Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Moxaç döyüşü (türk. Mohaç Meydan Muharebesi, mac. Mohácsi csata) — 1526-cı ilin 29 avqust tarixində Osmanlı imperiyası və Macarıstan krallığı arasında Macarıstan ərazisində yerləşən Moxaç ovasında baş vermiş döyüş. Moxaç döyüşü nəticəsində Macarıstan ərazisinin böyük bir qismi Osmanlı imperiyasının nəzarəti altına keçmişdir. Döyüşdə Osmanlı ordusu səhra toplarından geniş şəkildə istifadə etmişdir. Sultan Süleyman Qanuninin əmri ilə qısa zamanda hazırlanan toplar macarların ağır suvari birliklərini sıradan çıxartmağa hesablanmışdı. Macarlar şiddətli top atəşini gözləmdiklərindən bir çox birlik açıq əraziyə çıxmış və böyük bir qismi ağır geyimli suvarilərindən təşkil olunmuş dəstələr 2 saat davam edən döyüşün sonunda məhv olmuşdur. Osmanlı imperiyasının bu döyüşdə düşməninə nisbətən az sayda döyüşçüsünü itirməsi və döyüşü ən qısa zamanda başa vurmasının əsas səbəbi səhra toplarından peşəkar formada istifadə olunması idi. Macarıstan krallığının kralı II Layoş döyüş meydanından qacarkən, bataqlıqda bataraq ölmüşdür.
| Moxaç döyüşü | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tarix | 1526 | ||
| Yeri | Macarıstanda yerləşən moxaç ovası | ||
| Nəticəsi | Osmanlı imperiyasının qalib gəlməsi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Döyüşün səbəbləri
Döyüş Habsburqlarla münasibətlərini yaxşılaşdıran Macarıstan krallığının Osmanlı imperiyası tərəfindən təklif olunan şərtlərə əməl etməməsi və tabe olmaqdan imtina etməsindən sonra başlamışdır. Osmanlı imperiyası 1351-ci ildə Rumeli ərazisini fəth etdikdən sonra Macarlar Katolik dünyasına rəhbərlik edən əsas xalqlardan hesab olunurdu. Tərəflər arasında döyüşlər hələ XIV əsrin sonlarına yaxın başlamışdır. Kiçik ölçüdə olan bu döyüşlərin bir çoxunda Osmanlı imperiyası qalib gəldi. Belqrad Macarıstan krallığının ən önəmli şəhərlərindən biri idi. Bu şəhər hündür qala divarları ilə əhatə olunmuşdu və qalanın daxilində yüksək təminatlı silahlı birliklər saxlanılırdı.
1440 və 1456-cı illərdə Belqrad şəhəri Osmanlı imperiyası tərəfindən mühasirəyə alınsada qala divarlarını aşmaq mümkün olmamışdır. Yalnız 1521-ci ildə baş vermiş zamanı şəhər Osmanlı imperiyası tərəfindən fəth edilmişdir. Belqrad kimi mühüm strateji əhəmiyyət malik şəhərin itirilməsi Macarıstan krallığını sarsıtdı, ancaq tərəflər arasında döyüşlər hələdə davam etməkdə idi. Bəylərbəyi Bali Bəy Sultan Süleyman Qanuniyə Drava və Seva çayları arasında yerləşən Macarıstan krallığına məxsus ərazilərin fəth edilməsini təklif etmişdir. Sultan Süleyman Qanuninin Macarıstan krallığı ilə müharibəyə başlamsında Almaniya kralı V Karl və Fransa kralı I Fransisk arasında yaşanan mübarizənində müəyyən qədər rolu vardır.
I Fransisk Pavla yaxınlığında V Karla məğlub olaraq əsir düşmüşdür. I Fransiskin anası Luis de Savor İstanbul şəhərinə elçi heyəti göndərərək və oğlunun əsirlikdən azad edilməsi üçün Sultan Süleyman Qanunidən kömək istədi. Sultan Süleyman Qanuni V Karlı zəiflətmək üçün təklifi qəbul etmişdir. Valaxiya və Boqdan knyazlıqlarıda Osmanlı imperiyasının Fransa kralına kömək etməsi əvəzində Macarıstan krallığının tərəfinə keçmişdir.
