Nayvəlilər (Hacıyevlər) — Azərbaycan xalqının tanınmış soylarından biri.
Nayvəlilər (Hacıyevlər) | |
---|---|
Əcdadı | Nayvəli |
Qohum soylar | Pirverdiyevlər, Yaqubovlar, Mustafalılar |
Budaqları | Hacıyevlər, Pirverdiyevlər |
Dövr | XVII - XXI əsrlər |
Mənşəyi | Borçalı, Sarvan |
Təbəəliyi | Borçalı qəzası, Tiflis quberniyası |
Torpaqları | Nayvəli ocağı: Sarvan və Barmaqsız (Zalqa) ərazisində |
Borçalının tanınmış soylarından biri, Sarvan (Marneuli) kəndinin sakinləri.
Soyun yaranması
Bu soy Borçalı mahalının Sarvan kəndinə bağlıdır. Soyun ulu babası Nayvəli XIX əsrin ortalarında Sarvan kəndində dünyaya göz açıb. Nayvəlinin əcdadı Məhəmmədin XVII–XVIII əsrlərdə yaşadığı ehtimal olunur.
Borçalının Sarvan (Marneuli) kəndinin köklü sakinləri, qarapapaq türkləri olan Nayvəlilər və ya Hacıyevlər nəslinin müasir dövrdəki nümayəndələri – Nayvəlinin oğlu Hacının (XIX əsrin axırları – 1922) oğlanları Məhəmməd Hacıyevin (1906–1974) və Rüstəm Hacıyevin (1916–1990) övladlarından və nəvə-nəticələrindən ibarətdir.
Soyun tarixi
Nayvəli — Hacıyevlər nəslinin tarixinə aid müəyyən sənədli məlumatlar XVIII əsrin əvvəllərinə aid olsa da, daha dəqiq tarix bu nəslin və Borçalının görkəmli şəxsiyyətlərindən olan Nayvəlidən (Naib Vəli) başlayır və buna görə Hacıyevlərə Nayvəlilər də deyilir.
Nayvəli (Naib Vəli) XIX əsrin ortalarında — XX əsrin əvvəllərində yaşayıb. Əsil adı Vəli olub, ancaq naib nəslindən olduğundan ona Nayvəli deyilib.
Sarvanın mərkəzində böyük torpaq sahələri olub, bu torpaqlardan hazırda Məhəmməd Hacı oğluna və Rüstəm Hacı oğluna aid sahələr qalıb. Bəzi məlumatlara görə, Nayvəlinin əvvəllər Sarvanda başqa məhlədə də torpaqları olub , ancaq onun nəsli sonralar indi yaşadıqları torpaqlarında — Sarvanın mərkəzindəki qədim yurdlarında məskunlaşıb.
Hacıyevlərin dədə-baba yurdunda Sarvan camaatının ziyarət yeri olan pir yerləşir.
Nayvəli kişi Sarvan camaatının Zalqa rayonunda yaylaq yerləri olan Dəlidağda yerləşən, el arasında "Nayvəli bulağı" adlanan bulağın və ətraf ərazinin rəsmən sahibi olub. Bu səfalı yaylaq və Nayvəli bulağı indiyədək Sarvan camaatının sevimli istrahət yerlərindəndir. Nayvəli savadlı adam olub, rus dilini bilib, vergi sistemində işləyib və çar hökumətindən qızıl pulla maaş alıb.
Nayvəli nəslində Məhəmməd, Hacı, Abbas adları irsən təkrarlanır. Məhəmməd Hacı oğlunun və Rüstəm Hacı oğlunun dediyinə görə, Nayvəlidən əvvəl onların Məhəmməd adında ulu babaları olub.
1728-ci ildə Osmanlı dövləti tərəfindən hazırlanmış "Tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri"ndə Sarvanlar ərazisində Sarvan camaatının siyahısında Hacı Məhəmməd oğlu və onun oğlu Vəlinin adları qeyd olunub.
Gürcüstan Milli Akademiyasının həqiqi üzvü, professor Şurəddin Məmmədlinin "Borçalı qarapapaqları: tarixin dolamalarında" kitabında Nayvəlinin adı görkəmli yazıçı Abdulla Şaiqin atası məşhur din xadimi və maarifçi Axund Mustafa Talıbzadə ilə birlikdə XIX əsrin axırları — XX əsrin əvvəllərində Borçalının Sarvandan olan öndər şəxsiyyətləri sırasında qeyd olunur.
Nayvəli oğlu Hacıya dünyəvi savad və dini təhsil verib. Hacı Nayvəli oğlu XIX əsrin ortalarında anadan olub, XX əsrin əvvəlində vəfat edib. Hacı Nayvəli oğlu öz oğluna da Hacı adı verib. Nayvəlinin nəvəsi Hacı Hacı oğlu XIX əsrin ortalarında anadan olub, 1922-ci ildə rəhmətə gedib. Hacı kişi savadlı, imkanlı, dövlətli adam olub. Xeyli mal-qarası, babalarından qalan sərvəti, qızılı olub, ticarətlə məşğul olduğu da deyilir. Sovet dövründə dövləti əlindən çıxıb, övladlarına torpaq sahəsi qalıb. Əmisi oğlu Pirverdinin və onun oğlu Pirqasım ağanın törəmələri indiki Pirverdiyevlər nəslinin nümayəndələridir.
Hacı Nayvəli oğlunun üç oğlu, iki qızı olub, ortancıl oğlu Abbas tez rəhmətə gedib. Digər oğulları Məhəmməd və Rüstəm əvvəllər Nayvəlioğlu soyadını daşıyıb, sonradan bu famili naibliklə bağlı olduğuna görə sovet hökumətinin təzyiqi ilə Hacıyevə dəyişiblər. Rüstəm Hacı oğlu Nayvəlinin adını yaşatmaq üçün bir müddət sənədlərdə adını "Rüstəm Nayvəlioğlu" kimi yazdırıb, müəllim və müharibə iştirakçısı olduğundan bu mümkün olub. 1980-ci illərin ortalarında "Hacı oğlu"nu bərpa edib və "Hacıyev" soyadını götürüb.
Məhəmməd kişi əvvəl raykomda bağban işləyib, sonra şəxsi təsərrüfatında çalışıb. Məhəmməd Hacı oğlunun həyat yoldaşı Mileyla Söyün qızı Yaqubovanın (1915–1973) və Rüstəm Hacıyevin həyat yoldaşı Rahilə Söyün qızı Yaqubovanın anaları Yetər ata tərəfdən Mustafalılar nəslindəndir, Abdulla Şaiqin qohumudur, anası Qızlarbəyim seyid nəslindəndir.
Rüstəm Hacı oğlu ibtidai və orta təhsilini Sarvanda alıb, müəllim hazırlığı üçün təşkil olunmuş məktəbi bitirib. İkinci dünya müharibəsi iştirakçısıdır, uzun illər Borçalıda müəllim işləyib, bir çox orden və medallarla təltif olunub.
El ağsaqqalları olan Məhəmməd Hacı oğlu (1905 – 1974) və Rüstəm Hacı oğlu (1916–1990) övladlarını öz halal zəhmətləri ilə böyüdüb, savad verib, böyük ailələrinə (Məhəmmədin yeddi oğlu, bir qızı, Rüstəmin altı oğlu olub) ev-eşik qurublar. Onların törəmələrindən bir çox alim, müəllim, dövlət qulluqçusu yetişib.
Hazırda Hacıyevlər nəslinin bir hissəsi Sarvanda, bir hissəsi isə Bakıda yaşayır.
Soyun tanınmış nümayəndələri
- Nayvəli — Borçalının öndər şəxsiyyətlərindən biri, Nayvəlilər (Hacıyevlər) nəslinin əcdadı.
- Cümşüd Hacıyev — filosof, fəlsəfə elmləri namizədi (1967), dosent (1972).
- Abbas Hacıyev — tənqidçi, ədəbiyyatşünas, 1980-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1970), professor (1973).
- — tənqidçi, ədəbiyyatşünas,filologiya elmləri namizədi (1964), dosent (1965), 1970-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
- Tofiq Hacıyev — Gürcüstanın dövlət və ictimai-siyasi xadimi, təhsil işçisi, fizik, Gürcüstan Müsəlman və Xristian Demokratlar İttifaqı Siyasi Partiyasının yaradıcılarından biri və Marneuli rayon şöbəsinin sədri.
