Mark Kokçey Nerva (lat. Marcus Cocceius Nerva; * 8 noyabr 30; † 27 yanvar 98) — Antoninlər sülaləsinin banisi, "Beş yaxşı imperator"dan birincisi.
Nerva lat.M. Cocceius Nerva | |
---|---|
lat. Marcus Cocceius Nerva Caesar Augustus | |
XII. Roma İmperatoru | |
18 sentyabr 96 – 1 yanvar 98 | |
Əvvəlki | Domisian |
Sonrakı | Trayan(Mark Ulpi Nerva Trayan) |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Marcus Cocceius Nerva |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Roma İmperiyası Narni |
Vəfat tarixi | (67 yaşında) |
Vəfat yeri | Roma İmperiyası Roma |
Dəfn yeri | |
Təhsili | Hüquqşünas |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Həyat yoldaşı | |
Uşağı | Trayan (oğulluğu) |
Ailəsi | Antoninlər sülaləsi |
Dini | Çoxallahlılıq |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Nerva Vespasian kimi flavi sülaləsinə mənsub olub, əsilli nəcabətli ailəsi əslən Romadan bir qədər şimalda yerləşən Narnia şəhərindəndir. Babası və atası dövrünün seçilən hüquqşünas və aristokratlarından olmuşlar. Ata-baba sənətinin davamçısı olan Nervanın şairlik və artistlik qabiliyyəti onu imperator Neronun sevimlisinə çevirmişdir. Karyerasına konsul kimi 71-ci ildə imperator Vaspasianın dövründə başlamış və 90-cı illərdə Domisianın hakimiyyəti dövründə davam etmişdir.
İmperatorluğu
96-cı ildə Domisian sui-qəsd nəticəsində öldürüldükdən sonra, artıq yaşlaşmış və sonsuz Nerva senatın dəstəyi ilə 18 sentyabr 96-cı ildə imperator elan edilir və Domisiana qarşı onu xatirədən silmək (lat. Damnatio memoriae) qərarı verir. Senatın bu tədbirli planı digər hakimiyyət iddiaçılarını geri çəkilməyə məcbur edir.
Domisian zamanında sürgün edilənlərin geriyə dönməsinə və mülklərinə yenidən sahib olmasına izin verən Nerva, (latın dili|lat. praetoriani) imperator sarayını hücumundan sonra ordu içində nüfuzunu bərpa etmək məqsədilə Domisianın sui-qəsdində əli olanların edam olunmasına qərar verir və eyni zamanda ispanyalı hərbi komandan Trayanı öğulluğa götürərək ozündən sonrakı xələfi elan edir.
Nerva hakimiyyət dövrünün qısa olmasına baxmayaraq bir neçə humanist islahatlar həyata keçirmişdir. Kasıblara yardım məqsədilə alimentar fond yaratmış, torpaq sahələrinin alqı-satqısına və tikintiyə müxtəlif maliyyə güzəştləri etməklə Romanın tikilib genişlənməsinə nail olmuşdur. Qladiator döyüşlərini müvvəqqəti dayandırmaqla və şəxsi ianələrin artması hesabına dövlət xəzinəsinə gəlirlər artmağa başlamışdır. Onun zamanında hələ Domisian tərəfindən tikintisinə başlanılmış yeni forum (Narva forumu) sona çatdırılmış, yeni infrastrukturlar yaradılmış və su kəmərləri bərpa etdirilmişdir.
Nerva-Antonin sülaləsinin zaman xətti
SƏLƏF Domisian | Nerva Nerva-Antonin sülaləsinin imperatoru | XƏLƏF Trayan |
Ölümü
Nerva iflic olduqdan üç həftə sonra 27 yanvar 98-ci ildə adlanan yerdə vəfat etmişdir. Külü Mars çölündəki saxlanılan sonuncu imperator olmuşdur.
Mənbə
- John D. Grainger: Nerva and the Roman succession crisis of AD 96–99. London 2003, .
