Nida — danışanın hiss və həyəcanını ifadə edən köməkçi nitq hissəsinə deyilir. Nidalar insanın müxtəlif hislərinin, hadisələrə emosional münasibətinin ifadəsini bildirir
Nida haqqında
- Nidaların müxtəlif məna növləri var:
- Sevinc, heyranlıq, təəccüb bildirənlər: bəh-bəh, oha, əhsən, bıy, vaxsey,Allah sən saxla, afərin, aləm, mərhaba, of, ura, paho, oxqay, ay can- ay can. Məs.: Paho! Ay Salam, xoş gördük.
- Kədər, narahatlıq, qorxu bildirənlər: ay aman, ah, ox, vay-vay, uf, ay dad və s. Məs.: Vay-vay, bu nə işdi başıma gəlir? Ah, əfsus, keçdi o gözəl günlər. Vah! Batdıq biz.
- Çağırış bildirənlər: ey, ay, ya, ay aman, huyy, ədə, hey, a, ehey. Məs.: A bala, bir bura gəl. Ehey, atlılar, xan evinə gedərsiz...
- Nifrət, istehza bildirənlər: tfu, xa-xa-xa, xux, xox və s. Məs.: Xox, qorxdum səndən. Xa-xa-xa, get ay batandan sonra gəl, nə qəribə iş oldu.
- Qəm, kədər bildirənlər: of, ah, ox, oy, eh, bay-bay-bay və s. Məs.: Ah, keçdi artıq o günlər. Of, əllərin qurusun, cəllad.
- Nidaların məna bölgüsü şərtidir. Hiss və intonasiyadan asılı olaraq, bu məna növlərinə mənsubluq dəyişə bilər.
Nidaların orfoqrafiyası
Bütün nidalar sözdən ayrı yazılır. Nidalar cümlənin əvvəlində gəldikdə ondan sonra, ortada gəldikdə hər iki tərəfdən, axırda gəldikdə ondan əvvəl vergül qoyulur.
- Ax, bu uşaqlar necə bədzatdırlar!
- Qorxdum, ay aman, yarıldı bağrım.
- Bülbül bağlara səs salır, cəh, cəh, cəh!
Güllərin ətrini alır: bəh, bəh, bəh
Nidaların omonimliyi
Ah (isim və nida), hey (isim və nida), ox (isim və nida), vay (isim və nida), ay (isim və nida) ax ( feil və nida),oy (feil və nida), uy (feil və nida) omonim nidalar hesab olunur.
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII cild. Bakı, 1983. səh.237
- Muxtar Hüseynzadə. Müasir Azərbaycan dili. Morfologiya. Bakı, 1973.
- Muxtar Hüseynzadə. Müasir Azərbaycan dili. 3 cilddə. cild 2. Bakı, 1980.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Nida deqiqlesdirme Nida danisanin hiss ve heyecanini ifade eden komekci nitq hissesine deyilir Nidalar insanin muxtelif hislerinin hadiselere emosional munasibetinin ifadesini bildirirNida haqqindaNidalarin muxtelif mena novleri var Sevinc heyranliq teeccub bildirenler beh beh oha ehsen biy vaxsey Allah sen saxla aferin alem merhaba of ura paho oxqay ay can ay can Mes Paho Ay Salam xos gorduk Keder narahatliq qorxu bildirenler ay aman ah ox vay vay uf ay dad ve s Mes Vay vay bu ne isdi basima gelir Ah efsus kecdi o gozel gunler Vah Batdiq biz Cagiris bildirenler ey ay ya ay aman huyy ede hey a ehey Mes A bala bir bura gel Ehey atlilar xan evine gedersiz Nifret istehza bildirenler tfu xa xa xa xux xox ve s Mes Xox qorxdum senden Xa xa xa get ay batandan sonra gel ne qeribe is oldu Qem keder bildirenler of ah ox oy eh bay bay bay ve s Mes Ah kecdi artiq o gunler Of ellerin qurusun cellad Nidalarin mena bolgusu sertidir Hiss ve intonasiyadan asili olaraq bu mena novlerine mensubluq deyise biler Nidalarin orfoqrafiyasi Butun nidalar sozden ayri yazilir Nidalar cumlenin evvelinde geldikde ondan sonra ortada geldikde her iki terefden axirda geldikde ondan evvel vergul qoyulur Ax bu usaqlar nece bedzatdirlar Qorxdum ay aman yarildi bagrim Bulbul baglara ses salir ceh ceh ceh Gullerin etrini alir beh beh beh Nidalarin omonimliyi Ah isim ve nida hey isim ve nida ox isim ve nida vay isim ve nida ay isim ve nida ax feil ve nida oy feil ve nida uy feil ve nida omonim nidalar hesab olunur Hemcinin baxNitq hissesi Durgu isaresiEdebiyyatAzerbaycan Sovet Ensiklopediyasi VII cild Baki 1983 seh 237 Muxtar Huseynzade Muasir Azerbaycan dili Morfologiya Baki 1973 Muxtar Huseynzade Muasir Azerbaycan dili 3 cildde cild 2 Baki 1980 Vikilugetde Nida movzusuna dair melumatlar var Dilcilik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin