Məlikumudlu Kəndi — Azərbaycan Respublikasının Zərdab rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Məlikumudlu Kəndi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Zərdab rayonu |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | AZ 6320 |
Haqqında
Bayat tayfası ailələrinin məskunlaşdığı Məlikumudlu kəndi
Məlikumudlu Zərdab rayonu inzibati ərazi vahidində kənddir. Kənd Şirvan düzündə, Zərdab şəhərindən 13 kilometr şimalda, Zərdab-Ucar şose yolunun bir neçə kilometrliyində (5–6 km) yerləşir. Ərazisi 1917,77 hektar, əhalisi 1400 nəfərdən çoxdur. Əhalinin əsas məşğuliyyəti heyvandarlıq, taxılçılıq, quşçuluq, yemçilik, pambıqçılıq, baramaçılıq, meyvəçilikdir. Məlikumudlu kəndinin ərazisi qədim yaşayış məskənlərindən biri hesab olunur. Kənd ərazilərində torpaq işləri görülərkən bəzək əşyaları, qırmanc dəstəyi, əsa başı, Atabəylərə aid sikkələr tapılmışdır. Tədqiqatlar nəticəsində ərazidə IX-XIII əsrlərdə kənd tipli yaşayış məskəni olduğu müəyyənləşdirilmişdir. Taleh Əliyev Məlikumudlu ərazisindən tapılan sikkənin Məhəmməd Cahan Pəhləvanın dövrünə aid olduğunu qeyd edir.
Xanlıqlar dövründə Məlikumudlu kəndinin ərazisi indiki Zərdab, Şamaxı, Ağsu, Kürdəmir və İsmayıllı rayonlarının müəyyən əraziləri ilə birlikdə Xançoban mahalına daxil idi. Yaşayış məntəqəsində Məlik Umud nəslinin davamçıları məskən saldığı üçün Məlikumudlu adlandırılmışdır. Məlik Umud bəy türk boylarından biri olan Bayat tayfasının nəslindəndir, Bayat-Məlik Umud obasının başçısı olub. Şirvan xanlığının nüfuzlu şəxslərindən biri olan Məlik Umud bəy, sonralar Şirvanın Xançoban mahalının naibi təyin edilib. Şirvan xanları ilə qohumluq əlaqələri olan Məlik Umud bəyin oğlu İsrafil bəy, Şirvan xanlarının nəslindən olan, 1833-cü il təvəllüdlü Töhfə xanımla evlənmişdir.
Bayat-Məlik Umud obası
Bayat-Məlik Umud türk boylarından biri olan Bayat tayfası ailələrinin yaşadığı bir obadır, bəzi mənbələrdə Boyat-Məlik Umud adlandırılmışdır. Rəvayətə görə Bayatların adı Oğuz xanın nəvəsi Bayat xanın adından yaranıb. Türküstanda yaşayan Bayat tayfasına mənsub ailələr XIII əsrdə monqollar ilə birgə öncə Kiçik Asiyaya gəlmiş və burada Səlcuqlar ilə qarışmışdı. Buradan müxtəlif ərazilərə köçən Bayat tayfa ailələrinin bir qismi XV əsrin sonu XVI əsrin əvvəllərində səfəvilər ilə birgə Şimali Azərbaycana gəlmişdilər. Azərbaycanda məşkunlaşan Bayatlar öz adlarını Şuşa, Şamaxı və Cavad qəzalarında Bayat, Quba qəzasında Sincan Bayat, Uzun Bayat, Göyçay qəzasında Bayat-Məlik Umud, Bayat-Nadir Hüseyn (bəzi mənbələrdə Bayat-Nəzir Hüseyn) obalarına vermişdilər. Bayat tayfasının Bayat-Məlik Umud obasında məskunlaşan ailələrin başçısı Məlik Umud bəy, sonralar Şirvanın Xançoban mahalının naibi təyin edilib. Oba XIX əsrin əvvəllərində Çalıqışlaq adlı qışlaq yerində məskunlaşmış və yaşayış məntəqəsinə də öz adlarını vermişdilər.