Hazırlıqların başlanması
Sultan Süleyman Qanuni 10 mart, 1526-cı ildə Rumelidə yerləşən ordu başçılarından Bəhram Paşaya, Bosniya bəylərbəyinə və Krım xanına səfərə hazırlaşmaq barədə göstəriş verdi. Səfərdə Suriya və Misir əyalətlərində yerləşən əsəgərlərində iştirak etməsinə icazə verildi. Sultan Süleyman Qanuni 23 aprel 1526-cı ildə Topqapı sarayından yola çıxdı. Qanuninin ordusunda 50–60 min nəfərlik ordu və 300 səhra topu vardı. Rumeli bəylərinin hərbi birləşmələri yol boyu Qanuninin ordusuna qoşulurdular, bu şəkildə orduda olan əsgərlərin sayı sürətlə artırdı. Belqrad şəhərinə gedən yolun üzərində yerləşən Petervaradin, Ujlak və Eszek qalaları fəth edildi.
Eszek qalası fəth edilərəkən qoşuna əsas məqsədin Budin şəhərini fəth etmək olduğu barədə məlumat verildi. Qoşun drava çayını keçərək Moxaç ovasına yaxınlaşdı. Macar və digər müttəfiq ordular Osmanlı ordusunu Moxaç ovasında gözləyirdi. Burada Macar ordusu tərəfindən hərbi düşərgə salınmış və döyüşə başlamaq üçün son hazırlıq işləri görülməkdə idi. Macar odusuna Macarıstan kralı II Layoş rəhbərlik edirdi. II Layoş Erdel voyvodası Yanos Szapolyaya öz qoşunu ilə birlikdə dəstək olmasını istədi. Ancaq iddialara əsasən Yanos Szapolya 30 minlik qoşunla yola çıxmış, lakin Osmanlı ordusuna qarşı döyüşməyin mənasız olması səbəbidən qoşununu Erdelə doğru geri çəkmişdir.
Digər bir iddiaya görə Yanos Szapolya kral II Layoşa aralarında olan mənfi münasibətlər səbəbindən köməklik etməmişdir. İki saat davam etmiş Moxaç döyüşü nəticəsində Macarıstan krallığı ağır şəkildə məğlub oldu və kral II Layoş öldü. Vatikan bu döyüşə qədər Osmanlı imperiyasına qarşı mübarizə apara biləcək tək güc kimi Macarıstan krallığını görürdü. Döyüşdən sonra Vatikanda Osmanlı ordusunun Vatikana qədər irəliləmək ehtimalının olması dövrünün Roma Papasında böyük təşviş yaratmışdır. Moxaç döyüşü Osmanlı ordusunun ən qısa zamanda böyük zəfər qazandığı ilk döyüşdür. Beləliklə ikinci qədər Mərkəzi Avropa və Balkan yarımadası Osmanlı imperiyasının nəzarəti altına qalmışdır.
Döyüşün başlanması
Macar ordusu, Osmanlı ordusunu Moxaç ovasında qarşılamağa hazırlaşırdı. Macarların son tamamlama işlərini aparmaqları üçün cəmi bir neçə gün vaxtları qalmışdı. Macar qoşunununa kral II Layoş və hərbi başçı Nodor Bathory rəhbərlik edirdi. Erdal voyvodasın Yanos Zapolya tərəfindən göndəriləcək, 30 minlik qoşunla birlikdə, macarlar say baxımından osmanlı qoşununu üstələyirdi. Ancaq vəd oldunduğu kimi 30 minlik qoşun gəlmədi və kral II Layoş Osmanlı ordusunun qarşısına kiçik müttəfiqləri ilə çıxmalı oldu. Sultan Süleyman Qanuni ətraf ərazilərə göndərdiyi akıncılarla, Macar ordusunun mümkün hərbi yardım almasının qarşısını kəsdi. Osmanlı ordusu 1526-cı ilin 28 avqust tarixində Moxaç ovasına gəldi.
