Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nağara - Azərbaycanın qədim milli zərb alətidir. Şərq xalqları və Qafqazda geniş yayılıb.
Tarixçə
Əvvəllər onun üzərinə qurd dərisi çəkilərmiş. Nizami Gəncəvi nağaranı belə təsvir etmişdir:
Coşdu qurd gönündən olan nağara,
Dünyanın beynini gətirdi zara.
Söz açımı
"Nağara" ərəbcə "vurmaq" deməkdir "
Quruluşu
Nağara 5 hissədən ibarətdir:
- Sağanaq: Nağaranın sağanağı torpaq (saxsı), ağac (qoz, tut, fıstıq), kardon və fonerkadan düzəlir.
- Dəri: Nağaranın dəridisi keçi, dana, dəvə dərisi və plastikdən düzəlir.
- İp (kəndir): Nağaranın 7 metr ipi olur. Sağanağın ölçüsü böyüdükdə ip metri də artır.
- Çəmbər (üzük): Çəmbərin ölçüsü nağaranın diametrinə görə dəyişir.
- Qırmaq (aşıq): Nağaranın 7 aşığı olur. Ölçü böyüdükcə nağaranın aşıqlarının sayı artır.
Çalınma qaydası
Nağaranın çalğı forması zamanı istifadə olunan əl zərbələri (alt əl və üst əl):
- Bəm zərbə (orta) - əlin orta hissəsiylə (ovuc) vurulan zərbəyə bəm zərbə deyilir.
- Zil zərbə (qıraq) - Əlin qıraq hissəsiylə (ovucla barmaqların kəsişdiyi hissə) vurulan zərbəyə zil zərbə deyilir.
- Lal zərbə - Barmaqların uc hissəsiylə vurulan zərbəyə lal zərbə deyilir.
- Çırtma - İki barmağın bir birinə sürtünərək nağaraya dəyməsi ilə yaranan zərbəyə çırtma deyilir.
Yeni çalğı forması və bu çalğı forması zamanı istifadə olunan yeni əl zərbələri ilk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən yaradılmışdır.
Əlifbası
Zərbələrin ağızda səslənişi: Nağarada vurulan zərbələrin ağızda səslənişi ilk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən ifa olunmuş və nağara dərsliyinə salınmışdır.
- Bəm zərbə (alt əl) - DUM
- Bəm zərbə (üst əl) - QUM
- Zil zərbə (alt əl) - DAK
- Zil zərbə (üst əl) - QAK
Qeyd:
Ritm sürəti artdıqda deyilişi asanlaşdırmaq üçün zərbə sonundakı M, K hərfləri ixtisar olunur. Məsələn; DUM DUM - DUDUM / DAK DAK - DADAK
Növləri
Qədim
- Saxsı nağara (Azərbaycanın ən qədim nağarası)
- Cürə nağara
- Kos nağara
- Rəqs nağarası
- Toy nağarası
- Çombaq nağara
- Qoşa nağara
Müasir (İlk dəfə Natiq Şirinov tərəfindən yaranmış yeni nağaralar)
- Dəyirmili bas nağara /yaranma tarixi:2ooo-ci il
- Tək üzlü bas nağara
- Yarım tək üzlü bas nağara
- Zəng bas nağara
- Qoşa bas nağara
- Böyük bas nağara
- Şəbəkə nağara
- Üçlük nağara
- 1 metr diametrli nağara
- 2 metr diametrli nağara
- 2 tonluq nağara
İstinadlar
- "Azərbaycan ənənəvi musiqi atlası - Qoşa nağara". 2020-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-02.
- . 2017-10-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-21.
- "Maks Fasmer. Rus dilinin etimoloji sözlüyü - Baraban". 2021-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-02.
- Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Nağara 2021-07-28 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nagara Azerbaycanin qedim milli zerb aletidir Serq xalqlari ve Qafqazda genis yayilib TarixceEvveller onun uzerine qurd derisi cekilermis Nizami Gencevi nagarani bele tesvir etmisdir Cosdu qurd gonunden olan nagara Dunyanin beynini getirdi zara Soz acimi Nagara erebce vurmaq demekdir QurulusuNagara 5 hisseden ibaretdir Saganaq Nagaranin saganagi torpaq saxsi agac qoz tut fistiq kardon ve fonerkadan duzelir Deri Nagaranin deridisi keci dana deve derisi ve plastikden duzelir Ip kendir Nagaranin 7 metr ipi olur Saganagin olcusu boyudukde ip metri de artir Cember uzuk Cemberin olcusu nagaranin diametrine gore deyisir Qirmaq asiq Nagaranin 7 asigi olur Olcu boyudukce nagaranin asiqlarinin sayi artir Calinma qaydasiNagaranin calgi formasi zamani istifade olunan el zerbeleri alt el ve ust el Bem zerbe orta elin orta hissesiyle ovuc vurulan zerbeye bem zerbe deyilir Zil zerbe qiraq Elin qiraq hissesiyle ovucla barmaqlarin kesisdiyi hisse vurulan zerbeye zil zerbe deyilir Lal zerbe Barmaqlarin uc hissesiyle vurulan zerbeye lal zerbe deyilir Cirtma Iki barmagin bir birine surtunerek nagaraya deymesi ile yaranan zerbeye cirtma deyilir Yeni calgi formasi ve bu calgi formasi zamani istifade olunan yeni el zerbeleri ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaradilmisdir ElifbasiZerbelerin agizda seslenisi Nagarada vurulan zerbelerin agizda seslenisi ilk defe Natiq Sirinov terefinden ifa olunmus ve nagara dersliyine salinmisdir Bem zerbe alt el DUM Bem zerbe ust el QUM Zil zerbe alt el DAK Zil zerbe ust el QAKQeyd Ritm sureti artdiqda deyilisi asanlasdirmaq ucun zerbe sonundaki M K herfleri ixtisar olunur Meselen DUM DUM DUDUM DAK DAK DADAKNovleriQedim Saxsi nagara Azerbaycanin en qedim nagarasi Cure nagara Kos nagara Reqs nagarasi Toy nagarasi Combaq nagara Qosa nagaraMuasir Ilk defe Natiq Sirinov terefinden yaranmis yeni nagaralar Deyirmili bas nagara yaranma tarixi 2ooo ci il Tek uzlu bas nagara Yarim tek uzlu bas nagara Zeng bas nagara Qosa bas nagara Boyuk bas nagara Sebeke nagara Ucluk nagara 1 metr diametrli nagara 2 metr diametrli nagara 2 tonluq nagaraIstinadlar Azerbaycan enenevi musiqi atlasi Qosa nagara 2020 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2014 03 02 2017 10 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 21 Maks Fasmer Rus dilinin etimoloji sozluyu Baraban 2021 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2014 03 02 Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti Nagara 2021 07 28 at the Wayback Machine