Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nasos və ya Tulumba - qaz və ya suların təzyiqlə sorulması və püskürdülməsi üçün qurğudur. İşləmə prinsipinə görə nasosların porşenli, oxlu, rotorlu və s. kimi müxtəlif növləri vardır.
Tarixi
Nasosun ixtirası qədim zamanlar gedib çıxır. İlk yanğınsöndürmək üçün Ktesibios tərəfindən ixtira edilmiş porşenli nasos I əsrə aid edilir. Arximed vintini də nasos kimi təsəvvür etmək olar. Orta əsrlərdə nasoslar müxtəlif hidravlik maşınlarda tətbiq edilir. Renesans dövründə bir çox alimlərin işlərində başqa maşınıarla bərabər nasosların da təsviri geniş yer alır. Leonardo da Vinçinin işlərində də müxtəlif nasoslardan bəhs olunur. İlk spiral gövdəli və dörd pərli mərkəzdənqaçma nasosunu fransız alimi Papin təklif etmişdir. XVIII əsrə qədər nasoslar su qaldıran maşınlardan az tətbiq olunur. Ancaq buxar maşınının ixtirası ilə geniş tətbiq olunmağa başlayır. XIX əsrdə istilik və elektrik mühərriklərinin ixtirası ilə nasosların tətbiqi daha da vüsət alır. 1838-ci ildə rus mühəndisi Salbukov düzəltdiyi ventilyator əsasında ilk mərkəzdənqaçma üsulu ilə işləyən gəmi mühərrikini düzəldir.
Nasosların təsnifatı
Nasoslar tətbiq olunan gücün xarakterinə görə iki qrupa bölünürlər: həcmi, burada təzyiq qüvvəsi təsir edir və dinamik, burada ətalət qüvvəsi təsir edir.
İşçi kameranın nasosun girişi və çıxışı ilə birləşdirmə xarakterindən asılı olaraq nasoslar periodik (həcm) və daimi (dinamik) olaraq fərqlənirlər. Həcmi nasoslar mayeni bir yerdən başqa yerə vurmaq üçün tətbiq edilir.Bu nasoslarda bir enerji çevrilməsindən istifadə edilir. Mühərrikin enerjisi bir başa mayenin enerjisinə çevrilir. Bu yüksək təzyiqli nasoslar olub, mayelərin çirkliliyinə çox həssasdırlar. Həcmi nasoslarda iş prosesi stabil deyil, ona görə də onlar üçün massiv bünövrə qurmaq lazımdır. Onların üstün cəhətləri ondan ibarətdir ki, onlar quru sorma ilə işləyə bilirlər.
Dinamik nasoslar üçün ikili enerji çevrilməsi xarakterikdir (I etap: mexaniki=> kinetik+potensial, II etap kinetik => potensial). Bu nasoslarda çirkli sular vurmaq olar. Onlar stabil iş prosesinə malikdirlər. Ancaq həcmi nasoslardan fərqli olaraq onlar quru sorma qabiliyyətinə malik deyillər.
Mənbə
- Rezo Əliyev. Maşınqayırma leksikonu. II hissə, Bakı: Appostrof nəşriyyatı, 2012, 423 s.
- https://obastan.com/tulumba/89482/?l=az tulumba. насос
- http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=236887&pno=129 R. Axundov, Rusca-türkcə lüğət, Bakı, 1928-ci il (s.238)
- http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=142936&pno=126 Sultan-Məcid Qənizadə, Lüğət Rusi və Türki, Bakı, 1922-ci il (s.244)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nasos ve ya Tulumba qaz ve ya sularin tezyiqle sorulmasi ve puskurdulmesi ucun qurgudur Isleme prinsipine gore nasoslarin porsenli oxlu rotorlu ve s kimi muxtelif novleri vardir El nasosuTarixi Nasosun ixtirasi qedim zamanlar gedib cixir Ilk yanginsondurmek ucun Ktesibios terefinden ixtira edilmis porsenli nasos I esre aid edilir Arximed vintini de nasos kimi tesevvur etmek olar Orta esrlerde nasoslar muxtelif hidravlik masinlarda tetbiq edilir Renesans dovrunde bir cox alimlerin islerinde basqa masiniarla beraber nasoslarin da tesviri genis yer alir Leonardo da Vincinin islerinde de muxtelif nasoslardan behs olunur Ilk spiral govdeli ve dord perli merkezdenqacma nasosunu fransiz alimi Papin teklif etmisdir XVIII esre qeder nasoslar su qaldiran masinlardan az tetbiq olunur Ancaq buxar masininin ixtirasi ile genis tetbiq olunmaga baslayir XIX esrde istilik ve elektrik muherriklerinin ixtirasi ile nasoslarin tetbiqi daha da vuset alir 1838 ci ilde rus muhendisi Salbukov duzeltdiyi ventilyator esasinda ilk merkezdenqacma usulu ile isleyen gemi muherrikini duzeldir Nasoslarin tesnifati Nasoslar tetbiq olunan gucun xarakterine gore iki qrupa bolunurler hecmi burada tezyiq quvvesi tesir edir ve dinamik burada etalet quvvesi tesir edir Isci kameranin nasosun girisi ve cixisi ile birlesdirme xarakterinden asili olaraq nasoslar periodik hecm ve daimi dinamik olaraq ferqlenirler Hecmi nasoslar mayeni bir yerden basqa yere vurmaq ucun tetbiq edilir Bu nasoslarda bir enerji cevrilmesinden istifade edilir Muherrikin enerjisi bir basa mayenin enerjisine cevrilir Bu yuksek tezyiqli nasoslar olub mayelerin cirkliliyine cox hessasdirlar Hecmi nasoslarda is prosesi stabil deyil ona gore de onlar ucun massiv bunovre qurmaq lazimdir Onlarin ustun cehetleri ondan ibaretdir ki onlar quru sorma ile isleye bilirler Dinamik nasoslar ucun ikili enerji cevrilmesi xarakterikdir I etap mexaniki gt kinetik potensial II etap kinetik gt potensial Bu nasoslarda cirkli sular vurmaq olar Onlar stabil is prosesine malikdirler Ancaq hecmi nasoslardan ferqli olaraq onlar quru sorma qabiliyyetine malik deyiller MenbeRezo Eliyev Masinqayirma leksikonu II hisse Baki Appostrof nesriyyati 2012 423 s Vikianbarda Nasos ile elaqeli mediafayllar var https obastan com tulumba 89482 l az tulumba nasos http web2 anl az 81 read page php bibid 236887 amp pno 129 R Axundov Rusca turkce luget Baki 1928 ci il s 238 http web2 anl az 81 read page php bibid 142936 amp pno 126 Sultan Mecid Qenizade Luget Rusi ve Turki Baki 1922 ci il s 244