Sənədlərdə Bakı quberniyasının Göyçay qəzasında, indiki Ucar və Zərdab rayonunun ərazilərində yaşayan Bayat-Məlik Umud obası haqqında məlumatlar var, obanın qəza mərkəzindən 20-22 verst məsafədə yerləşdiyi yazılıb. 1870-ci ildə Bayat-Məlik Umud obasının 49 təsərrüfatında 161 nəfər kişi, 130 nəfər qadın olmaqla, cəmi 291 nəfər əhali, 1879-cu ildə isə yaşayış məntəqəsinin 58 təsərrüfatında 198 nəfər kişi, 146 nəfər qadın olmaqla, cəmi 344 nəfər əhali yaşayıb.
Çar Rusiyası tərəfindən yerlərdə kənd icmaları və oba birlikləri yaradıldıqdan sonra, Boyat-Məlik Umud oba birliyi, icması təşkil edilib. 1886-cı ildə Bərgüşad bölgəsinə daxil olan Boyat Məlik Umud icması qəza mərkəzindən 30 verst, pristav idarəsindən 16 verst məsafədə yerləşmişdir. İcmanın 76 təsərrüfatında 247 nəfər kişi, 186 nəfər qadın olmaqla, cəmi 433 nəfər əhali yaşayıb. 1890-cı ildə 2 obadan ibarət olan birliyin torpaq sahəsi 1250 desyatin idi. Oba birliyinin 72 təsərrüfatında 229 nəfər kişi, 181 nəfər qadın olmaqla, cəmi 410 nəfər əhali, 1911-ci ildə isə 51 təsərrüfatında 187 nəfər kişi, 146 nəfər qadın olmaqla, cəmi 333 nəfər əhali yaşayıb.
Boyat Məlik Umud yaşayış məntəqəsi 1917 və 1921-ci illərdə Bərgüşad bölgəsinin Lək kənd icmasının tərkibində yerləşib. Kənddə 1917-ci ildə 152 ev, 1924-cü ildə isə 120 ev olub. Sovet hakimiyyəti illərində Boyat-Məlik Umud oba birliyinə mənsub ailələr, Ucarın indiki Boyat və Zərdabın indiki Məlikumudlu kəndlərində daimi məskunlaşıblar.
Bayat-Nadir Hüseynbəy obası
Sənədlərə görə müasir Zərdab ərazisində Bayat tayfasının Bayat-Məlik Umud obası ilə yanaşı, Bayat-Nadir Hüseynbəy obasının ailələri də məskunlaşmışdılar. Bəzi mənbələrdə Boyat-Nəzir Hüseynbəy kimi də yazılan obanın ailələri, Çallı kəndinin yaxınlığındakı ərazilərdə, Nəzirli nəslinə məxsus torpaqlarda yurd salmışdılar. 1870-ci ildə oba qəza mərkəzindən 40 verst məsafədə yerləşib, obanın 11 təsərrüfatında 31 nəfər kişi, 19 nəfər qadın olmaqla, cəmi 50 nəfər əhali yaşayıb.
Məlikumudlu kəndi
1926-cı ildə Göyçay qəzası 7 bölgəyə bölünmüş və Məlikumudlu kəndi qəzanın Ucar bölgəsinə daxil edilmişdir. Göyçay qəzası 1929-cu ildə Azərbaycanın rayonlaşdırılması ilə əlaqədar olaraq ləğv olunub və Məlikumudlu kəndi 1929-1935-ci illərdə Göyçay rayonunun, 1935-ci ildən isə yeni yaradılan Zərdab rayonunun tərkibində yerləşib. Sovet dövründə və müstəqilliyimizin ilk illərində Çallı inzibati ərazisinin tərkibində yerləşən kənd, 14 iyul 1998-ci il tarixdə Çallı kənd inzibati ərazi dairəsinin tərkibindən ayrılmış və Məlikumudlu kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmışdır.
Kənd sakinləri Səfərov İsmayıl Sarı oğlu, Məmmədov Vasif Əlihəsən oğlu, Zərbəliyev Zabit Kamil oğlu, Şıxəliyev Pərviz Nəsir oğlu Qarabağ müharibəsində şəhid olublar.
Azərbaycanın şəhər və rayonlarında İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifələrində çalışan, "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilən Mübariz Ağayev, II Dünya müharibəsində “I Dərəcəli Vətən Müharibəsi”, “Qırmızı Ulduz” ordenləri ilə, “Döyüş xidmətlərinə görə”, “İgidliyə görə”, "Berlinin alınmasına görə" medalları ilə təltif olunan Babaş Nağıyev Məlikumudlu kəndində anadan olublar.
Bəxtiyar Əsədli
Bəxtiyar Əsədli. "Məlikumudlu Kəndinin Tarixi" (Azərbaycan dili). 2019. İstifadə tarixi: 12 fev 2022.
Read more: https://zardob.blogspot.com/2020/07/zerdab-rayonu-melikumudlu-kendi.html#ixzz7KnTNtAEg
Din
Kənddə Məlikumudlu kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
İstinadlar
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2016-cı ildə qeydiyyatdan keçənlər 2019-12-21 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
Zərdab rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Melikumudlu Kendi Azerbaycan Respublikasinin Zerdab rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Melikumudlu KendiOlke AzerbaycanRayon Zerdab rayonuReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ 6320HaqqindaBayat tayfasi ailelerinin meskunlasdigi Melikumudlu kendi Melikumudlu Zerdab rayonu inzibati erazi vahidinde kenddir Kend Sirvan duzunde Zerdab seherinden 13 kilometr simalda Zerdab Ucar sose yolunun bir nece kilometrliyinde 5 6 km yerlesir Erazisi 1917 77 hektar ehalisi 1400 neferden coxdur Ehalinin esas mesguliyyeti heyvandarliq taxilciliq qusculuq yemcilik pambiqciliq baramaciliq meyvecilikdir Melikumudlu kendinin erazisi qedim yasayis meskenlerinden biri hesab olunur Kend erazilerinde torpaq isleri gorulerken bezek esyalari qirmanc desteyi esa basi Atabeylere aid sikkeler tapilmisdir Tedqiqatlar neticesinde erazide IX XIII esrlerde kend tipli yasayis meskeni oldugu mueyyenlesdirilmisdir Taleh Eliyev Melikumudlu erazisinden tapilan sikkenin Mehemmed Cahan Pehlevanin dovrune aid oldugunu qeyd edir Xanliqlar dovrunde Melikumudlu kendinin erazisi indiki Zerdab Samaxi Agsu Kurdemir ve Ismayilli rayonlarinin mueyyen erazileri ile birlikde Xancoban mahalina daxil idi Yasayis menteqesinde Melik Umud neslinin davamcilari mesken saldigi ucun Melikumudlu adlandirilmisdir Melik Umud bey turk boylarindan biri olan Bayat tayfasinin neslindendir Bayat Melik Umud obasinin bascisi olub Sirvan xanliginin nufuzlu sexslerinden biri olan Melik Umud bey sonralar Sirvanin Xancoban mahalinin naibi teyin edilib Sirvan xanlari ile qohumluq elaqeleri olan Melik Umud beyin oglu Israfil bey Sirvan xanlarinin neslinden olan 1833 cu il tevelludlu Tohfe xanimla evlenmisdir Bayat Melik Umud obasi Bayat Melik Umud turk boylarindan biri olan Bayat tayfasi ailelerinin yasadigi bir obadir bezi menbelerde Boyat Melik Umud adlandirilmisdir Revayete gore Bayatlarin adi Oguz xanin nevesi Bayat xanin adindan yaranib Turkustanda yasayan Bayat tayfasina mensub aileler XIII esrde monqollar ile birge once Kicik Asiyaya gelmis ve burada Selcuqlar ile qarismisdi Buradan muxtelif erazilere kocen Bayat tayfa ailelerinin bir qismi XV esrin sonu XVI esrin evvellerinde sefeviler ile birge Simali Azerbaycana gelmisdiler Azerbaycanda meskunlasan Bayatlar oz adlarini Susa Samaxi ve Cavad qezalarinda Bayat Quba qezasinda Sincan Bayat Uzun Bayat Goycay qezasinda Bayat Melik Umud Bayat Nadir Huseyn bezi menbelerde Bayat Nezir Huseyn obalarina vermisdiler Bayat tayfasinin Bayat Melik Umud obasinda meskunlasan ailelerin bascisi Melik Umud bey sonralar Sirvanin Xancoban mahalinin naibi teyin edilib Oba XIX esrin evvellerinde Caliqislaq adli qislaq yerinde meskunlasmis ve yasayis menteqesine de oz adlarini vermisdiler Senedlerde Baki quberniyasinin Goycay qezasinda indiki Ucar ve Zerdab rayonunun erazilerinde yasayan Bayat Melik Umud