Nüsnüs — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda bir kənd.
Nüsnüs | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Muxtar respublika | Naxçıvan MR |
Rayon | Ordubad rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 1.357 m |
Saat qurşağı | |
Nüsnüs – Ordubad rayonunda kənd, eyiadlı bələdiyyənin mərkəzi. Rayon mərkəzindən 7 kilometr şimal-şərqdə, dağ ətəyindədir. Əhalisi bağçılıq, əkinçilik, heyvandarlıq və meyvəçiliklə məşğuldur. Orta məktəb, mədəniyyət evi, tibb məntəqəsi, uşaq bağçasl, rabitə şöbəsi, məscid var.
Toponimikası
Dağətəyi ərazidədir. 1933-cü ildə kəndin adı Nüsnüs kimi qeydə alınmışdır. Kəndin adı ərazidəki mineral bulaqların adından yaranmışdır.
Əhalisi
Əhalisi 2031 nəfərdir.
Tikililər
Nüsnüs körpüsü– Ordubad rayonu ərazisində, üzərində. Ordubad-Nüsnüs avtomobil yolunun 10 kilometrliyindədir. Uzunluğu 10 paqonometrdir. 1998-ciildə inşa edilmişdir. Körpü Nüsnüs kəndinin rayon mərkəzi ilə nəqliyyat əlaqəsini etibarlı şəkildə bərpa etmişdir.
Nüsnüs məscidi – Naxçıvan memarlıq məktbinə aid tarixi abidə. Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndində, nisbətən hündür ərazidə inşa edilmişdir. Tədqiqatçılar, plan quruluşu və özünəməxsus kompozisiyası ilə diqqəti cəlb edən Nüsnüs məscidinin orta əsrlərin inşaat ənənələrinə uyğun gəldiyini göstərirlər. Məscid binasının birinci mərtəbəsində pir var. Nüsnüs məscidi kənd camaatının vəsaiti və təşəbbüsü ilə 1992–93-cü illərdə təmir edilmişdir. Nüsnüs mineral suyu – Ordubad rayonu ərazisində, Nüsnüs kəndindən 600 metr qərbdə, rayon mərkəzindn 7 kilometr aralı, məcrasındadır. Suyu karbon qazlı, zəif minerallaşmış, hidrokarbonatlı-kalsiumludur və müalicəvi əhəmiyyətə malikdir.
Nüsnüs piri – Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndində orta əsrlərə aid ziyarətgah kəndin qərbində, nisbətən hündür ərazidə inşa edilmiş, tarixi-memarlıq abidəsi kimi diqqəti cəlb edən məscid binasının birinci mərtəbəsində yerləşir. Məscidin həyətindəki sadə quruluşlu məzarda kimin dəfn olunduğöu barədə dəqiq məlumat yoxdur. Onun Dağ Yunus dövrünə, Əshabi-Kəhflə eyni tarixə aid olduğu da söylənilir. məscidin mərkəzində hündürlüyü təxminən 5 metr olan daş sütun var. Rəvayətə görə o bir neçə dəfə dağıdılmış, lakin yenidən peyda olmuşdur. Pirin giriş qapısı Ordubad ərazisində geniş yayılmış möhkəm qoz ağacı materialından hazırlanmışdır. Qapının üzərində süls xətti ilə ərəb dilində doqquz sətirlik kitabə həkk edilmişdir. Kitabə haqqında ilk dəfə rus diplomatı və şərqşünası Xanıkov məlumat vermişdir. O, kitabəni oxumuş və fransız dilinə çevirərək Parisdə nəşr etdirmişdir. Kitabədən məscidin Olcaytu Məhəmməd Xudabəndənin oğlu Elxani hökmdarı Əbu-Səid Bahadır xanın dövründə, yəni 1316–1335-ci illərdə işa edildiyi məlum olur. Məscid 1992–93-cü illərdə təmir edilmiş, divarlarda uran ayələri və dini xarakterli kəlamlar yazılmış, müqəddəs yerlərin şəkilləri çəkilmişdir.
Dərə piri – Ordubad rayonun Nüsnüs kəndindən şimalda ziyarətgah. Pir dördünc, uzunsov formalı binadan ibarətdir. Divarları daşdan inşa olunmuşdur. İçərisində bir müsəlman qəbri var. Qəbrin üzəinə qara örtük çəkilmişdir. Pir qapısının künclərində dörd xəlifənin adları yazılmışdır. Pirin ətrafında bulaq, bağ yerləri və orta əsrlərə aid tikinti qalıqları var. Tədqiqat zamanı pirin ətrafından Orta əsrlərə aid şirli və şirsiz keramika məmulatları aşkar edilmişdir. Pirlə bağlı xalq arasında müxtəlif rəvayətlər vardır. Epiqrafik dəlillərə əsasən piri 12–14-cü əsrlərə aid etmək olar.
Nüsnüs hamamı – Ordubad rayonunun Nüsnüs kəndində tarixi-memarlıq abidəsi . bu hamam yeraltı hamamlar qrupuna aiddir. Hamamın planı düzbucaqlı formada olub, uzunluğu 22,6 metr, eni 9,4 metr olmaqla, ümumi hündürlüyü 5,6 metrdir. Ümumi sahəsi 213 kvadrat metr olan hamamnın soyunma və yuyunma zalı, ona birləşdirən köməkçi otaqlar iki günbəzlə örtülüb. Soyunma və yuyunma zalı bir-birilə kiçik tamburlar vasitəsilə birləşiblər. Istisu hovuzu yuyunma zalına bitişik inşa olunub. Keçmişə xəzinəyə su dağdan çəkilmiş saxsı borular vasitəsilə gətirilmiş. Su xəzinənin arxasında inşa olunmuş su anbarına toplanaraq ordan hamama və hovuza verilirmiş. Hamamda yuyunan adamlar isti suyu yuyunma zalına açılan hovuzdan, soyuq suyu isə digər borular vasitəsilə xəzinənin yanında yerləşdirilmiş otaqdan götürürdülər. Yuyunma otağı və ona birləşən otaqların altından isti havanın keçməsi üçün borular keçir. Kanal ilə bacanın keçidləri arasında əlaqə vardır. Hamamım üç bacası var. Yuyunma zalının cənub hissəsində ocağın üstündə, digər ikisi isə yuyunma zalının şimal hissəsində, qərb və şərq divarlarında. Ocaq xəzinənin altında yerləşir, giriş oyması var. Yuyunma otağı və ona birləşən otaqların altından isti hava verən kanallar gedir. Kanalın bir ucu ocağa, digər ucu isə bacaya birləşdirilib. Hamamın zallarının tavanın dairəvi günbəzlə, otaq və dərin taxçalar taxtavanla qapanıb. Hamamı digər orta əsr hamamlarından fərqləndirən cəhəti onun divarlarının, günbəz və taxtavanlarının dağ daşı ilə inşa olunmasıdır. Havanın içərisi günbəz və tavanın mrəkəzində qoyulmuş baca vasitəsilə işıqlandırılır. Keçmişdə hamamı qızdırmaq üçün samandan və odundan istifadə edirmişlər. Saman ocaöa qoylduqdan sonra ocağın bacası və ağzı qapanır, yaranan istilik həm xəzinədəki suyu qızdırır, həm də hamamın döşəməsinin altında yerləşən borulardan keçərək yuyunma zalını qızdırırdı. Hamam 14–15-ci əsrlərə aiddir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının inzibati — ərazi bölgüsü. Məlumat toplusu. Bakı – 2013. 488 səh.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı — 2010.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nusnus Azerbaycan Respublikasi Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ordubad rayonunda bir kend Nusnus38 57 11 sm e 46 01 46 s u Olke AzerbaycanMuxtar respublika Naxcivan MRRayon Ordubad rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 357 mSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Nusnus Nusnus Ordubad rayonunda kend eyiadli belediyyenin merkezi Rayon merkezinden 7 kilometr simal serqde dag eteyindedir Ehalisi bagciliq ekincilik heyvandarliq ve meyvecilikle mesguldur Orta mekteb medeniyyet evi tibb menteqesi usaq bagcasl rabite sobesi mescid var ToponimikasiDageteyi erazidedir 1933 cu ilde kendin adi Nusnus kimi qeyde alinmisdir Kendin adi erazideki mineral bulaqlarin adindan yaranmisdir EhalisiEhalisi 2031 neferdir TikililerNusnus korpusu Ordubad rayonu erazisinde uzerinde Ordubad Nusnus avtomobil yolunun 10 kilometrliyindedir Uzunlugu 10 paqonometrdir 1998 ciilde insa edilmisdir Korpu Nusnus kendinin rayon merkezi ile neqliyyat elaqesini etibarli sekilde berpa etmisdir Nusnus mescidi Naxcivan memarliq mektbine aid tarixi abide Ordubad rayonunun Nusnus kendinde nisbeten hundur erazide insa edilmisdir Tedqiqatcilar plan qurulusu ve ozunemexsus kompozisiyasi ile diqqeti celb eden Nusnus mescidinin orta esrlerin insaat enenelerine uygun geldiyini gosterirler Mescid binasinin birinci mertebesinde pir var Nusnus mescidi kend camaatinin vesaiti ve tesebbusu ile 1992 93 cu illerde temir edilmisdir Nusnus mineral suyu Ordubad rayonu erazisinde Nusnus kendinden 600 metr qerbde rayon merkezindn 7 kilometr arali mecrasindadir Suyu karbon qazli zeif minerallasmis hidrokarbonatli kalsiumludur ve mualicevi ehemiyyete malikdir Ordubad rayonu Nusnus kendi Nusnus piri Nusnus piri Ordubad