Nəsirli Müzəffər Qasım oğlu (14 sentyabr 1911, Sələsüz, Naxçıvan qəzası, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası – 1 yanvar 1980, Naxçıvan, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ) — şair, 1940-cı ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
Müzəffər Nəsirli | |
---|---|
Müzəffər Qasım oğlu Nəsirli | |
Təxəllüsü | Asim |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sələsüz, Naxçıvan qəzası, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (68 yaşında) |
Vəfat yeri | Naxçıvan, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Həyat yoldaşı | Minayə Cəfərova |
Uşağı | 6 |
Atası | Qasım Nəsirli |
Təhsili | Naxçıvan Pedaqoji Texnikumu |
Fəaliyyəti | Şair, müəllim |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan, rus |
Həyatı
1911-ci il sentyabrın 14-də İrəvan quberniyası Naxçıvan qəzasının (indiki Şahbuz rayonunun) Sələsüz kəndində fəhlə ailəsində doğulmuşdur. Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Naxçıvan şəhərində ibtidai təhsil almış, Naxçıvan Pedaqoji texnikumunu bitirmişdir (1926-1929). Bu vaxtdan əmək və yaradıcılıq fəaliyyətinə başlamışdır. Belə ki, 1929-cu ildə təyinatla Ordubad rayonunun Vənənd kəndindəki kəndli gənclər məktəbinə müəllim göndərilir. 1930-cu ilədək burada işləyir. 1930-31-ci illərdə Noraşen (Şərur) rayonunun Qıvraq kəndində müəllim kimi çalışıb. 1931-32-ci illərdə İrəvan şəhərindəki Lenin adına fəhlə fakültəsində və kooperativ texnikumunda müəllim işləyib.
Onun ilk şeiri “İndi” 1927-ci ildə Naxçıvan Pedaqoji Məktəbinin naşir etdi salnamədə çap olunmuşdur. Həmin illərdə Naxçıvan gənclər (komsomol) klubun nəzdində təşkil olunmuş “Qızıl qələmlər” ədəbi birliyində fəal iştirak etmiş, şerləri yerli və mərkəzi mətbuatda çap edilməyə başlanmışdır. 1928 ci ildə Azərbaycan Proletar Yazıçıları Cəmiyyətinin katibi Süleyman Rüstəm Naxçıvana gəlmiş, gənclər içərisində yaradıcılığı ilə fərqlənən Müzəffər Nəsirli Naxçıvan Proletar Yazıçıları Cəmiyyətinə katib seçilmişdir.
Tanınmış tarixçi Əli Əliyevin "Əlincə ömrü" kitabında Müzəffər Nəsirlinin əvvəllər "Asim" təxəllüsü ilə şeirlər yazdığı və hətta bir neçə yoldaşı ilə "pantürkist" kimi tənqid edildiyi vurğulanır. Görünür bundan çəkinən gənc şair sonradan Müzəffər Nəsirli kimi şeirlər yazıb.
Bundan başqa ilk şerlərini "Şərq qapısı" (Naxçıvan), "Qızıl şəfəq" (İrəvan) qəzetlərində dərc etdirmişdir. "Azadlıq günəşi", "Qanlı qanunlar", "İntiqam" adlı ilk pyeslərini qələmə almışdır. Naxçıvan və Qərbi Azərbaycan kənd məktəblərində müəllimlik etmişdir. 1932- 36-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir. Bundan sonra o, böyük həvəslə yazıb yaratmış, hekayə və şerləri “Gənc işçi”, “Yeni yol”, “Komsomol”, “Dan ulduzu”, “Qızıl Şəfəq” və başqa qəzet və jurnallarda nəşr olunmuşdur.
1936-cı ildən Yerevan Pedaqoji texnikumunda, 1938-1941-ci illərdə isə Ermənistan K(b)P MK-nın yanında Kommunist Universitetində və Yerevan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda baş müəllim vəzifəsində çalışmışdır. İrəvanda nəşr edilən “Sovet Ermənistanı” qəzetində fəal iştirak etmişdir. Ermənistan Yazıçılar İttifaqı yanında təşkil edilmiş Azərbaycan bölməsinin təşkilatçılarından biri olmuşdur.
İkinci Dünya müharibəsində ön cəbhədə olmuş, ağır yaralanmışdır (1941-1945).Qələmini silahla əvəz edən M.Nəsirli Şimali Qafqaz, Kuban, Ukrayna, Taman yarımadasında, Krımda ən qızğın döyüşlərdə zabit kimi iştirak etməsinə baxmayaraq, sevdiyi sənətindən ayrılmamışdır. O, bilavasitə döyüşçüləri ruhlandıraraq “Göyərçin”, Sevgilim”, “Cəbhəyə məktub”, “Oxu bülbülüm, oxu”, “Yadıma düşür”, “Şəfəq”, “Səhra xəstəxanasında” , “Şineli sal üstümə”, “O, Qafqazdan gəlmişdi” kimi yadda qalan şerlər yazmışdır. Tərxis ediləndən sonra Naxçıvan Dövlət Qiyabi İnstitutunda müdir müavini, eyni zamanda dil və ədəbiyyat fakültəsinin dekanı işləmişdir. 1950-ci ilin oktyabrından həmin institutda elmi-tədris işlər üzrə müdir müavini olmuşdur.
1954-cü ildən 1961-ci ilin aprelinə qədər Naxçıvan şəhər 4№-li orta əktbdə dərs hissə müdiri işləyib.
1961-ci il aprel ayının18-dən Azərbaycan Yazıçıları İttifaqının Naxçıvan şöbəsinin məsul katibi, Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsi, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının plenum üzvü, Naxçıvan MSSR Ali Sovetində Maarif və mədəniyyət daimi komissiyasının sədri olub. Bir neçə dəfə Naxçıvan MSSR Ali Sovetin deputatı seçilib.
Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının Naxçıvan bölməsinə rəhbərlik etmişdir. Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin deputatı olmuşdur.
1971-ci ilin iyun ayında Azərbaycan Sovet yazıçılarının və SSRİ Yazıçılarının qurultaylarında iştirak etmişdir. Xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı, iki dəfə Naxçıvan MR Ali Soveti Rəyasət heyətinin Fəxri Fərmanı və on bir medalla təltif olunmuşdur.
Müzəffər Nəsirlinin “Mənim respublikam” (1958), “Yanar üfüqlər” (1968), “Əsgər toqqası” (1973), “İki ürək” (1974), "Qaynar bulaq" (1978), “Oqni nad Araksom” (rusca. 1974) kitabları çapdan çıxıb
1980-ci il yanvarın 1-də vəfat etmişdir.
2010-cu ildə 100 illiyi münasibətilə Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında ədibin "Qönçəbəyim nəğməsi" pyesi tamaşaya hazırlanıb.
Yaradıcılığı
Şairin yaradıclılğında hərbi vətənpərvərlik mövzusu geniş yer tutur. O, “Qafqaz oğulları”, “Əkbər haqqında ballada”, “Atam haqqında ballada”, “Xatirə dəftəri” adlı şerlərini yazaraq müharibənin dəhşətlərini, Azərbaycan oğullarının qəhrəmanlığını təsvir etmişdir. Bundan başqa "Partizan Əfruz", "Arpaçayın dastanı", "Atam haqqında ballada" və bir sıra poemalar qələmə almışdır. 1929-30-cu illərdə o, “Azadlıq günəşi”, “Qanlı qanunlar” , 1960-cı illərdə isə 19-cu əsrdə Naxçıvanda yaşayıb-yaradan , Kəngəli xanı olan Ehsan xanın qızı Qonçabəyimin həyatından bəhs edən "Qönçəbəyim nəğməsi", sadə insanların məişət həyatını əks etdirən "Dürdanə", “Qırmızı geyimli qız”, “Məhəbbət qocalmır” adlı dram əsərləri yazmışdır.
Xarici keçidlər
- [1] 2016-03-05 at the Wayback Machine
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nesirli Muzeffer Qasim oglu 14 sentyabr 1911 Selesuz Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasi 1 yanvar 1980 Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRI sair 1940 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Muzeffer NesirliMuzeffer Qasim oglu NesirliTexellusu AsimDogum tarixi 14 sentyabr 1911Dogum yeri Selesuz Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 yanvar 1980 68 yasinda Vefat yeri Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIHeyat yoldasi Minaye CeferovaUsagi 6Atasi Qasim NesirliTehsili Naxcivan Pedaqoji TexnikumuFealiyyeti Sair muellimEserlerinin dili Azerbaycan rusHeyati1911 ci il sentyabrin 14 de Irevan quberniyasi Naxcivan qezasinin indiki Sahbuz rayonunun Selesuz kendinde fehle ailesinde dogulmusdur Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Naxcivan seherinde ibtidai tehsil almis Naxcivan Pedaqoji texnikumunu bitirmisdir 1926 1929 Bu vaxtdan emek ve yaradiciliq fealiyyetine baslamisdir Bele ki 1929 cu ilde teyinatla Ordubad rayonunun Venend kendindeki kendli gencler mektebine muellim gonderilir 1930 cu iledek burada isleyir 1930 31 ci illerde Norasen Serur rayonunun Qivraq kendinde muellim kimi calisib 1931 32 ci illerde Irevan seherindeki Lenin adina fehle fakultesinde ve kooperativ texnikumunda muellim isleyib Onun ilk seiri Indi 1927 ci ilde Naxcivan Pedaqoji Mektebinin nasir etdi salnamede cap olunmusdur Hemin illerde Naxcivan gencler komsomol klubun nezdinde teskil olunmus Qizil qelemler edebi birliyinde feal istirak etmis serleri yerli ve merkezi metbuatda cap edilmeye baslanmisdir 1928 ci ilde Azerbaycan Proletar Yazicilari Cemiyyetinin katibi Suleyman Rustem Naxcivana gelmis gencler icerisinde yaradiciligi ile ferqlenen Muzeffer Nesirli