 iyun 2019 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Trial and Execution The Dramatic Deaths of Nicolae and Elena Ceausescu huffingtonpost com 26 dekabr 2009 tarixinde Istifade tarixi 21 aprel 2023 25 Years After Death A Dictator Still Casts A Shadow In Romania npr org 12 iyun 2015 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Nicolae si Elena Ceausescu Impreuna am luptat sa murim impreuna adevarul ro 2 noyabr 2013 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Procese cazuri celebre Procesul sotilor Ceausescu Aspecte de teorie si practica judiciara Cel mai controversat proces romanesc avoconsult ro 20 oktyabr 2012 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Interviu integral Marius Tucă Show Gen C tin Lucescu despre procesul Ceausestilor Nu a existat niciun fel de dosar Nu am stiut nici eu nici procurorul mediafax ro 28 noyabr 2019 tarixinde Istifade tarixi 28 noyabr 2019 Dan Voinea Nu au existat teroristi in decembrie 89 Sotii Ceausescu au fost ucisi pentru a salva administratia comunista care dureaza si azi revistapresei hotnews ro 26 fevral 2021 tarixinde Istifade tarixi 21 aprel 2023 BREAKING NEWS Lovitură cumplită pentru Ion Iliescu Ce au decis judecătorii capital ro 17 oktyabr 2019 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Television shows last hours of the anti Christ century guardian co uk 8 aprel 2013 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 120 bullets found in Ceausescus news google com ingilis 18 iyun 2020 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 Trial and Execution The Dramatic Deaths of Nicolae and Elena Ceausescu huffingtonpost com ingilis 2 yanvar 2013 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 I m still nervous says soldier who shot Nicolae Ceausescu theguardian com ingilis 8 may 2019 tarixinde Istifade tarixi 13 iyun 2019 Ex dictator Ceausescu is reburied bbc com ingilis 2 fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Nicolae Ceausescu s Grave Sightseeing inyourpocket com ingilis 17 aprel 2016 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 On this day news bbc co uk 4 aprel 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 mart 2013 Ceausescu fooled by aides son says kyivpost com 25 aprel 2014 tarixinde Istifade tarixi 30 mart 2013 Romanian Ex President Iliescu Indicted For Crimes Against Humanity rferl org 21 dekabr 2018 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019 Romania Indicts Former Officials for Usurping 1989 Revolution balkaninsight com 10 aprel 2019 tarixinde Istifade tarixi 16 aprel 2019 How many countries still have the death penalty bbc com ingilis 14 oktyabr 2018 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2019