Məmmədrzalı — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Məmmədrzalı | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Cəlilabad rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 188 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 1.576 nəfər |
Tarixi
Kəndin bünövrəsini XVIII əsrdə Məmmədrza adlı şəxs qoymuşdur. Məmmədrza və Məmmədrəhim qardaşları Cənubi Azərbaycandan gəlib. Məmmədrəhim orada qalmış, Məmmədrza isə bir müddətdən sonra Cəlilabadın bu ərazisinə gəlib burada məskunlaşmışdır. Kənddə 1930-cu illərdə kolxoz yaradılıb. Sədri və direktoru Ağayev Davud Azadxan oğlu olub. 1950-ci illərdə Şorbaçıya birləşdirilib. Adı III Beynəlmiləl qoyulub. O, 1971-ci ildə sovxoz edilib. Sədri və direktoru Abbasov Ağalar Əjdər oğlu olub. 1991-ci ildə kolxoz yenidən parçalanıb və Məmmədrzalı kolxozu yaradılıb. Sədri Məmmədov Hidayət Nüsrət oğlu olub. Kənddə ibtidai məktəb 1932–33-cü tədris ilində açılıb. Müəllimi Salyandan Mirsədir, Lənkərandan Cabbarov Seyidağa olub. O, burada 17 il müəllim işləyib. 1949-cu ildə buradan gedib. 1953-cü ildə 7 illik məktəb yaradılıb. Direktoru Cəlilabaddan Həsənov Saroğlan Xanhüseyn oğlu, sonra Füzulidən Muradov Yusif, ondan sonra kənddən Əliyev İslam olub. 1980–1981-ci tədris ilində kənddə orta məktəb yaradılıb. Direktoru Ağayev Aslan Davud oğlu olub. O, 1993-cü ilə kimi bu vəzifədə işləyib. Ondan sonra Həsənov Sarxan Muxtar oğlu və Əzimov Balaxan Qocaxan oğlu,2011/2014-cü illərdə isə Həsənov Rakif Əlövsət oglu direktor olmuşdur. Məktəb kəndin Qarabağ müharibəsi Abışov Mürsəl Xanış oğlunun adını daşıyır. 1930-cu illərdə Sovet hökuməti Məşhədi Teymur Eyvazovu və Hüseynov Əsədullanı varlı olduqları üçün həbs etmiş, əmlaklarını müsadirə etmişdir. Məşhədi Teymurun ailəsi Qazaxıstana sürgün edilmiş, evi isə 1970-ci ilə kimi kəndin ibtidai və əsas məktəb binası olmuşdur. Kənddə 2 məscid var. Biri kəndin Məmmədrzalı, digəri isə Pornayim hissəsində yerləşir. Məmmədrzalı hissəsindəki məscid 1930-cu illərdə sürgün edilmiş Məşhədi Teymur Eyvazovun evidir. Pornayim hissəsində olan məscidi Mahmudov Qüdrət Ağaşirin oğlu kənd sakinlərinin köməyi ilə tikdirmişdir. Məscidin mollası Bayramov Füzuli Təzəxan oğludur. Kənddə Alışan, Sayad və Aman kimi din xadimləri olub. Mahmudov Sayad və Aman əmioğlanları Nəcəf təhsilli olublar.1930-cu illərdə həbs olunacaqlarını bilib ailələləri ilə birlikdə Cənubi Azərbaycana getmişlər.