obasi haqqinda melumatlar var obanin qeza merkezinden 20 22 verst mesafede yerlesdiyi yazilib 1870 ci ilde Bayat Melik Umud obasinin 49 teserrufatinda 161 nefer kisi 130 nefer qadin olmaqla cemi 291 nefer ehali 1879 cu ilde ise yasayis menteqesinin 58 teserrufatinda 198 nefer kisi 146 nefer qadin olmaqla cemi 344 nefer ehali yasayib Car Rusiyasi terefinden yerlerde kend icmalari ve oba birlikleri yaradildiqdan sonra Boyat Melik Umud oba birliyi icmasi teskil edilib 1886 ci ilde Bergusad bolgesine daxil olan Boyat Melik Umud icmasi qeza merkezinden 30 verst pristav idaresinden 16 verst mesafede yerlesmisdir Icmanin 76 teserrufatinda 247 nefer kisi 186 nefer qadin olmaqla cemi 433 nefer ehali yasayib 1890 ci ilde 2 obadan ibaret olan birliyin torpaq sahesi 1250 desyatin idi Oba birliyinin 72 teserrufatinda 229 nefer kisi 181 nefer qadin olmaqla cemi 410 nefer ehali 1911 ci ilde ise 51 teserrufatinda 187 nefer kisi 146 nefer qadin olmaqla cemi 333 nefer ehali yasayib Boyat Melik Umud yasayis menteqesi 1917 ve 1921 ci illerde Bergusad bolgesinin Lek kend icmasinin terkibinde yerlesib Kendde 1917 ci ilde 152 ev 1924 cu ilde ise 120 ev olub Sovet hakimiyyeti illerinde Boyat Melik Umud oba birliyine mensub aileler Ucarin indiki Boyat ve Zerdabin indiki Melikumudlu kendlerinde daimi meskunlasiblar Bayat Nadir Huseynbey obasi Senedlere gore muasir Zerdab erazisinde Bayat tayfasinin Bayat Melik Umud obasi ile yanasi Bayat Nadir Huseynbey obasinin aileleri de meskunlasmisdilar Bezi menbelerde Boyat Nezir Huseynbey kimi de yazilan obanin aileleri Calli kendinin yaxinligindaki erazilerde Nezirli nesline mexsus torpaqlarda yurd salmisdilar 1870 ci ilde oba qeza merkezinden 40 verst mesafede yerlesib obanin 11 teserrufatinda 31 nefer kisi 19 nefer qadin olmaqla cemi 50 nefer ehali yasayib Melikumudlu kendi 1926 ci ilde Goycay qezasi 7 bolgeye bolunmus ve Melikumudlu kendi qezanin Ucar bolgesine daxil edilmisdir Goycay qezasi 1929 cu ilde Azerbaycanin rayonlasdirilmasi ile elaqedar olaraq legv olunub ve Melikumudlu kendi 1929 1935 ci illerde Goycay rayonunun 1935 ci ilden ise yeni yaradilan Zerdab rayonunun terkibinde yerlesib Sovet dovrunde ve musteqilliyimizin ilk illerinde Calli inzibati erazisinin terkibinde yerlesen kend 14 iyul 1998 ci il tarixde Calli kend inzibati erazi dairesinin terkibinden ayrilmis ve Melikumudlu kend inzibati erazi dairesi yaradilmisdir Kend sakinleri Seferov Ismayil Sari oglu Memmedov Vasif Elihesen oglu Zerbeliyev Zabit Kamil oglu Sixeliyev Perviz Nesir oglu Qarabag muharibesinde sehid olublar Azerbaycanin seher ve rayonlarinda Icra Hakimiyyetinin bascisi vezifelerinde calisan Sohret ordeni ile teltif edilen Mubariz Agayev II Dunya muharibesinde I Dereceli Veten Muharibesi Qirmizi Ulduz ordenleri ile Doyus xidmetlerine gore Igidliye gore Berlinin alinmasina gore medallari ile teltif olunan Babas Nagiyev Melikumudlu kendinde anadan olublar Bextiyar Esedli Bextiyar Esedli Melikumudlu Kendinin Tarixi Azerbaycan dili 2019 Istifade tarixi 12 fev 2022 Read more https zardob blogspot com 2020 07 zerdab rayonu melikumudlu kendi html ixzz7KnTNtAEgDinKendde Melikumudlu kend mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir IstinadlarMUSELMAN DINI ICMALAR 2016 ci ilde qeydiyyatdan kecenler 2019 12 21 at the Wayback Machine scwra gov az az Zerdab rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin