Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nartkala (kab.-çərk. Нарткъалэ) — Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın ərazisində yerləşən şəhər. Respublika ərazisində əhalisinin sayına görə dördüncüdür. Şəhər dairəsinə yalnız bir yaşayış məntəqəsi daxildir.
| Nartkala | |
|---|---|
| Нарткъалэ | |
 | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1913 |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 305 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 361330 |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Şəhər Urvan rayonunun şimal hissəsində, Nalçik şəhərindən 21 km şimal-şərqdə, bir neçə yolun kəsişməsində yerləşir. Ayrıca Şimali Qafqaz Dəmir Yolunun bir qolu şəhərdən keçir və burada Dokşukino dəmiryol stansiyası fəaliyyət göstərir.
Aşağıdakı yaşayış məntəqələri ilə həmsərhəddir: şərqdə Kahun, cənubda Urvan, cənub-qərbdə Şithala və qərbdə Morzox. Şəhər Kabardin mailli düzənliyində, dağətəyi ərazidən respublikanın dağlıq zonasına keçiddə yerləşir. Şəhər ərazisində orta hündürlük dəniz səviyyəsindən təxminən 305 metrdir. Cənubdan şimala qədər hündürlük fərqi 50 m təşkil edir.
Hidroqrafik şəbəkə əsasən bulaqlar və kiçik çaylardan ibarətdir. Şəhərin ərazisindən bulaq çayı olan Belaya Reçka axır. Mərkəzi şəhər parkında şəhərin ən böyük gölü Komsomolskoye yerləşir. Şəhərin şimal hissəsində kanalizasiya təmizləyici qurğular fəaliyyət göstərir. Şəhərin iqlim rütubətli, mülayimdir. Yayı isti və qışı isə sərin keçir. Baş Qafqaz silsiləsinə yaxınlığı şəhərin iqliminə sərinləşdiriçi təsir göstərir. İqlimin formalaşmasında soyuq havanın birbaşa müdaxiləsindən qorunmaq mühüm rol oynayır.
Orta illik havanın temperatur təqribən + 10,0 °C-dir. Havanın orta temperaturu iyulda + 22.5 °C, yanvarda isə -2.0 °C təşkil edir. Havanın orta sutkalıq temperaturu qışda −10 °C-dən + 15 °C-ə, yayda + 16 °C-dən + 30 °C-ə qədər olur. Orta illik yağıntının miqdarı təxminən 650 mm-dir. Ən çox yağıntı aprel-iyun aylarında düşür. Ən yüksək tempreratur iyulun sonu - avqustun əvvəlində, ən aşağı isə yanvar ayının sonu - fevralın əvvəlində müşahidə olunur.
Əhali
- Urbanizasiya
2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən Rusiyanın 1115 şəhəri arasında əhalisinin sayına görə 450-ci yerdədir. Əhalisinin sıxlığı — 3262.65 nəf./km².
- Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
| Xalq | Say, nəf. | Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
|---|---|---|
| Kabardinlər | 20 758 | 65,5 % |
| ruslar | 7 444 | 23,5 % |
| türklər | 1 242 | 3,9 % |
| osetinlər | 527 | 1,7 % |
| digərləri | 1 723 | 5,4 % |
| ümumi | 31 694 | 100,0 % |
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat:
| Yaş | Kişilər, nəf. | Qadınlar, yaş. | Ümumi say. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|---|---|
| 0 — 14 yaş | 2 842 | 2 772 | 5 614 | 17,7 % |
| 15 — 59 yaş | 9 964 | 11 939 | 21 903 | 69,1 % |
| 60 yaşdan yuxarı | 1 387 | 2 790 | 4 177 | 13,2 % |
| ümumi | 14 193 | 17 501 | 31 694 | 100,0 % |
Kişilər — 14 193 nəf. (44,8 %). Qadınlar — 17 501 nəf. (55,2 %).
Əhalinin orta yaşı — 36,1 yaş. Kişilərin orta yaşı — 33,8 yaş. Qadınların orta yaşı — 37,9 yaş.
Din
Şəhərdə əsasən iki dinin - İslam və Xristianlığın nümayəndələri yaşayır. İslam dinində etiqad edənlər şəhər əhalisinin təxminən 70-75 %-ni təşkil edir.
İslam
- Mərkəzi şəhər məscidi - «Əl-İman» məscidi.
Xristianlıq
Rus Pravoslav kilsəsi
- Müqəddəs Nikolas Çudotvors kilsəsi.
Protestant kilsələri
- Xristian-Adventistlər kilsəsi.
- Evanqelist Xristian-Baptistlər kilsəsi.
İstinadlar
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- "Закон Кабардино-Балкарской Республики от 27 февраля 2005 года N 13-РЗ «О статусе и границах муниципальных образований в Кабардино-Балкарской Республике»". 2018-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
- "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
- "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-09.
- "Численность населения КБР по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года". 2016-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-06-16.
Mənbə
- Городское поселение Нарткала 2014-10-25 at the Wayback Machine
- Устав городского поселения Нарткала 2018-07-02 at the Wayback Machine
- Муниципальное образование «Урванский район»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nartkala kab cerk Nartkale Rusiya Federasiyasi Kabarda Balkariyanin erazisinde yerlesen seher Respublika erazisinde ehalisinin sayina gore dorduncudur Seher dairesine yalniz bir yasayis menteqesi daxildir NartkalaNartkale43 33 sm e 43 51 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1913Sahesi 9 45 km Merkezin hundurluyu 305 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 32 982 nef 2023 Resmi dili Kabardin cerkez dili Qaracay balkar dili rus diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 361330Xeriteni goster gizle Nartkala Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaSeher Urvan rayonunun simal hissesinde Nalcik seherinden 21 km simal serqde bir nece yolun kesismesinde yerlesir Ayrica Simali Qafqaz Demir Yolunun bir qolu seherden kecir ve burada Doksukino demiryol stansiyasi fealiyyet gosterir Asagidaki yasayis menteqeleri ile hemserheddir serqde Kahun cenubda Urvan cenub qerbde Sithala ve qerbde Morzox Seher Kabardin mailli duzenliyinde dageteyi eraziden respublikanin dagliq zonasina kecidde yerlesir Seher erazisinde orta hundurluk deniz seviyyesinden texminen 305 metrdir Cenubdan simala qeder hundurluk ferqi 50 m teskil edir Hidroqrafik sebeke esasen bulaqlar ve kicik caylardan ibaretdir Seherin erazisinden bulaq cayi olan Belaya Recka axir Merkezi seher parkinda seherin en boyuk golu Komsomolskoye yerlesir Seherin simal hissesinde kanalizasiya temizleyici qurgular fealiyyet gosterir Seherin iqlim rutubetli mulayimdir Yayi isti ve qisi ise serin kecir Bas Qafqaz silsilesine yaxinligi seherin iqlimine serinlesdirici tesir gosterir Iqlimin formalasmasinda soyuq havanin birbasa mudaxilesinden qorunmaq muhum rol oynayir Orta illik havanin temperatur teqriben 10 0 C dir Havanin orta temperaturu iyulda 22 5 C yanvarda ise 2 0 C teskil edir Havanin orta sutkaliq temperaturu qisda 10 C den 15 C e yayda 16 C den 30 C e qeder olur Orta illik yagintinin miqdari texminen 650 mm dir En cox yaginti aprel iyun aylarinda dusur En yuksek tempreratur iyulun sonu avqustun evvelinde en asagi ise yanvar ayinin sonu fevralin evvelinde musahide olunur EhaliUrbanizasiya 2019 cu il 1 yanvar tarixine esasen Rusiyanin 1115 seheri arasinda ehalisinin sayina gore 450 ci yerdedir Ehalisinin sixligi 3262 65 nef km Milli terkib 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir Xalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti Kabardinler 20 758 65 5 ruslar 7 444 23 5 turkler 1 242 3 9 osetinler 527 1 7 digerleri 1 723 5 4 umumi 31 694 100 0 Cins terkibi 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat Yas Kisiler nef Qadinlar yas Umumi say umumi ehaliye olan nisbet 0 14 yas 2 842 2 772 5 614 17 7 15 59 yas 9 964 11 939 21 903 69 1 60 yasdan yuxari 1 387 2 790 4 177 13 2 umumi 14 193 17 501 31 694 100 0 Kisiler 14 193 nef 44 8 Qadinlar 17 501 nef 55 2 Ehalinin orta yasi 36 1 yas Kisilerin orta yasi 33 8 yas Qadinlarin orta yasi 37 9 yas DinMerkezi seher mescidi El Iman Seherde esasen iki dinin Islam ve Xristianligin numayendeleri yasayir Islam dininde etiqad edenler seher ehalisinin texminen 70 75 ni teskil edir Islam Merkezi seher mescidi El Iman mescidi Xristianliq Rus Pravoslav kilsesi Muqeddes Nikolas Cudotvors kilsesi Protestant kilseleri Xristian Adventistler kilsesi Evanqelist Xristian Baptistler kilsesi Istinadlar Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Zakon Kabardino Balkarskoj Respubliki ot 27 fevralya 2005 goda N 13 RZ O statuse i granicah municipalnyh obrazovanij v Kabardino Balkarskoj Respublike 2018 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 21 Tom4 Tablica 4 Nacionalnyj sostav RSOA po municipalnym obrazovaniyam po perepisi 2010 goda 2013 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Tom 1 Tablica 2 2 Naselenie KBR po vozrastnym gruppam i polu 2018 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 09 Chislennost naseleniya KBR po itogam Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda 2016 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2016 06 16 MenbeGorodskoe poselenie Nartkala 2014 10 25 at the Wayback Machine Ustav gorodskogo poseleniya Nartkala 2018 07 02 at the Wayback Machine Municipalnoe obrazovanie Urvanskij rajon