Məmməd Rəhim oğlu Əliyev (rus. Мамед Рагимович Алиев; 25 oktyabr 1940, Maştağa – 4 mart 1988, Moskva) — professor ,fizika-riyaziyyat elmləri doktoru , molekulyar fizikanın bir çox sahələrinə elmi töhfələr bəxş etmiş azərbaycanlı Sovet fiziki. Onun elmi nailiyyətləri arasında molekulda mərkəzdənqaçma genişlənmə sabitinin tapılması metodunun kəşfi, dinamik effektlərin düzgün şərhini təklif etməsi və s. yer alır.
Məmməd Əliyev | |
---|---|
Məmməd Rəhim oğlu Əliyev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Maştağa, Bakı, Azərbaycan SSR |
Vəfat tarixi | (47 yaşında) |
Vəfat yeri | Ottava, Kanada |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | SSRİ |
Həyat yoldaşı | Elena Vladimirovna Alieva |
Uşağı | Gülşən Məmməd qızı Əliyeva |
Elm sahələri | Molekulyar fizika,Nəzəri fizika |
Elmi dərəcəsi | Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru |
Elmi adları | Professor, SSRİ EA-da laboratoriya müdiri |
Alma-mater | BDU, Moskva Dövlət Universiteti |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Məmməd Əliyev 1940-cı ilin 13 oktyabr tarixində Bakıda müsəlman ailəsində anadan olmuşdur (atası-Rəhim Əliəkbər oğlu Əliyev, anası-Gövhər Hilal qızı, dayısı-kimya elmləri doktoru, professor Ağarəfi Ağayev). Məmməd 17 yaşında Bakı şəhəri,Maştağa qəsəbəsində yerləşən 128 saylı tam orta məktəbi bitirmiş, 1957-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinə qəbul olunmuşdur. Burada o, fizika-riyaziyyat ixtisasları üzrə təhsil almışdır. 1961-ci ildə Moskva Dövlət Universitetində aspirant təhsilini davam etdirmiş və doktor dərəcəsini almışdır. Daha sonra Rusiya Elmlər Akademiyasının tərkibində fəaliyyət göstərən Spektroskopiya İnstitutunda ömrünün sonunadək çalışmışdır. O,1972–1986-cı illər ərzində Çexiyanın paytaxtı Praqada keçirilən ümumittifaq konfranslarında fəal iştirak etmiş və əldə etdiyi mühüm elmi nəticələrə görə Çexiya Elmlər Akademiyasının mükafatına layiq görülmüşdür. Bundan əlavə Almaniya, Fransa, İngiltərə, Kanada kimi dövlətlərdə olan əməkdaşları ilə birlikdə bir çox məqalələr və əsərləri dərc olunmuşdur.
Vəfatı
1988-ci ilin 4 martında Məmməd Əliyev ürək infaktından dünyasını dəyişib. O, Moskva şəhərində dəfn olunub.
Elmi əsərləri və məqalələri
- M. R. Aliev and J. K. G. Watson, J. Mol. Spectrosc. 75, 150 (1979).
- M. R. Aliev and J. K. G. Watson, in Molecular Spectroscopy: Modern Research, edited by K. Narachari Rao (Academic, New York, 1985), Vol. III
- D. Papousek and M. R. Aliev, Molecular Vibrational Rotational Spectra (Academia, Prague, 1982).
- Aliev M, Papoušek D, Urban Š,Third-order theory of the line intensities in the allowed and forbidden vibrational-rotational bands of C<inf>3v</inf> molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1987)
- Aliev M, Mikhailov V, Watson J,Higher order dipole moments for pure rotational transitions of methane-type molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1986)
- Aliev M, Yamada K, Birss F,Effective Hamiltonian for polyatomic linear molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1985)
- Aliev M, Mikhailov V,Forbidden rotational and vibrational-rotational transitions in H<inf>3</inf>+, Acta Physica Hungarica (1984)
- Aliev M, Hougen J,The effects of vibration-rotation interaction on the quadrupole hyperfine structure of molecular rotational levels, Journal of Molecular Spectroscopy (1984)
- Aliev M, Watson J,The rotational dependence of diagonal Coriolis coupling, Journal of Molecular Spectroscopy (1979)
- Aliev M, Watson J,Upper and lower bounds of quartic centrifugal distortion constants, Journal of Molecular Spectroscopy (1979)
- Aliev M, Watson J,Calculated sextic centrifugal distortion constants of polyatomic molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1976)
- Aliev M,Forbidden rotational transitions in molecules, Soviet Physics – Uspekhi (1976)
- Aliev M, Mikhaylov V,Forbidden rotational spectra of axially symmetric polar moleculesJournal of Molecular Spectroscopy (1974)
- Aliev M,New relations between centrifugal distortion and coriolis coupling constants of polyatomic molecules, Journal of Molecular Structure (1974)
- Aliev M,Sextic centrifugal distortion constants of axially symmetric molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1974)
- Aliev M, Aleksandrov A,Transformation properties of centrifugal distortion constants of polyatomic molecules, Journal of Molecular Spectroscopy (1973)