Döyüşdən əvvəl Sultan Süleyman Qanuni, Parqalı İbrahim Paşa, Bali Bəy və Bəhram Paşanın iştirakı ilə döyüş divanı toplandı. Divanda iştirak edənlər arasında olan Malqoçoğlu Bali Bəy zəncirlərlə birbirlərinə bağlanmış Macar süvari birlikləri ilə açıq döyüşə girməyin təhlükəli olduğunu bildirdi. O, bunun əvəzində düşmənə yan və arxa tərəflərdən hücum etməyi təklif etdi. Qısa müzakirədən sonra təklif qəbul olundu. Macar ordusunun döyüş taktikasına əsasən ordu iki mərkəzi hissəyə ayrılmalı idi. Birinci mərkəz sol və sağ cinahlarda yerləşdirildi. İkinci mərkəz isə öz aralırında dörd yerə bölünüb, düşmənə müxtəlif istiqamətlərdən hücum etməli idi. II Layoş Osmanlı ordusunun ikinci mərkəzinin yerləşdiyi ərazinin qarşı tərəfində dayanmışdı.
29 avqust tarixində II Layoş döyüşə başlamaq barədə əmr verdi. Moxaç ovasının yerləşdiyi ərazinin bir tərəfi bataqlıq digər tərəfi isə təpəlik ərazidən ibarətdir. Bali Bəy tərəfindən təklif olunan plana əsasən Osmanlı əsgərləri arxa — arxaya üç çərgədə düzülmüşdü. Birinci cərgədə Parqalı İbrahim Paşa rəhbərliyində Rumelidən olan əsgərlər, ikinci cərgədə Bəhram Paşa rəhbərliyində Anadoludan olan əsgərlər, üçünçü cərgədə isə Yeniçərilərin başçısı yerləşirdi. Döyüşün planına əsasən macarların birinci hücuma keçməsi gözlənəcəkdi. Macar qoşunu müqavimət ilə qarşılaşmadıqda Osmanlı qoşununu üzərinə doğru hücum edəcək, Osmanlı qoşunu isə sol və sağ cinahlara doğru cəkiləcəkdi.
Bundan sonra isə macarlar Osmanlının topları ilə qarşı-qarşıya qalacaqdılar. Döyüş macarların hücumu ilə başladı. Rumelidən olan və Parqalı İbrahim Paşanın rəhbərliyi altında döyüşən birlik bir müddət döyüşdükdən sonra qeri çəkilməyə, düşməni öz arxasınca aparmağa başladı. Bali Bəy tabeliyində olan akıncı birliyi düşmənin geri çəkilmək üçün mümkün yollarını bağladı, beləliklə macar birlikləri mühasirəyə düşdülər. Anadolu birliklərinin üzərinə hücum etməkdə olan II Layoşun əsas birliklərindən biridə mühasirəyə düşdü. Macar qoşunu Osmanlı toplarının qarşısına gətirilmişdi. Ani əmrdə sonra 300 top eyni vaxtda atəş açmağa başladı. Macar ordusu bir neçə dəqiqənin ərzində dağılmağa başladı.
II Layoş Osmanlı birliklərinə əsir düşməmək üçün şəxsi mühafizəsi ilə birlikdə döyüş meydanından qaçmaq istəyərkən, Qarasu bataqlığında bataraq öldü. Döyüş meydanında altı gün istirahət edən Osmanlı birlikləri Macarıstan krallığının paytaxtı Budin şəhərinə doğru hərəkət etməyə başladı. Başda kralica Maria olmaqla kübar cəmiyyətin bütün üzvüləri və orta təbəqə şəhəri tərk etmişdi. Şəhərdə yalnız Yəhudilər qalmışdılar. Şəhərdə yaşayan yahudi icmasının rəhbəri Salamon Budin yaxınlığında yerləşən Foedvard kəndində şəhər açarlarını Sultan Süleyman Qanuniyə təqdim etdi.
Ədəbiyyat
- Stavrianos, L. S. Balkans Since 1453, C. Hurst & Co. Publishers, 2000.
- Stephen Turnbull, The Ottoman Empire 1326–1699, Osprey Publishing, 2003.
- Molnár, Miklós, A Concise History of Hungary, Cambridge University Press, 2001.
- Nicolle, David, Hungary and the fall of Eastern Europe, 1000–1568, Osprey Publishing, 1988.
- Lord Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire (1977)
- History Foundation, Improvement of Balkan History Textbooks Project Reports (2001)
- Minahan, James B. One Europe, many nations: a historical dictionary of European national groups, Greenwood Press, 2000.
- Palffy, Geza. The Kingdom of Hungary and the Habsburg Monarchy in the Sixteenth Century (East European Monographs, distributed by Columbia University Press, 2010)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Moxac doyusu turk Mohac Meydan Muharebesi mac Mohacsi csata 1526 ci ilin 29 avqust tarixinde Osmanli imperiyasi ve Macaristan kralligi arasinda Macaristan erazisinde yerlesen Moxac ovasinda bas vermis doyus Moxac doyusu neticesinde Macaristan erazisinin boyuk bir qismi Osmanli imperiyasinin nezareti altina kecmisdir Doyusde Osmanli ordusu sehra toplarindan genis sekilde istifade etmisdir Sultan Suleyman Qanuninin emri ile qisa zamanda hazirlanan toplar macarlarin agir suvari birliklerini siradan cixartmaga hesablanmisdi Macarlar siddetli top atesini gozlemdiklerinden bir cox birlik aciq eraziye cixmis ve boyuk bir qismi agir geyimli suvarilerinden teskil olunmus desteler 2 saat davam eden doyusun sonunda mehv olmusdur Osmanli imperiyasinin bu doyusde dusmenine nisbeten az sayda doyuscusunu itirmesi ve doyusu en qisa zamanda basa vurmasinin esas sebebi sehra toplarindan pesekar formada istifade olunmasi idi Macaristan kralliginin krali II Layos doyus meydanindan qacarken bataqliqda bataraq olmusdur Moxac doyusuTarix 1526Yeri Macaristanda yerlesen moxac ovasiNeticesi Osmanli imperiyasinin qalib gelmesiMunaqise terefleriOsmanli imperiyasi Krim xanligi Macaristan kralligi Xorvatiya kralligi Bohemiya kralligi Muqeddes Roma imperiyasi Bavariya VatikanKomandan lar I Suleyman Parqali Ibrahim Pasa Bali Bey I Dovlet Geray Behram Pasa Qazi Xusrev bey II Layos Pal Tomori Qriqori Zaporiya VII Stefan BatoriTereflerin quvvesi55 000 160 top 35 000 85 topItkiler1 500 14 000 20 000 Vikianbarda elaqeli mediafayllarDoyusun sebebleriDoyus Habsburqlarla munasibetlerini yaxsilasdiran Macaristan kralliginin Osmanli imperiyasi terefinden teklif olunan sertlere emel etmemesi ve tabe olmaqdan imtina etmesinden sonra baslamisdir Osmanli imperiyasi 1351 ci ilde Rumeli erazisini feth etdikden sonra Macarlar Katolik dunyasina rehberlik eden esas xalqlardan hesab olunurdu Terefler arasinda doyusler hele XIV esrin sonlarina yaxin baslamisdir Kicik olcude olan bu doyuslerin bir coxunda Osmanli imperiyasi qalib geldi Belqrad Macaristan kralliginin en onemli seherlerinden biri idi Bu seher hundur qala divarlari ile ehate olunmusdu ve qalanin daxilinde yuksek teminatli silahli birlikler saxlanilirdi 1440 ve 1456 ci illerde Belqrad seheri Osmanli imperiyasi terefinden muhasireye alinsada qala divarlarini asmaq mumkun olmamisdir Yalniz 1521 ci ilde bas vermis zamani seher Osmanli imperiyasi terefinden feth edilmisdir Belqrad kimi muhum strateji ehemiyyet malik seherin itirilmesi Macaristan kralligini sarsitdi ancaq terefler arasinda doyusler helede davam etmekde idi Beylerbeyi Bali Bey Sultan Suleyman Qanuniye Drava ve Seva caylari arasinda yerlesen Macaristan kralligina mexsus erazilerin feth edilmesini teklif etmisdir Sultan Suleyman Qanuninin Macaristan kralligi ile muharibeye baslamsinda Almaniya krali V Karl ve Fransa krali I Fransisk arasinda yasanan mubarizeninde mueyyen qeder rolu vardir I Fransisk Pavla yaxinliginda V Karla meglub olaraq esir dusmusdur I Fransiskin anasi Luis de Savor Istanbul seherine elci heyeti gondererek ve oglunun esirlikden azad edilmesi ucun Sultan Suleyman Qanuniden komek istedi Sultan Suleyman Qanuni V Karli zeifletmek ucun teklifi qebul etmisdir Valaxiya ve Boqdan knyazliqlarida Osmanli imperiyasinin Fransa kralina komek etmesi evezinde Macaristan kralliginin terefine kecmisdir Hazirliqlarin baslanmasiOsmanli imperiyasinin Macaristan erazisinde genislenmesi 1683 Moxac doyusunun tesvir olundugu Osmanli miniaturuSultan Suleyman Qanuni Moxac duzunde doyus meydaninda Moxac doyusunun bas verdiyi yerde yerlesen xatire parki Sultan Suleyman Qanuni 10 mart 1526 ci ilde Rumelide yerlesen ordu bascilarindan Behram Pasaya Bosniya beylerbeyine ve Krim xanina sefere hazirlasmaq barede gosteris verdi Seferde Suriya ve Misir eyaletlerinde yerlesen esegerlerinde istirak etmesine icaze verildi Sultan Suleyman Qanuni 23 aprel 1526 ci ilde Topqapi sarayindan yola cixdi Qanuninin ordusunda 50 60 min neferlik ordu ve 300 sehra topu vardi Rumeli beylerinin herbi birlesmeleri yol boyu Qanuninin ordusuna qosulurdular bu sekilde orduda olan esgerlerin sayi suretle artirdi Belqrad seherine geden yolun uzerinde yerlesen Petervaradin Ujlak ve Eszek qalalari feth edildi Eszek qalasi feth edilereken qosuna esas meqsedin Budin seherini feth etmek oldugu barede melumat verildi Qosun drava cayini kecerek Moxac ovasina yaxinlasdi Macar ve diger muttefiq ordular Osmanli ordusunu Moxac ovasinda gozleyirdi Burada Macar ordusu terefinden herbi duserge salinmis ve doyuse baslamaq ucun son hazirliq isleri gorulmekde idi Macar odusuna Macaristan krali II Layos rehberlik edirdi II Layos Erdel voyvodasi Yanos Szapolyaya oz qosunu ile birlikde destek olmasini istedi Ancaq iddialara esasen Yanos Szapolya 30 minlik qosunla yola cixmis lakin Osmanli ordusuna qarsi doyusmeyin menasiz olmasi sebebiden qosununu Erdele dogru geri cekmisdir Diger bir iddiaya gore Yanos Szapolya kral II Layosa aralarinda olan menfi munasibetler sebebinden komeklik etmemisdir Iki saat davam etmis Moxac doyusu neticesinde Macaristan kralligi agir sekilde meglub oldu ve kral II Layos oldu Vatikan bu doyuse qeder Osmanli imperiyasina qarsi mubarize apara bilecek tek guc kimi Macaristan kralligini gorurdu Doyusden sonra Vatikanda Osmanli ordusunun Vatikana qeder irelilemek ehtimalinin olmasi dovrunun Roma Papasinda boyuk tesvis yaratmisdir Moxac doyusu Osmanli ordusunun en qisa zamanda boyuk zefer qazandigi ilk doyusdur Belelikle ikinci qeder Merkezi Avropa ve Balkan yarimadasi Osmanli imperiyasinin nezareti altina qalmisdir Doyusun baslanmasiMacar ordusu Osmanli ordusunu Moxac ovasinda qarsilamaga hazirlasirdi Macarlarin son tamamlama islerini aparmaqlari ucun cemi bir nece gun vaxtlari qalmisdi Macar qosunununa kral II Layos ve herbi basci Nodor Bathory rehberlik edirdi Erdal voyvodasin Yanos Zapolya terefinden gonderilecek 30 minlik qosunla birlikde macarlar say baximindan osmanli qosununu usteleyirdi Ancaq ved oldundugu kimi 30 minlik qosun gelmedi ve kral II Layos Osmanli ordusunun qarsisina kicik muttefiqleri ile cixmali oldu Sultan Suleyman Qanuni etraf erazilere gonderdiyi akincilarla Macar ordusunun mumkun herbi yardim almasinin qarsisini kesdi Osmanli ordusu 1526 ci ilin 28 avqust tarixinde Moxac ovasina geldi Doyusden evvel Sultan Suleyman Qanuni Parqali Ibrahim Pasa Bali Bey ve Behram Pasanin istiraki ile doyus divani toplandi Divanda istirak edenler arasinda olan Malqocoglu Bali Bey zencirlerle birbirlerine baglanmis Macar suvari birlikleri ile aciq doyuse girmeyin tehlukeli oldugunu bildirdi O bunun evezinde dusmene yan ve arxa tereflerden hucum etmeyi teklif etdi Qisa muzakireden sonra teklif qebul olundu Macar ordusunun doyus taktikasina esasen ordu iki merkezi hisseye ayrilmali idi Birinci merkez sol ve sag cinahlarda yerlesdirildi Ikinci merkez ise oz aralirinda dord yere bolunub dusmene muxtelif istiqametlerden hucum etmeli idi II Layos Osmanli ordusunun ikinci merkezinin yerlesdiyi erazinin qarsi terefinde dayanmisdi Mohac doyusunde olen genc Macaristan Krali II Layos 29 avqust tarixinde II Layos doyuse baslamaq barede emr verdi Moxac ovasinin yerlesdiyi erazinin bir terefi bataqliq diger terefi ise tepelik eraziden ibaretdir Bali Bey terefinden teklif olunan plana esasen Osmanli esgerleri arxa arxaya uc cergede duzulmusdu Birinci cergede Parqali Ibrahim Pasa rehberliyinde Rumeliden olan esgerler ikinci cergede Behram Pasa rehberliyinde Anadoludan olan esgerler ucuncu cergede ise Yenicerilerin bascisi yerlesirdi Doyusun planina esasen macarlarin birinci hucuma kecmesi gozlenecekdi Macar qosunu muqavimet ile qarsilasmadiqda Osmanli qosununu uzerine dogru hucum edecek Osmanli qosunu ise sol ve sag cinahlara dogru cekilecekdi Bundan sonra ise macarlar Osmanlinin toplari ile qarsi qarsiya qalacaqdilar Doyus macarlarin hucumu ile basladi Rumeliden olan ve Parqali Ibrahim Pasanin rehberliyi altinda doyusen birlik bir muddet doyusdukden sonra qeri cekilmeye dusmeni oz arxasinca aparmaga basladi Bali Bey tabeliyinde olan akinci birliyi dusmenin geri cekilmek ucun mumkun yollarini bagladi belelikle macar birlikleri muhasireye dusduler Anadolu birliklerinin uzerine hucum etmekde olan II Layosun esas birliklerinden biride muhasireye dusdu Macar qosunu Osmanli toplarinin qarsisina getirilmisdi Ani emrde sonra 300 top eyni vaxtda ates acmaga basladi Macar ordusu bir nece deqiqenin erzinde dagilmaga basladi II Layos Osmanli birliklerine esir dusmemek ucun sexsi muhafizesi ile birlikde doyus meydanindan qacmaq isteyerken Qarasu bataqliginda bataraq oldu Doyus meydaninda alti gun istirahet eden Osmanli birlikleri Macaristan kralliginin paytaxti Budin seherine dogru hereket etmeye basladi Basda kralica Maria olmaqla kubar cemiyyetin butun uzvuleri ve orta tebeqe seheri terk etmisdi Seherde yalniz Yehudiler qalmisdilar Seherde yasayan yahudi icmasinin rehberi Salamon Budin yaxinliginda yerlesen Foedvard kendinde seher acarlarini Sultan Suleyman Qanuniye teqdim etdi EdebiyyatVikianbarda Mohac doyusu ile elaqeli mediafayllar var Stavrianos L S Balkans Since 1453 C Hurst amp Co Publishers 2000 Stephen Turnbull The Ottoman Empire 1326 1699 Osprey Publishing 2003 Molnar Miklos A Concise History of Hungary Cambridge University Press 2001 Nicolle David Hungary and the fall of Eastern Europe 1000 1568 Osprey Publishing 1988 Lord Kinross The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire 1977 ISBN 0 688 08093 6 History Foundation Improvement of Balkan History Textbooks Project Reports 2001 ISBN 975 7306 91 6 Minahan James B One Europe many nations a historical dictionary of European national groups Greenwood Press 2000 Palffy Geza The Kingdom of Hungary and the Habsburg Monarchy in the Sixteenth Century East European Monographs distributed by Columbia University Press 2010 Hemcinin baxSultan Suleyman Qanuni Mohac doyusu 1687