Nalçik şəhər dairəsi (kab.-çərk. Налшык къалэ округ, qaraç.-balk. Нальчик шахар округ) - Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın tərkibinə daxil olan şəhər dairəsi və inzibati ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Nalçik şəhəridir.
Nalçik şəhər dairəsi | |
---|---|
| |
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Nalçik |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Coğrafiya
Nalçik şəhər dairəsi respublikanın şimal hissəsində, Nalçik çayının hər iki sahilində yerləşir. Şəhər dairəsinin iqlim rütubətli, mülayimdir. Yayı isti və sərin, qışı isə az qarlıdır. Baş Qafqaz silsiləsinə yaxınlığı şəhər dairəsinin iqliminə nəzərə çarpacaq dərəcədə təsir göstərir. İqlimin formalaşmasında soyuq havanın birbaşa müdaxiləsindən qorunmaq mühüm rol oynayır.
Havanın orta temperaturu iyulda + 25 ° ... + 28 ° C, yanvarda −3 ° ... -5 ° C arasında dəyişir. Ən yüksək tempreratur iyulun sonu - avqustun əvvəlində, ən aşağı isə yanvar ayının sonu - fevralın əvvəlində müşahidə olunur.
Orta illik yağıntının miqdarı təxminən 700 mm-dir. Ən çox qeydə alınan yağıntının miqdarı 982 mm, gündəlik maksimum rekord isə 105 mm-dir.
Nisbi rütubət qeyri-sabitdir. Orta illik rütubət 78 % -dir. Qışda maksimum 85-86 %, yayda isə minimum 68-69 % olur. İl boyu üstünlük təşkil edən külək istiqamətləri: cənub-qərb, şərq və şimal-şərq.
Tarixi
1992-ci ildə iki şəhərdaxili rayondan - Leninsky və Oktyabrski ibarət olan Nalçik Şəhər Şurası ləğv edilərək Nalçik şəhər dairəsinə çevrilir.
1995-ci ildə Belaya Reçka, Kenje və Xasanya yaşayış məntəqələri kəndlərə çevrildi və Adiyux qəsəbəsi isə Nalçik şəhər dairəsi tərkibində ayrıca yerli özünü idarəetmə qurumuna çevrilir.
Nalçik şəhər rayonu 2005-ci ildə dağılmış Nalçik şəhər şurasının bazasında təşkil olunur. Buraya Nalçik şəhəri, həmçinin ləğv edilmiş şəhər şurasına aid olan yaşayış məntəqələri - Adiyux qəsəbəsi (kənd statusu ilə) və Belaya Reçka, Kenje və Xasanya kəndləri daxil idi.
Əhali
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə dairənin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
Xalq | Say, nəf. | Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
---|---|---|
kabardinlər | 129 260 | 48,59 % |
ruslar | 69 904 | 26,28 % |
balkarlar | 44 678 | 16,79 % |
osetinlər | 4 964 | 1,87 % |
digərləri | 16 098 | 6,05 % |
milliyyətini bildirməyənlər | 1 129 | 0,42 % |
ümumi | 266 033 | 100,0 % |
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat:
Yaş | Kişilər, nəf. | Qadınlar, yaş. | Ümumi say. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
---|---|---|---|---|
0 — 14 yaş | 22 015 | 21 230 | 43 245 | 16,25 % |
15 — 59 yaş | 83 431 | 100 635 | 184 066 | 69,20 % |
60 yaşdan yuxarı | 14 107 | 24 615 | 38 722 | 14,55 % |
ümumi | 119 553 | 146 480 | 266 033 | 100,0 % |
Kişilər — 119 553 yaş. (44,9 %). Qadınlar — 146 480 nəf (55,1 %).
Əhalinin orta yaşı — 36,5 Kişilərin orta yaşı — 34,4 yaş. Qadınların orta yaşı — 38,1 yaş.
Mənbə
- Официальный сайт городского округа Нальчик
- Городской округ Нальчик на портале правительства КБР 2021-07-11 at the Wayback Machine
- Городской интернет-портал 2007-10-29 at the Wayback Machine
- Коды ОКАТО и ОКТМО
İstinadlar
- OKTMO (rus.).