- Asif Hacıyev — Bakı Slavyan Universitetinin rektoru (2014–2016), ədəbiyyatşünas, folklorşünas, filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
Xarici keçidlər
- Mahmud ALLAHMANLI. Professor Abbas Hacıyev və yaxud sizsizliyin iki ili
- Vəkil Hacılı 2016-03-04 at the Wayback Machine
- http://www.famous-scientists.ru/4746/
- http://www.biblus.ru/Default.aspx?auth=1b0775f4
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nayveliler Haciyevler Azerbaycan xalqinin taninmis soylarindan biri Nayveliler Haciyevler Ecdadi NayveliQohum soylar Pirverdiyevler Yaqubovlar MustafalilarBudaqlari Haciyevler PirverdiyevlerDovr XVII XXI esrlerMenseyi Borcali SarvanTebeeliyi Borcali qezasi Tiflis quberniyasiTorpaqlari Nayveli ocagi Sarvan ve Barmaqsiz Zalqa erazisinde Borcalinin taninmis soylarindan biri Sarvan Marneuli kendinin sakinleri Soyun yaranmasiBu soy Borcali mahalinin Sarvan kendine baglidir Soyun ulu babasi Nayveli XIX esrin ortalarinda Sarvan kendinde dunyaya goz acib Nayvelinin ecdadi Mehemmedin XVII XVIII esrlerde yasadigi ehtimal olunur Borcalinin Sarvan Marneuli kendinin koklu sakinleri qarapapaq turkleri olan Nayveliler ve ya Haciyevler neslinin muasir dovrdeki numayendeleri Nayvelinin oglu Hacinin XIX esrin axirlari 1922 oglanlari Mehemmed Haciyevin 1906 1974 ve Rustem Haciyevin 1916 1990 ovladlarindan ve neve neticelerinden ibaretdir Soyun tarixiNayveli Haciyevler neslinin tarixine aid mueyyen senedli melumatlar XVIII esrin evvellerine aid olsa da daha deqiq tarix bu neslin ve Borcalinin gorkemli sexsiyyetlerinden olan Nayveliden Naib Veli baslayir ve buna gore Haciyevlere Nayveliler de deyilir Nayveli Naib Veli XIX esrin ortalarinda XX esrin evvellerinde yasayib Esil adi Veli olub ancaq naib neslinden oldugundan ona Nayveli deyilib Sarvanin merkezinde boyuk torpaq saheleri olub bu torpaqlardan hazirda Mehemmed Haci ogluna ve Rustem Haci ogluna aid saheler qalib Bezi melumatlara gore Nayvelinin evveller Sarvanda basqa mehlede de torpaqlari olub ancaq onun nesli sonralar indi yasadiqlari torpaqlarinda Sarvanin merkezindeki qedim yurdlarinda meskunlasib Haciyevlerin dede baba yurdunda Sarvan camaatinin ziyaret yeri olan pir yerlesir Nayveli ocagindaki pir Nayveli kisi Sarvan camaatinin Zalqa rayonunda yaylaq yerleri olan Delidagda yerlesen el arasinda Nayveli bulagi adlanan bulagin ve etraf erazinin resmen sahibi olub Bu sefali yaylaq ve Nayveli bulagi indiyedek Sarvan camaatinin sevimli istrahet yerlerindendir Nayveli savadli adam olub rus dilini bilib vergi sisteminde isleyib ve car hokumetinden qizil pulla maas alib Nayveli neslinde Mehemmed Haci Abbas adlari irsen tekrarlanir Mehemmed Haci oglunun ve Rustem Haci oglunun dediyine gore Nayveliden evvel onlarin Mehemmed adinda ulu babalari olub 1728 ci ilde Osmanli dovleti terefinden hazirlanmis Tiflis eyaletinin mufessel defteri nde Sarvanlar erazisinde Sarvan camaatinin siyahisinda Haci Mehemmed oglu ve onun oglu Velinin adlari qeyd olunub Gurcustan Milli Akademiyasinin heqiqi uzvu professor Sureddin Memmedlinin Borcali qarapapaqlari tarixin dolamalarinda kitabinda Nayvelinin adi gorkemli yazici Abdulla Saiqin atasi meshur din xadimi ve maarifci Axund Mustafa Talibzade ile birlikde XIX esrin