Miskincə- (Miskicka) (ləzgi dilində Məscid (Miski) + yeri (cka) deməkdir) ləzgi kəndidir, Dağıstanın Doqquzpara rayonunun ən böyük yaşayış məntəqəsidir. Burada 1000 təsərrüfat, 7500-dən çox əhali yaşayır.
Miskincə | |
---|---|
Ölkə | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 368757 |
Tarixi
Miskincənin tarixi- müharibələr tarixi olduğu üçün Qacar xalqının tarixinə qəhrəmanlıq səhifələri yazmış Dadaş, Sübhan, Lələ və Qənbər kimi xalq sərkərdələrinin adları xatirələrdə qalıb, onlar vətənin azadlıq və müstəqilliyini qoruyub saxlayıblar. 738-ci ildə Dərbəndin ərəb döyüşçülər üçün əmək haqqı ödəmək haqda sərkərdə Mərvan İbn Mahmud Kuri və Miskincdən 14 min batman buğda və 40 min dirhəm aldı. 1409-cu ildə Miskincə məscidində onun yetirmələrindən biri tərəfindən böyük şair – Şərqin mütəfəkkiri Sədinin “Gülüstan” kitabının bir hissəsi ərəb dilinə köçürüldü.
Tərkibində 8 minə yaxın əhalisi olan minə yaxın həyəti-ailəni birləşdirən böyük dağ mahalının inzibati mərkəzi olduğu zaman Miskincə kəndinin 1800-cü il maraqlı statik məlumatı. Bu Qacar elinin böyük icması idi.
Kəndin özü icma daxili tabeçiliyi olan 7 yaşayış məntəqəsi (qazmalar) xüsusi müdafiə- təsərrüfat funksiyalarını yerinə yetirirdi.
XIX əsrin ortalarında Miskinclilər Qafqazda Rus dövlətinin maraqlarını təmin edən müharibələrdə fəal iştirak ediblər.
Bu müharibələrdə Miskinclilər böyük qurbanlar (insan itkiləri) verib və ona qədər döyüş qardaşlığı sədaqəti nümunəsi nümayiş etdiriblər. Çar-İmperator və Cənubi Qafqazda rus ordusunun komandanlığı Miskinclilərin bu mətinliyini layiqincə qiymətləndirərək və aulun əhalisinə minnətdarlıq əlaməti olaraq -dağın bütün qərb yamaclarını verdilər. Bundan əlavə onlara Samurçayın üzərində körpü salıb əks tərəfini istifadə etmək üçün icazə verdilər. Miskincə əhli qədim zamanlardan əsasən əkinçiliklə məşğul idilər. Qafqazda sənayenin inkişaf etməsilə bağlı Bakı və digər şəhərlərə əməklərini kapitalistlərə çox ucuz satırdılar.
Böyük kənddən Oktyabr inqilabına qədər Çar Rusiyasının kübar zadəganları üçün təhsil müəssisələrində çox az adamın oxumasını bununla izah etmək olar. Yalnız bir nəfər Miskincəli Novoaleksandrovski kənd təsərrüfatı və meşəçilik imperator institutunda oxuyurdu. Amma onu da, inqilabi hərəkatda iştirakına görə jandarm satrapları həbs etdilər.
Sovet hakimiyyəti və possovet dövründə 1000 nəfər şagirdli Miskincə kənd məktəbinin yetirmələrindən 200-dən çox metəxəssislər yetişib: bunlar neftçi, geoloq, iqtisadçı və maliyyəçı, aqronom və veterinar, fizik və kimyaçılar, bioloq və həkimlər, riyaziyyatçı, tarixçı, hüquqşünas və digərləri. Miskinclilər akademiklər Feyzulla Qasımzadə, Sərkər Sərkərovla, elmlər doktorları Mamed Xocayev, Aybet Aybetov, Nicef Sərkərovla fəxr edirlər. Miskinclilərdən elmin müxtəlif sahələri üzrə 30 nəfər yaxın elmlər namizədi çıxıblar.
Böyük Vətən müharibəsinin ağır illərində 330 nəfər Miskincli cəbhəyə yollanıb, onlardan 196 nəfəri Vətəni müdafiə edərkən həlak olublar. Bu gün Miskincə Dağıstanın digər kəndlərindən az fərqlənir.