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- "Закон «О статусе и границах муниципальных образований в Кабардино-Балкарской Республике»". 2018-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
- . 2016-09-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-21.
- "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
- "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nalcik seher dairesi kab cerk Nalshyk kale okrug qarac balk Nalchik shahar okrug Rusiya Federasiyasi Kabarda Balkariyanin terkibine daxil olan seher dairesi ve inzibati erazi vahidlerinden biri Inzibati merkezi Nalcik seheridir Nalcik seher dairesi43 28 59 sm e 43 37 00 s u Olke RusiyaInzibati merkez NalcikTarixi ve cografiyasiSahesi 133 31 km EhalisiEhalisi 271 656 nef 2023 CografiyaNalcik seher dairesi respublikanin simal hissesinde Nalcik cayinin her iki sahilinde yerlesir Seher dairesinin iqlim rutubetli mulayimdir Yayi isti ve serin qisi ise az qarlidir Bas Qafqaz silsilesine yaxinligi seher dairesinin iqlimine nezere carpacaq derecede tesir gosterir Iqlimin formalasmasinda soyuq havanin birbasa mudaxilesinden qorunmaq muhum rol oynayir Havanin orta temperaturu iyulda 25 28 C yanvarda 3 5 C arasinda deyisir En yuksek tempreratur iyulun sonu avqustun evvelinde en asagi ise yanvar ayinin sonu fevralin evvelinde musahide olunur Orta illik yagintinin miqdari texminen 700 mm dir En cox qeyde alinan yagintinin miqdari 982 mm gundelik maksimum rekord ise 105 mm dir Nisbi rutubet qeyri sabitdir Orta illik rutubet 78 dir Qisda maksimum 85 86 yayda ise minimum 68 69 olur Il boyu ustunluk teskil eden kulek istiqametleri cenub qerb serq ve simal serq Tarixi1992 ci ilde iki seherdaxili rayondan Leninsky ve Oktyabrski ibaret olan Nalcik Seher Surasi legv edilerek Nalcik seher dairesine cevrilir 1995 ci ilde Belaya Recka Kenje ve Xasanya yasayis menteqeleri kendlere cevrildi ve Adiyux qesebesi ise Nalcik seher dairesi terkibinde ayrica yerli ozunu idareetme qurumuna cevrilir Nalcik seher rayonu 2005 ci ilde dagilmis Nalcik seher surasinin bazasinda teskil olunur Buraya Nalcik seheri hemcinin legv edilmis seher surasina aid olan yasayis menteqeleri Adiyux qesebesi kend statusu ile ve Belaya Recka Kenje ve Xasanya kendleri daxil idi Ehali2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore dairenin milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir Xalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti kabardinler 129 260 48 59 ruslar 69 904 26 28 balkarlar 44 678 16 79 osetinler 4 964 1 87 digerleri 16 098 6 05 milliyyetini bildirmeyenler 1 129 0 42 umumi 266 033 100 0 Cins terkibi 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat Yas Kisiler nef Qadinlar yas Umumi say umumi ehaliye olan nisbet 0 14 yas 22 015 21 230 43 245 16 25 15 59 yas 83 431 100 635 184 066 69 20 60 yasdan yuxari 14 107 24 615 38 722 14 55 umumi 119 553 146 480 266 033 100 0 Kisiler 119 553 yas 44 9 Qadinlar 146 480 nef 55 1 Ehalinin orta yasi 36 5 Kisilerin orta yasi 34 4 yas Qadinlarin orta yasi 38 1 yas MenbeOficialnyj sajt gorodskogo okruga Nalchik Gorodskoj okrug Nalchik na portale pravitelstva KBR 2021 07 11 at the Wayback Machine Gorodskoj internet portal 2007 10 29 at the Wayback Machine Kody OKATO i OKTMOIstinadlarOKTMO rus Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Zakon O statuse i granicah municipalnyh obrazovanij v Kabardino Balkarskoj Respublike 2018 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 21 2016 09 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 21 Tom4 Tablica 4 Nacionalnyj sostav RSOA po municipalnym obrazovaniyam po perepisi 2010 goda 2013 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Tom 1 Tablica 2 2 Naselenie KBR po vozrastnym gruppam i polu 2018 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 09