axirlari XX esrin evvellerinde Borcalinin Sarvandan olan onder sexsiyyetleri sirasinda qeyd olunur Nayveli oglu Haciya dunyevi savad ve dini tehsil verib Haci Nayveli oglu XIX esrin ortalarinda anadan olub XX esrin evvelinde vefat edib Haci Nayveli oglu oz ogluna da Haci adi verib Nayvelinin nevesi Haci Haci oglu XIX esrin ortalarinda anadan olub 1922 ci ilde rehmete gedib Haci kisi savadli imkanli dovletli adam olub Xeyli mal qarasi babalarindan qalan serveti qizili olub ticaretle mesgul oldugu da deyilir Sovet dovrunde dovleti elinden cixib ovladlarina torpaq sahesi qalib Emisi oglu Pirverdinin ve onun oglu Pirqasim aganin toremeleri indiki Pirverdiyevler neslinin numayendeleridir Rustem muellim sagirdleriyle Haci Nayveli oglunun uc oglu iki qizi olub ortancil oglu Abbas tez rehmete gedib Diger ogullari Mehemmed ve Rustem evveller Nayvelioglu soyadini dasiyib sonradan bu famili naiblikle bagli olduguna gore sovet hokumetinin tezyiqi ile Haciyeve deyisibler Rustem Haci oglu Nayvelinin adini yasatmaq ucun bir muddet senedlerde adini Rustem Nayvelioglu kimi yazdirib muellim ve muharibe istirakcisi oldugundan bu mumkun olub 1980 ci illerin ortalarinda Haci oglu nu berpa edib ve Haciyev soyadini goturub Mehemmed kisi evvel raykomda bagban isleyib sonra sexsi teserrufatinda calisib Mehemmed Haci oglunun heyat yoldasi Mileyla Soyun qizi Yaqubovanin 1915 1973 ve Rustem Haciyevin heyat yoldasi Rahile Soyun qizi Yaqubovanin analari Yeter ata terefden Mustafalilar neslindendir Abdulla Saiqin qohumudur anasi Qizlarbeyim seyid neslindendir Rustem Haci oglu ibtidai ve orta tehsilini Sarvanda alib muellim hazirligi ucun teskil olunmus mektebi bitirib Ikinci dunya muharibesi istirakcisidir uzun iller Borcalida muellim isleyib bir cox orden ve medallarla teltif olunub El agsaqqallari olan Mehemmed Haci oglu 1905 1974 ve Rustem Haci oglu 1916 1990 ovladlarini oz halal zehmetleri ile boyudub savad verib boyuk ailelerine Mehemmedin yeddi oglu bir qizi Rustemin alti oglu olub ev esik qurublar Onlarin toremelerinden bir cox alim muellim dovlet qulluqcusu yetisib Hazirda Haciyevler neslinin bir hissesi Sarvanda bir hissesi ise Bakida yasayir Soyun taninmis numayendeleriNayveli Borcalinin onder sexsiyyetlerinden biri Nayveliler Haciyevler neslinin ecdadi Cumsud Haciyev filosof felsefe elmleri namizedi 1967 dosent 1972 Abbas Haciyev tenqidci edebiyyatsunas 1980 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu filologiya elmleri doktoru 1970 professor 1973 tenqidci edebiyyatsunas filologiya elmleri namizedi 1964 dosent 1965 1970 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Tofiq Haciyev Gurcustanin dovlet ve ictimai siyasi xadimi tehsil iscisi fizik Gurcustan Muselman ve Xristian Demokratlar Ittifaqi Siyasi Partiyasinin yaradicilarindan biri ve Marneuli rayon sobesinin sedri Asif Haciyev Baki Slavyan Universitetinin rektoru 2014 2016 edebiyyatsunas folklorsunas filologiya elmleri doktoru professor Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu ol section Xarici kecidlerMahmud ALLAHMANLI Professor Abbas Haciyev ve yaxud sizsizliyin iki ili Vekil Hacili 2016 03 04 at the Wayback Machine http www famous scientists ru 4746 http www biblus ru Default aspx auth 1b0775f4