Toponimikası
Məmmədrzah Cəlilabad r-nunun Şorbaçı i.ə.v.-də kənd. Burovar silsiləşinin ətəyindədir. Yaşayış məntəqəsini mənımədrzalı nəslinə mənsub ailələr saldığı üçün bələ adlandırılmışdır. Oykonim "Məmmədrzagillər, Məmmədrzanın törəmələri" mənasındadır.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1576 nəfər əhali yaşayır. 1 yanvar 1914-cü il tarixinə olan məlumata əsasən kənddə əsasən etnik tatarlardan ibarət hər iki cinsdən toplam 152 nəfər əhali yaşayırdı. 2016-cı ilin 1 yanvarına kimi burada 1718 nəfər əhali, 287 təsərrüfat, 150-dən artıq ev olmuşdur. İndiki kənd əvvəllər Yarlı, Məmmədrzalı və Pornayim adlanmış kəndlərdən təşkil olunmuşdur. Pornayim kəndi Əzimovlar, Salavatlı, Məhəmmədli, Xudaşlı, Qaradağlı; Məmmədrzalı kəndi Ağarzalı, Mahmudlu, Kərimli; Yarlı kəndi isə Hacı Abdullu və İsgəndərli nəsil-tirələrindən ibarətdir.
Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları
- Əzimov Pişan Ağaşirin oğlu (əlil kimi qayıdıb)
- Əzimov Divanxan Balaş oğlu
- Əliyev Ruslan Nicat oğlu (hərbi xidmət borcun yerinə yetirərkən vəfat edib)
- Hüseynov Davaxan Şükür oğlu
- Hüseynov Qaçaxan Xudaşirin oğlu
- Məmmədov İzzət Əsəd oğlu
- Məmmədov Mahmud Rza oğlu
- Məmmədov Qədir (qayıtmayıb)
- Məmmədov Eynulla
- Ağayev Mahmudağa
- Adıyev Əli
- Əliyev Məmiş
- Əliyev Güşü
- Xudaşov Nəcəf
Qarabağ müharibəsi şəhidləri
- Abışov Mürsəl Xanış oğlu
- Məmmədov Kənan Tofiq oğlu
Kənd ərazisindəki mikrotoponimlər
- Kolludağ – Bu fitooronim kəndin çərqində yerləşir. Bu dağda çoxlu qaratikan bitdiyi üçün dağ belə adlanır.
- Ağamalı dağı – Bu antropoornim kəndin qərbində yerləşir. Dağın ərazisi kənd sakini Ağamalının otlaq-biçənək yeri olub.
- İncəçay – Hidronimdir. Bu çay kəndin ortasından axır. O, mənbəyini Qarğılı dağlarından götürüb, Şorbaçının şimalından axan çayla birləşir. Üzərində kəndin otay-bu tayına keçmək üçün 5 körpü salınmışdır
- Niftalı komatı – Bu antropoadonim kəndin qərbində yerləşir. Oranı kənd sakini Niftalı kol-kosdan təmizləyib istifadə etdiyi üçün yer belə adlanır.
- Alim novası – Bu antropotoponim kəndin cənub-şərqində, dağın arasında yerləşir.
- Qurudərə — Bu oronim kəndin cənub-qərbində yerləşir. Burada yayda su olmadığı üçün belə adlanır.
- Küp çıxan – Kəndin cənub-qərbində Qurudərənin baş hissəsində yerləşir.
- Qədim qəbiristanlıq–Bu nekronim kəndin qərbindədir. Orada qədim baş daşıları var
- Kənd körpüsü –Dromonimdir. Kəndin ortasından axan axan çayın üzərində salınıb.
- Aşağı körpü – Kəndin şimal-şərqində, aşağı hissədə yerləşir.
- Bəşir bulağı – Bu antropohidronim kəndin şimalında, İncəçayın şimalındakı dərədə yerləşir. Onu kənd sakini Bəşir düzəltdiyi üçün bulaq onun adını daşıyır.
- Oratlı güneyi – Bu etnotoponim kəndin qərbindəki dağın cənubunda yerləşir. Vaxtilə oradan oratlılar yuxarı kəndə gəlib-getdiyi üçün yer belə adlanıb.
- Sucuq – Bu adonim kəndin cənub-şərqindəki sulu yerin adıdır.
- Sucuq bulaq – Bu hidronim kəndin Sucuq ərazisində yerləşir.