Bugünü
Miskincə kəndində xırda və iri buynuzlu heyandarlıq inkişaf edib artır. Əgər 10 il bundan əvvəl burada 3 mağaza vardısa, indi onların sayı 30-a qədərdir. Kənd inkişaf edir, onun sahəsi 20 kv.km-ə qədər genişlənib. Orta məktəb, iki kitabxana, uşaq baxçası, idman zalı və 19 ziyarətgah var. Burada əkinçilik, tərəvəz, meyvə, bostan bitkiləri becərməklə məşğuldur. Üzümçülük, bağçılıq, heyandarlıq və un üyütmə sənayesi inkişaf edib. Yenidən qurma illərinə qədər kəndlilər özlərini bütün zəruri məhsullarla təmin edirdilər, artıq məhsulu Kuruş, , Axtı, , Rutul və digər kəndlərdə satır yaxud mal mübadiləsi edirdilər.
Son illər dağlılar azad bazar münasibətlərinə yiyələnir, öz bizneslərini açıb genişləndirirlər.
Pirləri
Nəzərə alsaq ki, dağlardakı bu yerlər müqəddəs sayılıb, burada təbii yolla məskunlaşmış xalqa bu əbədi mənəvi dəyərlərlə genetik əlaqə qurub onlara xidmət etmək taleyi qismət olub. Müqəddəs məbədlərin ( Çexi Pir, Miski “Ərənlər” və Mir-Süleyman Piri) Şalbuz-dağ dağının köksündə yerləşməsi faktı dağa şeyx stastusu verib. Ərazisində 19 müqəddəs ziyarətgahları yerləşdirən yaşayış məntəqəsi isə Miskidin çkyar adını alıb, deməli Miskiçkar kəndi sözünün əsasında obyektiv və qrammatik iki söz durur. -dağ dağına gedən yol üstündə kəndin ətrafinda İmam Əlinin abidə daşları var : qılıncın gücünü göstərən daş, onun namaz qıldığı daş, və İmam Əlinin and içib vəd verdiyi yer. 19 ziyarət yerləri (pir) və məscidlər, İmam Əlinin abidə yerləri, Baba Qənbərin və Lələ Babanın məşhur məzarları bütün müsəlmanlar üçün əbədi dəyərlərə gedən yolda müqəddəs isnadlara çevrilib.
İstinadlar
- "Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более" (XLSX) (rus). 2022-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-01..
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Qacarlar və Qacar kəndi, Bakı, “Şuşa”, 2008, 334 səh.
Həmçinin Bax
Xarici keçidlər
Rusiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Miskince Miskicka lezgi dilinde Mescid Miski yeri cka demekdir lezgi kendidir Dagistanin Doqquzpara rayonunun en boyuk yasayis menteqesidir Burada 1000 teserrufat 7500 den cox ehali yasayir Miskince41 25 sm e 47 51 s u Olke RusiyaEhalisiEhalisi 3 468 nef 2021 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 368757Xeriteni goster gizle MiskinceTarixiMiskincenin tarixi muharibeler tarixi oldugu ucun Qacar xalqinin tarixine qehremanliq sehifeleri yazmis Dadas Subhan Lele ve Qenber kimi xalq serkerdelerinin adlari xatirelerde qalib onlar vetenin azadliq ve musteqilliyini qoruyub saxlayiblar 738 ci ilde Derbendin ereb doyusculer ucun emek haqqi odemek haqda serkerde Mervan Ibn Mahmud Kuri ve Miskincden 14 min batman bugda ve 40 min dirhem aldi 1409 cu ilde Miskince mescidinde onun yetirmelerinden biri terefinden boyuk sair Serqin mutefekkiri Sedinin Gulustan kitabinin bir hissesi ereb diline kocuruldu Terkibinde 8 mine yaxin ehalisi olan mine yaxin heyeti aileni birlesdiren boyuk dag mahalinin inzibati merkezi oldugu zaman Miskince kendinin 1800 cu il maraqli statik melumati Bu Qacar elinin boyuk icmasi idi Kendin ozu icma daxili tabeciliyi olan 7 yasayis menteqesi qazmalar xususi mudafie teserrufat funksiyalarini yerine yetirirdi XIX esrin ortalarinda Miskincliler Qafqazda Rus dovletinin maraqlarini temin eden muharibelerde feal istirak edibler Bu muharibelerde Miskincliler boyuk qurbanlar insan itkileri verib ve ona qeder doyus qardasligi sedaqeti numunesi numayis etdiribler Car Imperator ve Cenubi Qafqazda rus ordusunun komandanligi Miskinclilerin bu metinliyini layiqince qiymetlendirerek ve aulun ehalisine minnetdarliq elameti olaraq dagin butun qerb yamaclarini verdiler Bundan elave onlara Samurcayin uzerinde korpu salib eks terefini istifade etmek ucun icaze verdiler Miskince ehli qedim zamanlardan esasen ekincilikle mesgul idiler Qafqazda senayenin inkisaf etmesile bagli Baki ve diger seherlere emeklerini kapitalistlere cox ucuz satirdilar Boyuk kendden Oktyabr inqilabina qeder Car Rusiyasinin kubar zadeganlari ucun tehsil muessiselerinde cox az adamin oxumasini bununla izah etmek olar Yalniz bir nefer Miskinceli Novoaleksandrovski kend teserrufati ve mesecilik imperator institutunda oxuyurdu Amma onu da inqilabi herekatda istirakina gore jandarm satraplari hebs etdiler Sovet hakimiyyeti ve possovet dovrunde 1000 nefer sagirdli Miskince kend mektebinin yetirmelerinden 200 den cox metexessisler yetisib bunlar neftci geoloq iqtisadci ve maliyyeci aqronom ve veterinar fizik ve kimyacilar bioloq ve hekimler riyaziyyatci tarixci huquqsunas ve digerleri Miskincliler akademikler Feyzulla Qasimzade Serker Serkerovla elmler doktorlari Mamed Xocayev Aybet Aybetov Nicef Serkerovla fexr edirler Miskinclilerden elmin muxtelif saheleri uzre 30 nefer yaxin elmler namizedi cixiblar Boyuk Veten muharibesinin agir illerinde 330 nefer Miskincli cebheye yollanib onlardan 196 neferi Veteni mudafie ederken helak olublar Bu gun Miskince Dagistanin diger kendlerinden az ferqlenir BugunuMiskince kendinde xirda ve iri buynuzlu heyandarliq inkisaf edib artir Eger 10 il bundan evvel burada 3 magaza vardisa indi onlarin sayi 30 a qederdir Kend inkisaf edir onun sahesi 20 kv km e qeder genislenib Orta mekteb iki kitabxana usaq baxcasi idman zali ve 19 ziyaretgah var Burada ekincilik terevez meyve bostan bitkileri becermekle mesguldur Uzumculuk bagciliq heyandarliq ve un uyutme senayesi inkisaf edib Yeniden qurma illerine qeder kendliler ozlerini butun zeruri mehsullarla temin edirdiler artiq mehsulu Kurus Axti Rutul ve diger kendlerde satir yaxud mal mubadilesi edirdiler Son iller daglilar azad bazar munasibetlerine yiyelenir oz bizneslerini acib genislendirirler PirleriNezere alsaq ki daglardaki bu yerler muqeddes sayilib burada tebii yolla meskunlasmis xalqa bu ebedi menevi deyerlerle genetik elaqe qurub onlara xidmet etmek taleyi qismet olub Muqeddes mebedlerin Cexi Pir Miski Erenler ve Mir Suleyman Piri Salbuz dag daginin koksunde yerlesmesi fakti daga seyx stastusu verib Erazisinde 19 muqeddes ziyaretgahlari yerlesdiren yasayis menteqesi ise Miskidin ckyar adini alib demeli Miskickar kendi sozunun esasinda obyektiv ve qrammatik iki soz durur dag dagina geden yol ustunde kendin etrafinda Imam Elinin abide daslari var qilincin gucunu gosteren das onun namaz qildigi das ve Imam Elinin and icib ved verdiyi yer 19 ziyaret yerleri pir ve mescidler Imam Elinin abide yerleri Baba Qenberin ve Lele Babanin meshur mezarlari butun muselmanlar ucun ebedi deyerlere geden yolda muqeddes isnadlara cevrilib Istinadlar Tablica 5 Chislennost naseleniya Rossii federalnyh okrugov subektov Rossijskoj Federacii gorodskih okrugov municipalnyh rajonov municipalnyh okrugov gorodskih i selskih poselenij gorodskih naselennyh punktov selskih naselennyh punktov s naseleniem 3000 chelovek i bolee XLSX rus 2022 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 01 MenbeEnver Cingizoglu Qacarlar ve Qacar kendi Baki Susa 2008 334 seh Hemcinin BaxDagistanXarici kecidler Rusiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin