Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Molodi müharibəsi — (Rus dilində: Молодинская битва) 1572-ci ilin iyul-avqust aylarında olmuşdur. Bu müharibə, İvan Qroznının ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biridir. Öz ordusundan iki dəfə böyük bir orduya qalib gəlmişdir. İvan Qroznı Moskva şəhərinin 40 mil yaxınlığında Krım xanı I Dövlət Gəray xana qarşı vuruşmuşdur.
| Molodi müharibəsi | |||
|---|---|---|---|
| Rusiya-Krım müharibəsi | |||
 | |||
| Tarix | 30 iyul - 2 avqust 1572 | ||
| Yeri | |||
| Nəticəsi | Rusiya qalib gəldi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Rusiya çarlığının Livoniya müharibəsini aparmasını fürsət bilən Dövlət Gəray, bir illik fasilədən sonra Moskvaya yenidən hücuma keçdi. Osmanlı tərəfindən artilleriya və yeniçəri qüvvələri ilə dəstəklənərək, 3 kəşfiyyat dəstəsi göndərdi. Sonra da (26 iyulda) Oka çayının qarşı sahilinə keçdi. Amma çayın o biri tərəfində Rus ordusunun yerləşdiyini bilmirdi (həmin dövrdə Rusiya Livoniya müharibəsində müvəqqəti atəşkəs imzalamışdı).
Rus ordusu 23 min əsgərdən ibarət bir gücə malik idi. Baş komandaları Knyaz Mixail Vorotynsky idi. Ordunun sol qanadına Prens Repnin, sağ qanadına Prens Odoevsky rəhbərlik edirdi. Bununla yanaşı ruslar çayın digər yaxasına mövqe qurmuşdu.
30 iyulda ordular qarşı-qarşıya gəldilər. Rusların planı çərçivəsində mülki edilmiş mövqelər və dar sahədə qalan tatarlar oxatma qabiliyyətlərindən istifadə edə bilmədilər və məcburən üz-üzə müharibəyə başladılar. Müharibə əsasən qılınc və nizə döyüşü şəklində davam etdi. Zəbt edilmiş mövqelərdə Ruslar müharibənin sonrakı mərhələlərində topçu birlikləri və odlu silahlarından təsirli şəkildə istifadə etdilər. Osmanlı və Krım ordusu ardında 100.000 nəfərə qədər ölü, yaralı və əsir itki verdi. Darmadağın olan Dövlət Gəray qalan 20.000 Tatar süvarisi ilə qaçmaq məcburiyyətində qaldı.
Müharibənin nəticəsi Krım xanlığı bir daha Moskvaya qədər heç vaxt irəliləyə bilmədi, ancaq Ukrayna ərazisinə edəcəyi hücumlarla kifayətləndi. Bununla da Rusiya isə möhkəmlənmək prosesinə başladı. Buna baxmayaraq, 1680-ci illərə qədər Krım xanlığına xərac verməyə davam etti. Bu müharibə eyni zamanda Osmanlı İmperiyası və Krım xanlığının qüdrətinin azalmağa başladığını da bir göstəricisi olmuşdur.
İstinadlar
- Новгородская вторая летопись. Год 7080(1572).ПСРЛ т. III, СПб, 1841
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- (rus.) http://www.hrono.ru/sobyt/1500sob/molod.html
- (rus.) http://www.kulichki.com/moshkow/HISTORY/ANDREEW_A_R/krym_history.txt#45
- (rus.) http://www.magister.msk.ru/library/history/karamzin/kar09_03.htm
- (ing.) http://www.xenophon-mil.org/rushistory/battles/ivanbook.htm
- Буланин Д. М. Повесть о битве при Молодях
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Molodi muharibesi Rus dilinde Molodinskaya bitva 1572 ci ilin iyul avqust aylarinda olmusdur Bu muharibe Ivan Qrozninin en ehemiyyetli doyuslerinden biridir Oz ordusundan iki defe boyuk bir orduya qalib gelmisdir Ivan Qrozni Moskva seherinin 40 mil yaxinliginda Krim xani I Dovlet Geray xana qarsi vurusmusdur Molodi muharibesiRusiya Krim muharibesiTarix 30 iyul 2 avqust 1572YeriNeticesi Rusiya qalib geldiMunaqise terefleriOsmanli imperiyasi Krim xanligi Car Rusiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rusiya carliginin Livoniya muharibesini aparmasini furset bilen Dovlet Geray bir illik fasileden sonra Moskvaya yeniden hucuma kecdi Osmanli terefinden artilleriya ve yeniceri quvveleri ile desteklenerek 3 kesfiyyat destesi gonderdi Sonra da 26 iyulda Oka cayinin qarsi sahiline kecdi Amma cayin o biri terefinde Rus ordusunun yerlesdiyini bilmirdi hemin dovrde Rusiya Livoniya muharibesinde muveqqeti ateskes imzalamisdi Rus ordusu 23 min esgerden ibaret bir guce malik idi Bas komandalari Knyaz Mixail Vorotynsky idi Ordunun sol qanadina Prens Repnin sag qanadina Prens Odoevsky rehberlik edirdi Bununla yanasi ruslar cayin diger yaxasina movqe qurmusdu 30 iyulda ordular qarsi qarsiya geldiler Ruslarin plani cercivesinde mulki edilmis movqeler ve dar sahede qalan tatarlar oxatma qabiliyyetlerinden istifade ede bilmediler ve mecburen uz uze muharibeye basladilar Muharibe esasen qilinc ve nize doyusu seklinde davam etdi Zebt edilmis movqelerde Ruslar muharibenin sonraki merhelelerinde topcu birlikleri ve odlu silahlarindan tesirli sekilde istifade etdiler Osmanli ve Krim ordusu ardinda 100 000 nefere qeder olu yarali ve esir itki verdi Darmadagin olan Dovlet Geray qalan 20 000 Tatar suvarisi ile qacmaq mecburiyyetinde qaldi Muharibenin neticesi Krim xanligi bir daha Moskvaya qeder hec vaxt irelileye bilmedi ancaq Ukrayna erazisine edeceyi hucumlarla kifayetlendi Bununla da Rusiya ise mohkemlenmek prosesine basladi Buna baxmayaraq 1680 ci illere qeder Krim xanligina xerac vermeye davam etti Bu muharibe eyni zamanda Osmanli Imperiyasi ve Krim xanliginin qudretinin azalmaga basladigini da bir gostericisi olmusdur IstinadlarNovgorodskaya vtoraya letopis God 7080 1572 PSRL t III SPb 1841Hemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Molodi muharibesi ile elaqeli mediafayllar var rus http www hrono ru sobyt 1500sob molod html rus http www kulichki com moshkow HISTORY ANDREEW A R krym history txt 45 rus http www magister msk ru library history karamzin kar09 03 htm ing http www xenophon mil org rushistory battles ivanbook htm Bulanin D M Povest o bitve pri Molodyah