Nias adası (ind. Nias) — Hind okeanının şərq hissəsində yerləşən İndoneziya adasıdır.
Nias adası | |
---|---|
![]() Nias adaları | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi |
|
Uzunluğu |
|
Eni | 40 km |
Hündür nöqtəsi | 886 m |
Əhalisi |
|
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
Region |
|
Akvatoriya | |
| |
![]() |
Coğrafiyası
Ada təxminən Sumatra adasından 125 kilometr qərbdə yerləşmişdir. Simolue adasından 140 kilometr şimal-qərbdə və Bata arxipelaqından 80 kilometr cənub-şərqdə yerləşmişdir. Adanın ümumi sahəsi 4772 km² təşkil edir. Nias adasının təxmini uzunluğu 40 kilometr, eni isə 125 kilometr təşkil edir. Relyefi əsasən dağlıqdır. Təpələr və vulkan məşəli dağlar üstünlük təşkil edir. Onlardan ən hündürü dəniz səviyyəsindən 886 m yüksəklikdə yerləşmişdir. Adada bitən bitkilərə laterit torpaqlarda bitən Ekvator həmişəyaşıl meşələrini misal göstərmək olar. Sahillərin uzununa boyunca manqrov meşələri yerləşmişdir. Şimalda və şərqdə isə bataqlıqlara rast gəlmək mümkündür.
Ada 24 dekabr 2004-cü ildə ən güclü sunami nəticəsində zərər çəkmişdir. 28 mart 2005-ci ildə adada güclü zəlzələ baş vermişdir. Həmin zəlzələ həmçinin çoxsaylı dağıntılara və insan tələfatına gətirib çıxartmışdır. Zəlzələ və sunami nəticəsində adanın sahil xətti əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalmışdır. Bəzi yerlərdə dəniz qurunun 50 metrlik sahilini yumuşdur. Başqa yerlərdə isə, əksinə, sahil xətti dəniz tərəfə 100 m-dəm çox yerini dəyişmişdir. Yer kürəsinin qalxması 2,9 m-dən çox təşkil etmişdir.
İnzibati bölgüsü
Ada Şimali Sumatra əyalətin tərkibinə daxildir. İnzibati cəhətdən ada 4 dairəyə bölünmüşdür: Şimali Nias, Nias, Qərbi Nias və Cənubi Nias. Həmçinin Qununqsitoli şəhəri də adanın tərkibinə daxildir.
Əhalisi
Adanın əhalisini məlumatlara görə 2010-cu ildə 756 762 nəfər təşkil edir. Əhali arasında daha çox animistlər, həmçinin xaçpərəstlər və müsəlmanlar geniş yayılmışdır. Əhalinin əsas dili — nias dilidir.
Dünyadan təcrid edilmiş Nias adası başqa adaların mədəniyyətlərinin nümayəndələriylə ticarət əlaqəsində olmuş və hətta tarixdən əvvəlki vaxtlardan belə Asiyada əsas ticarətçi adalardan biri olmuşdur. Bəzi tarixçilər və arxeoloqlar bu gün də mövcud olan bəzi keçmiş meqalit mədəniyyətlərindən birinin adanın yerli mədəniyyəti olduğunu iddia edirlər. Hərçənd bu fikir ciddi müzakirə olunur. Heç bir şübhə yoxdur ki, Niasın nisbi coğrafiyadan təcrid edilməsi bu unikal mədəniyyətinin yaranmasına səbəb olmuşdur.
İqtisadiyyatı
Adada əsas yayılmış bitkilər kokos və saqo palmaları tarlaları və cevizlərdir. Balıqçılıq adada yaxşı inkişaf etmişdir Lakin adada liman yoxdur, buna görə də gəmilər istədikləri yerdə dayana bilirlər.
Mədəniyyət
Bütün ada üzrə ölmüşləri ifadə edən simvollar, məhsuldarlıq şərəfinə meqalit monumentləri və taxta heykəllər adada geniş yayılmışdır.
İstinadlar
- https://www.visitniasisland.com/about-pulau-nias/.
- (2006) Bali Advertiser. Surf Season 2007-03-11 at the Wayback Machine
- (2009) Indo Surf: Nias Surf 2009-01-25 at the Wayback Machine
- Sieh, Kerry (June 1, 2005), Discover, Caltech. A Geologist in the Field [1] 2013-10-19 at the Wayback Machine
- Suwastoyo, Bhimanto (28 March 2006) Mail & Guardian Online. Indonesia's quake-hit surfers' paradise hopes for a break 2007-03-11 at the Wayback Machine
- Rinaldo, Rachel (February 15, 2004) Boots n' All Travel. Strange Days in Nias 2017-07-09 at the Wayback Machine
- . U.S. Geological Survey. November 7, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 9, 2011.
