Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Misirşünaslıq — Qədim Misir və Misirin tarixi məsələlərini tədqiq edib öyrənən elm. Qədim tarix və arxeologiya elmlərinin alt bölməsidir. Misirşünaslıqla məşğul olan insanlara "misirşünas" deyilir.
Yaranması
Elmin sahəsinin yaranmasına səbəb olan ən əhəmiyyətli hadisə, Fransız alimi François Champollionun Misir Kampaniyası dövründə 3 dilli (Qədim yunan dili, Demotik, Heroqlif) Rozetta daşının köməyi ilə heroqliflərin şifrəsini açmasıdır. Napoleonun bu səfərdə 35000 adamı arasında 167 mühüm elm adamı götürdüyü və bu alimlərin qarşılaşdıqları zəngin qədim mədəniyyəti tədqiq etdikləri məlumdur. 1809-cu ildən 1829-cu ilə qədər seriyalarla nəşr olunan Description de l'Égypte (Misirin təsviri) adlı əsər Misirlə elmi olaraq maraqlanan qərb alimlərinin ilk vacib əsəridir.[]
Tarixi
XIX əsr
XIX əsrdə kolleksiyalar, sərgilər və muzeylərlə artan Misir tarixinə olan maraq, 1831-ci ildə Parisdə yaradılan və Şampollionun rəhbərlik etdiyi Misirşünaslıq kafedrası, daha sonra 1846-cı ildə Berlində yaradılan və Karl Richard'a verilmiş Misirşünaslıq kafedrası ilə elmi zəmin əldə edir. Lepsiusun 1842-1845-ci illərdə reallaşdırdığı Misirə elmi səyahətləri 67 yeni piramidanın kəşfi ilə nəticələnmişdir. Tapıntıların çoxalması ilə eyni dərəcədə artan Misir marağı, 1867-ci ildə Göttingendə Misirşünaslığın yeni bir kafedrasının yaradılması ilə nəticələnmişdir. Brugş Paşa adı ilə tanınan Heinrich Brugsch bu şöbənin müdiri olaraq təyin edilir və bu şöbə Misirşünaslığın Almaniyada qurulan ikinci qolu olur.[]
XX əsr
XX əsrdə artıq Qədim Misir dilinə aid lüğətlər və Qədim Misir haqqında ensiklopediyalar nəşr olunur ki, bu da indi Misirşünaslığın başucu kitabları adlandırıla bilər. Bu vaxta qədər filoloji məsələlərə diqqət ayıran şöbə, eyni zamanda arxeoloji tədqiqatlara da diqqət ayırmağa başlayır. Bunun xaricində Jsesh, WinGlyph və Visual Glyph kimi heroqliflərlə işləməyi asanlaşdıran proqramlar yaradılır.[]
İstinadlar
- Мисиршүнаслыг // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 5.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Misirsunasliq Qedim Misir ve Misirin tarixi meselelerini tedqiq edib oyrenen elm Qedim tarix ve arxeologiya elmlerinin alt bolmesidir Misirsunasliqla mesgul olan insanlara misirsunas deyilir YaranmasiElmin sahesinin yaranmasina sebeb olan en ehemiyyetli hadise Fransiz alimi Francois Champollionun Misir Kampaniyasi dovrunde 3 dilli Qedim yunan dili Demotik Heroqlif Rozetta dasinin komeyi ile heroqliflerin sifresini acmasidir Napoleonun bu seferde 35000 adami arasinda 167 muhum elm adami goturduyu ve bu alimlerin qarsilasdiqlari zengin qedim medeniyyeti tedqiq etdikleri melumdur 1809 cu ilden 1829 cu ile qeder seriyalarla nesr olunan Description de l Egypte Misirin tesviri adli eser Misirle elmi olaraq maraqlanan qerb alimlerinin ilk vacib eseridir menbe gosterin TarixiXIX esr XIX esrde kolleksiyalar sergiler ve muzeylerle artan Misir tarixine olan maraq 1831 ci ilde Parisde yaradilan ve Sampollionun rehberlik etdiyi Misirsunasliq kafedrasi daha sonra 1846 ci ilde Berlinde yaradilan ve Karl Richard a verilmis Misirsunasliq kafedrasi ile elmi zemin elde edir Lepsiusun 1842 1845 ci illerde reallasdirdigi Misire elmi seyahetleri 67 yeni piramidanin kesfi ile neticelenmisdir Tapintilarin coxalmasi ile eyni derecede artan Misir maragi 1867 ci ilde Gottingende Misirsunasligin yeni bir kafedrasinin yaradilmasi ile neticelenmisdir Brugs Pasa adi ile taninan Heinrich Brugsch bu sobenin mudiri olaraq teyin edilir ve bu sobe Misirsunasligin Almaniyada qurulan ikinci qolu olur menbe gosterin XX esr XX esrde artiq Qedim Misir diline aid lugetler ve Qedim Misir haqqinda ensiklopediyalar nesr olunur ki bu da indi Misirsunasligin basucu kitablari adlandirila biler Bu vaxta qeder filoloji meselelere diqqet ayiran sobe eyni zamanda arxeoloji tedqiqatlara da diqqet ayirmaga baslayir Bunun xaricinde Jsesh WinGlyph ve Visual Glyph kimi heroqliflerle islemeyi asanlasdiran proqramlar yaradilir menbe gosterin IstinadlarMisirshүnaslyg Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 S 5