Naqaev buxtası — Oxot dənizinə daxil olan Tauy körfəzinndə yerləşən buxta. İnzibati cəhətdən Maqadan vilayəti ərazisinə daxildir.
Naqaev buxtası | |
---|---|
rus. Бухта Нагаева | |
Ümumi məlumatlar | |
Tip | Buxta (körfəz) |
Dərin yeri | 31 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
Akvatoriyası | |
| |
|
Coğrafiya
Naqaev buxtası meredianal şəkildə Staris yarımadasının qərb sahili boyunca 16 km məsafədə uzanır. Qərb istiqamət istisna üş tərəfdən yaxşı qorunur. Oxot dənizində gəmilərin dayanacağı baxımından ən yaxşısı hesab edilir. Buxtanın şərq sahillərində Maqadan şəhəri yerləşir. Şimalında isə Maqadan dəniz ticarət limanı vardır. Qabarmanın hündürlüyü 4 metrə çatır.
Buxatnın sahilləri az girintili-çıxıntılıdır. Ən böyük eniş Zamok burundan şərqdə müşahidə edilir. Naqaev buxtasına Vodopadnaya və Kovş buxtaları daxildir.
Araşdırılma tarixi
Naqaev buxtası qədim zamanlardan dənizçilərin diqqətini çəkmişdir. Belə ki, ruslara və digər ölkələrə aid gəmilər fırtınalardan qorunmaq və şirin suya olan ehtiyaclarını təmin etmək məqsədi ilə buxtaya yan alırdılar. 1911-ci ildə Mixail Jdankonun rəhbərlik etdiyi hiqroqrafik ekspedisiyasının üzvü Boris Davıdov araşdırma sonucunda buxtanı «bütün Oxot dənizində ən yaxşı lövbər salınası yer» adlandırmışdır.
1912-ci ildə kamçadallar tərəfindən Naqaev buxtası Volok adlanırdı. Evenlər isə buxtaya Miekan deyirdilər. Belə düşünülür ki, məhs evenlərin «Miekan» toponimi sonradan «Moqodan» və «Maqadan» formasını almışdır.
Mixail Jdankonun rəhbərlik etdiyi ekspedisiya tərəfindən Volok buxtasının adı dəyişdirilərək XVIII əsrin tanınmış hidroqraflarından biri olan admiralı Aleksey Naqaevin şərəfinə Naqaev buxtası, Monqopdan buxtası isə Qertner buxtası olaraq adlandırılmışdır. Qentner Jdanko ekspedisiyasının üzvlərindən biri olmuşdur.
Naqaev buxtası Stalin represiyaları dönəmində dustaqların dəniz yolu ilə gətirilib, təyinat məntəqəsinə daşındığı paylama məntəqəsi olmuşdur. Naqaev buxtasına ilk məhbuslar «Stalin» paraxodunda 4 fevral 1932-ci ildə ayaq basırlar. Buxtada naviqsiyanın açılması ilə nvbəti məhbud dalğası əraziyə gətirilir. Henrix Yaqoda buxtaya 16 min məhbusun gətirilməsini əmr edir. Ancaq plan tam doldurulmur. 1932-ci ilin payızında Kolımaya 12 min məhbus göndərilir. Kolımaya təşkil olunuan iki göndəriş sonrası gələnlərdən yalnız 50 % sağ qala bilir. 1934-cü ildə göndərilən üçüncü dəstə isə aralarında ən xoşbəxtləri olur. Onların demək olar ki hamısı sağ qala bilir. Məhs bu ildə Kolımada genişmiqyaslı tikinti işləri başlayır. Burada Kolıma avtomagistralı, çay limanları, aerodromlar və qəsəbələr inşa edilir. 1929-cu ildə salınan Maqadan qəsəbəsi artıq bu ərəfələrdə əmək düşərəsi diyarının paytaxtına çevrilir.
1937-ci ildən Naqaev buxtasında şimal-şərq islah-əmək düşərgələrinin inzibati mərkəzi yerləşirdi.
19 dekabr 1947-ci ildə buxtada «General Vatutin» gəmisi partlamışdır.
1963-cü ildə isə Moskva buzqıran gəmisi buxtaya qış yürüşü təşkil etmişdir
Çağdaş dövr
Hal-hazırda Naqaev buxtasının ən başlıca problemlərindən biri onun neftlə çirklənməsidir.
Mənbə
İstinadlar
- Кирилл Набутов, НТВ, 3 августа 2008
- "Трагедия в бухте Нагаева 1947 г. | Моя родина - Магадан" (rus). www.kolymastory.ru. 2017-04-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-23.