- Bruno Grenzheuser: Kaiser und Senat in der Zeit von Nero bis Nerva. Dissertation, Münster 1964.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mark Kokcey Nerva lat Marcus Cocceius Nerva 8 noyabr 30 27 yanvar 98 Antoninler sulalesinin banisi Bes yaxsi imperator dan birincisi Nerva lat M Cocceius Nervalat Marcus Cocceius Nerva Caesar AugustusXII Roma Imperatoru18 sentyabr 96 1 yanvar 98EvvelkiDomisianSonrakiTrayan Mark Ulpi Nerva Trayan Sexsi melumatlarDogum adi Marcus Cocceius NervaDogum tarixi 8 noyabr 30Dogum yeri Roma Imperiyasi NarniVefat tarixi 27 yanvar 98 67 yasinda Vefat yeri Roma Imperiyasi RomaDefn yeriTehsili HuquqsunasFealiyyeti siyasetciHeyat yoldasiUsagi Trayan ogullugu Ailesi Antoninler sulalesiDini Coxallahliliq Vikianbarda elaqeli mediafayllarNerva forumunun qaliqlariHeyatiNerva Vespasian kimi flavi sulalesine mensub olub esilli necabetli ailesi eslen Romadan bir qeder simalda yerlesen Narnia seherindendir Babasi ve atasi dovrunun secilen huquqsunas ve aristokratlarindan olmuslar Ata baba senetinin davamcisi olan Nervanin sairlik ve artistlik qabiliyyeti onu imperator Neronun sevimlisine cevirmisdir Karyerasina konsul kimi 71 ci ilde imperator Vaspasianin dovrunde baslamis ve 90 ci illerde Domisianin hakimiyyeti dovrunde davam etmisdir Imperatorlugu96 ci ilde Domisian sui qesd neticesinde olduruldukden sonra artiq yaslasmis ve sonsuz Nerva senatin desteyi ile 18 sentyabr 96 ci ilde imperator elan edilir ve Domisiana qarsi onu xatireden silmek lat Damnatio memoriae qerari verir Senatin bu tedbirli plani diger hakimiyyet iddiacilarini geri cekilmeye mecbur edir Domisian zamaninda surgun edilenlerin geriye donmesine ve mulklerine yeniden sahib olmasina izin veren Nerva latin dili lat praetoriani imperator sarayini hucumundan sonra ordu icinde nufuzunu berpa etmek meqsedile Domisianin sui qesdinde eli olanlarin edam olunmasina qerar verir ve eyni zamanda ispanyali herbi komandan Trayani ogulluga goturerek ozunden sonraki xelefi elan edir Nerva hakimiyyet dovrunun qisa olmasina baxmayaraq bir nece humanist islahatlar heyata kecirmisdir Kasiblara yardim meqsedile alimentar fond yaratmis torpaq sahelerinin alqi satqisina ve tikintiye muxtelif maliyye guzestleri etmekle Romanin tikilib genislenmesine nail olmusdur Qladiator doyuslerini muvveqqeti dayandirmaqla ve sexsi ianelerin artmasi hesabina dovlet xezinesine gelirler artmaga baslamisdir Onun zamaninda hele Domisian terefinden tikintisine baslanilmis yeni forum Narva forumu sona catdirilmis yeni infrastrukturlar yaradilmis ve su kemerleri berpa etdirilmisdir Nerva Antonin sulalesinin zaman xetti SELEF Domisian Nerva Nerva Antonin sulalesinin imperatoru XELEF TrayanOlumu Nerva iflic olduqdan uc hefte sonra 27 yanvar 98 ci ilde adlanan yerde vefat etmisdir Kulu Mars colundeki saxlanilan sonuncu imperator olmusdur Menbe John D Grainger Nerva and the Roman succession crisis of AD 96 99 London 2003 ISBN 0 415 34958 3 Bruno Grenzheuser Kaiser und Senat in der Zeit von Nero bis Nerva Dissertation Munster 1964