rayonunun Nusnus kendinde orta esrlere aid ziyaretgah kendin qerbinde nisbeten hundur erazide insa edilmis tarixi memarliq abidesi kimi diqqeti celb eden mescid binasinin birinci mertebesinde yerlesir Mescidin heyetindeki sade quruluslu mezarda kimin defn olundugou barede deqiq melumat yoxdur Onun Dag Yunus dovrune Eshabi Kehfle eyni tarixe aid oldugu da soylenilir mescidin merkezinde hundurluyu texminen 5 metr olan das sutun var Revayete gore o bir nece defe dagidilmis lakin yeniden peyda olmusdur Pirin giris qapisi Ordubad erazisinde genis yayilmis mohkem qoz agaci materialindan hazirlanmisdir Qapinin uzerinde suls xetti ile ereb dilinde doqquz setirlik kitabe hekk edilmisdir Kitabe haqqinda ilk defe rus diplomati ve serqsunasi Xanikov melumat vermisdir O kitabeni oxumus ve fransiz diline cevirerek Parisde nesr etdirmisdir Kitabeden mescidin Olcaytu Mehemmed Xudabendenin oglu Elxani hokmdari Ebu Seid Bahadir xanin dovrunde yeni 1316 1335 ci illerde isa edildiyi melum olur Mescid 1992 93 cu illerde temir edilmis divarlarda uran ayeleri ve dini xarakterli kelamlar yazilmis muqeddes yerlerin sekilleri cekilmisdir Dere piri Ordubad rayonun Nusnus kendinden simalda ziyaretgah Pir dordunc uzunsov formali binadan ibaretdir Divarlari dasdan insa olunmusdur Icerisinde bir muselman qebri var Qebrin uzeine qara ortuk cekilmisdir Pir qapisinin kunclerinde dord xelifenin adlari yazilmisdir Pirin etrafinda bulaq bag yerleri ve orta esrlere aid tikinti qaliqlari var Tedqiqat zamani pirin etrafindan Orta esrlere aid sirli ve sirsiz keramika memulatlari askar edilmisdir Pirle bagli xalq arasinda muxtelif revayetler vardir Epiqrafik delillere esasen piri 12 14 cu esrlere aid etmek olar Ordubad rayonu Nusnus kendi Dere piriOrdubad rayonu Nusnus kendi Yalqiz agac piri source source source source source source source source Nusnus hamami Ordubad rayonunun Nusnus kendinde tarixi memarliq abidesi bu hamam yeralti hamamlar qrupuna aiddir Hamamin plani duzbucaqli formada olub uzunlugu 22 6 metr eni 9 4 metr olmaqla umumi hundurluyu 5 6 metrdir Umumi sahesi 213 kvadrat metr olan hamamnin soyunma ve yuyunma zali ona birlesdiren komekci otaqlar iki gunbezle ortulub Soyunma ve yuyunma zali bir birile kicik tamburlar vasitesile birlesibler Istisu hovuzu yuyunma zalina bitisik insa olunub Kecmise xezineye su dagdan cekilmis saxsi borular vasitesile getirilmis Su xezinenin arxasinda insa olunmus su anbarina toplanaraq ordan hamama ve hovuza verilirmis Hamamda yuyunan adamlar isti suyu yuyunma zalina acilan hovuzdan soyuq suyu ise diger borular vasitesile xezinenin yaninda yerlesdirilmis otaqdan gotururduler Yuyunma otagi ve ona birlesen otaqlarin altindan isti havanin kecmesi ucun borular kecir Kanal ile bacanin kecidleri arasinda elaqe vardir Hamamim uc bacasi var Yuyunma zalinin cenub hissesinde ocagin ustunde diger ikisi ise yuyunma zalinin simal hissesinde qerb ve serq divarlarinda Ocaq xezinenin altinda yerlesir giris oymasi var Yuyunma otagi ve ona birlesen otaqlarin altindan isti hava veren kanallar gedir Kanalin bir ucu ocaga diger ucu ise bacaya birlesdirilib Hamamin zallarinin tavanin dairevi gunbezle otaq ve derin taxcalar taxtavanla qapanib Hamami diger orta esr hamamlarindan ferqlendiren ceheti onun divarlarinin gunbez ve taxtavanlarinin dag dasi ile insa olunmasidir Havanin icerisi gunbez ve tavanin mrekezinde qoyulmus baca vasitesile isiqlandirilir Kecmisde hamami qizdirmaq ucun samandan ve odundan istifade edirmisler Saman ocaoa qoylduqdan sonra ocagin bacasi ve agzi qapanir yaranan istilik hem xezinedeki suyu qizdirir hem de hamamin dosemesinin altinda yerlesen borulardan kecerek yuyunma zalini qizdirirdi Hamam 14 15 ci esrlere aiddir Hemcinin baxOrdubad rayonuIstinadlar Azerbaycan Respublikasinin inzibati erazi bolgusu Melumat toplusu Baki 2013 488 seh Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki 2010