Xarici keçidlər
- Nias Island Website
- Nias Online
- Nias Bangkit 2012-09-03 at the Wayback Machine
- Nias Barat
- Nias News 2015-10-11 at the Wayback Machine
- anak Nias 2014-02-08 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nias adasi ind Nias Hind okeaninin serq hissesinde yerlesen Indoneziya adasidir Nias adasiNias adalariUmumi melumatlarSahesi 5 125 km Uzunlugu 120 kmEni 40 kmHundur noqtesi 886 mEhalisi 788 132 nef 2014 Yerlesmesi1 00 55 sm e 97 38 19 s u Olke IndoneziyaRegion Simali SumatraAkvatoriya Hind okeaniNias adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiAda texminen Sumatra adasindan 125 kilometr qerbde yerlesmisdir Simolue adasindan 140 kilometr simal qerbde ve Bata arxipelaqindan 80 kilometr cenub serqde yerlesmisdir Adanin umumi sahesi 4772 km teskil edir Nias adasinin texmini uzunlugu 40 kilometr eni ise 125 kilometr teskil edir Relyefi esasen dagliqdir Tepeler ve vulkan meseli daglar ustunluk teskil edir Onlardan en hunduru deniz seviyyesinden 886 m yukseklikde yerlesmisdir Adada biten bitkilere laterit torpaqlarda biten Ekvator hemiseyasil meselerini misal gostermek olar Sahillerin uzununa boyunca manqrov meseleri yerlesmisdir Simalda ve serqde ise bataqliqlara rast gelmek mumkundur Ada 24 dekabr 2004 cu ilde en guclu sunami neticesinde zerer cekmisdir 28 mart 2005 ci ilde adada guclu zelzele bas vermisdir Hemin zelzele hemcinin coxsayli dagintilara ve insan telefatina getirib cixartmisdir Zelzele ve sunami neticesinde adanin sahil xetti ehemiyyetli deyisikliklere meruz qalmisdir Bezi yerlerde deniz qurunun 50 metrlik sahilini yumusdur Basqa yerlerde ise eksine sahil xetti deniz terefe 100 m dem cox yerini deyismisdir Yer kuresinin qalxmasi 2 9 m den cox teskil etmisdir Inzibati bolgusuAda Simali Sumatra eyaletin terkibine daxildir Inzibati cehetden ada 4 daireye bolunmusdur Simali Nias Nias Qerbi Nias ve Cenubi Nias Hemcinin Qununqsitoli seheri de adanin terkibine daxildir EhalisiAdanin ehalisini melumatlara gore 2010 cu ilde 756 762 nefer teskil edir Ehali arasinda daha cox animistler hemcinin xacperestler ve muselmanlar genis yayilmisdir Ehalinin esas dili nias dilidir Dunyadan tecrid edilmis Nias adasi basqa adalarin medeniyyetlerinin numayendeleriyle ticaret elaqesinde olmus ve hetta tarixden evvelki vaxtlardan bele Asiyada esas ticaretci adalardan biri olmusdur Bezi tarixciler ve arxeoloqlar bu gun de movcud olan bezi kecmis meqalit medeniyyetlerinden birinin adanin yerli medeniyyeti oldugunu iddia edirler Hercend bu fikir ciddi muzakire olunur Hec bir subhe yoxdur ki Niasin nisbi cografiyadan tecrid edilmesi bu unikal medeniyyetinin yaranmasina sebeb olmusdur IqtisadiyyatiAdada esas yayilmis bitkiler kokos ve saqo palmalari tarlalari ve cevizlerdir Baliqciliq adada yaxsi inkisaf etmisdir Lakin adada liman yoxdur buna gore de gemiler istedikleri yerde dayana bilirler MedeniyyetButun ada uzre olmusleri ifade eden simvollar mehsuldarliq serefine meqalit monumentleri ve taxta heykeller adada genis yayilmisdir Istinadlarhttps www visitniasisland com about pulau nias 2006 Bali Advertiser Surf Season 2007 03 11 at the Wayback Machine 2009 Indo Surf Nias Surf 2009 01 25 at the Wayback Machine Sieh Kerry June 1 2005 Discover Caltech A Geologist in the Field 1 2013 10 19 at the Wayback Machine Suwastoyo Bhimanto 28 March 2006 Mail amp Guardian Online Indonesia s quake hit surfers paradise hopes for a break 2007 03 11 at the Wayback Machine Rinaldo Rachel February 15 2004 Boots n All Travel Strange Days in Nias 2017 07 09 at the Wayback Machine U S Geological Survey November 7 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi July 9 2011 Xarici kecidlerNias Island Website Nias Online Nias Bangkit 2012 09 03 at the Wayback Machine Nias Barat Nias News 2015 10 11 at the Wayback Machine anak Nias 2014 02 08 at the Wayback Machine