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Memmed Eliyev Memmed Rehim oglu Eliyev rus Mamed Ragimovich Aliev 25 oktyabr 1940 Mastaga 4 mart 1988 Moskva professor fizika riyaziyyat elmleri doktoru molekulyar fizikanin bir cox sahelerine elmi tohfeler bexs etmis azerbaycanli Sovet fiziki Onun elmi nailiyyetleri arasinda molekulda merkezdenqacma genislenme sabitinin tapilmasi metodunun kesfi dinamik effektlerin duzgun serhini teklif etmesi ve s yer alir Memmed EliyevMemmed Rehim oglu EliyevDogum tarixi 13 oktyabr 1940Dogum yeri Mastaga Baki Azerbaycan SSRVefat tarixi 4 mart 1988 47 yasinda Vefat yeri Ottava KanadaVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri MoskvaVetendasligi SSRIHeyat yoldasi Elena Vladimirovna AlievaUsagi Gulsen Memmed qizi EliyevaElm saheleri Molekulyar fizika Nezeri fizikaElmi derecesi Fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adlari Professor SSRI EA da laboratoriya mudiriAlma mater BDU Moskva Dovlet Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMemmed Eliyev 1940 ci ilin 13 oktyabr tarixinde Bakida muselman ailesinde anadan olmusdur atasi Rehim Eliekber oglu Eliyev anasi Govher Hilal qizi dayisi kimya elmleri doktoru professor Agarefi Agayev Memmed 17 yasinda Baki seheri Mastaga qesebesinde yerlesen 128 sayli tam orta mektebi bitirmis 1957 ci ilde Baki Dovlet Universitetine qebul olunmusdur Burada o fizika riyaziyyat ixtisaslari uzre tehsil almisdir 1961 ci ilde Moskva Dovlet Universitetinde aspirant tehsilini davam etdirmis ve doktor derecesini almisdir Daha sonra Rusiya Elmler Akademiyasinin terkibinde fealiyyet gosteren Spektroskopiya Institutunda omrunun sonunadek calismisdir O 1972 1986 ci iller erzinde Cexiyanin paytaxti Praqada kecirilen umumittifaq konfranslarinda feal istirak etmis ve elde etdiyi muhum elmi neticelere gore Cexiya Elmler Akademiyasinin mukafatina layiq gorulmusdur Bundan elave Almaniya Fransa Ingiltere Kanada kimi dovletlerde olan emekdaslari ile birlikde bir cox meqaleler ve eserleri derc olunmusdur Vefati1988 ci ilin 4 martinda Memmed Eliyev urek infaktindan dunyasini deyisib O Moskva seherinde defn olunub Elmi eserleri ve meqaleleriM R Aliev and J K G Watson J Mol Spectrosc 75 150 1979 M R Aliev and J K G Watson in Molecular Spectroscopy Modern Research edited by K Narachari Rao Academic New York 1985 Vol III D Papousek and M R Aliev Molecular Vibrational Rotational Spectra Academia Prague 1982 Aliev M Papousek D Urban S Third order theory of the line intensities in the allowed and forbidden vibrational rotational bands of C lt inf gt 3v lt inf gt molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1987 Aliev M Mikhailov V Watson J Higher order dipole moments for pure rotational transitions of methane type molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1986 Aliev M Yamada K Birss F Effective Hamiltonian for polyatomic linear molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1985 Aliev M Mikhailov V Forbidden rotational and vibrational rotational transitions in H lt inf gt 3 lt inf gt Acta Physica Hungarica 1984 Aliev M Hougen J The effects of vibration rotation interaction on the quadrupole hyperfine structure of molecular rotational levels Journal of Molecular Spectroscopy 1984 Aliev M Watson J The rotational dependence of diagonal Coriolis coupling Journal of Molecular Spectroscopy 1979 Aliev M Watson J Upper and lower bounds of quartic centrifugal distortion constants Journal of Molecular Spectroscopy 1979 Aliev M Watson J Calculated sextic centrifugal distortion constants of polyatomic molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1976 Aliev M Forbidden rotational transitions in molecules Soviet Physics Uspekhi 1976 Aliev M Mikhaylov V Forbidden rotational spectra of axially symmetric polar moleculesJournal of Molecular Spectroscopy 1974 Aliev M New relations between centrifugal distortion and coriolis coupling constants of polyatomic molecules Journal of Molecular Structure 1974 Aliev M Sextic centrifugal distortion constants of axially symmetric molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1974 Aliev M Aleksandrov A Transformation properties of centrifugal distortion constants of polyatomic molecules Journal of Molecular Spectroscopy 1973 IstinadlarXarici kecidlerMemmed Eliyevin mukafat almasi barede Memmed Eliyevin istirak etdiyi konfranslara aid arxiv fotolar 1 2 3