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyəti
İstinadlar
- Mahmudağa Qasımov "Cəlilabadın tarixi, etnonimi və toponimi", Bakı- 2016
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
- "Кавказский календарь на 1915 год". Издан по распоряжению Наместника его Императорскаго Величиства на Кавказе, под редакцией А.А.Эльзенгера и Н.П.Стельмащука, Тифлис. Типография Канцелярии Наместника Е.И.В. на Кавказе, казённый дом. 1914./Оглавление: Глава — Отдел статистический: Список населенных мест Кавказа, стр. 154
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Memmedrzali Azerbaycan Respublikasinin Celilabad rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Memmedrzali39 14 29 sm e 48 18 03 s u Olke AzerbaycanRayon Celilabad rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 188 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1 576 neferXeriteni goster gizle MemmedrzaliTarixiKendin bunovresini XVIII esrde Memmedrza adli sexs qoymusdur Memmedrza ve Memmedrehim qardaslari Cenubi Azerbaycandan gelib Memmedrehim orada qalmis Memmedrza ise bir muddetden sonra Celilabadin bu erazisine gelib burada meskunlasmisdir Kendde 1930 cu illerde kolxoz yaradilib Sedri ve direktoru Agayev Davud Azadxan oglu olub 1950 ci illerde Sorbaciya birlesdirilib Adi III Beynelmilel qoyulub O 1971 ci ilde sovxoz edilib Sedri ve direktoru Abbasov Agalar Ejder oglu olub 1991 ci ilde kolxoz yeniden parcalanib ve Memmedrzali kolxozu yaradilib Sedri Memmedov Hidayet Nusret oglu olub Kendde ibtidai mekteb 1932 33 cu tedris ilinde acilib Muellimi Salyandan Mirsedir Lenkerandan Cabbarov Seyidaga olub O burada 17 il muellim isleyib 1949 cu ilde buradan gedib 1953 cu ilde 7 illik mekteb yaradilib Direktoru Celilabaddan Hesenov Saroglan Xanhuseyn oglu sonra Fuzuliden Muradov Yusif ondan sonra kendden Eliyev Islam olub 1980 1981 ci tedris ilinde kendde orta mekteb yaradilib Direktoru Agayev Aslan Davud oglu olub O 1993 cu ile kimi bu vezifede isleyib Ondan sonra Hesenov Sarxan Muxtar oglu ve Ezimov Balaxan Qocaxan oglu 2011 2014 cu illerde ise Hesenov Rakif Elovset oglu direktor olmusdur Mekteb kendin Qarabag muharibesi Abisov Mursel Xanis oglunun adini dasiyir 1930 cu illerde Sovet hokumeti Meshedi Teymur Eyvazovu ve Huseynov Esedullani varli olduqlari ucun hebs etmis emlaklarini musadire etmisdir Meshedi Teymurun ailesi Qazaxistana surgun edilmis evi ise 1970 ci ile kimi kendin ibtidai ve esas mekteb binasi olmusdur Kendde 2 mescid var Biri kendin Memmedrzali digeri ise Pornayim hissesinde yerlesir Memmedrzali hissesindeki mescid 1930 cu illerde surgun edilmis Meshedi Teymur Eyvazovun evidir Pornayim hissesinde olan mescidi Mahmudov Qudret Agasirin oglu kend sakinlerinin komeyi ile tikdirmisdir Mescidin mollasi Bayramov Fuzuli Tezexan ogludur Kendde Alisan Sayad ve Aman kimi din xadimleri olub Mahmudov Sayad ve Aman emioglanlari Necef tehsilli olublar 1930 cu illerde hebs olunacaqlarini bilib aileleleri ile birlikde Cenubi Azerbaycana getmisler ToponimikasiMemmedrzah Celilabad r nunun Sorbaci i e v de kend Burovar silsilesinin eteyindedir Yasayis menteqesini menimedrzali nesline mensub aileler saldigi ucun bele adlandirilmisdir Oykonim Memmedrzagiller Memmedrzanin toremeleri menasindadir Ehalisi2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 1576 nefer ehali yasayir 1 yanvar 1914 cu il tarixine olan melumata esasen kendde esasen etnik tatarlardan ibaret her iki cinsden toplam 152 nefer ehali yasayirdi 2016 ci ilin 1 yanvarina kimi burada 1718 nefer ehali 287 teserrufat 150 den artiq ev olmusdur Indiki kend evveller Yarli Memmedrzali ve Pornayim adlanmis kendlerden teskil olunmusdur Pornayim kendi Ezimovlar Salavatli Mehemmedli Xudasli Qaradagli Memmedrzali kendi Agarzali Mahmudlu Kerimli Yarli kendi ise Haci Abdullu ve Isgenderli nesil tirelerinden ibaretdir Boyuk Veten muharibesi istirakcilari Ezimov Pisan Agasirin oglu elil kimi qayidib Ezimov Divanxan Balas oglu Eliyev Ruslan Nicat oglu herbi xidmet borcun yerine yetirerken vefat edib Huseynov Davaxan Sukur oglu Huseynov Qacaxan Xudasirin oglu Memmedov Izzet Esed oglu Memmedov Mahmud Rza oglu Memmedov Qedir qayitmayib Memmedov Eynulla Agayev Mahmudaga Adiyev Eli Eliyev Memis Eliyev Gusu Xudasov NecefQarabag muharibesi sehidleri Abisov Mursel Xanis oglu Memmedov Kenan Tofiq ogluKend erazisindeki mikrotoponimlerKolludag Bu fitooronim kendin cerqinde yerlesir Bu dagda coxlu qaratikan bitdiyi ucun dag bele adlanir Agamali dagi Bu antropoornim kendin qerbinde yerlesir Dagin erazisi kend sakini Agamalinin otlaq bicenek yeri olub Incecay Hidronimdir Bu cay kendin ortasindan axir O menbeyini Qargili daglarindan goturub Sorbacinin simalindan axan cayla birlesir Uzerinde kendin otay bu tayina kecmek ucun 5 korpu salinmisdir Niftali komati Bu antropoadonim kendin qerbinde yerlesir Orani kend sakini Niftali kol kosdan temizleyib istifade etdiyi ucun yer bele adlanir Alim novasi Bu antropotoponim kendin cenub serqinde dagin arasinda yerlesir Qurudere Bu oronim kendin cenub qerbinde yerlesir Burada yayda su olmadigi ucun bele adlanir Kup cixan Kendin cenub qerbinde Quruderenin bas hissesinde yerlesir Qedim qebiristanliq Bu nekronim kendin qerbindedir Orada qedim bas dasilari var Kend korpusu Dromonimdir Kendin ortasindan axan axan cayin uzerinde salinib Asagi korpu Kendin simal serqinde asagi hissede yerlesir Besir bulagi Bu antropohidronim kendin simalinda Incecayin simalindaki derede yerlesir Onu kend sakini Besir duzeltdiyi ucun bulaq onun adini dasiyir Oratli guneyi Bu etnotoponim kendin qerbindeki dagin cenubunda yerlesir Vaxtile oradan oratlilar yuxari kende gelib getdiyi ucun yer bele adlanib Sucuq Bu adonim kendin cenub serqindeki sulu yerin adidir Sucuq bulaq Bu hidronim kendin Sucuq erazisinde yerlesir Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Celilabad Rayon Icra HakimiyyetiIstinadlarMahmudaga Qasimov Celilabadin tarixi etnonimi ve toponimi Baki 2016 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 Kavkazskij kalendar na 1915 god Izdan po rasporyazheniyu Namestnika ego Imperatorskago Velichistva na Kavkaze pod redakciej A A Elzengera i N P Stelmashuka Tiflis Tipografiya Kancelyarii Namestnika E I V na Kavkaze kazyonnyj dom 1914 Oglavlenie Glava Otdel statisticheskij Spisok naselennyh mest Kavkaza str 154