Naxcivan Proletar Yazicilari Cemiyyetine katib secilmisdir Taninmis tarixci Eli Eliyevin Elince omru kitabinda Muzeffer Nesirlinin evveller Asim texellusu ile seirler yazdigi ve hetta bir nece yoldasi ile panturkist kimi tenqid edildiyi vurgulanir Gorunur bundan cekinen genc sair sonradan Muzeffer Nesirli kimi seirler yazib Bundan basqa ilk serlerini Serq qapisi Naxcivan Qizil sefeq Irevan qezetlerinde derc etdirmisdir Azadliq gunesi Qanli qanunlar Intiqam adli ilk pyeslerini qeleme almisdir Naxcivan ve Qerbi Azerbaycan kend mekteblerinde muellimlik etmisdir 1932 36 ci illerde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun edebiyyat fakultesinde tehsilini davam etdirmisdir Bundan sonra o boyuk hevesle yazib yaratmis hekaye ve serleri Genc isci Yeni yol Komsomol Dan ulduzu Qizil Sefeq ve basqa qezet ve jurnallarda nesr olunmusdur 1936 ci ilden Yerevan Pedaqoji texnikumunda 1938 1941 ci illerde ise Ermenistan K b P MK nin yaninda Kommunist Universitetinde ve Yerevan Dovlet Pedaqoji Institutunda bas muellim vezifesinde calismisdir Irevanda nesr edilen Sovet Ermenistani qezetinde feal istirak etmisdir Ermenistan Yazicilar Ittifaqi yaninda teskil edilmis Azerbaycan bolmesinin teskilatcilarindan biri olmusdur Ikinci Dunya muharibesinde on cebhede olmus agir yaralanmisdir 1941 1945 Qelemini silahla evez eden M Nesirli Simali Qafqaz Kuban Ukrayna Taman yarimadasinda Krimda en qizgin doyuslerde zabit kimi istirak etmesine baxmayaraq sevdiyi senetinden ayrilmamisdir O bilavasite doyusculeri ruhlandiraraq Goyercin Sevgilim Cebheye mektub Oxu bulbulum oxu Yadima dusur Sefeq Sehra xestexanasinda Sineli sal ustume O Qafqazdan gelmisdi kimi yadda qalan serler yazmisdir Terxis edilenden sonra Naxcivan Dovlet Qiyabi Institutunda mudir muavini eyni zamanda dil ve edebiyyat fakultesinin dekani islemisdir 1950 ci ilin oktyabrindan hemin institutda elmi tedris isler uzre mudir muavini olmusdur 1954 cu ilden 1961 ci ilin apreline qeder Naxcivan seher 4 li orta ektbde ders hisse mudiri isleyib 1961 ci il aprel ayinin18 den Azerbaycan Yazicilari Ittifaqinin Naxcivan sobesinin mesul katibi Naxcivan Vilayet Partiya Komitesi Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin plenum uzvu Naxcivan MSSR Ali Sovetinde Maarif ve medeniyyet daimi komissiyasinin sedri olub Bir nece defe Naxcivan MSSR Ali Sovetin deputati secilib Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin Naxcivan bolmesine rehberlik etmisdir Naxcivan MSSR Ali Sovetinin deputati olmusdur 1971 ci ilin iyun ayinda Azerbaycan Sovet yazicilarinin ve SSRI Yazicilarinin qurultaylarinda istirak etmisdir Xidmetlerine gore Azerbaycan Respublikasi Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri fermani iki defe Naxcivan MR Ali Soveti Reyaset heyetinin Fexri Fermani ve on bir medalla teltif olunmusdur Muzeffer Nesirlinin Menim respublikam 1958 Yanar ufuqler 1968 Esger toqqasi 1973 Iki urek 1974 Qaynar bulaq 1978 Oqni nad Araksom rusca 1974 kitablari capdan cixib 1980 ci il yanvarin 1 de vefat etmisdir 2010 cu ilde 100 illiyi munasibetile Naxcivan Dovlet Musiqili Dram Teatrinda edibin Qoncebeyim negmesi pyesi tamasaya hazirlanib YaradiciligiSairin yaradiclilginda herbi vetenperverlik movzusu genis yer tutur O Qafqaz ogullari Ekber haqqinda ballada Atam haqqinda ballada Xatire defteri adli serlerini yazaraq muharibenin dehsetlerini Azerbaycan ogullarinin qehremanligini tesvir etmisdir Bundan basqa Partizan Efruz Arpacayin dastani Atam haqqinda ballada ve bir sira poemalar qeleme almisdir 1929 30 cu illerde o Azadliq gunesi Qanli qanunlar 1960 ci illerde ise 19 cu esrde Naxcivanda yasayib yaradan Kengeli xani olan Ehsan xanin qizi Qoncabeyimin heyatindan behs eden Qoncebeyim negmesi sade insanlarin meiset heyatini eks etdiren Durdane Qirmizi geyimli qiz Mehebbet qocalmir adli dram eserleri yazmisdir Xarici kecidler 1 2016 03 05 at the Wayback MachineIstinadlar