- "В порту Магадан прошли учения ЛАРН". Корабел.Ру. 2011-07-21. 2014-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naqaev buxtasi Oxot denizine daxil olan Tauy korfezinnde yerlesen buxta Inzibati cehetden Maqadan vilayeti erazisine daxildir Naqaev buxtasirus Buhta NagaevaUmumi melumatlarTip Buxta korfez Derin yeri 31 mYerlesmesi59 32 27 sm e 150 42 21 s u Olke RusiyaAkvatoriyasi Oxot deniziNaqaev buxtasiNaqaev buxtasiCografiyaNaqaev buxtasi meredianal sekilde Staris yarimadasinin qerb sahili boyunca 16 km mesafede uzanir Qerb istiqamet istisna us terefden yaxsi qorunur Oxot denizinde gemilerin dayanacagi baximindan en yaxsisi hesab edilir Buxtanin serq sahillerinde Maqadan seheri yerlesir Simalinda ise Maqadan deniz ticaret limani vardir Qabarmanin hundurluyu 4 metre catir Buxatnin sahilleri az girintili cixintilidir En boyuk enis Zamok burundan serqde musahide edilir Naqaev buxtasina Vodopadnaya ve Kovs buxtalari daxildir Arasdirilma tarixiNaqaev buxtasi qedim zamanlardan denizcilerin diqqetini cekmisdir Bele ki ruslara ve diger olkelere aid gemiler firtinalardan qorunmaq ve sirin suya olan ehtiyaclarini temin etmek meqsedi ile buxtaya yan alirdilar 1911 ci ilde Mixail Jdankonun rehberlik etdiyi hiqroqrafik ekspedisiyasinin uzvu Boris Davidov arasdirma sonucunda buxtani butun Oxot denizinde en yaxsi lovber salinasi yer adlandirmisdir 1912 ci ilde kamcadallar terefinden Naqaev buxtasi Volok adlanirdi Evenler ise buxtaya Miekan deyirdiler Bele dusunulur ki mehs evenlerin Miekan toponimi sonradan Moqodan ve Maqadan formasini almisdir Mixail Jdankonun rehberlik etdiyi ekspedisiya terefinden Volok buxtasinin adi deyisdirilerek XVIII esrin taninmis hidroqraflarindan biri olan admirali Aleksey Naqaevin serefine Naqaev buxtasi Monqopdan buxtasi ise Qertner buxtasi olaraq adlandirilmisdir Qentner Jdanko ekspedisiyasinin uzvlerinden biri olmusdur Naqaev buxtasi Stalin represiyalari doneminde dustaqlarin deniz yolu ile getirilib teyinat menteqesine dasindigi paylama menteqesi olmusdur Naqaev buxtasina ilk mehbuslar Stalin paraxodunda 4 fevral 1932 ci ilde ayaq basirlar Buxtada naviqsiyanin acilmasi ile nvbeti mehbud dalgasi eraziye getirilir Henrix Yaqoda buxtaya 16 min mehbusun getirilmesini emr edir Ancaq plan tam doldurulmur 1932 ci ilin payizinda Kolimaya 12 min mehbus gonderilir Kolimaya teskil olunuan iki gonderis sonrasi gelenlerden yalniz 50 sag qala bilir 1934 cu ilde gonderilen ucuncu deste ise aralarinda en xosbextleri olur Onlarin demek olar ki hamisi sag qala bilir Mehs bu ilde Kolimada genismiqyasli tikinti isleri baslayir Burada Kolima avtomagistrali cay limanlari aerodromlar ve qesebeler insa edilir 1929 cu ilde salinan Maqadan qesebesi artiq bu erefelerde emek duseresi diyarinin paytaxtina cevrilir 1937 ci ilden Naqaev buxtasinda simal serq islah emek dusergelerinin inzibati merkezi yerlesirdi 19 dekabr 1947 ci ilde buxtada General Vatutin gemisi partlamisdir 1963 cu ilde ise Moskva buzqiran gemisi buxtaya qis yurusu teskil etmisdirCagdas dovrHal hazirda Naqaev buxtasinin en baslica problemlerinden biri onun neftle cirklenmesidir MenbeIstinadlarKirill Nabutov NTV 3 avgusta 2008 Tragediya v buhte Nagaeva 1947 g Moya rodina Magadan rus www kolymastory ru 2017 04 24 tarixinde Istifade tarixi 2017 04 23 V portu Magadan proshli ucheniya LARN Korabel Ru 2011 07 21 2014 11 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 11 18